"Γην και ύδωρ" στους μεγαλοεπιχειρηματίες του τουρισμού, και όχι μόνο, δίνει η κυβέρνηση με τον πολυκερματισμό του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) σε ανώνυμες εταιρίες, ενώ παράλληλα βάλλονται ευθέως κεκτημένα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων, που παραδίδονται και οι ίδιοι στους κανόνες των "ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων". Τα παραπάνω ρυθμίζονται με τον πρόσφατο νόμο που ψήφισε για τον τουρισμό, με τον οποίο δημιουργούνται δύο ΑΕ μία για το Φεστιβάλ και μία για τη διαχείριση της περιουσίας του (ΕΟΤ), και με τα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων που δόθηκαν στη δημοσιότητα πρόσφατα. Μ' αυτά ο ΕΟΤ χάνει το χαρακτήρα του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και μετατρέπεται σε ΑΕ, ανοίγοντας το χορό της μετατροπής νομικών προσώπων σε ΑΕ για το 1999 μετά τον ΟΣΚ και τον ΟΔΔΥ που έκλεισαν το '98.

Σύμφωνα με το σχετικό νόμο (2636/97) σκοπός της ΑΕ είναι η "διοίκηση, διαχείριση και η αξιοποίηση της περιουσίας και των επιχειρηματικών μονάδων του ΕΟΤ" και μάλιστα σ' αυτή περιέρχονται όλες οι μονάδες και εκτάσεις του Οργανισμού. Ως "αξιοποίηση" νοείται "οποιαδήποτε πράξη ή δραστηριότητα και κυρίως", μεταξύ άλλων, "να διαθέτει τα περιουσιακά στοιχεία και τις επιχειρηματικές μονάδες με πώληση ή ανταλλαγή αυτών και να αποκτά κινητά και ακίνητα στο όνομά της ή στο όνομα και για λογαριασμό του ΕΟΤ". Μπορεί, επίσης, "να ιδρύει ή να συμμετέχει σε ανώνυμες εταιρίες που θα έχουν ίδιο ή παρόμοιο σκοπό με το σκοπό της εταιρίας". Μπορεί, δε, για την επίτευξη του στόχου της "να εκμεταλλεύεται τα δικαιώματα της πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, της τεχνογνωσίας και τα λοιπά δικαιώματα ή προϊόντα του ΕΟΤ". Ολα τα παραπάνω, βεβαίως, η εκμετάλλευση είτε από ιδιώτες της εταιρίας αυτής, είτε από εκείνους στους οποίους θα εκχωρηθεί το χρυσωρυχείο του ΕΟΤ, θα γίνουν... "χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας"!

Στα λεγόμενα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με τα οποία λειτουργούν οι ΑΕ, που σημαίνει ότι λειτουργούν με κριτήριο την αποκόμιση όσο το δυνατό μεγαλύτερων κερδών, παραδίδεται ολόκληρη η λειτουργία του ΕΟΤ. Σύμφωνα με σχέδιο ΠΔ, απόρροια του νόμου 2414 περί "εκσυγχρονισμού δημοσίων επιχειρήσεων", ο ΕΟΤ χάνει την ιδιότητα του ΝΠΔΔ και μετατρέπεται σε ΑΕ. Σ' αυτήν υπάγονται εκτός όλων των άλλων και οι διευθύνσεις του εξωτερικού. Με άλλο ΠΔ δημιουργείται Γενική Γραμματεία Τουρισμού, που θα υπάγεται στο υπουργείο Ανάπτυξης.

Είναι φανερό ότι στόχος της κυβέρνησης με όλα τα παραπάνω είναι η απεμπόληση του κοινωνικού χαρακτήρα του ΕΟΤ, η παράδοση της ανυπολόγιστης αξίας περιουσίας του σε ιδιώτες, στο όνομα της ανικανότητας του κράτους να τη διαχειριστεί με τρόπο αποδοτικό και η διαχείριση ολόκληρης της υπόθεσης του τουρισμού και η χάραξη τουριστικής πολιτικής από τα ιδιωτικά συμφέροντα που καθορίζονται από τον αυτοσκοπό της αύξησης των κερδών τους.

