Πολυμέτωπος πόλεμος συμφερόντων έχει ξεσπάσει με αφορμή το θέμα της αγοράς των νέων μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Σήμερα, μέσα σε κλίμα έντονων πιέσεων που ασκούνται από τους ενδιαφερόμενους, συνεδριάζει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Αμυνας (ΚΥΣΕΑ) για να κάνει την τελική επιλογή, ενώ χτες πραγματοποιήθηκε σύσκεψη διάρκειας δύο ωρών στο Μέγαρο Μαξίμου με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη,του υπουργού Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλου και του υφυπουργού Δ. Αποστολάκη, όπου συζητήθηκε το θέμα. Χαρακτηριστικό της δυστοκίας που υπάρχει είναι ότι και το Συμβούλιο Αμυνας (ΣΑΜ) χρειάστηκε να συνεδριάσει περισσότερες από τέσσερις φορές προκειμένου να καταλήξει σε εισήγηση, η οποία βέβαια είναι τεχνοκρατικού χαρακτήρα. Ωστόσο, από ορισμένους εκφράζονταν αμφιβολίες για το αν τελικά στο σημερινό ΚΥΣΕΑ υπάρξει τελική απόφαση για τα μαχητικά.

Σύμφωνα με δηλώσεις που έκανε χτες ο υπουργός Αμυνας μετά τη σύσκεψη με τον πρωθυπουργό, στο σημερινό ΚΥΣΕΑ βασικό θέμα θα είναι η συζήτηση "για την αγορά του νέου μαχητικού αεροσκάφους σε συνδυασμό με την επιβεβαίωση ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού ενδυνάμωσης της Πολεμικής Αεροπορίας". Επίσης, όπως ανέφερε, στο ΚΥΣΕΑ θα επανέλθουν για συζήτηση δύο θέματα για τα οποία έχουν ληφθεί αποφάσεις σε προηγούμενα ΚΥΣΕΑ. Το ένα αφορά το εκπαιδευτικό αεροσκάφος Τ6Α που αποφασίστηκε να αγοραστεί από τις ΗΠΑ, για το οποίο προέκυψαν διαφορές σε σχέση με ορισμένα χαρακτηριστικά του. Το άλλο αφορά ένα από τα συστήματα της αντιαεροπορικής προστασίας και συγκεκριμένα το γαλλικό αντιαεροπορικό σύστημα "Κροτάλ", για το οποίο έχει αποφασιστεί η αγορά 9 συστημάτων για το Πολεμικό Ναυτικό και 2 για την Πολεμική Αεροπορία. Το συγκεκριμένο σύστημα, όπως εκ των υστέρων διαπιστώθηκε, δεν ανταποκρίνεται στις ελληνικές επιχειρησιακές ανάγκες, καθώς τα ηλεκτρονικά του συστήματα δεν μπορούν να βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα για μεγάλο και συνεχές χρονικό διάστημα. Δεν αποκλείεται λοιπόν να υπάρξει ακύρωση της παραγγελίας.

Επιφυλακτικός φάνηκε ο υπουργός Αμυνας για το αν όμως θα ληφθεί σήμερα απόφαση για το μαχητικό. Οταν ρωτήθηκε σχετικά απάντησε αόριστα λέγοντας ότι "αυτό προσπαθούμε κάθε φορά, σε κάθε ΚΥΣΕΑ, να κάνουμε". Και συμπλήρωσε: "Αυτή είναι η προσπάθειά μας. Ολα, όμως, αυτά τα θέματα είναι σημαντικά, είναι πολύπλοκα, έχουν πολλές διαστάσεις, δεν έχουν μόνο την τεχνική και την επιχειρησιακή διάσταση, έχουν και την οικονομική. Και όλα θα συνεκτιμηθούν". Στο θέμα αναφέρθηκε και ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις είπε ότι "διάφορες κατασκευάστριες εταιρίες, με εκπροσώπους τους, προσπαθούν να αναδείξουν τα προϊόντα τους ως τα καλύτερα έναντι των άλλων που συμμετέχουν σε μια διαγωνιστική διαδικασία". Για να προσθέσει: "Η κυβέρνηση, όπως στο παρελθόν έτσι και τώρα, με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και μόνο, θα κάνει τις τελικές επιλογές. Αυτό θα γίνει και στην περίπτωση των προγραμμάτων για τα οποία δεν έχουν ληφθεί ακόμη αποφάσεις".

Η αγορά του νέου μαχητικού αποτελεί τμήμα του πενταετούς εξοπλιστικού προγράμματος (1996 - 2000) συνολικού ποσού 4 τρισ. δραχμών. Για τα μαχητικά προβλέπεται ποσόν περίπου 500 δισ. δραχμών προκειμένου να αγοραστούν περίπου 40 - 60 αεροσκάφη, ο αριθμός των οποίων μπορεί να αυξηθεί ή μειωθεί ανάλογα με τον τύπο του αεροσκάφους και την τιμή του. Σύμφωνα όμως με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, η απόφαση του ΚΥΣΕΑ για τα μαχητικά θα αφορά δύο πενταετίες και το ποσόν που απαιτηθεί συνολικά για τα 10 χρόνια θα ξεπεράσει το 1 τρισ. δραχμές. Για την τρέχουσα πενταετία (1996 - 2000) η επιλογή θα γίνει ανάμεσα σε τύπους μαχητικών που ήδη βρίσκονται στην υπηρεσία. Για την επόμενη πενταετία (2001 - 2005) θεωρείται βέβαιο ότι θα αποφασιστεί η συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα του "Ευρωμαχητικού" (Eurofighter).

