ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

19ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΘΕΑΜΑΤΟΣ ΑΚΡΟΑΜΑΤΟΣ (ΠΟΘΑ)

Ανυπότακτοι στα σούπερ μάρκετ της Τέχνης

Νέα μεγάλα προνόμια χορηγεί η κυβέρνηση για τη μουσική, τον κινηματογράφο, τα εικαστικά, το θέατρο, το βιβλίο, σε ελάχιστους οικονομικούς κολοσσούς, όπου το κριτήριο της δραστηριότητάς τους είναι το κέρδος

Eurokinissi

Διαμαρτυρία καλλιτεχνών έξω από το ΥΠΠΟ

Μέσα σ' ένα τοπίο όπου χτυπιούνται οι εργασιακές σχέσεις των μισθωτών καλλιτεχνών, οι δημιουργοί αποσιωπούνται, αν δε συμβιβαστούν με την τρέχουσα αισθητική και ιδεολογία, η καλλιτεχνική παιδεία ιδιωτικοποιείται, το εικαστικό έργο δε βρίσκει στέγη, η ελληνική μουσική με τα σύνθετα εθνικολαϊκά χαρακτηριστικά καταπίνεται στη χοάνη των πολυεθνικών εταιρειών, στο ελεύθερο θέατρο βασιλεύει η αταξία, πολλά δημοτικά θέατρα έχουν βραχυκυκλωθεί στα κομματικά πλοκάμια και βυθίζονται στη μιζέρια, ο κινηματογραφιστής νιώθει σχεδόν εξόριστος στον τόπο του, ενώ στο χώρο της μουσικής η παράνομη εργασία, το ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό, η ανεργία... βασανίζουν και τραυματίζουν τους μουσικούς, το 19ο τακτικό συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ), που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς αναδείχτηκαν πολλά και σημαντικά ζητήματα.

Πολιτισμός για το λαό

Οι καλλιτέχνες καλούνται σήμερα να ανταποκριθούν στην ιστορικής συγκυρίας ανάγκη υπεράσπισης της αξιοπρέπειάς τους και του δικαιώματος της ελευθερίας στη δημιουργία καθώς και να χαράξουν νέα πορεία για την υπεράσπιση του έργου τους. Η ΠΟΘΑ παλεύει για την αναβάθμιση του ρόλου της, για να υπογράψουν τα σωματεία συλλογικές συμβάσεις που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων απέναντι στην αυθαιρεσία της εργοδοσίας και κύρια στον οπτικοακουστικό τομέα. Αγωνίζεται για την καλλιτεχνική παιδεία με όλα τα σωματεία - μέλη της ΠΟΘΑ και για την Κοινωνική Ασφάλιση και τα συνταξιοδοτικά προβλήματα.

Δρώμενο καλλιτεχνών σε κινητοποίηση

Ο Βασίλης Κολοβός, ως απερχόμενος πρόεδρος της ΠΟΘΑ, από μέρους του ΔΣ, στην εισήγησή του, περιέγραψε, και κατά πολιτιστικό τομέα, τις σκληρές, άνομβρες, αποπνευματικοποιημένες, ισοπεδωτικές μέρες. Μέρες εκποίησης αξιών, ιδανικών, ανατροπών, ανακατατάξεων, ακρίβειας, ανεργίας, ανασφάλειας, ξεπουλήματος κερδοφόρων επιχειρήσεων, κλπ.

«Παράλληλα με το χτύπημα των κατακτήσεων του λαού μας» επισήμανε ο Βασίλης Κολοβός - «χτυπούν κι εμάς γιατί θέλουν να μας πάρουν πίσω κατακτήσεις και δικαιώματα, να μας υποτάξουν, ώστε τα "εθνικά" και υπερεθνικά εργοστάσια, τα σούπερ - μάρκετ της Τέχνης και του Πολιτισμού να προσφέρουν ανεμπόδιστα στους πελάτες τους έτοιμα τα προϊόντα της σύγχρονης απρόσωπης μαζικής βιομηχανοποιημένης κουλτούρας του θεάματος, για να κρατούν το λαό μας στο σκοτάδι, αποστερώντας του τη δυνατότητα αφύπνισης μέσα από την πραγματική τέχνη».