Την ίδια στιγμή μένουν στον αέρα κεκτημένα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στον Οργανισμό. Αυτομάτως, με τη μετατροπή του ΕΟΤ σε ΑΕ οι εργαζόμενοι χάνουν τη δημοσιοϋπαλληλική τους ιδιότητα, κυρίως τη μονιμότητα, μαζί με όλα τα εργασιακά, μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα που απορρέουν από αυτή. Το δόλωμα που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για τη μετατροπή τόσο του ΕΟΤ όσο και δεκάδων άλλων νομικών προσώπων σε ΑΕ - ήδη έχει προηγηθεί ο ΟΔΔΥ και ο ΟΣΚ και θα ακολουθήσουν άλλα τριάντα σύμφωνα με το σχετικό νόμο - είναι υποσχέσεις για μετατάξεις άμα διαλυθούν οι ΑΕ. Ειδικά για τον ΕΟΤ οι "επιλογές" που έχουν οι εργαζόμενοι είναι: Η να υπαχθούν στην ΑΕ που συνεπάγεται όλα τα παραπάνω για την εργασιακή τους σχέση με αυτή, ή να μεταταγούν σε κάποια από τις περιφερειακές υπηρεσίες του ΕΟΤ για τις οποίες δημιουργείται το ερώτημα με τι κριτήρια, πόσοι και για πόσο, αφού είναι δεδομένη η δρομολογούμενη κυβερνητική πολιτική για συρρίκνωση των θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα ή τέλος να μεταφερθούν στην υπό δημιουργία Γενική Γραμματεία στο υπουργείο Ανάπτυξης για την οποία όμως σύμφωνα με το σχετικό ΠΔ υπάρχουν μόνον 106 θέσεις.

Το... καλό παράδειγμα στην ΑΕ, που αναλαμβάνει το ξεπούλημα της περιουσίας του ΕΟΤ, έχει δώσει η κυβέρνηση με το ξεπούλημα μονάδων αξίας δισεκατομμυρίων ή την ανάθεση άλλων που βαφτίστηκαν "ζημιογόνες" από την ίδια την κυβέρνηση, οι εκπρόσωποι της οποίας έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τις καταστήσουν τέτοιες, ενώ - στα πλαίσια μιας διαφορετικής πολιτικής - θα μπορούσαν να αποτελούν κερδοφόρα συγκροτήματα και μάλιστα με σημαντικές προοπτικές.

Συγκεκριμένα μέχρι τώρα έχουν πουληθεί: Το "Ξενία" Σκύρου έναντι 182 εκατ. δρχ., το "Ξενία" Ιτέας προς 362 εκατ., το "Ξενία" Πάρου προς 250 εκατ., εκείνο των Σφακίων προς 55 εκατ., το "Ξενία" Πάτμου έναντι 223 εκατ. δρχ., το "Ξενία" Κοζάνης για 555 εκατ., Ηρακλείου προς 150 εκατ. και Καστοριάς προς 80 εκατ. δρχ.

Παράλληλα, εκμισθώθηκαν τα "Ξενία" Πορταριάς με ετήσιο μίσθωμα 55 εκατ. δρχ. και "προβλεπόμενες" επενδύσεις 435 εκατ. δρχ., Καστανιάς με πενταετές μίσθωμα 35 εκατ. δρχ. και επενδύσεις 130 εκατ. δρχ., Τσαγκαράδας με ετήσιο μίσθωμα 16 εκατ. δρχ. και επενδύσεις 94 εκατ. δρχ. και Θάσου για 11 εκατ. ετήσιο μίσθωμα και επενδύσεις 20 εκατ. δρχ. Στο επόμενο διάστημα το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση της πώλησης του "Ξενία" Ανδρου για 170 εκατ., Σάμου για 245 εκατ., Σκιάθου για 280 εκατ., Χίου προς 235 εκατ. και Καλαμπάκας για 500 εκατ. δρχ.

Στο μεταξύ η έκταση στην Κυλλήνη έχει ήδη κατακυρωθεί σε πλειοδότη για ετήσιο μίσθωμα 200 εκατ. δρχ., στο Παλιούρι Χαλκιδικής για 62 εκατ. και στην Επανωμή για 2,5 εκατ δρχ.

