Για τους αγώνες φοιτητών και σπουδαστών, για την ιδιαίτερη συμβολή της ΠΚΣ και της ΚΝΕ, καθώς και τη στάση των άλλων δυνάμεων, συζητήσαμε με τα στελέχη της ΚΝΕ στην ανώτατη εκπαίδευση: Θανάση Πάνο, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέα Σπουδάζουσας Αθήνας της ΚΝΕ, Θανάση Αργυρίου, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέας της οργάνωσης ΤΕΙ Λεκανοπεδίου, Θεοδόση Μπενάτο, μέλος του Γραφείου Σπουδάζουσας και Ορέστη Παπαγιαννόπουλο, μέλος του Συμβουλίου Σπουδάζουσας Αθήνας της ΚΝΕ.

«Ο αγώνας των φοιτητών δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ολα τα προηγούμενα χρόνια, οι αντιστάσεις πλήθαιναν, οξύνονταν η οργή και η αγανάκτηση απέναντι συνολικά σε αυτήν την πολιτική. Ετσι ξέσπασε - όπως αναδεικνύεται από τα αιτήματα αλλά και τις αντοχές αυτού του αγώνα που αρνείται να βάλει τελεία - μια μεγάλη δυσαρέσκεια στους φοιτητές, γενικότερα ενάντια στο χτύπημα των δικαιωμάτων του λαού και της νεολαίας. Τον τελευταίο χρόνο, το ποτήρι ξεχείλισε γιατί η αναθεώρηση του άρθρου 16 και ο νόμος - πλαίσιο ήταν αιχμές αυτής της πολιτικής», υπογραμμίζει ο Θ. Μπενάτος.

Και σημειώνει ότι «όλο και περισσότεροι σπουδαστές συνειδητοποιούν ότι η αναγνώριση των τρίχρονων ψευτοκολεγίων ως ιδιωτικών πανεπιστημίων, με ειδικότητες στην πλειοψηφία τους ανάλογες με εκείνες των ΤΕΙ, θα δημιουργήσει μια μεγάλη μάζα φτηνού εργατικού δυναμικού, χωρίς δικαιώματα και απαιτήσεις που θα ανταγωνίζεται στην αγορά εργασίας για ένα κομμάτι ψωμί».

Οπως σημειώνει ο Θ. Μπενάτος, «η ΠΚΣ μέσα από τη δράση της όλα τα προηγούμενα χρόνια αναδείκνυε την ανάγκη να συγκρούεσαι με την πολιτική της ιδιωτικοποίησης και της υποβάθμισης, με την αντιεκπαιδευτική πολιτική ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΕΕ, την ανάγκη να μπλοκάρεις και να εμποδίζεις κάθε πτυχή της προώθησης αυτής της πολιτικής μέσα στις σχολές. Και αυτό έχει γίνει πράξη πάρα πολλές φορές».

Eurokinissi

Ο Ο. Παπαγιαννόπουλος τονίζει ότι η ΚΝΕ πρωτοστατεί, ώστε η πάλη «να έρχεται γενικότερα σε σύγκρουση με την αντιλαϊκή πολιτική ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Εκεί είναι η προσπάθειά της να πολιτικοποιηθεί η συνείδηση των φοιτητών, να γίνει ένα βήμα παραπέρα, ώστε η πάλη ενάντια στα μέτρα που έρχονται αυτή τη στιγμή στην Παιδεία, να μετατραπεί σε πάλη ενάντια στη συνολικότερη πολιτική ΝΔ - ΠΑΣΟΚ».

Σχετικά με τα αιτήματα που υιοθετούν οι φοιτητές, ο Θ. Μπενάτος επισημαίνει ότι «η ΠΚΣ έδωσε πραγματική μάχη, ώστε να είναι ξεκάθαρο ότι οι φοιτητές δεν υπερασπίζονται τη σημερινή άθλια κατάσταση των πανεπιστημίων, ότι ο αγώνας δεν είναι μια σειρά από "όχι". Σε αυτό επέμενε η ΠΚΣ και δε θα μπορούσε να μη γίνει αποδεκτό από τη συντριπτική πλειοψηφία των γενικών συνελεύσεων».

Για τις συμμαχίες του φοιτητικού κινήματος, ο Ο. Παπαγιαννόπουλος υπογραμμίζει ότι η ΠΚΣ, «ήταν η πρώτη που έβαζε ξεκάθαρα ότι η συμπόρευση φοιτητικού και εργατικού κινήματος είναι προϋπόθεση, ώστε όλες οι διεκδικήσεις αυτές να γίνουν κατακτήσεις. Και οι φοιτητές καταλαβαίνουν ότι εμείς δεν μπορεί να έχουμε διαφορετικά συμφέροντα από τους γονείς μας. Οπως ενιαία είναι η επίθεση στα δικαιώματα όλου του λαού έτσι ενιαία πρέπει να είναι και η απάντηση».

