Μια μέρα μετά την απόπειρα θανατώσεως του Χίτλερ από αξιωματικούς του Γενικού Επιτελείου, τα ναζιστικά κτήνη, στις 21 Ιούλη 1944, απαγχονίζουν 54 Ελληνες πατριώτες στο Πικέρμι, που τους είχαν παραδώσει στα χέρια τους οι υπάνθρωποι των Ταγμάτων Ασφαλείας και άλλοι συνεργάτες του κατακτητή. Την Κυριακή, 18 Ιούνη, η Αδελφότητα των οικογενειών των 54, οι περισσότεροι των οποίων ήταν από τον Πειραιά, πραγματοποίησε μνημόσυνο στη μνήμη τους, στο χώρο του απαγχονισμού των πατριωτών.

Ο πρόεδρος της αδελφότητας Γεράσιμος Γεωργάτος, μεταξύ άλλων, τόνισε: "Αποτελεί εθνική ανάγκη η συντήρηση της ουσίας της Εθνικής μας Αντίστασης και των συμβόλων αυτής, ο σεβασμός και η εκτίμηση των αγώνων του λαού μας και των μαρτύρων του αγώνος, όπως και όλων των μνημείων της εθνικής μας εποποιίας. Αυτή την εποχή περισσότερο, που η δυναμική και αυθαίρετη επιδρομή των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων εξετόπισε και κατέστησε ανενεργά τα όργανα και τους θεσμούς της παγκόσμιας ενότητας, ειρήνης και ασφάλειας και επέβαλε με τη χρήση της εγκληματικής πολεμικής βίας την εξουθενωτική επικυριαρχία τους επί των ελεύθερων λαών με τους εύηχους υποδουλωτικούς θεσμούς "παγκοσμιότητα του εμπορίου", ανθρωπιστική βοήθεια σε καταπιεζόμενες μειονότητες κλπ.".

Στο μνημόσυνο, μεταξύ άλλων, παραβρέθηκαν ο νομάρχης Ανατολικής Αττικής Δημ. Φράγκος,νομαρχιακοί σύμβουλοι, εκπρόσωπος του Δήμου Πειραιά, οι δήμαρχοι Λαυρίου και Ραφήνας, αντιπροσωπεία της ΠΕΑΕΑ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Ευάγγελος Μαχαίρας,φορείς πολιτικών και κοινωνικών οργανώσεων και ο γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Πειραιά του ΚΚΕ Σήφης Κωτσαντής, που, στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε ότι η θυσία των 54 και όλων όσοι έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά του λαού, εμπνέει τους σημερινούς αγώνες απέναντι στη σημερινή νέα τάξη πραγμάτων του αμερικανικού και ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού και τους ντόπιους υποτακτικούς τους. "Σήμερα - τόνισε - που η μοιρολατρία και η υποταγή στα μεγάλα αφεντικά είναι η επίσημη κυβερνητική πρακτική, ο δικός σας αγώνας και θυσία δείχνει το δρόμο".

Γ. Κ.

Τον Ιούλη του 1949, παρά τις σκληρές και εξοντωτικές επιχειρήσεις του κυβερνητικού στρατού, ο Δημοκρατικός Στρατός Σάμου εξακολουθεί να μάχεται. Αυτό τρομάζει και ανησυχεί την κυβέρνηση και τον ξένο παράγοντα. Οι ίδιοι, Παπάγος και Βαν Φλιτ, έρχονται στη Σάμο και δίνουν εντολές για σκληρότερα αντιλαϊκά και στρατιωτικά μέτρα για την εξόντωση των "συμμοριτών".

Ηταν ξημέρωμα της 21ης Ιούλη του '49. Ο Κέρκης τυλίγεται από μια θανάσιμη σιωπή. Δεν ακούγεται τίποτα, δεν ανασαίνει τίποτα. Ακόμα και τα τζιτζίκια έχουν σωπάσει...

Μονάχα πύρινες γλώσσες φωτιάς και πυκνός μαύρος καπνός ζώνουν το βουνό, καλύπτοντας τα "λεφούσια" του στρατού που το έχουν καταλάβει.

