ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΑΚΗΣ ΠΑΝΟΥ

«Αφησε» τούτη την παλιοζωή

«Δεν τη θέλω τούτη την παλιοζωή, πότε θ' αφήσει το ταλαίπωρο κορμί μου»... Το ταλαίπωρο κορμί του βρήκε πια την πολυπόθητη ησυχία. Ο Ακης Πάνου, ο πηγαίος συνθέτης και στιχουργός, που μοίρασε μέσα από την τέχνη του απλόχερα συγκινήσεις, μα και πολλές πίκρες, συγκλονίζοντας το πανελλήνιο με μια δολοφονία για την οποία καταδικάστηκε σε ισόβια, άφησε χθες την τελευταία του πνοή, στις 12.40 μ.μ., στο «Ευγενίδειο» Θεραπευτήριο, χτυπημένος με καθολικό καρκίνο. Η κηδεία του θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη, στις 3 μ.μ., από το νεκροταφείο Καλλιθέας.

Ο Ακης Πάνου γεννήθηκε το 1933 στην Καλλιθέα. Ο πατέρας του ήταν διαχειριστής στη Βασιλική Φρουρά. Στη μουσική, τον μύησε ο μεγαλύτερος αδελφός του, Ευάγγελος, μαθαίνοντάς του, όχι μόνο να παίζει μπουζούκι, μπαγλαμά και άλλα έγχορδα, αλλά και να γίνει «σκαλιστής» εξαιρετικών έγχορδων οργάνων, όπως εκείνος. Ο Ακης Πάνου, στα δεκατρία του χρόνια, μαζί με τον αδελφό και την αδελφή του, έκανε την πρώτη εμφάνισή του στο «Αλκαζάρ». Οταν έγινε 15 χρόνων, έχασε τον αδελφό του, που σκοτώθηκε, πέφτοντας από το τραμ. Το πλήγμα για τον Ακη ήταν μεγάλο, τόσο που έφυγε από το σπίτι του.

Το '60 αρχίζει η επώνυμη καριέρα του στο τραγούδι, με πρώτη επιτυχία το «Θα πουλήσω το ρολόι και θα πάρω κομπολόι», για να εξελιχθεί στιχουργικά και συνθετικά σε ένα ξεχωριστό «κεφάλαιο» του λαϊκού μας τραγουδιού. Τα τραγούδια του διακρίνονται για την αυθεντικότητα και την πρωτοτυπία τους. Η ζωή του όλη, μια «πηγή» τραγουδιών που ερμηνεύτηκαν από σπουδαίες φωνές - πολλά από τον Καζαντζίδη - αλλά και από τους Μαρινέλλα, Γαβαλά, Μπιθικώτση, Πάνου, Γκρέυ, Τσαουσάκη, Λύδια, Μοσχολιού, Διονυσίου, Μενιδιάτη, Νταλάρα, Μητσιά, Λαμπράκη, Διαμάντη κ.ά. Τραγούδια, που του δίνουν ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους εκπροσώπους της σύγχρονης λαϊκής δημιουργίας, καθώς ο ίδιος τα υπέγραφε στιχουργικά και συνθετικά. Δημιουργίες, που διακρίνονται για την ποικιλία των θεμάτων τους και για τη γνησιότητα των αισθημάτων που εκφράζουν. Αρκετά από αυτά, όπως σημειώνει στο βιβλίο του ο συνθέτης και συγγραφέας Κ. Μυλωνάς «Ιστορία του Ελληνικού τραγουδιού», «είναι αποτέλεσμα προσωπικών βιωμάτων και παρουσιάζουν ανάγλυφα» την ψυχική διάθεση, τις περιπέτειες ζωής και το χαρακτήρα του δημιουργού τους, χαρακτήρας νευρικός, αθυρόστομος, απόλυτος, ακόμα και επιθετικά απόλυτος όσον αφορά στη μελοποίηση της ποίησης από σπουδαίους συνθέτες της έντεχνης λαϊκής μουσικής μας. Δημιουργίες, που κάποτε έχουν μια θυμοσοφία, όχι μόνο για ζητήματα της καρδιάς, αλλά και για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Ανάμεσα στην πληθώρα των τραγουδιών του είναι: «Η ζωή μου όλη», «Καρδιά μου μην παραπονιέσαι», «Δεν κλαίω για τώρα», «Γιατί καλέ γειτόνισσα», «Κοίτα με στα μάτια», «Πυρετός», «Οταν σημάνει η ώρα», «Εχω μια βάρκα», «Ηρθ' ο χειμώνας», «Ο τρελός» κ.ά. Ο τελευταίος του δίσκος «Το καζίνο» κυκλοφόρησε το 1997, χρονιά που σκότωσε τον Σωτήρη Γιαλαμά, για να ζήσει έκτοτε στη φυλακή.