Τέλος, στα χέρια ιδιωτών περνάει και το "Ξενία" Λαγονησίου για σαράντα χρόνια, για το οποίο ωστόσο δεν έχει αποφασιστεί ακόμη για νομικές λεπτομέρειες σε ποιον ακριβώς. Πάντως, στον πρόσφατο διαγωνισμό δεν ανοίχτηκε το οικονομικό μέρος της προσφοράς της κοινοπραξίας της οικογένειας Δασκαλαντωνάκη με τον επιχειρηματία Σμπώκο, λόγω τυπικών ελλείψεων πιστοποιητικών. Σύμφωνα με τα όσα έφτασαν στη δημοσιότητα το ενοίκιο που προβλέπει η προσφορά ανέρχεται σε 4,5 δισ. για κάθε πέντε χρόνια και επενδύσεις ύψους 15 δισ. δρχ. Η προσφορά του ξενοδόχου Κ. Μαντωνακάκη δίνει ετήσιο μίσθωμα 620 εκατ. δρχ. και επιπλέον 1,65 δισ. κάθε πέντε χρόνια, προβλέπει επενδύσεις ύψους 8,6 δισ. δρχ. για συμπληρωματικές εγκαταστάσεις και 50 εκατ. δρχ. με την υπογραφή της σύμβασης. Η τρίτη προσφορά, εκείνη του γνωστού επιχειρηματία Κ. Μήτση, προβλέπει ετήσιο μίσθωμα 730 εκατ. δρχ. και επενδύσεις ύψους 12,3 δισ. δρχ.

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ

Με στόχο την εξαπάτηση και την υφαρπαγή της ψήφου των εργαζομένων και άλλων λαϊκών στρωμάτων, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μέσω του αρμόδιου υπουργείου Οικονομικών, μεθοδεύει την έναρξη "κοινωνικού διαλόγου", πιθανότατα μέσα στο Μάρτη, με θέμα τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος από το 2000. Χαρακτηριστικό των κυβερνητικών προθέσεων είναι ότι, πριν ακόμα ξεκινήσει ο υποτιθέμενος αυτός διάλογος, έχουν αρχίσει να διαφημίζουν συγκεκριμένες φορολογικές ελαφρύνσεις που δήθεν θα γίνουν μετά το "διάλογο".

Αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι έχουμε ουσιαστικά εισέλθει σε μια μακροχρόνια προεκλογική περίοδο και από την άποψη αυτή κρίνουν ότι ο "διάλογος" δε θα σταθεί σε ζητήματα ουσίας, αλλά θα έχει περισσότερο το χαρακτήρα προεκλογικών πυροτεχνημάτων... Οι ίδιοι πάντως είναι πολύ επιφυλακτικοί, αν η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει σε ουσιαστικές φορολογικές ελαφρύνσεις προς τα λαϊκά στρώματα που έχουν θιγεί από τη μακροχρόνια πολιτική λιτότητας, αλλά στη δεδομένη στιγμή αντιμετωπίζονται και πάλι ως δεξαμενή ψηφοφόρων... Οι επιφυλάξεις τους εντοπίζονται στο πολύ πραγματικό στοιχείο ότι τόσο το νέο "πρόγραμμα σύγκλισης", αλλά και το "σύμφωνο σταθερότητας", που έχει αποδεχτεί η ελληνική κυβέρνηση, είναι πολύ απαιτητικά ως προς το δημοσιονομικό - φορολογικό τους σκέλος, ώστε να επιτρέψουν παροχές προεκλογικού χαρακτήρα... Οπως εξηγούσε αρμόδιος παράγοντας, "όταν μιλάμε για φορολογικές ελαφρύνσεις δεν εννοούμε μειώσεις φόρου, αλλά μείωση του ρυθμού αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια...". Αντίθετα υφυπουργός του οικονομικού επιτελείου υποστηρίζει ότι "αυξήσεις στους μισθούς δεν μπορούμε βέβαια να δώσουμε λόγω των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει. Φορολογικές ελαφρύνσεις όμως μπορούμε να κάνουμε και να τις αισθανθούν εκείνοι που έχουν πιεστεί από την οικονομική μας πολιτική...".

