Αρκεί για του λόγου το αληθές να θυμίσουμε την ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκας Παπαρήγα, στη Βουλή στις 16 Γενάρη 2002, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. «Υλοποιούνται τα χειρότερα σχέδια για τις ακτές του Σαρωνικού με τις εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις ακτών και λιμένων. Αλλοιώνονται οι ακτές του Σαρωνικού με την ανάπτυξη εντατικών κερδοσκοπικών χρήσεων τουρισμού (νέες μαρίνες, ξενοδοχεία, κέντρα διασκέδασης κλπ.)».
Σήμερα, το ξεπούλημα σε μεγάλο βαθμό έχει ολοκληρωθεί και σε κάποιες περιπτώσεις συνεχίζεται. Παράλληλα, όμως, και με αφορμή τη συγκυρία της κινητοποίησης για το Ελληνικό, εμφανίζονται εκείνοι που πριν μερικά χρόνια - ακόμα και πρόσφατα - στήριζαν το ξεπούλημα, που το βάφτιζαν «μετα-Ολυμπιακή αξιοποίηση», να συμπαρίστανται δήθεν στους κατοίκους που παλεύουν ενάντια στην επιχειρηματική εκμετάλλευση των παραλιών...
Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη Τετάρτη 30 Μάη, εμφανίστηκαν στην κινητοποίηση του Ελληνικού οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου και του ΣΥΝ Αλ. Αλαβάνος, αρκετοί βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ο υπεύθυνος του επικοινωνιακού επιτελείου του ΣΥΝ Αλ. Τσίπρας, η υπερνομάρχης Αθήνας - Πειραιά Φ. Γεννηματά, ο νομάρχης Πειραιά του ΠΑΣΟΚ Γ. Μίχας, ο πρώην πρόεδρος της ΤΕΔΚΝΑ και στέλεχος του ΣΥΝ Π. Φιλίππου, ο Ν. Χαρδαλιάς δήμαρχος της ΝΔ στο Βύρωνα, εκπρόσωποι της ΤΕΔΚΝΑ, της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ... Μόνο που όλοι αυτοί έχουν «αμαρτωλή» προϊστορία και η παρουσία τους εκεί παραπέμπει ευθέως στην επιστροφή του δράστη στο χώρο του εγκλήματος...
Το ζήτημα των παραλιών ξεφεύγει πολύ από κάποια κάγκελα ή φράκτες που έχουν τοποθετήσει οι επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται τις ακτές. Υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις που έδωσαν τη δυνατότητα στο μεγάλο κεφάλαιο να κάνει χρυσοφόρες μπίζνες. Αλλωστε, η πολιτική γης που ακολουθούν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ μετατρέπει ακόμα και το... κύμα σε εμπόρευμα.
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν βήμα - βήμα τα έργα και τις ημέρες εκείνων που τώρα χύνουν προεκλογικά κροκοδείλια δάκρυα για τη σωτηρία των παραλιών:
Και ενώ οι παραπάνω εφάρμοζαν τη συγκεκριμένη πολιτική, οι δυνάμεις του ΚΚΕ, της ΝΑΣ, της «Συμπαράταξης για την Αθήνα», των αγωνιστικών συνδυασμών των δήμων της παραλίας, πέρυσι το καλοκαίρι, με δυναμικές κινητοποιήσεις «έριξαν» για τρεις συνεχόμενες Κυριακές τις μπάρες στις πλαζ της Βούλας, του Αλίμου και επέτρεψαν τη δωρεάν είσοδο στους λουόμενους. Κατάργησαν στην πράξη το τσουχτερό εισιτήριο, που σε κάποιες οργανωμένες παραλίες φτάνει ακόμα και τα 15 ευρώ.
Πατώντας πάνω σε αυτή την πολιτική, το Φλεβάρη του 2001 ο ΕΟΤ βγάζει στο σφυρί πέντε πλαζ. Του Αλίμου, της Βούλας (Α' και Β'), της Βουλιαγμένης και της Βάρκιζας. Υπήρξε μάλιστα συγκεκριμένη απόφαση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για το σχετικό διαγωνισμό, που προέβλεπε ότι η εκμετάλλευση θα γίνει αρχικά μέχρι το 2005 και μετά θα συνεχιστεί.
