ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 23 Νοέμβρη 2007
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
48ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Εκτός από τα Ζωνιανά υπάρχουν και οι μετανάστες

«Vals sentimentale» της Κωνσταντίνας Βούλγαρη
«Vals sentimentale» της Κωνσταντίνας Βούλγαρη
(του απεσταλμένου μας Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ).--

Σήμερα, αύριο και όλα ...τελειώνουν. Δηλαδή, μόλις, αρχίζουν. Αφού μετά την παραγωγή, το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο τουλάχιστον για την ελληνική ταινία, αλλά και για τις ανεξάρτητες παραγωγές όλων των χωρών, είναι το ζήτημα της διανομής! Από Δευτέρα, λοιπόν, τρέχα, φίλε μου, τρέχα! Τα πανηγύρια τελειώνουν και η κακή πραγματικότητα τους (μας) την έχει στημένη στη γωνία! Τα γραφεία διανομής, το ταμείο δηλαδή, θα αποφασίσει!

Ωστόσο, σήμερα έχουμε καλά νέα! Η μια από τις δυο ελληνικές συμμετοχές στο διεθνές φεστιβάλ, η ταινία του Θάνου Αναστόπουλου, «Διόρθωση», χωρίς να μας μεταφέρει κινηματογραφικά στους ουρανούς, κατάφερε να μας ...προσγειώσει στην πραγματικότητα. Η χώρα μας, πια, πρέπει να έρθει φάτσα με την αλήθεια. Να μάθει να ζει με τους μετανάστες και όχι να τους σκοτώνει!

Θυμάστε τη δολοφονία του Αλβανού μετανάστη στην Ομόνοια, μετά από τον αγώνα Ελλάδας - Αλβανίας; Με αφορμή, λοιπόν, αυτό το περιστατικό (τι μικρή λέξη για μια δολοφονία!), ο Θάνος Αναστόπουλος ανέλαβε με την ταινία του να ζητήσει εκ μέρους μας συγνώμη. Το άτομο, υποτίθεται, που σκότωσε τον Αλβανό, μόλις αποφυλακιστεί, πλησιάζει τη χήρα και το παιδί του δολοφονημένου και με όλο του το Είναι προσπαθεί να δείξει τη μετάνοια, τη μεταμέλειά του και να αναλάβει τις ευθύνες, να γίνει ο σύζυγος και ο πατέρας! Να «διορθώσει», τα αδιόρθωτα!

«Διόρθωση» του Θάνου Αναστόπουλου
«Διόρθωση» του Θάνου Αναστόπουλου
Σκληρή και παράλληλα εξαιρετικά τρυφερή ταινία! Και αν είχε ευτυχίσει περισσότερο στους δεύτερους ρόλους και αν απέφευγε κάποιες συμβατικότητες, κυρίως με τις συμμορίες των φασιστών-χούλιγκαν, θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα! Η «Διόρθωση», με πολύ λιτά μέσα, καταφέρνει να δείξει μια άλλη Ελλάδα. Την Ελλάδα των μεταναστών, των ανέργων, των καταφρονημένων. Την Ελλάδα που οι περισσότεροι προσπαθούνε να μη βλέπουνε!

Θα μιλήσουμε, βέβαια, εκτενέστερα όταν η ταινία βγει στη διανομή!

Η δεύτερη ελληνική συμμετοχή στο διεθνές τμήμα του φεστιβάλ είναι, σε αντίθεση με τη «Διόρθωση», πολύ «προσωπική». Πρόκειται για το «Valse Sentimentale» της Κωνσταντίνας Βούλγαρη (κόρης του Παντελή Βούλγαρη και της Ιωάννας Καρυστιάνη).

Φυσικά, δεν απαγορεύεται να ασχολείται ο καλλιτέχνης, ιδιαίτερα ο νέος καλλιτέχνης, με το «προσωπικό». Μόνο που πρέπει το «προσωπικό» να εντάσσεται, τελικά, στο γενικό, αλλιώς δε μας αφορά η περίπτωση! Είναι για προσωπική κατανάλωση, για να ασχολείται με κάτι η «παρέα».

Φοβάμαι πως η ταινία της Βούλγαρη δε βγαίνει καθόλου έξω από τον εαυτό της! Είναι εγωιστική και κακομαθημένη! Δεν προκαλεί το ενδιαφέρον, δε μας αποσπά την προσοχή. Και τα δυο παιδιά, το ζευγάρι της ταινίας, πάνε και έρχονται χωρίς λόγο. Δεν προσφέρουν ούτε ένα στοιχείο για να τα «συμπαθήσουμε», να νιώσουμε θετικά ή αρνητικά μαζί τους! Ωστόσο, το «ντεκόρ», η χώρα μας, όπου ζει και το ζευγάρι της ταινίας, έχει μεγάλα προβλήματα και εξαιρετικό ενδιαφέρον. Πολιτικό, κοινωνικό, ερωτικό! Δεν μπορούμε, λοιπόν, να κλείνουμε τα μάτια σε αυτό το ενδιαφέρον και ζωντανό «ντεκόρ» και να σφυρίζουμε «προσωπικά»!

