Ημέρα μνήμης, αλλά και υπόσχεσης πως ο αγώνας συνεχίζεται... Πως οι αξίες, τα οράματα και τα ιδανικά παραμένουν άσβηστα. Ξεχωριστή ήταν η περασμένη Κυριακή για τους κατοίκους του Αιτωλικού και των γύρω περιοχών. Ημέρα τιμής στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και στον ηρωισμό τους, που στις 22 Ιουνίου του 1944 ανατίναξαν το τρένο με τις γερμανικές εφοδιοπομπές στο σιδηροδρομικό σταθμό του Αιτωλικού. Η μάχη που ακολούθησε ήταν σφοδρή και οι απώλειες των Γερμανών τεράστιες.

Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν από το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, με κύριο ομιλητή τον Πρόεδρο του Παραρτήματος Αιτωλικού της ΠΕΑΕΑ, Κώστα Καστανά, ο οποίος τόνισε: «Σήμερα η χώρα μας είναι ελεύθερη χάρις στον αγώνα των αθάνατων μαχητών, αλλά γνωρίζει μια νέα, ιδιότυπη οικονομική κατοχή. Εχει να αντιμετωπίσει μια νέα τάξη πραγμάτων, που λέγεται παγκοσμιοποίηση. Στο βωμό του κέρδους των μεγάλων επιχειρήσεων και με το πρόσχημα της τρομοκρατίας, χάνονται καθημερινά ατομικά και εργασιακά δικαιώματα... Χρέος μας είναι να διαφυλάξουμε τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης. Να αγωνιστούμε...».

Στη συνέχεια, στο Μουσείο Χαρακτικής «Βάσως Κατράκη» - που τις μέρες αυτές συμπληρώνει ένα χρόνο ζωής - πραγματοποιήθηκε το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης. Ενα πάντρεμα ποίησης, μουσικής, εικόνας, αλλά και λόγου, αφού περιλάμβανε ομιλίες των: Κώστα Καζάκου, Εύας Μελά και Ηλιάνας Μόρτογλου. Δεν ήταν τυχαία η φιλοξενία της εκδήλωσης στο Μουσείο «Βάσως Κατράκη». Η κορυφαία Ελληνίδα χαράκτρια είχε μια ζωή γεμάτη δημιουργία και αγώνα. Τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης «σημάδεψαν» την καρδιά και το χέρι της, ενώ μέχρι το τέλος της ζωής της - παρά τις εξορίες και τις συλλήψεις - έμεινε πιστή στις αρχές της και τις αριστερές ιδέες της.

«Η Βάσω Κατράκη τάχτηκε με το λαϊκό κίνημα», ανέφερε ο Κώστας Καζάκος, ξεκινώντας την ομιλία του με θέμα «Η Αντίσταση του λαού μας τότε και σήμερα». «Ολοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες», συνέχισε, «εξέφρασαν μέσα από το έργο τους, τον αγώνα, το λαϊκό κίνημα με τις εξάρσεις, τις νίκες, αλλά και τις ήττες... Η έννοια λαός είναι ταξική έννοια με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Μέσα σ' αυτήν δεν περιλαμβάνονται οι προδότες, οι δοσίλογοι, οι Γερμανοτσολιάδες...».

«Στα αιώνια νιάτα των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης χρωστάμε το ότι σήμερα είμαστε όρθιοι. Είναι η τιμή και η περηφάνια μας. Για να είμαστε αντάξιοί τους, πρέπει και εμείς - οι νεότερες γενιές - να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Σήμερα ζούμε την πιο στυγνή ολιγαρχία του πλούτου. Μπαίνει χρέος μας να βοηθήσουμε στην αφύπνιση της συνείδησης του λαού μας. Να συμβάλλουμε ατομικά και συλλογικά σ' αυτό. Να πάψουμε να συντηρούμε τους εχθρούς των συμφερόντων μας. Οπως έλεγε ο Χαρίλαος Φλωράκης "ή με τα μονοπώλια θα είναι κανείς ενάντια στο λαό, είτε με το λαό ενάντια στα μονοπώλια"».