Κι ενώ δρομολογείται το ξεπούλημα, ένα μήνα μετά, στις 20 Μάρτη 2001, δήμαρχοι των Ολυμπιακών δήμων της Αττικής, μεταξύ των οποίων αυτοί της Καλλιθέας - Κώστας Ασκούνης (ΠΑΣΟΚ), του Μοσχάτου - Ταξιάρχης Παπαντώνης (ΠΑΣΟΚ), του Ελληνικού - Ιορδάνης Εφραιμίδης (ΠΑΣΟΚ), συναντώνται με την πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων Γιάννα Αγγελοπούλου και συζητούν το ενδεχόμενο υπογραφής μνημονίων συνεργασίας. Κάτι που έγινε λίγους μήνες αργότερα.
Ουσιαστικά με αυτά τα μνημόνια, οι ίδιοι οι δήμοι υπέγραφαν εν λευκώ για όποιες παρεμβάσεις γίνονταν και στην παραλιακή ζώνη, όπως το να ανοίξει ο δρόμος για παραχώρηση ακτών σε ιδιώτες, αφού ο διαγωνισμός για την παραχώρηση των πλαζ του ΕΟΤ ήδη «έτρεχε». Και τότε κυβέρνηση και «Αθήνα 2004» χρειάζονταν τη συναίνεση των δήμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο μνημόνιο εκείνο προβλεπόταν μεταξύ άλλων: «Η αναβάθμιση και χρήση αθλητικών εγκαταστάσεων προπονητικών κέντρων, χώρων στο άμεσο περιβάλλον των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων, καθώς και εγκαταστάσεων φιλοξενίας, τουρισμού και αναψυχής του δήμου για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων». Αντίστοιχα μνημόνια είχαν υπογράψει και η ΤΕΔΚΝΑ και η ΚΕΔΚΕ. Η ειρωνεία είναι ότι όλοι αυτοί είναι που τώρα δηλώνουν ότι βρίσκονται δίπλα στον αγώνα των κατοίκων για ελεύθερες ακτές!!!
Τότε είχαν γίνει αυτά. Εξι χρόνια μετά, στις 14 Μάη 2007 ο δήμαρχος που συζητούσε και συμφωνούσε με το μνημόνιο εκείνο, ο δήμαρχος Μοσχάτου Τ. Παπαντώνης (σ.σ. στις εκλογές του 2002 είχε εκτός από το ΠΑΣΟΚ και την επίσημη στήριξη του ΣΥΝ), κάλεσε τους δημότες του σε εκδήλωση διαμαρτυρίας για... «να διαδηλώσουμε την πλήρη αντίθεσή μας στην περίφραξη της παραλίας με συρματοπλέγματα από τα "Ολυμπιακά Ακίνητα"»!!!
Η υποκρισία όσων εμφανίζονται τώρα «υπερασπιστές» των «ελεύθερων» παραλιών δεν έχει όρια. Ας δούμε συγκεκριμένα κάποιες δηλώσεις τους:
-- Αλέξης Τσίπρας, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ και επικεφαλής του επικοινωνιακού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ, 17 Ιούλη 2006:«Οταν δε σου δίνει ο άλλος τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης στην παραλία, δε λέω να μην πληρώνεις τις παρεχόμενες υπηρεσίες (σ.σ. δωρεάν είσοδος δηλαδή, αλλά επί πληρωμή έξοδος), αλλά το να σε αναγκάζει να πληρώσεις διόδια για να περάσεις στο δημόσιο χώρο, είναι ό,τι πιο εξωφρενικό έχει συμβεί στην πόλη μας τα τελευταία χρόνια».