Κινηματογραφική συνάντηση στην Υδρα

Με την πίστη ότι μπορούν να διαμορφωθούν οι συνθήκες για συνεργασία σε επίπεδο συγχρηματοδότησης και συμπαραγωγής ταινιών μεταξύ των χωρών της Βαλκανικής και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου αναλαμβάνει την πρωτοβουλία και συγκαλεί για πρώτη φορά μια συνάντηση των Εθνικών Κινηματογραφικών Οργανισμών της Βαλκανικής και των χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί, στις 14, 15 και 16 του Απρίλη, στην Υδρα , με σκοπό τη δημιουργία ενός δικτύου συνεργασίας των κινηματογραφιών των χωρών αυτών και τη διερεύνηση των δυνατοτήτων διμερών ή πολυμερών συνεργασιών στον τομέα της παραγωγής, με βάση τις αρχές της παραγωγής και της αμοιβαιότητας και συμπληρωματικότητας.

Στη συνάντηση συμμετέχουν εκπρόσωποι Εθνικών Κέντρων Κινηματογράφου και συναφών οργανισμών από τη Γιουγκοσλαβία, τη Σλοβενία, τη Ρουμανία, την Τουρκία, τη Βοσνία, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Αλβανία, τη FYROM και την Κύπρο. Το πρόγραμμα προβλέπει για την πρώτη μέρα μια σειρά διαδοχικών ενημερωτικών τοποθετήσεων με σκοπό την αμοιβαία ενημέρωση για τις συνθήκες παραγωγής, διανομής και αρχειακής φύλαξης κινηματογραφικών ταινιών, τη δεύτερη μέρα θα γίνει συζήτηση για την εξεύρεση εφικτών λύσεων σε ζητήματα συμπαραγωγών και την τελευταία μέρα θα επιδιωχτεί η διατύπωση βασικών αρχών, σύμφωνα με τις οποίες θα μπορέσει να υλοποιηθεί η δυνατότητα διμερών ή πολυμερών συνεργασιών. Το απόγευμα της Κυριακής 16 του Απρίλη, μετά τη λήξη της συνάντησης θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου στις 7 το απόγευμα και στη συνέχεια δεξίωση με μουσικό πρόγραμμα της Νένας Βενετσάνου.

Eλύτης και εκπαίδευση

«Ο Ελύτης στην εκπαίδευση, ζητήματα ποιητικής - διδακτικές προσεγγίσεις» είναι το θέμα της 3ης επιστημονικής συνάντησης που διοργανώνει η σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου στις 14 και 15 Απρίλη στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Σίνα 31).

Αντικείμενο της συνάντησης είναι η διεύρυνση των ιδεολογικών, γραμματολογικών και παιδαγωγικών παραμέτρων που επηρεάζουν τη διδασκαλία της ποίησης του Ελύτη και τη γενικότερη πρόσληψή της στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Στα πλαίσια της συνάντησης διοργανώνονται και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με έκθεση εικαστικών έργων και δραματοποιήσεις ποιημάτων του Ελύτη, ενώ ο Ηλίας Ανδριόπουλος θα παρουσιάσει σε πρώτη εκτέλεση τους «Προσανατολισμούς» του Ελύτη.