«Εθελοντισμός», όπως μαζοχισμός!

(του συνεργάτη μας Κώστα ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ).--

«Για σας ο κινηματογράφος είναι ένα θέαμα. Για μένα είναι σχεδόν μια αντίληψη του κόσμου. Ο κινηματογράφος είναι φορέας της κίνησης. Ο κινηματογράφος είναι τόλμη. Ο κινηματογράφος διαδίδει ιδέες» (Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι).

Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, σπουδασμένο και αυτό στις σχολές των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, προσέφυγε - και αυτό - στους εθελοντές! Με διάφορα τερτίπια μάζεψε γύρω του έναν αξιόλογο αριθμό νέων, εκμεταλλευόμενο την αγάπη τους για το σινεμά και την ελπίδα τους για μια θέση στο «όνειρο».

Το φεστιβάλ εκπόνησε δικό του πρόγραμμα εθελοντισμού, που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια. Στα πλαίσια του προγράμματος, η διοίκηση του Φεστιβάλ, αλαζονικά, με απατηλές υποσχέσεις, προσπαθεί να περάσει το ιδεολόγημα του «εθελοντισμού» στις νεανικές συνειδήσεις, συμβάλλοντας, και αυτή, στην εμπορευματοποίησή του, με δεκάδες σπόνσορες, για να λειτουργήσει σαν δεκανίκι στο χορό των εκατομμυρίων που σπαταλιούνται για ανούσιες «φιέστες».

Σαν να μην έφτανε η μείωση του κρατικού προϋπολογισμού για τον πολιτισμό, οι χρηματοδοτήσεις των επιχορηγούμενων φορέων αποτελούν πλέον «όνειρο θερινής νυκτός» και εμπορευματοποιείται, με κάθε τρόπο, η πολιτιστική δημιουργία.

Στα άμοιρα αυτά παιδιά, στους αποπροσανατολισμένους εθελοντές, το Φεστιβάλ έκρυψε ότι θεσμοθετώντας, στα πλαίσια λειτουργίας του, τον «εθελοντισμό», τα βάζει, τελικά, να κλέβουν μια αξιοπρεπή θέση εργασίας από κάποιον άλλον εργαζόμενο. Ουσιαστικά, από τον ίδιο τον εαυτό τους, αφού οι περισσότεροι εθελοντές είναι άνεργοι νέοι! Πολλοί από αυτούς απόφοιτοι πανεπιστημίων!

Σχετικά με το ήθος της συμπεριφοράς της, αναφέρουμε ότι η διοίκηση του φεστιβάλ δεν προσφέρει στους εθελοντές ούτε καν τα έξοδα διαμονής και μετακίνησής τους. Αφού έρθουν στο φεστιβάλ, τους αφήνει στο έλεος κάποιας ευσπλαχνίας (για να μην πούμε τίποτα άλλο). Και είναι όλα νέα παιδιά. Εύκολα να... Τέλος πάντων!

Εμείς λέμε: Οποιος διεκδικεί ομορφαίνει. Τα παιδιά αυτά πρέπει να διεκδικήσουν αμειβόμενη εργασία, με καλές εργασιακές συνθήκες και όχι εθελοντισμούς σε χώρους όπου το χρήμα πετάγεται από το παράθυρο. Να διεκδικήσουν και μια τέχνη χωρίς σπόνσορες, προσιτή και προσβάσιμη για όλους, ανατρεπτική απέναντι στο παλιό, το σάπιο, το κατεστημένο. Να αντιληφθούν ό,τι τους λέει ο Μαγιακόφσκι. Ο κόσμος τούς ανήκει!

Δύσκολη η «ζωγραφική»

«Μουχσίν» της Γιασμίν Αχμάντ
«Μουχσίν» της Γιασμίν Αχμάντ
Του συνεργάτη μας Γιάννη ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ.--

Το Φεστιβάλ συνεχίζεται και οι ελληνικές ταινίες τραβούν την προσοχή του κοινού. Η ταινία «Πρώτη φορά νονός», της Ολγας Μαλέα (βγήκε ήδη στις αίθουσες), στη δεύτερη ματιά που της ρίξαμε είδαμε τις ίδιες αδυναμίες, με του σεναρίου να υπερισχύει.