-- Πέτρος Φιλίππου, στέλεχος του ΣΥΝ, πρώην πρόεδρος της ΤΕΔΚΝΑ, μέλος του ΔΣ της ΤΕΔΚΝΑ, δήμαρχος Καλυβίων, σε συνέντευξη Τύπου στις 16 Μάη 2005:«Δεν είμαστε κατά του ιδιωτικού τομέα και ιδιωτικών φορέων αξιοποίησης» γιατί θα πρέπει «να υπάρξουν και κάποιοι πόροι να συντηρηθούν αυτά τα έργα (σ.σ. εννοεί τις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις μεταξύ των οποίων και αυτές του Ελληνικού)».
-- Φώφη Γεννηματά, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, υπερνομάρχης Αθήνας - Πειραιά, στην ίδια συνέντευξη Τύπου στις 16 Μάη 2005:«Δεν αποκλείουμε τη συμμετοχή ιδιωτών στη διαχείριση των εγκαταστάσεων» (σ.σ. εννοεί τις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις μεταξύ των οποίων και του Ελληνικού).
-- Εύη Καρακώστα, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, 15 Μάρτη 2005:«Οι κτιριακές εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων και τα δημόσια κτίρια που βρίσκονται εντός αυτών των χώρων (σ.σ. Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, μεταξύ αυτών και το Ελληνικό) να περιέλθουν επίσης στην αρμοδιότητα της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και ανάλογα με τις χρήσεις που καθορίζονται, στα πλαίσια του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας να αξιοποιηθούν ως πηγές εσόδων για τη συντήρηση των μητροπολιτικών πάρκων». Δηλαδή, η Τοπική Αυτοδιοίκηση να εμπορεύεται η ίδια τις εγκαταστάσεις...
Με αφορμή το ρεσιτάλ υποκρισίας που στήθηκε την περασμένη Τετάρτη από όλους αυτούς που έχουν συμπράξει στην παράδοση των παραλιών της Αττικής στο μεγάλο κεφάλαιο, η Νοτιοανατολική Αχτίδα της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία τονίζει: «Είναι όλοι συνυπεύθυνοι. Φτάνει πια η κοροϊδία! Για να έχει επιτυχία η πάλη, ο αγώνας στο Ελληνικό, πρέπει ο λαός να γυρίσει την πλάτη σε αυτές τις ηγεσίες και τον καιροσκοπισμό τους. Να πάρει την υπόθεση στα χέρια του. Να μην πέσει στο δόκανο που στήνουν ενόψει εκλογών ο δικομματισμός και οι θιασώτες του ευρωμονόδρομου. Να στηρίξει μαζικά και με την ψήφο του στις εκλογές το ΚΚΕ. Για να έχει επιτυχία ο αγώνας μας, ώστε οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, οι ακτές, να γίνουν κρατική λαϊκή περιουσία. Η διαχείριση και η συντήρησή τους να γίνεται από το κράτος και να αξιοποιούνται δωρεάν από το λαό και τη νεολαία».
Πέντε οργανωμένες παραλίες παρέδωσε στις αρχές του 2002 η ΕΤΑ ΑΕ στους ιδιώτες, που επιδόθηκαν στη συνέχεια σε ένα σκληρό ανταγωνισμό για «γερά» νεύρα και πολλά κέρδη
Είναι η εταιρεία που χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2001 για να παραχωρήσει τις πέντε βασικές οργανωμένες παραλίες της περιοχής που παρέμεναν υπό άμεσο δημόσιο έλεγχο και λειτουργία (Αλίμου, Βουλιαγμένης, Α' Βούλας, Β' Βούλας και Βάρκιζας). Η ίδια εταιρεία και με τους ίδιους σκοπούς, παρά τη μετονομασία της και την αλλαγή κυβέρνησης (ΝΔ), η οποία ετοιμάζεται πυρετωδώς και εν κρυπτώ να μην αφήσει τίποτα από την παραλιακή ζώνη στα χέρια του Δημοσίου στο όνομα της ψευδεπίγραφης «αξιοποίησης», στη βάση της οποίας μπήκαν τα συρματοπλέγματα που βρίσκουν σήμερα μπροστά τους οι κάτοικοι της Αττικής που αναζητούν διέξοδο σε ένα δημόσιο, κοινής χρήσης αγαθό, για το οποίο πρέπει να πληρώσουν.