Διείσδυση οικονομικών κολοσσών

«Στη χώρα μας» - τόνισε ο Βασίλης Κολοβός - «τα μεγάλα μονοπώλια διεισδύουν όλο και περισσότερο στις τέχνες και την ψυχαγωγία. Νέα μεγάλα προνόμια χορηγεί η κυβέρνηση για τη μουσική, τον κινηματογράφο, τα εικαστικά, το θέατρο, το βιβλίο, σε ελάχιστους οικονομικούς κολοσσούς, όπου το κριτήριο της δραστηριότητάς τους είναι το κέρδος, η πολιτική δύναμη και η διαμόρφωση υποταγμένων και αλλοτριωμένων συνειδήσεων της νεολαίας και του λαού. Σήμερα, σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά και στο άμεσο μέλλον, ελάχιστοι μονοπωλιακοί όμιλοι θα ελέγχουν ολοκληρωτικά τον πολιτισμό, την πληροφόρηση, τον αθλητισμό, τον ελεύθερο χρόνο, την οικονομική και πνευματική ανάπτυξη της κοινωνίας».

Από κινητοποίηση εικαστικών καλλιτεχνών

Αναφερόμενος στα προβλήματα των καλλιτεχνών είπε μεταξύ άλλων: «Η ανεργία σε όλους τους χώρους δημιουργίας των ανθρώπων του θεάματος - ακροάματος παίρνει εφιαλτικές διαστάσεις. Συλλογικές συμβάσεις ή δεν υπογράφονται και αν υπογράφονται δεν τηρούνται. Το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το οποίο κερδίσαμε με πολύχρονους απεργιακούς αγώνες, μπαίνει σε μια επικίνδυνη ανατρεπτική φάση, βάσει προδιαγραφών και αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ σημαντικό κομμάτι των εργαζομένων δε θα πάρει ποτέ σύνταξη στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους. Η καλλιτεχνική παιδεία, με τη συμφωνία του Μπέργκεν σαν συνέχεια της Μπολόνια υποβαθμίζεται ακόμη περισσότερο. Οι αγώνες μας και το γενικό αίτημα για ενιαία, ανώτατη δημόσια και δωρεάν πανεπιστημιακού επιπέδου καλλιτεχνική παιδεία δεν εισακούονται. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ μάς εξοστράκισαν από τα περισσότερα κέντρα αποφάσεων που είχαν σχέση με τη δουλιά μας, ενώ η κυβέρνηση της ΝΔ ολοκλήρωσε τον εξοστρακισμό και τοποθέτησε στη θέση των εκπροσώπων των φορέων πρόσωπα μερικά καταξιωμένα, αλλά με στενούς κομματικούς δεσμούς στη μεγάλη τους πλειοψηφία. Ακόμα και αυτή τη μίζερη τιμητική σύνταξη, αφού τη μετέτρεψαν οι προηγούμενοι σε άθλιο βοήθημα απορίας, έρχονται τώρα οι νέοι, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτουν, ουσιαστικά να την καταργούν για κείνους που πραγματικά τη δικαιούνται και την έχουν ανάγκη».