«Οπως καταγράφεται στη συνέχιση των αγώνων και στις αποφάσεις των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων», υπογραμμίζει ο Θ. Πάνος, «η κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφεραν να τους βάλουν στο χέρι. Οι φοιτητές δεν τσίμπησαν σε ελιγμούς. Αντιθέτως, παρά και τις προσπάθειες της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ, πήραν ξεκάθαρη θέση συνέχισης και κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων ενάντια στην αντιεκπαιδευτική πολιτική. Δεν τα δίπλωσαν στη μομφή που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ, ούτε "μάζεψαν" τον αγώνα τους μπροστά στο σχέδιο εντεινόμενης τρομοκρατίας, καταστολής και συκοφάντησης».

Και προσθέτει ότι «μέσα από τον αγώνα τους κατάκτησαν τη συλλογική οργάνωση της πάλης τους, το συντονισμό της δράσης με βάση τις αποφάσεις των συνελεύσεων των συλλόγων. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, απομονώνονται "παραδιαδικασίες" που στήνονται στην πλάτη των φοιτητών μακριά από αυτά που κουβεντιάζουν και αποφασίζουν στις συνελεύσεις τους».

Ο Θ. Πάνος σημειώνει ότι «ο αγώνας των φοιτητών όλο αυτό το διάστημα δεν περιορίζεται στους τέσσερις τοίχους των σχολών. Ούτε και οι σχολές οι ίδιες είναι νεκρές, καθώς μέσα στα αμφιθέατρα και στους διαδρόμους, σε εκδηλώσεις και συζητήσεις η σπίθα του αγώνα παραμένει ζωντανή στις κατειλημμένες σχολές. Επιπλέον, οι φοιτητές, ακριβώς επειδή έχουν αντιληφθεί ότι αυτός ο αγώνας δεν είναι μόνο δικός τους αλλά όλου του λαού, αξιοποιούν μορφές πάλης - πέραν της κατάληψης - στις οποίες αποτυπώνουν το στίγμα του αγώνα και αξιοποιώντας τις έρχονται σε επαφή με το λαό, λένε την αλήθεια για τις κινητοποιήσεις και τα αιτήματά τους, καλούν όλους τους εργαζόμενους να πάρουν την υπόθεση της Παιδείας στα χέρια τους: με κοινές συσκέψεις με σωματεία και φορείς, εξορμήσεις σε γειτονιές και χώρους δουλιάς, αποκλεισμούς δρόμων και σταθμών, καταλήψεις ιδιωτικών κολεγίων κλπ».

Ο Θ. Μπενάτος εξηγεί ότι απέναντι στην πολιτική που προωθείται οι φοιτητές «καταλαβαίνουν ότι πρέπει να προβάλλεται μια συνολική πρόταση, αιτήματα που να ξεφεύγουν από τα όρια μιας διαπραγμάτευσης με την κυρίαρχη πολιτική. Απέναντι στην ακριβοπληρωμένη αμάθεια, οι αποφάσεις των συλλόγων να βάζουν ξεκάθαρα το αίτημα για δωρεάν σπουδές για κάθε φοιτητή. Απέναντι στην απαξίωση των πτυχίων και την υποβάθμιση των σπουδών υιοθετείται το αίτημα για ολόπλευρη μόρφωση, το πτυχίο να περιέχει όλη την απαραίτητη γνώση, να αποτελεί τη μόνη προϋπόθεση για δουλιά. Απέναντι στην επιχειρηματική δραστηριότητα και τη σύμπραξη με τις εταιρείες υιοθετείται πλατιά το αίτημα έξω οι εταιρείες απ' τις σχολές και έρευνα κρατικά χρηματοδοτούμενη. Μέσα από τις αποφάσεις αποκαλύπτεται η ουσία των αλλαγών, οι διεκδικήσεις των φοιτητών απαντάνε στα μέτρα, έρχονται σε σύγκρουση με αυτά και προβάλλουν αυτό που έχει ανάγκη ο φοιτητής και ο ελληνικός λαός».

Σχετικά με τη στάση της ΔΑΠ ο Θ. Πάνος επισημαίνει ότι βασική της στόχευση ήταν «μέσα από την αναπαραγωγή της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας, όχι μόνο να νομιμοποιήσει τα μέτρα στη συνείδηση του φοιτητή αλλά να καταστήσει τους φοιτητές ενεργούς υπερασπιστές αυτής της πολιτικής».

