Μανιώδης πατριδολάτρης, ο Σ. Γ. Φιλιππότης,όπως και ο συνεργάτης του Γ. Κ. Καιροφύλας (από τους λίγους αθηναιογράφους), από το πάθος του αυτό, οδηγήθηκε σε δρόμους ομορφιάς και πολιτισμού, με τις εκδόσεις του, "Φιλιππότη" και "Ερίννη", όπου καταυγάζεται ο κυκλαδικός, ειδικότερα τηνιακός χώρος, αλλά και η αθηναιο-λατρεία του.

Σήμερα αναφερόμαστε σε δυο δείγματα αυτών των "εκ βαθέων" ενασχολήσεών του: Το ένα είναι το χρονιάτικο "Αθηναϊκό Ημερολόγιο 1999", που φέτος κλείνει 10 χρόνια. Εκτός από τα μηνολόγια, εορτολόγια, αργίες, εκλείψεις ηλίου και σελήνης και τις γύρω από τις αστρικές κινήσεις πληροφορίες, υπάρχει το αφιέρωμα στην Αθήνα, που το αναγνωστικό κοινό το περιμένει με αδημονία (από το φθινόπωρο του 1998, έχει σχεδόν εξαντληθεί).

Η Αθήνα, που ανέδειξε το πιο αστραφτερά άνθη του πολιτισμού από την αρχαιότητα, σήμερα συγκεντρώνει πολλούς εραστές, που σκύβουν στο παρελθόν της, αναπολώντας "πούν' τα χρόνια εκείνα". Συνοικισμοί, δρόμοι, στέκια, ιστορικές μορφές, γίνονται αντικείμενο συγκινητικών αναφορών από επώνυμους και μη, με καλογραμμένα κείμενα. Κολωνός, Πυθαράδικα, Ανω Πετράλωνα, Λεωφόρος Αλεξάνδρας, Ιπποκράτους 100, το τραμ το τελευταίο, ο τάφος του Λυκαβηττού, ζαχαροπλαστεία, κέντρα συναντήσεων ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης, Ζαχαράτου, Ζαβορίτη, Μαλάμου, Ηνωμένα Βουστάσια, κατάστημα Δραγώνα με 100 χρόνια προσφοράς (στις πρώτες δεκαετίες του αιώνα, μοίραζε τα κέρδη με τους εργαζόμενους, στην Κατοχή είχε δημιουργήσει συσσίτιο), αλλά κι ο Λόρδος Βύρων στην Αθήνα, η "κόρη των Αθηνών", η Μαρία Βετσέρα, κι η μνήμη ξεκουκκίζει το κομπολόι της...

Αλλά για να μην τρέφει κανείς μεγάλες αυταπάτες πως "κάθε χτες και καλύτερα", να τι διαβάζουμε για την Αθήνα στα τέλη του 15ου αιώνα: "Εις το κονιορτώδες αλώνιον της πλατείας της Ομονοίας, καταφύγιον των τροφών και των στρατιωτών, των στραγαλοπωλών και των παρεπιδημούντων Ανατολιτών, των εξαπλουμένων νωχελώς και καταλαμβανόντων τα ολίγα εδώλια σχεδόν από πρωίας μέχρις εσπέρας...".

Ωραίες, παλιές φωτογραφίες συμπληρώνουν τις "ζωντανές" εικόνες κάθε αναφοράς, ενώ ο μέσα "κόσμος" πλουταίνει, κυριευμένος από το γνωστικό πάθος(Εκδόσεις "Φιλλιππότη").

Το δεύτερο: "Περιστέρια και Κόρακες",μικρό ποιητικό μύθευμα, με περιστέρια, κόρακες και μια κουκουβάγια, με αφορμή τα πουλιά που είναι καθημερινοί σύντροφοι των νησιωτών, τις θαυμαστές απεικονίσεις των περιστερώνων της Τήνου και μια παλιά ανάμνηση από το σχολείο.