«Γιατί κύριε δήμαρχε;»

Τη διαμαρτυρία του εκφράζει ο καραγκιοζοπαίχτης και πρόεδρος του Σωματείου Φίλων Θεάτρου Σκιών, Μάνθος Αθηναίος, για τη μη καταβολή της προσυμφωνηθείσας αμοιβής του από το Δήμο Πατρέων, για παράσταση που έδωσε στις 11/2/2000.

Οπως αναφέρει σε επιστολή του προς τον δήμαρχο Πάτρας, «υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα με την καταβολή της αμοιβής μου για την παράσταση Θεάτρου Σκιών, η οποία είχε κοστολογηθεί 200.000 δραχμές, καθαρά, χωρίς κρατήσεις. Κάποια κυρία του Δήμου Πάτρας, που θα με πλήρωνε μετά την παράσταση, μου λέει θα σου κρατήσω είκοσι τοις εκατό. Εγώ συμφώνησα 200.000 δραχμές στην Πάτρα. Εκατόν εξήντα χιλιάδες τώρα, είναι δυνατόν τρεις άνθρωποι να πάμε στην Πάτρα, με βενζίνες, διόδια και άλλα; Κύριε δήμαρχε, δεν περίμενα να με εκβιάζετε. Εκτός αυτού, δεν είχα φιλοξενία εγώ και οι άνθρωποί μου. Τούρκοι, Κινέζοι και όλοι οι άλλοι είχαν φιλοξενία σε όλα, όλοι. Μόλις τελείωναν, τους πληρώνανε. Γιατί, κύριε δήμαρχε; Να μου απαντήσετε».

Βιβλιοπαρουσιάσεις

Οι εκδόσεις «Πόλις», στις 10/4 (8.15μμ) στο «Νέο Ελληνικό Θέατρο» του Γιώργου Αρμένη ((Σπ. Τρικούπη 34, Εξάρχεια) θα παρουσιάσουν το βιβλίο του Νίκου Παναγιωτόπουλου «Το γονίδιο της αμφιβολίας».
Το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου στις 11/4 (8μμ) στη «Στοά του Βιβλίου» θα παρουσιάσει την έκδοσή του «Παραδοσιακά ζυμώματα της Κύπρου». Θα μιλήσουν οι συγγραφείς του τόμου: Θεοφανώ Δ. Κυπρή, Καλλιόπη Α. Πρωτοπαπά. Προλογίζει ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης.
Οι εκδόσεις Καστανιώτη θα παρουσιάσουν: Στο «Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104» (Θεμιστοκλέους 104) στις 12/4 (8μμ) το μυθιστόρημα της Λίας Βιτάλη «Το παραμύθι του μεγάλου φόβου» και στις 17/4 (8μμ) το μυθιστόρημα του Ούβε Τιμ «Ποιος ανακάλυψε το λουκάνικο με κάρι». Στις 13/4 (7.30μμ) στο βιβλιοπωλείο «Ευριπίδης στη Στοά» (Βασ. Κωνσταντίνου 11, Χαλάνδρι) τα διηγήματα του Μισέλ Φάις «Απ' το ίδιο ποτήρι και άλλες ιστορίες». Στις 15/4 (7μμ) στο Στέκι Νεολαίας - Πολιτιστικό Κέντρο Νάουσας θα παρουσιαστεί το μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου «Τυφλόμυγα».
Τα «Ελληνικά Γράμματα» θα παρουσιάσουν: Στις 11/4 (8μμ) στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων (Διογένους 1, πλ. Αέριδων, Πλάκα) το βιβλίο των Παναγιώτη Καμπύλη - Ιωάννη Σπετσιώτη «Το εργαστήρι της Μουσικής». Στις 15/4 (1.30μμ) στη «Στοά του Βιβλίου», σε συνεργασία με Κέντρο Ψυχοθεραπείας μέσω Δράματος «Αιών», θα παρουσιάσουν το βιβλίο «Η διδασκαλία του δράματος στο Δημοτικό Σχολείο».
Οι εκδόσεις Πατάκη (Ακαδημίας 65) θα παρουσιάσουν: Στις 13/4 (12μ) στην ΕΣΗΕΑ θα παρουσιάσουν το βιβλίο της Μαρίας Ρεζάν «Με νοσταλγία... για μια ζωή χωρίς πρόγραμμα». Στις 17/4 (7.30μμ) τα θεωρητικά - θεατρολογικά βιβλία και τις μεταφράσεις (αρχαίων δραμάτων) του Κώστα Γεωργουσόπουλου (Κ. Χ. Μύρη). Στις 19/4 (7.30μμ) θα παρουσιαστεί η σειρά των έξι βιβλίων του Γιώργου Σφήκα, με γενικό τίτλο «Η ελληνική φύση».
Οι εκδόσεις Δαρδανού («Γκούτενμπεργκ», «τυπωθήτω», «Σπουδή») στις 19/4 (8μμ) στη «Στοά του Βιβλίου» θα παρουσιάσουν το δίτομο έργο του Σαράντου Ι. Καργάκου «Ιστορία του Ελληνικού κόσμου και του μείζονος χώρου».