Οσον αφορά τις προβλέψεις για τις τελικές επιλογές κυκλοφορούν διάφορα σενάρια. Σύμφωνα με το επικρατέστερο θα αποφασιστεί η αγορά περίπου 20 αεροσκαφών τύπου "F-15",της αμερικανικής εταιρίας "Boeing", που αποτελεί και την ακριβότερη πρόταση (άνω των 20 δισ. το κάθε αεροσκάφος). Στα πλαίσια αυτού του σεναρίου προβλέπεται η αγορά 10 - 20 αεροσκαφών τύπου "F-16 Block 50" της αμερικανικής εταιρίας "Lockhead - Martin" και 10 - 20 τύπου "Μιράζ 2000" της γαλλικής εταιρίας "Dassault". Επιλογές βέβαια που πρώτα απ' όλα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του νέου ΝΑΤΟικού δόγματος. Οσο για τα ρωσικής προέλευσης μαχητικά τύπου "Suchoi 27/30",αυτά παρά τις ανώτερες μαχητικές τους ικανότητες που έχουν, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι βγαίνουν εκτός λόγω των προβλημάτων υποστήριξης που εκτιμάται ότι υπάρχουν με τα ρωσικά εργοστάσια.

Κ. Ζ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.-

Η Αγκυρα δεν "ξεχνά" την υπόθεση των ρωσικών πυραύλων "S-300", καθώς, μετά την άτακτη υποχώρηση της ελληνικής πλευράς και τη ματαίωση του σχεδίου εγκατάστασής τους στην Κύπρο, διαβλέπει την ευκαιρία να καταγάγει μια ακόμη διπλωματική νίκη, πιέζοντας για τη ματαίωση και του "εναλλακτικού σεναρίου", σύμφωνα με το οποίο οι ρωσικοί πύραυλοι θα αναπτύσσονταν στην Κρήτη.

"Η εγκατάσταση των πυραύλων "S-300" στην Κρήτη θα αποτελέσει μια νέα απειλή, στρεφόμενη κατά της Τουρκίας", υποστηρίζει ανακοίνωση που εξέδωσε στην Αγκυρα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Η ανακοίνωση σχολιάζει την υπογραφή στην Αθήνα της συμφωνίας που θα επιτρέψει την εγκατάσταση των πυραύλων "S-300" στην Κρήτη, και αναφέρει ότι "η Τουρκία δε θα αφήσει αναπάντητη καμία απειλή που στρέφεται εναντίον της και εναντίον της "Τουρκικής Δημοκρατίας της Β. Κύπρου" και θα συνεχίσει να λαμβάνει τα επιβαλλόμενα μέτρα προς αυτόν το σκοπό".

Στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, υπογραμμίζεται η αποφασιστικότητα της Αγκυρας. "Η Τουρκία τήρησε εξ αρχής, στο θέμα των πυραύλων, αποφασιστική στάση, η οποία διέπεται από αρχές και τόνισε ότι δε θα κάνει καμία διαπραγμάτευση", λέει η ανακοίνωση και υπενθυμίζει ότι η Αγκυρα υποστήριξε πάντα ότι "επιβάλλεται η ακύρωση του σχεδίου "S-300"".

Η ανακοίνωση χαρακτηρίζει "επικίνδυνη" την ελληνική πρωτοβουλία για την εγκατάσταση πυραύλων "S-300" και υποστηρίζει ότι "το μέτωπο Ελληνοκύπριων - Ελλήνων βρήκε αντιμέτωπη και την παγκόσμια κοινότητα". Οι πύραυλοι "S-300" αποτελούν μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε στα πλαίσια του ελληνοκυπριακού - ελληνικού κοινού στρατιωτικού δόγματος, γράφει επίσης η τουρκική ανακοίνωση και προσθέτει ότι η εγκατάσταση των πυραύλων στην Κρήτη θα αποτελέσει "νέο στοιχείο αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο". "Θα δυσχεράνει ακόμη περισσότερο την εξεύρεση λύσης στα ζητήματα του Αιγαίου που είναι αλληλένδετα", λέει η τουρκική ανακοίνωση.

Τέλος, η ανακοίνωση θεωρεί ότι "η μεταφορά ρωσικής κατασκευής πυραύλων και συστημάτων ραντάρ μαζί με ρωσικό στρατιωτικό προσωπικό, στην Κρήτη, όπου βρίσκεται κεντρικό σημείο του συστήματος επικοινωνιών του ΝΑΤΟ, δε συμβιβάζεται με τις αξίες και την ασφάλεια του ΝΑΤΟ". Τις ίδιες απόψεις ανέπτυξε χτες ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κ. Σερμέτ Αταντζαλί.