Εμπορευματοποίηση πολιτιστικής διαδικασίας

Στην έναρξη του συνεδρίου παραβρέθηκε και μίλησε το μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Πολιτιστικού Τμήματος της ΚΕ του Κόμματος Γεράσιμος Αραβανής, υπογραμμίζοντας τη νέα κατάσταση που άρχισε να διαμορφώνεται στα μέσα της δεκαετίας του '80 και συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς και αφορά στη διείσδυση των μονοπωλιακών ομίλων και μεγαλοχορηγών, με τη συνδρομή του κράτους στις τέχνες και τον ελεύθερο χρόνο. «Εμπορευματοποιούν τις πολιτιστικές διαδικασίες, στοιχείο το οποίο αλλάζει σταδιακά αλλά με ριζικό τρόπο το περιεχόμενο και το ρόλο της Τέχνης και του καλλιτέχνη». Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για τις χορηγίες, στο νομοσχέδιο για το Κέντρο Θεάτρου και Χορού, για τον κινηματογράφο και το Ιδρυμα Νιάρχου, το οποίο χαρακτήρισε μια «νέα περίπτωση Μεγάρου Μουσικής», τόνισε ότι η μόνη λύση για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα μεγάλα προβλήματα είναι «ισχυρή ΠΟΘΑ, ισχυρά σωματεία, μαζικά, ριζωμένα μέσα στους μεγάλους χώρους, που αγωνίζονται για τα προβλήματα των καλλιτεχνών, αλλά θέτουν στην πρώτη γραμμή της διεκδίκησης το δικαίωμα του λαού στην πολιτιστική ανάπτυξη, να μπει η Τέχνη στην υπηρεσία του λαού». Καταλήγοντας, δήλωσε την έμπρακτή στήριξη του ΚΚΕ στους αγώνες και τα αιτήματα των καλλιτεχνών.

Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο για την ίδρυση Κέντρου Θεάτρου και Χορού, το προεδρείο της ΠΟΘΑ προτείνει, παράλληλα, με την απόρριψη του σχεδίου Νόμου, να οργανωθεί ένα συνέδριο όλων των εμπλεκομένων φορέων μέσα στο 2007, στο οποίο θα συζητηθούν αναλυτικά τα ζητήματα του θεάτρου και του χορού.

Ενός ανδρός Αρχή

Σχέδιο Νόμου για την ίδρυση Εθνικού Κέντρου Θεάτρου και Χορού προτίθεται η κυβέρνηση να ψηφίσει μετά την εισήγηση των υπουργών Πολιτισμού, Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Σκοπός, λέει, του Κέντρου, μεταξύ άλλων, είναι η εφαρμογή εθνικής πολιτικής για το Θέατρο και το Χορό και η υποστήριξη του υπουργείου στον καθορισμό και το σχεδιασμό της και το οποίο θα λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και θα διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο. Αυτά είναι τα στοιχεία της τυπικής πλευράς του θέματος. Ποια είναι η ουσία, η ιδεολογική βάση, πάνω στην οποία στηρίζεται η ίδρυση ενός τέτοιου κέντρου και ποια η μορφή λειτουργίας του;

Ας μη γελιόμαστε. Ουσιαστικά, ιδρύεται φορέας υλοποίησης της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην κατεύθυνση της κοινής πολιτιστικής ταυτότητας. Από την άλλη, το Κέντρο αυτό μοιάζει ένα συμβουλευτικό όργανο του υπουργού Πολιτισμού με ευρεία θεσμική οργάνωση. Διευθυντής και Διοικητικό Συμβούλιο διορίζονται από τον υπουργό Πολιτισμού. Βέβαια, ισχύει και σ' αυτό το νομοσχέδιο η «ενός ανδρός Αρχή», όπου ο διευθυντής έχει την υπερεξουσία του «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», ενώ διακοσμητικό ρόλο παίζει το ΔΣ, το οποίο καλείται απλώς να επικυρώνει τις εντολές του διευθυντή. Ο οποίος, όμως, διευθυντής θα έχει και την αυλή του, όπως γίνεται σε όλα τα «αρχοντικά», παρέχοντάς του ο νομοθέτης τη δυνατότητα το έργο του να επικουρείται από έξι ειδικούς συμβούλους. Οι επιτροπές γνωμοδοτήσεων για τις επιχορηγήσεις θεάτρου και χορού θα προτείνονται από τον διευθυντή, θα εγκρίνονται από το ΔΣ και τις γνωμοδοτήσεις των επιτροπών αυτών θα υπογράφει στη συνέχεια ο υπουργός Πολιτισμού, όπως ισχύει και έως τώρα.