Περίπου 7.000 στρατιώτες, χωροφύλακες, ΜΑΥδες, επιστρατευμένοι πολίτες, χτενίζουν τον Κέρκη από τον Αϊ - Λια ως τη θάλασσα. Ακόμα τρία αντιτορπιλικά συμμετέχουν στην επιχείρηση. Κλιμάκιο του Αρχηγείου είναι καθηλωμένο στη θέση "Γκινάκι", ανάμεσα στο Καλαμπάχτασι και τους Δρακαίους.Αγωνία και απόγνωση για τους μαχητές του ΔΣ. Μοναδική τους ελπίδα, η νύχτα που θα τους επιτρέψει κάποιο ελιγμό προς τη θάλασσα. Ομως, ο ήλιος λες και έχει καρφωθεί ανάμεσα σε ουρανό και θάλασσα. Θα 'ταν 6 η ώρα το απόγευμα, όταν ακούγονται τα πρώτα πυρά.

Ακολουθεί κόλαση πυρός. Το χώμα και η θάλασσα κοχλάζουν από το καυτό μολύβι.

Οι αντάρτες, ολιγάριθμοι και με φτωχό οπλισμό, υπερασπίζονται την τιμή και τον όρκο τους μέχρι την τελευταία σφαίρα, που την κρατάνε για τον εαυτό τους.

Η νύχτα πέφτει, όμοια με βιβλική κοσμοχαλασιά. Φωτιές παντού και αλαλαγμοί, που, όμως, επιτρέπουν σε όσους επέζησαν, να διαφύγουν.

Η μέρα φωτίζει τα πρόσωπα των σκοτωμένων ανταρτών με το πετρωμένο αίμα στις άκρες των χειλιών τους, διαγράφοντας ένα μειδίαμα περηφάνιας και λεβεντιάς.

Δόξα και τιμή στους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου, που έπεσαν τον Ιούλη του '49 στον Κέρκη και είναι:

Γιάννης Μαλαγάρης, Γιάννης Σαλλάς, Κώστας Γριδάκης, Θεμιστοκλής Θεοδωρής, Σίμος Γεράκης, Λευτέρης Βασιλάκης, Μανώλης Κέλης, Μέχρης Καρναβάς, Αντώνης Μάζαρης, Αλέκος Καρναβάς, Δημήτρης Παπαγεωργίου.

• Ο Δήμος ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ,τα Παραρτήματα των Οργανώσεων ΠΕΑΕΑ, ΠΟΑΕΑ, ΠΣΑΕΑ και η Επιτροπή Γυναικών της ΠΕΑΕΑ διοργανώνουν τη Δευτέρα 26-7-99 στις 7 μμ, εκδήλωση, για να τιμήσουν τα 55χρονα από το θάνατο της Ηλέκτρας Αποστόλου,αλλά και όλων των ηρωίδων γυναικών που έπεσαν αγωνιζόμενες για την πατρίδα. Ταυτόχρονα, θα γίνουν και τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου της Η. Αποστόλου. Η εκδήλωση θα γίνει στον ιστορικό χώρο Κουντουριώτου.
• Η Νομαρχιακή Επιτροπή ΕΥΒΟΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ τελεί την Κυριακή 25-7-99 στις 11 πμ μνημόσυνο, τιμώντας τη θυσία των δεκάδων αγωνιστών της ΕΑ που έπεσαν στη Στενή και τη γύρω περιοχή. Η εκδήλωση θα γίνει στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης (θέση Βρυσίτσα) στη Στενή. Πούλμαν δρομολογούνται στις 10 πμ από την πλ. Αγοράς Χαλκίδας.
• Η Κοινότητα ΚΟΣΜΑ Κυνουρίας και το Τοπικό Παράρτημα ΠΕΑΕΑ διοργανώνουν την Κυριακή 25-7-99, στις 11 πμ, στη θέση Σταυρός, εκδήλωση για να τιμήσουν την επέτειο της ιστορικής μάχης κατά των Ιταλών κατακτητών. Τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ δρομολογούν πούλμαν που ξεκινά από την πλ. Κάνιγγος στις 6.30 πμ.Τηλ.: 8234.296 και 8222.952.
• Ο Δήμος Ν. ΑΓΧΙΑΛΟΥ Μαγνησίας, η ΝΕ Μαγνησίας και το Παράρτημα ΒΟΛΟΥ της ΠΕΑΕΑ οργανώνουν την Κυριακή 25-7-99 στις 7.30 μμ τιμητική εκδήλωση για την 55η επέτειο της νικηφόρας Μάχης της Σοδειάς, που έδωσε ο ΕΛΑΣ ενάντια στα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και τους συνεργάτες τους. Η εκδήλωση θα γίνει στον τόπο που έγινε η μάχη, στο 16ο χιλ. του δρόμου Βόλου - Ν. Αγχιάλου.

