Associated Press

Γυναίκες μετανάστριες με τα παιδιά τους, στη Γαλλία

Η βία ενάντια στις γυναίκες είναι κυρίαρχη στις περιοχές, όπου υπάρχουν πόλεμοι και συγκρούσεις και όπου οι γυναίκες αποτελούν στόχο ανάμεσα στους πιο ευάλωτους. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι επιθέσεις ενάντια στις γυναίκες είναι τόσο σκληρές και απάνθρωπες, που ένας νέος όρος «απαρτχάιντ λόγω φύλου» έχει επινοηθεί για να περιγράψει την έκταση της φρίκης που άμεσα ή έμμεσα αφορά τις γυναίκες αυτές.

Τα παραπάνω στοιχεία αναφέρθηκαν ανάμεσα σ' άλλα από την Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη του Τομέα Ενημέρωσης της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα, σε πρόσφατη εκδήλωση για την απονομή του «Βραβείου Γυναικείας Κοινωνικής Προσφοράς Αλίκη Γιωτοπούλου - Μαραγκοπούλου». Το βραβείο φέτος δόθηκε στη Χάρη Μπρισίμη, αντιπρόεδρο του Ελληνικού Συμβουλίου για τους πρόσφυγες, τέως διευθύντρια στην έδρα της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, στη Γενεύη.

Οπως φάνηκε από τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν, η τυπική μείωση των προσφύγων από 9,4 εκατομμύρια που ήταν το 2004 στα 8,4, δεν οφείλεται μόνο σε συμφωνίες ειρήνης και σε θετικές εξελίξεις σε ορισμένες χώρες, αλλά είναι πιθανά πλασματική. Μπορεί να οφείλεται στα τείχη που υψώνουν τα κράτη του λεγόμενου ανεπτυγμένου κόσμου για να ελέγξουν την παράνομη μετανάστευση. Είναι πιθανό να οφείλεται στη δυσκολία πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου, σε περιοριστικές νομοθεσίες, στη στενή ερμηνεία της Σύμβασης της Γενεύης που μπορεί να οδηγήσει σε ένα πολύ χαμηλό ποσοστό αναγνώρισης, όπως στην περίπτωση της χώρας μας, που από 22,48% το 2001 έπεσε στο 1,07% το 2002 και έκτοτε δεν ξεπέρασε το 1,9% συνολικά. Με αποτέλεσμα πολλοί πραγματικοί πρόσφυγες να μένουν χωρίς προστασία. Ομως, όπως τόνισε η ομιλήτρια, η αντιμετώπιση της μεικτής μετανάστευσης προς τα νότια σύνορα της ΕΕ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με αυξημένα μέτρα ελέγχου των συνόρων και της μετανάστευσης. Οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στη διαδικασία του ασύλου και σε μια δίκαιη, γρήγορη και αποτελεσματική εξέταση του αιτήματός τους. Τα μέτρα κατά της λαθρομετανάστευσης δε θα πρέπει σε καμιά περίπτωση, υπογράμμισε η Κ. Κεχαγιόγλου να διακυβεύουν τα δικαιώματα αυτά. Εξάλλου, το άσυλο αποτελεί υποχρέωση των χωρών. Δεν είναι επιλογή.

Ενα ακόμα ανησυχητικό φαινόμενο επισήμανε η ομιλήτρια. Το άσυλο σε πολλές περιπτώσεις ταυτίζεται με την τρομοκρατία. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πρόσφυγες δεν είναι τρομοκράτες, είναι τα πρώτα θύματα της τρομοκρατίας. Στο σημερινό κόσμο, ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες κοινωνίες, τα φαινόμενα μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και ξενοφοβίας εντείνονται συνεχώς.

Βλέπουμε δυστυχώς πάλι την ανάδυση ενός τύπου λαϊκισμού που προσπαθεί πάντα να προκαλέσει στην κοινή γνώμη σύγχυση μεταξύ των προσφύγων, των μεταναστών, ακόμα και των τρομοκρατών.

Ειδικότερα σ' ό,τι αφορά τις γυναίκες πρόσφυγες, επισήμανε ότι έχουν ιδιαίτερες ανάγκες προστασίας που αφορούν το φύλο τους. Μερικές φορές οι γυναίκες πρόσφυγες ακόμη και με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο ή που βρίσκονται στην εφηβεία, μπορούν να γίνουν μέσα σε μια νύχτα ο φυσικός προστάτης ολόκληρων οικογενειών, φροντίζοντας για την τροφή και την υγεία τους. Ακόμη και όταν φθάσουν σ' ένα υποτιθέμενα ασφαλές μέρος αποτελούν εύκολη λεία για σεξουαλική κακοποίηση, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης ή ακόμη πιάνονται στα δίχτυα των κυκλωμάτων της διακίνησης ανθρώπων. Αντιμετωπίζουν το φόβο για αντίποινα από κύκλους εμπορίας γυναικών στις περιπτώσεις που επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Στις συνεντεύξεις ασύλου οι γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση, μπορεί να αισθανθούν ιδιαίτερη ντροπή και εξευτελισμό προκειμένου να αποκαλύψουν τη δύσκολη θέση τους σε άγνωστους, ειδικά αν πρόκειται για άντρες.

Παρά το ότι η διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα προβλέπει ότι οι γυναίκες μπορούν να εξετάζονται από γυναίκες αστυνομικούς και διερμηνείς, στην πράξη θα έπρεπε να υπάρχει ένας αξιόπιστος αριθμός τέτοιου προσωπικού, διαθέσιμος για να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που χρειαστεί...