Αντίθετα, η ταινία «Μουχσίν», της Γιασμίν Αχμάντ, μας γοήτευσε. Ενας εφηβικός έρωτας που κράτησε, σε λανθάνουσα μορφή, για πολύ καιρό, μια πολύ όμορφη εικόνα της επαρχιακής κοινωνίας στη Μαλαισία, ένα γλυκό συναίσθημα που δε φεύγει ούτε όταν τελειώνει η ιστορία, διότι, σε αντίθεση με το «Δέντρο που πληγώναμε», του Δήμου Αβδελιώδη, και το «Σινεμά ο Παράδεισος», του Τζουζέπε Τορνατόρε, η σκηνοθέτιδα από τη Μαλαισία το τραβά λίγο παραπάνω, δείχνοντας ότι όλα είναι κινηματογράφος, μια μυθοπλασία, αφού έχουμε μια εικόνα του συνεργείου που τελειώνει το γύρισμα.

Αυτός όμως που δεν έσκυψε με προσοχή στο σεναριακό του θέμα ήταν ο Γιάννης Σμαραγδής. Κάνει μια ταινία για το Θεοτοκόπουλο, την «El Greco», όπου δεν έχουμε παρά δύο λεπτά συγκίνησης, ειδικά για ένα θέμα που αγγίζει την ψυχή και την περηφάνια όλων των Ελλήνων: ο συμπατριώτης τους που έφυγε και μεγαλούργησε στο εξωτερικό. Ο Σμαραγδής δεν μπόρεσε να δει γιατί ο Θεοτοκόπουλος ζωγράφιζε με αυτό τον τρόπο τα μοντέλα του, πώς απέδιδε το «θείο» σε «βρώμικες» ψυχές. Δεν κατάφερε να μας δώσει να καταλάβουμε ότι δε ζωγράφιζε τον άνθρωπο, δηλαδή τη σάρκα του, αλλά την ίδια την «ψυχή» του, έτσι το «πνευματικό» ερχόταν σε άμεση επαφή με το υλικό, στο θεατή, πλέον, όταν έβλεπε τον πίνακα. Η ταινία παραμένει ατελής για ένα τόσο μεγάλο θέμα...

Δύο μέρες έμειναν ακόμη, και άλλες τέσσερις ελληνικές ταινίες θα προβληθούν στο Φεστιβάλ, πριν την απονομή των βραβείων.

Ταινίες που σιωπούν...

Αν και ο πόλεμος σήμερα είναι γύρω μας, παρών και πολύ περισσότερο τρομακτικός από ό,τι στο παρελθόν, η θεματική του 48ου Φεστιβάλ για τους «σύγχρονους πολέμους» περιέχει ταινίες που εστιάζουν στο στοιχείο της «σύγκρουσης» σε επίπεδο συναισθημάτων, διαπροσωπικών σχέσεων ή, το πολύ, αμφισβήτησης του ατόμου από το κοινωνικό του περιβάλλον. Κανείς δεν αγνοεί αυτού του επιπέδου τις συγκρούσεις, οι οποίες έχουν σαφώς κοινωνικές διαστάσεις (ηθικές, ψυχολογικές). Κάποιες φορές οι κοινωνικές διαστάσεις είναι ο απόηχος κάποιας κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης.

Ωστόσο, είναι τραγικό το έλλειμμα μιας τολμηρής κοινωνικής ταινίας που να μιλάει με το θεατή για όλους αυτούς τους κοινωνικούς πολέμους, που φτάνουν από τον καθημερινό αγώνα της ζωής μέχρι την ένοπλη σύρραξη και σύγκρουση. Είναι πολλά τα καυτά γεγονότα της τελευταίας εικοσαετίας, που συγκινούν τον άνθρωπο μέχρι το μεδούλι. Δεν υπάρχει άνθρωπος σε αυτόν τον πλανήτη που να μη συγκλονίστηκε από τις επελάσεις των οικονομικών συμφερόντων στη Μέση Ανατολή, στα Βαλκάνια ή τις καθημερινές, πραγματικές κοινωνικές συγκρούσεις που βιώνει ο σύγχρονος κόσμος από την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.

Λείπουν, λοιπόν, εικόνες, συζητήσεις, σχέσεις, ήχοι που θα απογυμνώσουν τη σκοτεινή όψη της καθημερινής μας ζωής και θα φωτίσουν το σύγχρονο εργαζόμενο άνθρωπο, το νέο άνθρωπο με πραγματικά οράματα για να ανατρέψει το ζοφερό σκηνικό που στήνεται καθημερινά γύρω του.


Μαρία ΠΕΡΓΑΝΤΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