ΡΑΜΠΟΥΓΕ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Λίγο πριν την εκπνοή του τελεσιγράφου (13.00 σήμερα), οι ΗΠΑ φρόντισαν να απευθύνουν για ύστατη φορά τις γνωστές απειλές για την εξαπόλυση ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών στο Κοσσυφοπέδιο. Ομως, τα περιθώρια έχουν στενέψει δραματικά. Και το Βελιγράδι δε φαίνεται, προς το παρόν τουλάχιστον, να ενδίδει στους εκβιασμούς, μιας που εν τέλει ήταν το μόνο που προέβη σε σημαντικές υποχωρήσεις στην τράπεζα συνομιλιών του Ραμπουγέ (αποδοχή σχεδίου χορήγησης αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο)...

Ετσι, υπό τις κάννες των ΝΑΤΟικών όπλων, και τις γνωστές απειλές, διαφαίνεται πολύ αμφίβολο εάν το Βελιγράδι θα αντιστρέψει την - όπως φαίνεται - προδιαγεγραμμένη πορεία των βομβαρδισμών του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Αυτό, σύμφωνα τουλάχιστον με τις τρέχουσες ενδείξεις, καθώς τίποτε δεν αποκλείεται στη συνέχεια...

"Δε θα παραχωρήσουμε το Κοσσυφοπέδιο σε κανέναν, ούτε με το τίμημα των βομβαρδισμών", δήλωσε ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, μετά τη συνάντησή του με αντιπροσωπεία Κύπριων βουλευτών, τονίζοντας πως οι απειλές που δέχεται το Βελιγράδι δε θα πρέπει να ανησυχούν μόνο τη Γιουγκοσλαβία, αλλά και όλες τις χώρες του κόσμου, που αγωνίζονται για τη διατήρηση της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητάς τους! Ο Γιουγκοσλάβος ηγέτης επανέλαβε ότι η Σερβία δεν πρόκειται να αποδεχτεί με κανένα τρόπο την ανάπτυξη ξένων δυνάμεων, διότι κάτι τέτοιο θα αποτελεί την αρχή της διχοτόμησης και στη συνέχεια της απόσχισης του Κοσσυφοπεδίου. Πρόσθεσε, δε, ότι οι διεθνείς μεσολαβητές δε δείχνουν στο Ραμπουγέ την πρόθεση να επιτευχθεί λύση, αλλά αποσκοπούν στον εκφυλισμό της πολιτικής διαδικασίας για την επίλυση του προβλήματος.

Την ίδια ώρα, οι ξένες δυνάμεις αυξάνουν τους τόνους τους προς το Βελιγράδι, με χαρακτηριστική την αντίδραση των υπουργών Βρετανίας και Γαλλίας, που υπενθύμισαν χτες για μία ακόμη φορά... το χρόνο λήξης του τελεσιγράφου (13.00 σήμερα), όπως το καθόρισε την περασμένη Κυριακή η "Ομάδα Επαφής" για το Γιουγκοσλαβικό.

Και η Ρωσία; Αυτή εξέφρασε και πάλι τους δισταγμούς της για τη λήψη ΝΑΤΟικής στρατιωτικής δράσης στο Κοσσυφοπέδιο, ενώ ο Σέρβος Πρόεδρος, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, κάλεσε τις ΗΠΑ και τα άλλα πέντε μέλη της "Ομάδας Επαφής" (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Ιταλία) να σταματήσουν τις πιέσεις τους για τη λήψη στρατιωτικής δράσης - οιασδήποτε μορφής - στο Κοσσυφοπέδιο και να εστιάσουν τις δυνάμεις τους στην εξεύρεση πολιτικής λύσης στο Ραμπουγέ. Υπάρχουν, όμως, ακόμη περιθώρια για κάτι τέτοιο; Ο ίδιος ο Κρίστοφερ Χιλ,προτού αναχωρήσει χτες για το Βελιγράδι, σημείωσε ότι η "Ομάδα Επαφής" ολοκλήρωσε την τελική εκδοχή του προτεινόμενου σχεδίου "μαζί με όλες τις αλλαγές", που καταφέρθηκε να επιτευχθούν στο Ραμπουγέ, προσκαλώντας "ευγενικά" όλες τις πλευρές να ξανασκεφτούν το τελικό σχέδιο. Ωστόσο, το τελικό σχέδιο έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα, τουλάχιστον για τους Σέρβους: Την αποστολή περίπου 30.000 στρατιωτών του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο...

"Υπό καμία περίσταση, δε θα έπρεπε τα ξένα στρατεύματα στο Κοσσυφοπέδιο να εφαρμόσουν οποιαδήποτε πολιτική συμφωνία", τόνισε ο Ντράγκαν Τόμιτς, πρόεδρος του σερβικού Κοινοβουλίου, ενώ ο Σέρβος Πρόεδρος Μίλαν Μιλουτίνοβιτς τόνιζε πως το Βελιγράδι αποδέχεται το πολιτικό και όχι το στρατιωτικό σκέλος της συμφωνίας στο Ραμπουγέ. Δηλαδή, τη χορήγηση καθεστώτος ευρείας αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο, για τρία χρόνια, υπό τον όρο ότι θα παραμείνει εντός της Σερβίας και, επιπλέον, τον αφοπλισμό των αυτονομιστών του "Απελευθερωτικού Στρατού Κοσσυφοπεδίου" (κάτι που οι αντάρτες έχουν αρνηθεί κατηγορηματικά).