Το κείμενο, που μοσχοβολάει χρώμα κι άρωμα κυκλαδίτικο, έγραψε ο Γιάννης Ανδριώτης,με ευαίσθητη εικονογράφηση της Μαρίας Γενιτσαρίου.Το βιβλίο αυτό αφιερώνεται στους επώνυμους και ανώνυμους Τηνιακούς τεχνίτες της πέτρας και του μαρμάρου, στους περιστερώνες, στις ξερολιθιές, στις εκκλησίες, στα αλώνια, "που με το κυκλαδικό φως μετατρέπουν το ξερό τοπίο της Τήνου σε πεδίο έμπνευσης και δημιουργίας" (Εκδόσεις "Ερίννη").

Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ

Κανείς στην περίπτωση του Νίκου Κάσδαγλη δεν μπορεί να σκεφθεί, πολύ περισσότερο να πει ότι αξιοποίησε τη συγκυρία της υπόθεσης Οτσαλάν για να εκδώσει το νέο βιβλίο του "Ακοίμητο αίμα",το οποίο παρουσιάστηκε χθες από τις εκδόσεις "Bell".O Νίκος Κάσδαγλης έχοντας επίγνωση του λογοτεχνικού και πολιτικού χρέους του, του χρέους του πνευματικού ανθρώπου απέναντι σε κάθε βασανισμένο άνθρωπο και σε κάθε πάσχοντα λαό, "κατέθεσε" δύο σημαντικά βιβλία του για τον Κουρδικό λαό ("Το Αραράτ αστράφτει" - ένα βιβλίο ντοκουμέντο με επώνυμες μαρτυρίες και "Αλλάχ Ακμπάρ! " - μυθιστόρημα επίσης βασισμένο σε μαρτυρίες). Εξάλλου, ένα συνταρακτικό μυθιστόρημα σαν το"Ακοίμητο αίμα", μυθιστόρημα "απόσταγμα" της πολύχρονης, "δημοσιογραφικού" πάθους, έρευνας και συγγραφικής ενασχόλησης του Ν. Κάσδαγλη με τα πάθη του κουρδικού λαού, δε γράφεται με αφορμή κάποια συγκυρία. Αλλωστε ο Ν. Κάσδαγλης επέλεξε να ζει στη Ρόδο και να "ασκητεύει" γράφοντας για όσα πονούν τον άνθρωπο και πισωγυρίζουν την ανθρωπότητα.

"Νατουραλιστικά ρεαλιστικό" το "Ακοίμητο αίμα", όπως το χαρακτήρισε στη χθεσινή παρουσίαση ο Παντελής Μπουκάλας,κάνοντας μια εξαίρετη - και δίκαιη - ανάλυση και των τριών έργων του Ν. Κάσδαγλη που βάσει μαρτυριών αναφέρονται στο κουρδικό πρόβλημα, εκτυλίσσεται στα βουνά του Κουρδιστάν. Εκεί, εν μέσω ενός ασίγαστου, σκληρού πολέμου, τρεις άνθρωποι συγκρούονται, χωρίς άλλη επιλογή, καθώς το αίμα των νεκρών δεν κοιμάται ποτέ, καθώς το αίμα ζητά κι άλλο αίμα. Οι τρεις κεντρικοί τραγικοί ήρωες του μυθιστορήματος είναι Κούρδοι. Ο Σαμπάχ - Ελ - Ντιν, που στην ψυχή του κυριαρχεί η τραγωδία του λαού του, βγαίνει στο αντάρτικο. Ο Ντεμίρ για να επιζήσει, απαρνείται την καταγωγή του και γίνεται αξιωματικός της τουρκικής αστυνομίας, όπως και υφιστάμενός του Σεβκέτ. Τρεις ομόφυλοι, που αλλόφυλοι όρισαν σαν "μοίρα" τους να μην έχουν δική τους πατρίδα και να καταναγκάζονται να διαλέξουν τι θα είναι, "ελεύθεροι" σκλάβοι ή ελεύθεροι "πολιορκημένοι", αφηγούνται, κρίνοντας από το δικό του δράμα ο καθένας την τραγωδία του λαού τους.

Ο Ν. Κάσδαγλης για να υπογραμμίσει την τραγωδία του κουρδικού λαού και να συμβολοποιήσει τα πρόσωπα του βιβλίου του, τιτλοφορεί αρκετά κεφάλαια του μυθιστορήματος με ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία. "Ονόματα αιματηρά, ονόματα της Δίκης", όπως είπε ο Π. Μπουκάλας.