Δε διευκρινίζεται, όμως, ποια θα είναι τύχη της υπάρχουσας Διεύθυνσης Θεάτρου και Χορού του ΥΠΠΟ. Θα συνεχίσει να υπάρχει και ποιες θα είναι οι αρμοδιότητές της; Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης, πάντως, από το Νομοσχέδιο θα είναι ο ένας εκ των μελών του ΔΣ του Εθνικού Κέντρου.

Πολιτική απαξίωσης των φορέων

Με αφορμή συνέντευξη Τύπου που έδωσε πριν λίγο καιρό ο υπουργός Πολιτισμού σχετικά με το Νομοσχέδιο που προτίθεται να καταθέσει το υπουργείο Πολιτισμού για το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού, την Ακαδημία των Τεχνών, καθώς και όλες τις προηγούμενες ανακοινώσεις του υπουργείου σχετικά με το Σχέδιο Νόμου για τις Χορηγίες και τις προθέσεις για ευρύτερη χάραξη Εθνικής Πολιτικής στον Πολιτισμό, απέστειλαν επιστολή διαμαρτυρίας οι φορείς:

Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (Π.Ο.Θ.Α.)
Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων (Σ.Ε.Χ.)
Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Θεατρολόγων (Π.Ε.ΣΥ.Θ.)
Ενωση Μουσικοσυνθετών - Στιχουργών Ελλάδας (Ε.Μ.Σ.Ε.)
Ενωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών (Ε.Ε.Θ.Μ.Κ.)
Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (Ε.Ε.Τ.Ε.)
Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων (Ε.Ε.Θ.Σ.)
Ενωση Σεναριογράφων Ελλάδος (Ε.Σ.Ε.)
Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (Σ.Ε.Η.)
Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών (Ε.Ε.Σ.)