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζο Λόκχαρτ, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κάνουν "βήματα για να είναι έτοιμες, εάν χρειαστεί η χρήση της στρατιωτικής ισχύος". Την ίδια ώρα, οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου μελετούσαν τις δυνατότητες, που έχουν για να πλήξουν σερβικούς στόχους. Μεταξύ των σχεδίων, είναι και η χρήση πυραύλων "Κρουζ", που θα εκτοξευτούν από πολεμικά πλοία. Μάλιστα, αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου άφησε να εννοηθεί ότι μία αρχική επίθεση με 50 πυραύλους "Τόμαχοκ", θα μπορούσε να στείλει ένα "σαφές μήνυμα" στον Μιλόσεβιτς, χωρίς να τεθούν σε κίνδυνο τα συμμαχικά αεροσκάφη...

Στο μεταξύ, περίπου 430 αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων 260 αμερικανικά, έχουν τεθεί σε κατάσταση 48ωρης ετοιμότητας. Τα περισσότερα αμερικανικά αεροσκάφη βρίσκονται ήδη στην περιοχή. Εντούτοις, 51 αεροσκάφη - εκ των οποίων περίπου 10 F - 117Α στελθ - βρίσκονται ακόμη στις ΗΠΑ, τα οποία περιμένουν την τελευταία στιγμή να λάβουν εντολή, προκειμένου να απογειωθούν κατευθυνόμενα στην Ευρώπη.

Στο Κοσσυφοπέδιο, το περασμένο 24ωρο, δεν ξεκίνησε από νωρίς καλά... Σερβικές αρχές και Κοσσοβάροι Αλβανοί αντάρτες αντάλλαξαν κατηγορίες, σχετικά με το ποιος, τελικά, ευθύνεται για το θάνατο ενός Σέρβου της επαρχίας και την επίθεση πυροβόλου όπλου κατά στρατιωτικού ελικοπτέρου. Θύμα έπεσε ο 41χρονος Μαριτζάν Τζόβιτς, που πυροβολήθηκε δύο φορές στο κεφάλι, κοντά στο σπίτι του, στο βόρειο Κόσσοβο. Λίγες ώρες αργότερα, ανακοινώθηκε πως δράστες έριξαν πυρά κατά αστυνομικού ελικοπτέρου, που ίπτατο νοτιοδυτικά της Πρίστινας. Τα πυρά προκάλεσαν σοβαρές βλάβες σε μία από τις μηχανές του ελικοπτέρου, το οποίο τελικώς προσγειώθηκε με ασφάλεια στη νότια πόλη Πρίζρεν.

Εκνευρισμός και ένταση επικρατούσε και στο Βελιγράδι. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (Βρετανία, Γαλλία, Δανία, Ολλανδία, Αυστρία) διέταξαν την αναχώρηση των πολιτών τους και άρχισαν να μειώνουν το προσωπικό των πρεσβειών τους, εκτιμώντας ότι η κατάσταση είναι "άκρως απρόβλεπτη και πολύ ανησυχητική". Αντίθετα, Πορτογαλία και Ισπανία ανακοίνωσαν πως θα λάβουν σχετικές αποφάσεις, αφότου λήξει το τελεσίγραφο.

Οι περισσότερες ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν επίσης μειώσει το προσωπικό τους, αλλά η Υπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες,ο Ερυθρός Σταυρός και η ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ συνέχισαν κανονικά τις δραστηριότητές τους, καθώς πολλοί ήλπιζαν ότι θα υπογραφεί μια συμφωνία έστω "στο παρά πέντε". Το ίδιο συμβαίνει και με τους 1.300 της Αποστολής Επαλήθευσης του ΟΑΣΕ, εκπρόσωπος των οποίων δήλωσε χτες πως "αν και είναι έτοιμοι για το χειρότερο, είναι αισιόδοξοι για την τελική υπογραφή συμφωνίας στο Ραμπουγέ".

Φόβους ότι η Ελλάδα θα συρθεί στη χερσαία επέμβαση στο Κόσσοβο, την οποία οργανώνει το ΝΑΤΟ, εκφράζουν καλά ενημερωμένες πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.

Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, η Αθήνα, όπως και οι υπόλοιπες πρωτεύουσες των χωρών - μελών του ΝΑΤΟ, έχει θέσει στη διάθεση της "συμμαχίας" μηχανοκίνητο τάγμα.

Κυβερνητικοί παράγοντες σημείωναν χτες ότι η θέση της Ελλάδας εξακολουθεί να είναι: "Δε θα λάβει μέρος σε μια τέτοια αποστολή αν το Βελιγράδι δε συμφωνήσει με την παρουσία των ΝΑΤΟικών δυνάμενων". Οι ίδιες πηγές της κυβέρνησης, πάντως, παραδέχονταν ότι αν αποφασίσει το ΝΑΤΟ να επέμβει, τότε πολύ δύσκολα η Ελλάδα μπορεί να μείνει απ' έξω και πρόσθεταν ότι η μόνη ελπίδα να μην εμπλακεί η χώρα σε αυτή την ιστορία είναι να υπάρξει, τελικά, συμφωνία στις συνομιλίες που γίνονται στη Γαλλία.

Λιγότερες ελπίδες για θετική έκβαση τρέφουν οι Ελληνες διπλωμάτες στη Γιουγκοσλαβία, καθώς έχουν ειδοποιηθεί από την Αθήνα να είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τη χώρα. Μάλιστα, σύμφωνα με τις πληροφορίες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, το Βελιγράδι θεωρεί βέβαιο το ΝΑΤΟικό χτύπημα και προετοιμάζει πυρετωδώς την άμυνά του σε στρατιωτικό επίπεδο.

Υπάλληλοι του ΟΑΣΕ φορτώνουν τα πράγματά τους στα αυτοκίνητα, για να έχουν ετοιμότητα διαφυγής

Βρετανοί ΝΑΤΟικοί στρατιώτες, που βρίσκονται στην ΠΓΔΜ, σε πολεμικές ασκήσεις