Εξηγεί ότι «τους τελευταίους μήνες μέσα στα πανεπιστήμια υποχωρούν τα κυρίαρχα πρότυπα που αναπαράγει η ΔΑΠ, του ατομισμού, της υποταγής, της ενσωμάτωσης, και κερδίζει έδαφος η αξία του συλλογικού αγώνα. Σε αυτή τη βάση ανοίγονται δυνατότητες για χειραφέτηση φοιτητών από την κυρίαρχη πολιτική. Αυτό ακριβώς φοβούνται και γι' αυτό αξιοποιούν επιχειρήματα και πρακτικές, προκειμένου να καταστήσουν τις σχολές νεκροταφεία, να αναγκάσουν τους φοιτητές να κάτσουν στα αυγά τους, μάταια βέβαια».

Εξηγώντας τις πρακτικές της ΔΑΠ, σημειώνει: «Οταν είδε ότι δεν μπορεί με μαζικούς όρους να πείσει, επιστράτευσε μια σειρά από αναπαλαιωμένα επιχειρήματα, όπως "μειοψηφίες", που απαντήθηκαν από την ίδια τη ζωή και την ίδια την πορεία του αγώνα ότι δε στέκουν πουθενά. Εφτασε να αξιοποιεί πρακτικές τραμπουκισμού και τρομοκρατίας (με πιο πρόσφατο παράδειγμα στο Πάντειο την Τετάρτη), με στόχευση ιδιαίτερα σε μέλη της ΠΚΣ, όχι μόνο για να τα τρομοκρατήσει - επειδή ακριβώς αυτά πρωτοστατούν στον αγώνα - αλλά και για να στείλει ένα μήνυμα προς όλους τους φοιτητές ότι δε θα ανεχτεί να συνεχιστεί αυτό που γίνεται».

Για την ΠΑΣΠ σημειώνει: «Κύρια στόχευσή της είναι να εκτρέψει τον αγώνα σε μια θολή αντιδεξιά, αντικυβερνητική διαμαρτυρία, να περιορίσει την κόντρα σε δευτερεύοντα ζητήματα, να αθωώσει και να νομιμοποιήσει την πολιτική του ΠΑΣΟΚ. Βασικό της "επιχείρημα" είναι ότι η κυβέρνηση της ΝΔ είναι σκληρή και αδιάλλακτη, αποκρύπτοντας βέβαια ότι το ΠΑΣΟΚ ψήφισε και εφάρμοσε πλήθος αντιδραστικών νόμων. Αλλωστε, οι προτάσεις της είναι απολογητικές, όπως η θέση της για την αξιολόγηση και την αυτοτέλεια, που ταυτίζεται ουσιαστικά με την κυβέρνηση, ενώ υπερασπίζεται, όπως λέει, το νόμο - πλαίσιο του '82, δηλαδή πρακτικά τη σημερινή κατάσταση του πανεπιστημίου».

Επισημαίνει ότι η λογική της ΠΑΣΠ «είναι συμπλήρωμα της κυρίαρχης πολιτικής. Ακριβώς επειδή έχει αυτή τη λογική, κάνει τα αδύνατα δυνατά για να αλλοιώσει το περιεχόμενο του αγώνα, έτσι όπως καθορίζεται από τις Γενικές Συνελεύσεις και τις κινητοποιήσεις των φοιτητών, που είναι η ξεκάθαρη καταδίκη της συνολικής αντιεκπαιδευτικής πολιτικής που υπηρετούν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι για την πρόταση μομφής του ΠΑΣΟΚ, η ΠΑΣΠ έλεγε ότι αποτελεί μια νίκη του ΠΑΣΟΚ, ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να αλλάξει και ότι το ΠΑΣΟΚ κατοχύρωσε πως θα καθυστερήσει η αναθεώρηση του άρθρου 16. Τώρα μας λέει ότι ο νόμος θα ανατραπεί αν βγει το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση... Ολη αυτή η προσπάθεια εκφράζεται στην πρακτική της να απέχει, ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχει παίξει ρόλο απεργοσπαστικό: Κατέβασε κοινά πλαίσια με τη ΔΑΠ στο Πάντειο προκειμένου να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις, ενώ στο Οικονομικό και το Πολιτικό συμπλέει μαζί με τη ΔΑΠ προκειμένου να σπάσουν οι καταλήψεις και να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις».

Για τα ΕΑΑΚ υπογραμμίζει: «Ο ρόλος τους, η στάση τους, μέσα από τις θέσεις και την πρακτική τους, βάζουν εμπόδια στην ανάπτυξη κινήματος σε σύγκρουση με την κυρίαρχη πολιτική και αποδυναμώνουν την προσπάθεια διαμόρφωσης όρων για την ανατροπή της.

