Κενό γράμμα αποδείχτηκαν οι προχτεσινές βαρύγδουπες δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Ε. Βενιζέλου,περί συμφωνίας με τις εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών και τους πρατηριούχους για μείωση της διαφοράς ανάμεσα στις "ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης" που εκδίδει το υπουργείο και τις τιμές που ισχύουν στην αγορά. Μια συμφωνία - βάση, που υποτίθεται πως αποβλέπει στον περιορισμό της σχετικής απόκλισης στις πέντε δραχμές για την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, όπου οι βενζίνες - βάσει των υπουργικών δηλώσεων - θα έπρεπε να πωλούνται το πολύ μέχρι τις 228,2 για τη σούπερ και 212,3 για την αμόλυβδη. Χτες - δεύτερη μέρα της ισχύος της "συμφωνίας" - στα περισσότερα πρατήρια της Αττικής, και μάλιστα του κέντρου, οι αποκλίσεις από την ενδεικτική τιμή του υπουργείου για την αμόλυβδη και τη σούπερ απείχε κατά πολύ από τη "νομιμοποιημένη" από την κυβέρνηση πια απόκλιση των πέντε δραχμών. Συγκεκριμένα, οι τιμές που επικρατούσαν χτες έφταναν μέχρι και τις 251 δρχ. στη σούπερ και τις 236 δρχ. το λίτρο στην αμόλυβδη, ενώ η ενδεικτική του υπουργείου είναι 223,2 και 207,3 δρχ. το λίτρο. Δηλαδή, ήταν πάνω από την ενδεικτική του υπουργείου μέχρι και 27,8 δρχ. η τιμή της σούπερ και μέχρι 28,7 δρχ. η τιμή της αμόλυβδης. Απείχαν όμως πολύ και από τις 228,2 για τη σούπερ και 212,3 για την αμόλυβδη, που επιχειρεί να επιτύχει το υπουργείο αποδεχόμενο μια μέση απόκλιση πέντε δραχμών από την "ενδεικτική". Μερικές από τις χαρακτηριστικότερες τιμές που επικρατούσαν χτες είναι οι εξής:

• Στο πρατήριο της "Mobil", ακριβώς απέναντι από το υπουργείο Ανάπτυξης, η σούπερ είχε 236,9 και η αμόλυβδη 221,9 δρχ. το λίτρο.
• Σε πρατήριο της ΒΡ στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, στην καρδιά της Αθήνας, η σούπερ πωλούνταν στις 245,5 και η αμόλυβδη στις 228,5 δρχ. το λίτρο.
• Σε πρατήριο της ΒΡ στην οδό Πανόρμου στους Αμπελόκηπους η σούπερ πωλούνταν στις 243,9 και η αμόλυβδη στις 227,9 δρχ.
• Πρατήριο της "Μαμιδάκις" στη λεωφόρο Αλεξάνδρας είχε τη σούπερ στις 241 και την αμόλυβδη στις 225 δρχ.
• Σε πρατήριο "Texaco" στην Παιανία η σούπερ πωλούνταν προς 218,9 δρχ. και η αμόλυβδη προς 233,9 δρχ. το λίτρο. Σε πρατήριο της ίδιας εταιρίας στη λεωφόρο Λαυρίου η σούπερ είχε 235,9 και η αμόλυβδη 220,5 δρχ. το λίτρο.
• Στο κέντρο του Χαλανδρίου πρατήριο της "Silk Oil" πωλούσε χτες τη σούπερ στις 235 και την αμόλυβδη στις 215 δρχ. Επίσης, στο Χαλάνδρι σε πρατήριο της "Shell" πωλούνταν η σούπερ στις 232,9 και η αμόλυβδη στις 219,3 δρχ. το λίτρο.
• Σε πρατήριο της AVIN στα Κάτω Πατήσια η σούπερ είχε 241 και η αμόλυβδη 221, ενώ οι αντίστοιχες τιμές σε πρατήριο της BP στην Πατησίων ήταν 251 και 236 δρχ. το λίτρο, και σε πρατήριο της ίδιας εταιρίας στη Λ. Ηρακλείου στον Περισσό η σούπερ πωλούνταν προς 240,9 και η αμόλυβδη προς 223,9 δρχ. το λίτρο.

Στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης, μπροστά σ' αυτά τα δεδομένα, περιορίζονται στο να κάνουν λόγο για στάση αναμονής μέχρι την Τρίτη, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι "απαιτούμενες διαδικασίες" από τη μεριά των εταιριών και επαναλαμβάνουν τις προχτεσινές δηλώσεις του υπουργού ότι μετά την Τρίτη, εάν οι τιμές δεν έχουν κατέβει, θα επιβληθεί πλαφόν. Ενα μέτρο, βέβαια, που σε περίπτωση που θα αφορά μόνο τις λιανικές τιμές και όχι και τα ποσοστά κέρδους των εταιριών θα είναι σα να "φταίει ο γάιδαρος και να την πληρώνει το σαμάρι", αφού ουσιαστικά η μείωση θα βγει από τις τσέπες των πρατηριούχων και τα κέρδη των εταιριών θα μένουν στο απυρόβλητο. Από τη μεριά τους οι βενζινοπώλες, τονίζοντας ότι τα περιθώρια του κλάδου να μειώσει τα περιθώρια κέρδους έχουν εξαντληθεί, προσπαθούν να πιέσουν τις εταιρίες να μειώσουν τις τιμές στη χονδρική προκειμένου να αποφύγουν την επιβολή πλαφόν.

Μ. Ζ.

Στον αέρα φαίνεται να βρίσκονται ακόμα και οι πολυδιαφημισμένες φοροελαφρύνσεις, καθώς η κυβέρνηση προσανατολίζεται να εξαντλήσει τα όποια πλεονάσματα του Κρατικού Προϋπολογισμού στη μείωση του πληθωρισμού.

Σύμφωνα με υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, χωρίς τις αναμενόμενες παρεμβάσεις στους έμμεσους φόρους, το πλεόνασμα εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού στο τέλος του έτους θα ανερχόταν κοντά στα 400 δισ. δραχμές. Ενώ ο στόχος ήταν να εισπραχθούν 10.050 δισ. δραχμές, εκτιμούν ότι στο τέλος του 1999, χωρίς παρεμβάσεις, θα μπορούσαν να εισπραχθούν 10.450 δισ. δραχμές. Πρόκειται για το πλεόνασμα ή αλλιώς και επονομαζόμενο "μαξιλάρι", το οποίο και θα χρησιμοποιούσαν για τη χρηματοδότηση των λεγόμενων φορο - ελαφρύνσεων.

Η κατάσταση όμως αυτή ανατρέπεται μετά τη συνεχή άνοδο των τιμών των υγρών καυσίμων και τους φόβους αναζωπύρωσης του πληθωρισμού. Υπό το φόβο αυτό, μελετάται ήδη το ενδεχόμενο ν' αποφασιστεί μείωση των έμμεσων φόρων, ώστε να συγκρατηθούν ή και να υποχωρήσουν οι τιμές, επιλογή όμως η οποία θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στα κρατικά έσοδα. Οι ίδιοι παράγοντες εκτιμούν ότι λόγω των παρεμβάσεων στους έμμεσους φόρους (ειδικοί φόροι και ΦΠΑ), το αρχικά προσδοκώμενο πλεόνασμα εσόδων των 400 θα περιοριστεί τελικά στα 150 η στην καλύτερη περίπτωση 200 δισ. δραχμές. Στη μάχη για τον πληθωρισμό σκέπτονται δηλαδή να "θυσιάσουν" 200 - 250 δισ. δραχμές, μέρος των οποίων αρχικά προόριζαν για τις φοροελαφρύνσεις.

Αλλά ούτε και το μειωμένο αυτό πλεόνασμα των 150 - 200 δισ. δραχμών είναι πλέον διαθέσιμο καθώς, εκτιμούν σήμερα, ότι στο σκέλος των δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού θα υπάρξουν, σύμφωνα με μετριοπαθείς μάλιστα υπολογισμούς, υπερβάσεις σε ετήσια βάση 100 - 120 δισ. δραχμών, περιορίζοντας ακόμα περισσότερο τη δυνατότητα χρησιμοποίησης των πλεονασμάτων στα έσοδα.

Ετσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, το πρόβλημα χρηματοδότησης των φοροελαφρύνσεων, τις οποίες έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, είναι υπαρκτό, υποστηρίζουν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Κατά την άποψή τους, η κυβέρνηση θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στις παρακάτω εκδοχές:

• Να αναιρέσει τις υποσχέσεις της για την εφαρμογή των, ούτως ή άλλως περιορισμένων φοροελαφρύνσεων, μεταφέροντάς τες για το 2000. Κάτι τέτοιο όμως, προσκρούει στις επερχόμενες εκλογές για την επόμενη χρονιά και λογικά θα πρέπει να απορριφθεί.
• Να επιλέξει τη γνωστή και από παλιά "λύση" της περικοπής των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του 1999, αλλά αυτό θα περιπλέξει τις σχέσεις της με την κοινοτική γραφειοκρατία, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα συγχρηματοδοτούμενα από την κοινότητα προγράμματα.
• Να μεταφέρει την επιβάρυνση της χρηματοδότησης των φορολογικών απαλλαγών στον προϋπολογισμό του 2000, κάτι που δε θεωρείται εφικτό δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός θα περάσει από τον εξονυχιστικό έλεγχο των αρμόδιων υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Θ. Κ.