«Σας δηλώνουμε την πλήρη αντίθεση των 10.000 και πλέον μελών μας για τη συνολικά απαξιωτική και δυσπρόσιτη στάση του υπουργείου Πολιτισμού, των "επωνύμων", "γνωστών" ή "αγνώστων" Επιτροπών του προς όλους τους φορείς και τα θεσμικά όργανα που εκπροσωπούν τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς, καθώς και για την πλήρη αδιαφορία του υπουργείου για τα ιδιαίτερα προβλήματα και τις ανάγκες τους που έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Για άλλη μια φορά, μοναδική πηγή ενημέρωσης όλων μας αποτελεί ο Τύπος και κάθε προσπάθεια των φορέων να ενημερωθούν έγκαιρα και υπεύθυνα από το Υπουργείο Πολιτισμού για τα παραπάνω σχέδια, συναντά μία παγιωμένη στάση παραπομπής από υπηρεσία σε υπηρεσία χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Πόσο "Εθνική", λοιπόν, είναι μία πολιτική που από τη βάση της αγνοεί, παρακάμπτει και απαξιώνει τους ίδιους τους φορείς παραγωγής πολιτιστικού έργου και τα θεσμικά τους όργανα, όσους δηλαδή γνωρίζουν τα ιδιαίτερα προβλήματα, τις ανάγκες, αλλά και τις δυνατότητες ανάπτυξης του κάθε χώρου και που αντιπροσωπεύουν συνολικά τις τάσεις και τα ρεύματα της καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης; Ποιοι είναι αυτοί οι "ειδικοί σύμβουλοι", οι "σοφοί" ή "ευνοούμενοι", οι "προσωπικότητες κύρους", οι "επικεφαλής των επιτροπών", που, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων κοινής αποδοχής όλων μας, θέλουν να νομοθετήσουν εν κρυπτώ, να καθορίσουν και να κατευθύνουν το αυριανό πολιτιστικό τοπίο, που εμποδίζουν τον ανοιχτό διάλογο και απέναντι σε ποιους έχουν ευθύνη; Καταγγέλλουμε λοιπόν το γεγονός ότι το Υπουργείο Πολιτισμού ετοιμάζεται να νομοθετήσει και να διαμορφώσει συνθήκες για την παραγωγή πολιτισμικού έργου, χωρίς την απαραίτητη ενημέρωση, τον ουσιαστικό ανοιχτό διάλογο και τη συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς και τα θεσμικά τους όργανα. Δηλώνουμε την πρόθεση της Συντονιστικής Επιτροπής των Φορέων που εκπροσωπούν το Θέατρο, το Χορό, τον Εικαστικό Χώρο και τους Μουσικοσυνθέτες - Στιχουργούς να αντιταχθεί δημόσια και να μην αποδεχτεί καμία πρόταση, ρύθμιση, νομοσχέδιο, ή σχέδιο νόμου για τον πολιτισμό από το Υπουργείο Πολιτισμού αν δεν έχει αυτό πρώτα αποτελέσει προϊόν διαλόγου και ουσιαστικής συνεργασίας με τους φορείς και τα θεσμικά όργανα του πολιτιστικού χώρου. Κύριε Υπουργέ Πολιτισμού, σας καλούμε, ως τον καθ' ύλην υπεύθυνο Υπουργό, να ξεκινήσετε άμεσα όλες τις διαδικασίες ενημέρωσης, διαλόγου και συνεργασίας με τους φορείς και τα θεσμικά τους όργανα και να μην προχωρήσετε σε θέσπιση νόμου αυτών των θεμάτων, πριν λάβετε και τις προτάσεις των φορέων. Προς αυτήν την κατεύθυνση σας προτείνουμε, το συντομότερο δυνατό, Συνέδριο υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, με τη συμμετοχή όλων των θεσμικών φορέων που αφορούν τον Πολιτισμό και θέμα "Χάραξη Εθνικής Πολιτιστικής Πολιτικής", ούτως ώστε η έρευνα, οι γνώσεις και τα συμπεράσματα όλων των συνέδρων να αποτελέσουν τη βάση για μία ουσιαστική, πολυφωνική και ευρέως αποδεκτή Εθνική Πολιτιστική Πολιτική».

Απόλυτη εμπιστοσύνη

Εννέα στις έντεκα έδρες και τις δύο έδρες στη ΓΣΕΕ κατέλαβε η «Δημοκρατική Αγωνιστική Συνεργασία»

Μετά τις εργασίες του Συνεδρίου οι αντιπρόσωποι εξέλεξαν το νέο 11μελές ΔΣ της ΠΟΘΑ. Την απόλυτη εμπιστοσύνη τους στον αγωνιστικό συνδυασμό της «Δημοκρατικής Αγωνιστικής Συνεργασίας» έδωσαν οι σύνεδροι του 19ου τακτικού Συνεδρίου. Η «Δημοκρατική Αγωνιστική Συνεργασία» καταλαμβάνει 9 στις 11 έδρες και τις δύο έδρες στη ΓΣΕΕ, με 30 και 29 αντίστοιχα ψήφους. Ποσοστό 75% και αύξηση κατά δύο έδρες. Εκλέγονται: Λεωνίδας Βαρδαρός, Ελένη Γερασιμίδου και Βασίλης Παρασκευόπουλος (29), Γιάννης Καλατζόπουλος (27), Στέλιος Τζοτζόπουλος και Σαμαρτζής Νεκτάριος (26), Τουντοπούλου Ανδριανή (25), Νικολόπουλος Οδυσσέας (24) και Αντώνης Ποντίκης (23). Η «Κίνηση Ηθοποιών» παίρνει 1 έδρα (6 ψήφους) - Δ. Παλαιοχωρίτης, και η «Ελεύθερη Εκφραση» επίσης 1 έδρα με 4 ψήφους - Αντιγόνη Κανάκη, ενώ και οι δύο δεν πήραν καμιά έδρα στη ΓΣΕΕ, με 9 και 1 ψήφους, αντίστοιχα.