• Από την "Αγρα" κυκλοφόρησαν: Ενας πανέμορφος χαρτόδετος τόμος, με "25 Σονέτα" του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, σε μετάφραση και επίμετρο του Διονύση Καψάλη.Στον Διονύση Καψάλη ανήκει και ο τόμος δοκιμίων για τη λυρική ποίηση με τίτλο: "Τα μέτρα και τα σταθμά",τα οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρονται στους Κάλβο, Παλαμά, Σικελιανό, Φιλύρα, Καρυωτάκη, Γέιτς, Ελύτη, Φροστ. Στη σειρά "Ο άτακτος λαγός", κυκλοφόρησαν: Ανδρέας Εμπειρίκος "Ζέμφορα ή Το μυστικό της Πασιφάης" (φιλολογική επιμέλεια - επίμετρο Γιώργη Γιατρομανωλάκη).Σε μετάφραση Σοφίας Διονυσοπούλου, το κείμενο του Ανρί Καρτιέ - Μπρεσόν "Η αποφασιστική στιγμή".Σε μετάφραση του Αλέξανδρου Ισαρη, το κείμενο του Κλάους Μαν "Ομοφυλοφιλία και φασισμός".Η "Αγρα" ξεκινά μια νέα δίγλωσση σειρά, που, με τίτλο "Μέλαινα χολή", θα περιλάβει παραγκωνισμένα έργα της αρχαιότητας (Αριστοτέλη, Οβίδιου, Λουκιανού κ.ά.).
• Από τον "Καστανιώτη" κυκλοφόρησαν: Γιάννης Τσιώλης "Μυθικό θέατρο, πολιτική φωνή: Ο τραγωδός Αισχύλος" (δοκίμιο). Σώτος Αλεξίου "Βασίλης Τσιτσάνης. Η παιδική ηλικία ενός ξεχωριστού δημιουργού) " (βιογραφία, με πολλά τραγούδια του συνθέτη και φωτογραφίες - ντοκουμέντα). Αννα Λυδάκη "Οι Τσιγγάνοι στην πόλη (Μεγαλώνοντας στην Αγία Βαρβάρα)" (λαογραφική κοινωνιολογική μελέτη). Κώστας Καναβούρης "Είναι αργά, βραδιάζει νωρίς" (δημοσιογραφικά σημειώματα 1989 - 1997). Τζον Μπάνβιλ "Ο αδιάφθορος" (μετάφραση Κατερίνας Τζωρίδου,μυθιστόρημα). Κολέτ "Το τέλος του αγαπημένου" (μυθιστόρημα), σε μετάφραση του Κώστα Ταχτσή.
• Από το Πειραματικό Μουσείο Λογοτεχνίας - "συλλογές" - Αργύρης Βουρνάς κυκλοφόρησε το δεύτερο ποιητικό βιβλίο του γνωστού ηθοποιού Θόδωρου Εξαρχου "Διαδρομές",προλογισμένο από τον ποιητή Χρήστο Κατσιγιάννη.
• Από τον "Κέδρο" κυκλοφόρησαν: Ο Ζ τόμος των θεατρικών Απάντων του Ιάκωβου Καμπανέλλη,ο οποίος περιλαμβάνει τα έργα του "Μια συνάντηση κάπου αλλού,"Η τελευταία πράξη" και "Μια κωμωδία".Στη σειρά "Θέατρο", το έργο του Γιάννη Χρυσούλη "Το ατύχημα".Το ιστορικό - κοινωνικό - πολιτιστικό βιβλίο της Μαρούλας Κλιάφα "ΤΡΙΚΑΛΑ. Από τον Σεϊφουλάχ ως τον Τσιτσάνη",με υπότιτλο "Οι μεταμορφώσεις μιας κοινωνίας, όπως αποτυπώθηκαν στον Τύπο της Εποχής" (τόμος Β 1911 - 1940). Το βασισμένο στο ομότιτλο σίριαλ βιβλίο της Μιρέλλας Παπαοικονόμου "Η ζωή που δεν έζησα",σε αφηγηματική απόδοση Βίκυς Αλικάκη.Το ποιητικό βιβλίο της Μαρίας Λαμπαδαρίδου - Πόθου "Και θέα προς το αμίλητο".
• Από τις εκδόσεις "Αλεξάνδρεια" κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Πορτογάλου νομπελίστα συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου "Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις",σε μετάφραση Αννυς Σπυράκου.
• Από τις εκδόσεις "Ιδμων" κυκλοφόρησε ένα βιβλιαράκι με τίτλο "Η αποκάλυψη γεννάει ονόματα" και υπότιτλο "Δυο ποιητές συζητούν. Μια αισθητική προσέγγιση της τέχνης". Πρόκειται για την τελευταία συνέντευξη - συζήτηση του Μιχάλη Κατσαρού με τον ποιητή Παναγιώτη Καραβασίλη.
• Από τις εκδόσεις "Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος", κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Καραβασίλη "Πυρίδρομα".