Διαλέξεις Τέχνης και Επιστήμης

«Μουσεία Τέχνης και Πολιτική, η προοπτική τους στη νέα χιλιετία» είναι το θέμα της διάλεξης του επιμελητή της Εθνικής Πινακοθήκης, Μάνου Στεφανίδη, την Τρίτη 11/4 (7μμ), στο Ιδρυμα Γουλανδρή - Χορν (Μάρκου Αυρηλίου 5, Πλάκα).

Στις 12/4 (7μμ) στο πλαίσιο των διαλέξεων «Σύγχρονη Τέχνη και Παιδί το 2000» η εικαστικός Κατερίνα Ζαχαροπούλου θα μιλήσει με θέμα «Η λειτουργία του cd rom στην εικαστική εκπαίδευση». Την Πέμπτη (7.30μμ), στο πλαίσιο των διαλέξεων «Το Βυζάντιο και οι ξένοι» η αναπληρώτρια καθηγήτρια, Σοφία Καλοπίση - Βέρτη θα μιλήσει με θέμα «Κύπριοι και ξένοι στη Μεσαιωνική Κύπρο: Απηχήσεις στην Τέχνη».

Στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών (Βασ. Κωνσταντίνου 48) την Τρίτη 11/4 ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας, Ευστράτιος Καμίτσος θα μιλήσει με θέμα «Υαλος: Ενα οικείο αλλά άγνωστο υλικό», στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών «Η Αρχιτεκτονική της Υλης»

Υποτροφία της Ακαδημίας

Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε πρόσφατα ως αντεπιστέλλον μέλος της τον πολιτειολόγο και διεθνούς προβολής δημοσιογράφο Παύλο Τζερμιά , ο οποίος διατέλεσε καθηγητής του Πανεπιστημίου Φράιμπουργκ (1965-1995) και του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης (1984-1992) και διευθυντής της ελληνόφωνης εκπομπής του Ελβετικού Ραδιοφώνου.

Να σημειώσουμε ότι η Ακαδημία προκηρύσσει διαγωνισμό για τη χορήγηση μιας υποτροφίας σε πτυχιούχο ελληνικού πανεπιστημίου, για μεταπτυχιακές σπουδές Πυρηνικής Φυσικής, στο εξωτερικό. Η υποτροφία (270.000 δρχ. μηνιαίως από το κληροδότημα Βασιλικής, χήρας Γερασ. Νοταρά, στη μνήμη του Γεωργ. Ι. Λεμερτζή) χορηγείται για το έτος 2000-2001 και η διάρκειά της είναι τριετής (Πληροφορίες στη γραμματεία της Ακαδημίας, τηλ. 3600.207).