Δε χτυπούν την καρδιά, τον κύριο στόχο των μέτρων, που είναι η ιδιωτικοποίηση και η υποβάθμιση των σπουδών, η καθολική υπαγωγή των ιδρυμάτων στις ανάγκες του κεφαλαίου. Αρνούνται μια συνολική πρόταση - αντίποδα της κυρίαρχης πολιτικής, μια πρόταση, δηλαδή, για ένα πανεπιστήμιο το οποίο θα εκφράζει τις ανάγκες των φοιτητών, της κοινωνίας, του λαού, των εργαζομένων».

«Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα - επισημαίνει - είναι ότι αρνούνται την ανάγκη το πανεπιστήμιο, το πτυχίο, οι σπουδές να παρέχουν ολόπλευρη μόρφωση. Μάλιστα, υιοθετούν αιτήματα που χωράνε στο πλαίσιο της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής, όπως, για παράδειγμα, η θέση τους για ενιαίο πτυχίο ανά γνωστικό αντικείμενο. Δηλαδή, γενικόλογο πτυχίο, χωρίς επιστημονική ειδίκευση και χωρίς πραγματικό αντίκρισμα στην παραγωγή.

Ακόμα, βάζουν στην άκρη την ανάγκη αποφασιστικής συμπόρευσης των φοιτητών με το λαϊκό κίνημα. Προσπαθούν να υποκαταστήσουν την κοινή δράση, με συσκέψεις, συνεννοήσεις και συναντήσεις με συνδικαλιστικά στελέχη και εκπροσώπους παρατάξεων. Λες και το ζήτημα της υπόθεσης του αγώνα για την Παιδεία είναι ζήτημα ειδικών».

«Γι' αυτό - προσθέτει - έκαναν και φιλότιμες προσπάθειες να αλλοιώσουν και να υπονομεύσουν τη σύγκρουση των φοιτητών με την πολιτική της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της ΕΕ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η λογική που βάζανε για τη μομφή, όπου φτάσανε στο σημείο να πουν ότι το ΠΑΣΟΚ ήρθε σε προσωρινή ρήξη με το κεφάλαιο (στους Τοπογράφους του ΕΜΠ) ή ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε μια πολιτική στροφή (στην Ιατρική). Την ίδια στιγμή που ο Παπανδρέου δε σταμάτησε να συμφωνεί και να στηρίζει ενεργά τα μέτρα της κυβέρνησης.

Είναι ενδεικτικό ότι δε συνέβαλαν για να τσακιστεί το σχέδιο καταστολής, συκοφάντησης και προβοκαρίσματος του αγώνα των φοιτητών, που εκφράζεται με έναν έντονο και σκληρό τρόπο τις τελευταίες βδομάδες. Αυτό φαίνεται από τη στάση τους στις κινητοποιήσεις, όπου συκοφαντούν την περιφρούρηση των πορειών. Ενώ έφτασαν στο σημείο πριν δέκα μέρες στην ΑΣΟΕΕ, να στηρίξουν μαζί με την ΠΑΣΠ, τον ΣΥΝ και ομάδα τραμπούκων - που λίγο αργότερα εξαπέλυσε δολοφονική επίθεση ενάντια σε φοιτητές και μέλη της ΠΚΣ - ψήφισμα καταγγελίας ενάντια στο ΚΚΕ».

«Το ΔΙΚΤΥΟ, όπως και ο ΣΥΝ, δεν απομακρύνεται από το πλαίσιο αυτής της πολιτικής», σημειώνει ο Θ. Πάνος και συμπληρώνει: «Δεν είναι τυχαίο ότι το ΔΙΚΤΥΟ αποθεώνει τη δήθεν αυτοδιοίκηση του πανεπιστημίου, που είναι μοχλός για να περάσει η ιδιωτικοποίηση. Σε πολλές περιπτώσεις υιοθετεί αιτήματα αντιδραστικά - στόχους της κυβερνητικής πολιτικής, όπως το 5% του ΑΕΠ, που είναι άξονας για να ενισχυθεί η ιδιωτική πρωτοβουλία και η επιχειρηματική δραστηριότητα.

Και επειδή ακριβώς έχουν τέτοια λογική, μιλούν για ένα κίνημα το οποίο θα περιορίζει την αντιπαράθεση μόνο στο άρθρο 16, για ένα κίνημα θολό, χωρίς ξεκάθαρο προσανατολισμό. Χαρακτηριστικές είναι οι κορόνες για το "κίνημα" και την "παράταξη", τη "γενιά του άρθρου 16". Παραγνωρίζουν το γεγονός ότι πίσω από αυτά τα μέτρα κρύβεται μια συνολική πολιτική που απορρέει από την ΕΕ. Ενώ εσχάτως προωθούν τη λογική του "δυσεφάρμοστου" νόμου, λες και ο νόμος και αυτή η πολιτική θα "πέσουν" από μόνοι τους σαν "ώριμα φρούτα", χωρίς την πάλη φοιτητών και λαού».