• Από τη "Δωδώνη" κυκλοφόρησαν: Χαράλαμπος Νούτσος "Γεώργιος Α. Παπανδρέου (Ιστορία της εκπαίδευσης και αγιογραφία)" (ανάτυπο του τόμου ΚΣΤ - μέρος τρίτο της επιστημονικής επετηρίδας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων). Παναγιώτης Μπασιάνης"Ο θάνατος του πατέρα θεού" (στοχασμοί για τον άνθρωπο και το "θεό" κόντρα στο "πίστευε και μη ερεύνα"). Δημήτρη Πιστικού "Η μικρή ανάγνωση (στης Αλφαβήτας τον καιρό)" (ποίηση).
• Από τα "Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνη" κυκλοφόρησαν: Τζίνα Μπάρκχορνταρ Ναχάι "Το σεληνόφως πάνω στη λεωφόρο της πίστης" (μετάφραση Χριστιάννα Ελ. Σακελλαροπούλου,μυθιστόρημα). Οδυσσέας Τσαγκαράκης "Κρυφές επιθυμίες" (μυθιστόρημα του καθηγητή της Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης). Χρήστος Σαμουηλίδης "Μιθριδάτης ο Μέγας (Ο Ελληνοπέρσης βασιλιάς του Πόντου)" (ιστορικό μυθιστόρημα).
• Από τον "Παρατηρητή" κυκλοφόρησε το βιβλίο του υπουργού Ανάπτυξης Ευάγγελου Βενιζέλου "Πολιτική αναφορά (Συμβολή στον πολιτικό διάλογο που διεξάγεται στο γύρισμα του Αιώνα)".
• Από τις εκδόσεις "Βασιλείου" κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα της Αν Μπραγκάνς "Αννίβας (Ο μικρός Ινκας)",μετάφραση Παυλίνας Μπαλουξή).
• Από τον "Ψυχογιό" κυκλοφόρησαν: Αλαν Γουόλ "Ο κύκλος των χαμένων... καλλιτεχνών (διαδρομή στην ιστορία, τη φιλοσοφία, την τέχνη) σε μετάφραση Μαρίας Χωρεάνθη). Το ιστορικό μυθιστόρημα της Κάθριν Βαζ"Μαριάνα" (μετάφραση Βασιλική Κοκκίνου).
• Από τις "Ροές" κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Αθαν. Β. Νταουσάνη "Καθρέφτης της άλλης μνήμης".
• Λευτέρης Φύτρας "Οι πεταλούδες ήταν πράσινες" (μυθιστόρημα, εκδόσεις Παύλος Κολοκοτσάς, Κουμουνδούρου 1).
• Παντελής Αν. Σκρουμπέλος - Κώστας Ν. Κατσαρόπουλος "Σενάριο (Μύθος, λόγος, έπος)" (βιβλίο για τους κινηματογραφιστές, το οποίο αναφέρεται στα προβλήματα περιεχομένου και μορφής της σεναριακής γραφής. Εκδόσεις "Ωκεανός" Κυψέλης 12, τηλ. 82.30.822).
• Από τον "Μίνωα" κυκλοφόρησαν τρία "κλασικά" παιδικά μυθιστορήματα: Κάρολος Ντίκενς "Δαβίδ Κόπερφιλντ" (μετάφραση Γιάννης Γ. Θωμόπουλος). Ιούλιος Βερν "Ο Πύργος των Καρπαθίων" (μετάφραση Γιάννης Γ. Θωμόπουλος) και Ι. Γ. Εντμοντ "Λάσση" (μετάφραση Γ. Μαραγκουδάκη).
• Αγγελος Ρηγόπουλος "Οι γυναίκες λένε πάντα ψέματα" (μυθιστόρημα, διεύθυνση Ευάγγελος Ρηγόπουλος, Θησέως 13, Μαρούσι, 15124).
• Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης "Η παράσταση" (μυθιστόρημα. Εκδόσεις "Σμυρνιωτάκης").
• Χρήστος Κεραμίδης "Δρόμος της βροχής" (ποιήματα. Καβάλα 1998).
• Μαρί - Ανζ Φζερολά "Συνωμοσία στο Νείλο" (μυθιστόρημα, μετάφραση Ευφροσύνη Καλογεράκη,εκδόσεις "Μπουκουμάνη").
• Από την "Αστάρτη" κυκλοφόρησαν: Ζάρκο Πετάν "Αφορισμοί" (χιουμοριστικά ευφυολογήματα. Μετάφραση Λόισκα Αβαγιανού) και Τζόμπε Κοβάτα "Η Βίβλος για αθεόφοβους" (χιουμοριστικό βιβλίο με σκίτσα, μετάφρασηΠαναγιώτης Σκόνδρας.)
• Από τις εκδόσεις "Ολκός",στη σειρά "Θέατρο" κυκλοφόρησε το έργο του Ισπανού συγγραφέα και σκηνοθέτη Σέρτζι Μπέλμπελ "Μετά τη βροχή",σε μετάφραση Λεωνίδα Καρατζά.
• Θ. Δ. Πολιτόπουλος "Ερημιά και πίκρα" (ποίηση Θ. Δ. Πολιτόπουλος, Μπόχαλη 102, Αθήνα 11524).
• "Ιστορία" (εικονογραφημένο ιστορικό περιοδικό της "Πάπυρος Πρες", τεύχος 367).