Αλλά αυτό που τελικά πληρώνουν είναι οι επιλογές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων μεγάλων επιχειρήσεων, οι οποίες κερδίζουν πολλά από την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας.
Οι προσδοκίες για τα μεγάλα κέρδη αποτέλεσαν εξαρχής και έναν πασιφανή, αναμφισβήτητο λόγο για τη μη εκχώρηση των παραλιών. Το Δημόσιο υποτίθεται ότι γλίτωσε από το... δυσβάστακτο κόστος συντήρησης και λειτουργίας τους, που επιβαρύνει τους εργαζόμενους μέσω της φορολογίας και κατάφερε να επιβαρύνει τους πολίτες άμεσα με το ίδιο κόστος συν το επιχειρηματικό κέρδος! Αυτό το ονόμασε «αξιοποίηση» προς όφελος του Δημοσίου. Ο Α. Τσοχατζόπουλος, τότε υπουργός Ανάπτυξης με ευθύνη και για τον τουρισμό, δήλωνε ότι η ΕΤΑ έχει ετήσιο εγγυημένο έσοδο από τις παραλίες 2,5 εκατ. ευρώ. Είναι εύλογο ότι τα έσοδα από την ιδιωτική εκμετάλλευση είναι πολλαπλάσια.
Μέσα από μια πολυδαίδαλη διαδρομή η παραλία της Βάρκιζας πέρασε στον έλεγχο του ομίλου Δασκαλαντωνάκη (ΑΚΤΗ ΒΑΡΚΙΖΑΣ ΑΕ) και το 2004 βρήκε τις τρεις παραλίες με νέες επενδύσεις και επεκτάσεις - επεκτάθηκε επίσης και η διάρκεια μίσθωσης μέχρι το 2017 - αλλά και σε φάση σκληρού ανταγωνισμού. Αυτή την περίοδο ο όμιλος Βερνίκου εμφανίζεται να διαχειρίζεται την Α' πλαζ Βούλας και ο όμιλος Δασκαλαντωνάκη να διευθύνει και τη Β' πλαζ μετά από αυτή της Βάρκιζας («yabanaki»).
Η εκμετάλλευση των παραλιών, με επεκτάσεις, νυχτερινά μαγαζιά, εστιατόρια, εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, πάρκα κλπ διανθίζεται από τις επιχειρηματικές κόντρες, τις συνεχιζόμενες αντιπαραθέσεις με τους Δήμους, τις επίσης συνεχιζόμενες αντιδράσεις κατοίκων και φορέων, μηνύσεις, νέες συρματοπλέξεις και επαναδιαπραγματεύσεις των συμβάσεων και φτάνει μέχρι σήμερα με τα πρόσφατα γεγονότα.
Εκατοντάδες ακόμη στρέμματα γης, παραλιακά και μη, που βρίσκονται στη διάθεση της ΕΤΑ ΑΕ ή έχουν παραχωρηθεί οι χρήσεις τους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση υπόκεινται σε διαφορετικά καθεστώτα λειτουργίας, συντήρησης και εξέλιξης. Πολλά «φιλέτα» έχουν παραχωρηθεί παλαιότερα με ευτελείς όρους, π.χ. έκταση και εγκαταστάσεις στον ΑΣΤΕΡΑ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ. Μια τεράστια παραλία, τα ΑΣΤΕΡΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, λειτουργεί στα χέρια επιχειρηματιών. Η εταιρεία ALFA ALFA HOLDINGS δεν προώθησε τα σχέδιά της για επέκταση της ξενοδοχειακής μονάδας και εκτεταμένη «ανάπλαση» του χώρου λόγω εσωτερικών δυσχερειών, αλλά εμφανίζεται να μην έχει εγκαταλείψει την υπόθεση.
Και η ΕΤΑ ετοιμάζεται για τις μαρίνες που κατέχει, αλλά μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της δεν πρόκειται να διαφωτίσει κανέναν για το τι έχει δώσει και τι πρόκειται να δώσει...