• Το ΚΣ της ΠΕΕΠΠ διοργανώνει τριήμερη εκδρομή στο Βίτσι 30/7 έως 1/8 1999,με την ευκαιρία των 50 χρόνων από την υποχώρηση του ΔΣΕ (Αύγουστος 1949). Αναχώρηση από πλατεία Κάνιγγος στις 30/7/99 στις 7 πμ.Εγγραφές μέχρι 25/7/99, ώρα 2μμ. Διανυκτέρευση στην Καστοριά. Επίσκεψη: Λίμνη Πρέσπα, Αγιο Γερμανό, Κρυσταλλοπηγή, Βροντερό, Ψαράδες. Επιστροφή μέσω Φλώρινας - Πτολεμαϊδας - Γρεβενών. Περισσότερες πληροφορίες στα γραφεία του ΚΣ και στα τηλέφωνα: 5230.526, 5230.534.

Εκατοντάδες αντιστασιακοί, μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ, αλλά και φίλοι της Αντίστασης ανέβηκαν και φέτος, Κυριακή 18/7/99, στον ανεμοδαρμένο Αυχένα της Νιάλας και κατέθεσαν λίγα λουλούδια στη μνήμη των θυμάτων, στη θέση, όπου, στις 12/4/1947, εξαιτίας της φοβερής χιονοθύελλας, έχασαν τη ζωή τους, μαχητές του ΔΣΕ, στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού και άμαχοι πολίτες, που, προσπαθώντας να γλιτώσουν από το μαχαίρι των Σούρληδων και των Βουρλάκηδων, ακολούθησαν τα τμήματα του ΔΣΕ.

Στις ομιλίες τους, ο πρόεδρος της ΝΕ Καρδίτσας της ΠΕΑΕΑ Ανδρέας Κολοκύθας και ο Βασίλης Φυτσιλής, "αυτόπτης" μάρτυρας του τραγικού περιστατικού, αναφέρθηκαν στην τραγωδία της Νιάλας και τόνισαν ιδιαίτερα το μοναδικό στα χρονικά του Εμφυλίου γεγονός της συμφιλίωσης μαχητών του ΔΣΕ και στρατιωτών του κυβερνητικού στρατού, που, εξαιτίας της φοβερής χιονοθύελλας, αντάμωσαν σαν αδέλφια, μέσα στα ίδια αντίσκηνα και προσπαθούσαν αγκαλιασμένοι να κρατηθούν στη ζωή, ζεσταίνοντας ο ένας τον άλλο και στέλνοντας σ' όλους τους Ελληνες μήνυμα συναδέλφωσης. Σε αντίθεση με τους ξένους επικυρίαρχους ιμπεριαλιστές Αμερικάνους - με το δόγμα Τρούμαν αντικατέστησαν τους Αγγλους - που ήθελαν τα παιδιά του ελληνικού λαού, εχθρούς και αντιπάλους, να σκοτώνουν ο ένας τον άλλον.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους εκπρόσωποι κομμάτων, φορέων, δήμων της περιοχής και πλήθος κόσμου.

Στεφάνια και λουλούδια κατατέθηκαν από την ΠΕΑΕΑ, την ΠΕΑΤΑΘ, από την Αχτίδα Σέκλιζας του ΚΚΕ (γραμματέας της οποίας ήταν η ηρωίδα Βαγγελίτσα Κουσάντζα) και από πολλούς συγγενείς και φίλους των θυμάτων της τραγωδίας της Νιάλας.

Από τη ΝΕ Καρδίτσας της ΠΕΑΕΑ

Από την επιμνημόσυνη δέηση προς τιμήν των 54 απαγχονισμένων πατριωτών από τους Γερμανούς κατακτητές στο Πικέρμι τον Ιούλη του '44 (Φώτο Γ. Λιονάκης)

Στεφάνια καταθέτουν οι αντιστασιακοί προσκυνητές στο απλό μνημείο όλων των θυμάτων της τραγωδίας που παίχτηκε στη Νιάλα τον καιρό του Εμφυλίου (Φώτο Γ. Λιονάκης)