Το Μορφωτικό Γραφείο της Κυπριακής Πρεσβείας και οι εκδόσεις "Νεφέλη",σήμερα (8.30 μμ), θα παρουσιάσουν στο "Σπίτι της Κύπρου" (Ηρακλείτου 10) το βιβλίο της Ευρυδίκης Περικλέους - Παπαδοπούλου "Ανακάλυμαν. Τα ποιητάρικα - ποίηση στην κυπριακή διάλεκτο".Θα μιλήσει ο καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόφορος Χαραλαμπάκης.

• Οι εκδόσεις "Προσκήνιο" θα παρουσιάσουν στις 29/3 (8 μμ), στο θέατρο "Κάτια Δανδουλάκη",το μυθιστόρημα της Τέτας Φυσσούν "Πάντα έρχεται η ώρα",που κοσμείται με ζωγραφιές του Στάθη.Την παρουσίαση θα κάνει ο δημοσιογράφος Δημήτρης Κωνσταντάρας.Αποσπάσματα θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Κάτια Δανδουλάκη, Γρηγόρης Βαλτινός, Γιάννης Βούρος.
• Οι κυπριακές και κυπριολογικές εκδόσεις "ΜΑΜ" υπέγραψαν συμφωνία με την εταιρία "ΕΛΕΑ" για να περιλάβει η τελευταία στον ηλεκτρονικό κόμβο της (http: //www.eurobooks.net) στοιχεία για τις κυπριακές και κυπριολογικές εκδόσεις. Ετσι, το επόμενο cd "Βιβλιογραφία 2000" θα περιλάβει 5.000 τίτλους βιβλίων Κυπρίων συγγραφέων και εκδοτών. (Πληροφορίες στην ΕΛΕΑ (38.02.135, 38.02.335) και στον οίκο "ΜΑΜ" (00357-2-464.698).