Ακολούθησε ο Βασίλης Κολοβός, ο οποίος απήγγειλε ποιήματα του Φώτη Αγγουλέ. «Ηρθαμε να χαράξουμε του πόνου μας τα σύνορα και/ στήνομε σημάδια και περνούμε...» από το ποίημα «Σταυροί», ενώ το δεύτερο - «Το στίγμα» - γράφτηκε για ένα νεαρό φασίστα που βρέθηκε σκοτωμένος: «... Τώρα φωλιάζουν στο άσαρκο κρανίο σου σκοτάδια./ Κι απ' της φυλής τα όνειρα είν' η ψυχή σου άδεια./ Μα εσύ θα μείνεις πάντοτε ξένος σε χώρα ξένη./ Και η μνήμη σου, που της ζωής το νόημα θα λερώνει,/ θα 'ναι ένα στίγμα, ένας λεκές, μες στο κατάσπρο χιόνι». Ξεχωριστή νότα έδωσε και η χορωδία Τυπάλδου, που μας ταξίδεψε «ανάμεσα σε κίτρινα δέντρα κάτω απ' το πλάγιασμα της βροχής», αλλά και στα κελιά που ανασαίνουν, «τα κελιά που βρίσκονται ψηλά, τα κελιά που βρίσκονται χαμηλά...».

«Ηταν τεράστιας σημασίας και έκτασης η συμβολή των Ελλήνων δημιουργών στον αντιφασιστικό, απελευθερωτικό αγώνα. Ανεκτίμητη κληρονομιά του λαού μας», τόνισε η Ηλιάνα Μόρτογλου, ξεκινώντας την ομιλία της με θέμα «Τέχνη και Αντίσταση». Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στη «στρατιά» των αντιφασιστών λογοτεχνών, που συγκέντρωσε τον ανθό της λογοτεχνίας μας. Μίλησε για τα αντάρτικα τραγούδια «που έγιναν πολεμίστρες στα κάστρα του αγώνα», για τον κοινωνικό ρόλο του ελληνικού θεάτρου και τους ΕΑΜίτες και ΕΠΟΝίτες δημιουργούς του. Τέλος, αναφέρθηκε στους εικαστικούς καλλιτέχνες και στην προβολή και ανάπτυξη του «πολιτικού ρόλου της χαρακτικής», η οποία, «την εποχή εκείνη γίνεται ο σημαντικότερος τομέας των εικαστικών τεχνών».

Με ιδιαίτερη συγκίνηση, «υποδέχτηκε» το κοινό, την μεγάλη δημιουργό μας, την Βάσω Κατράκη. Η γλυκιά, ζεστή παρουσία της «βρέθηκε» κοντά μας, μέσα από την προβολή ολιγόλεπτου βίντεο, όπου η Βάσω Κατράκη αναφερόταν στη δημιουργική και αγωνιστική της πορεία.

«Βάσω Κατράκη μαχόμενη» ήταν το θέμα της ομιλίας της Εύας Μελά. Οπως τόνισε χαρακτηριστικά «Η γυναίκα στο έργο της Βάσως μπορεί ταυτόχρονα να είναι η Εκάβη του θρήνου και η Πηνελόπη της καρτερίας. Η μάνα της αρχαίας Σπάρτης όταν έστελνε το γιο της στον πόλεμο. Η παντοτινή Αντιγόνη, η μάνα του Χριστού κάτω από το σταυρό. Η Σουλιώτισσα και η γυναίκα στην έξοδο του Μεσολογγίου. Η μάνα της προσφυγιάς του 1922. Η αγαπημένη του φυλακισμένου στην Ακροναυπλία. Η ΕΑΜίτισσα, η αντάρτισσα, η φυλακισμένη, η εξόριστη. Η γυναίκα που αγωνίζεται πάντα και στηρίζει τον κόσμο στα ποδάρια του και ταυτόχρονα η ηρωίδα των ημερών μας: η γυναίκα αγρότισσα, η εργάτρια, στο εργοστάσιο, στην ανεργία, στη διαδήλωση, στον αγώνα, η σημερινή πρόσφυγας, η οικονομική μετανάστρια, η γυναίκα που αντιστέκεται και πάσχει από τα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού στο Ιράκ, την Παλαιστίνη και όπου αλλού. Η μαχόμενη γυναίκα πάντα και παντού».

Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό: ο Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου «Βάσως Κατράκη» και δήμαρχος Αιτωλικού, Νίκος Γαλάνης, η κόρη της χαράκτριας, Μαριάννα Κατράκη - Δεσποτίδη και ο στενός φίλος της Β. Κατράκη, τεχνοκριτικός και υπεύθυνος για την παρουσίαση των έργων στο Μουσείο, Κώστας Σταυρόπουλος. Δυστυχώς, λόγω της μεγάλης ζέστης, δεν πραγματοποιήθηκε η ξενάγηση από τον Κ. Σταυρόπουλο, στον εκθεσιακό χώρο. Ακόμη, παρευρέθηκαν: Ο δήμαρχος Μεσολογγίου, ο πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου Αιτωλ/ίας, κ.ά.