Είναι εμφανές ότι το τοπίο ακόμα είναι θολό, στο οικονομικό επιτελείο εκτελούνται ασκήσεις επί χάρτου για το περιεχόμενο των "φορολογικών ελαφρύνσεων" και το μόνο σίγουρο είναι ότι τόσο ο "διάλογος" όσο και οι αλλαγές, που τελικά θα προωθηθούν, θα έχουν ως τελική επιδίωξη ένα νέο εγκλωβισμό λαϊκών στρωμάτων στο κυβερνητικό άρμα.

Οι κυβερνητικές φορολογικές στοχεύσεις στρέφονται κυρίως στο χώρο των μισθωτών και των συνταξιούχων και προς τα πολυπληθή μικρομεσαία στρώματα.

Για μεν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους "υπόσχονται" αύξηση του αφορολόγητου ποσού στα 2 εκατ. δραχμές, μερική τιμαριθμοποίηση των φορολογικών κλιμακίων από το 2000, αλλά και κατάργηση παράλληλα της έκπτωσης φόρου μέσω των αποδείξεων για δαπάνες μέχρι ένα εκατομμύριο δραχμές. Σχολιάζοντας τις θέσεις αυτές, υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν ότι ναι μεν μπορεί να ακούγονται βαρύγδουπες, στην πραγματικότητα όμως το πραγματικό όφελος για κάποιο εργαζόμενο με εισόδημα 3-3,5 εκατ. δραχμές δε θα είναι παρά 25.000-30.000. Πολύ κακό για το τίποτα δηλαδή. Οσον αφορά την τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, οι ίδιοι παράγοντες υποστηρίζουν ότι με ετήσιο πληθωρισμό 2% ή και λιγότερο από το 2000, μικρή σημασία θα έχει πλέον η τιμαριθμοποίηση των φορολογικών κλιμακίων. Το ουσιαστικό θα ήταν, συνεχίζουν, αν υπάρχει κυβερνητική πρόθεση να καλυφθούν οι εισοδηματικές απώλειες της περιόδου 1993-1996 και του 1998, λόγω της μη τιμαριθμοποίησης των κλιμακίων. Κάτι που αποκλείουν προκαταβολικά. Δεν αποκλείουν τέλος στον "κοινωνικό διάλογο" να τεθεί από την κυβέρνηση εκ νέου θέμα φορολογικών δαπανών που εκπίπτουν από το εισόδημα (η αποψίλωσή τους είχε ξεκινήσει το 1996 με υπουργό Οικονομικών τον Αλ. Παπαδόπουλο).

Στο χώρο των μικρομεσαίων βέβαια το επίμαχο θέμα είναι τα λεγόμενα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησής τους, όπου υπάρχει μια πανσπερμία κυβερνητικών δηλώσεων. Εχουν ακουστεί δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων περί κατάργησής τους το 2000, αλλά και δηλώσεις για αντικατάστασή τους... Η διαφορά μεταξύ κατάργησης και αντικατάστασής τους είναι εμφανής.

Υπηρεσιακοί παράγοντες στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι δεν τίθεται θέμα κατάργησης των αντικειμενικών κριτηρίων, γιατί σε μία τέτοια περίπτωση θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα καθίζησης εσόδων... Τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι το πιθανότερο είναι η αντικατάσταση του σημερινού φορολογικού συστήματος με άλλο περισσότερο μετριοπαθές...

Στο θέμα τέλος του τρόπου οργάνωσης του "κοινωνικού διαλόγου" υπάρχουν δύο σενάρια. Σύμφωνα με το πρώτο ξεκινά "διάλογος" με βάση κοινή εισήγηση του υπουργείου Οικονομικών και του ΚΕΠΕ, ενώ το δεύτερο σενάριο προβλέπει έναν κύκλο συζητήσεων μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και των "παραγωγικών τάξεων" και μία ξεχωριστή εισήγηση του ΚΕΠΕ το οποίο θα συμμετάσχει στο "διάλογο" αυτόνομα.

Θ. Κ.