ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 26 Απρίλη 2000
Σελ. /32
«Ζωγραφιές» του Χατζιδάκι για πιάνο

Τα πρώτα τέσσερα έργα, που έγραψε για πιάνο ο Μάνος Χατζιδάκις, ανάμεσα στο 1947 και το 1958 περιλαμβάνονται στο CD, που κυκλοφόρησε από τον «Σείριο», με ερμηνεύτρια την προικισμένη πιανίστα Ντόρα Μπακοπούλου. Στην περίοδο αυτή, ο συνθέτης αναζητά τη βαθύτερη καταγωγή του μέσα από την ελληνική παράδοση, δημοτική και λαϊκή, και προτείνει έναν νέο, ουσιαστικό και έντονα προσωπικό τρόπο προσέγγισής της. Ο τρόπος αυτός επηρέασε καθοριστικά όλη τη μετέπειτα εξέλιξη της ελληνικής μουσικής. Η ιδανική ερμηνεύτρια, κατά τον συνθέτη, των πιανιστικών του έργων καταθέτει σπάνια μουσική ευαισθησία και εκλεπτυσμένη τεχνική, ερμηνεύοντας τα έργα «Εξι λαϊκές ζωγραφιές», «Ερημιά», «Ιονική Σουίτα» και «Για μια μικρή λευκή αχιβάδα».

Εργο με το οποίο, σύμφωνα με τους μουσικολόγους, ο «Μάνος Χατζιδάκις τιμά τη δημοτική μουσική», το «Για μια μικρή λευκή αχιβάδα» ήταν το πρώτο έργο του για πιάνο. Το έγραψε σε ηλικία 22 χρόνων. Μεταγραφή για πιάνο έξι γνωστών ρεμπέτικων τραγουδιών» είναι οι «Εξι λαϊκές ζωγραφιές», τις οποίες παρουσίασε με το Ελληνικό Χορόδραμα, αποκαλύπτοντας το '51 στο αστικό κοινό την ομορφιά και τον πλούτο του ρεμπέτικου. Η «Ερημιά» (1958), ένα μπαλέτο βασισμένο σε λιμπρέτο του συνθέτη, παρουσιάστηκε κι αυτό από το Ελληνικό Χορόδραμα. Από το μπαλέτο αυτό, ο Χατζιδάκις επέλεξε τέσσερα θέματα και τα μετέγραψε για πιάνο. Η «Ιονική Σουίτα» γράφτηκε την περίοδο 1952 - '53) και η παρτιτούρα του έργου βρέθηκε λίγο πριν το θάνατο του συνθέτη. Οι πληροφορίες γύρω από το έργο είναι περιορισμένες και πιθανολογείται ότι γράφτηκε για τους μεγάλους Ιόνιους ποιητές μας, Ανδρέα Κάλβο και Διονύσιο Σολωμό. Πριν πέντε χρόνια, το έργο εκδόθηκε στο εξωτερικό και λίγα αντίτυπα ήρθαν και στην Ελλάδα. Ουσιαστικά, όμως, η τωρινή ηχογράφηση αποτελεί την επίσημη έκδοση του έργου στη χώρα μας.

Ο Μάνος Χατζιδάκις με την πιανίστα Ντόρα Μπακοπούλου
Ο Μάνος Χατζιδάκις με την πιανίστα Ντόρα Μπακοπούλου
Σε Πάτρα και Θεσσαλονίκη

Γ. Ανδρεάτος
Γ. Ανδρεάτος
Με τα τραγούδια, το κέφι, τη συνέπεια και την αγάπη τους στο είδος που υπηρετούν, αλλά και στο κοινό τους, σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα πρόσφεραν βραδιές ουσιαστικής ψυχαγωγίας. Ο λόγος για τον Γεράσιμο Ανδρεάτο και τον Παντελή Θαλασσινό, που αφήνουν την Αθήνα για να μοιραστούν τη μαγεία των μουσικών τους παραστάσεων με το μουσικόφιλο κοινό της περιφέρειας.

Οι «Θάλασσες» έκλεισαν και οι πρωτεργάτες του επιτυχημένου σχήματος μετακομίζουν για λίγες εμφανίσεις στην Πάτρα. Από το βράδυ της Κυριακής του Πάσχα, ο Γ. Ανδρεάτος, η Δέσποινα Ολυμπίου και ο Πάνος Καρελάς αρχίζουν τις εμφανίσεις τους στο «Χάραμα» της Πάτρας.

Ο Παντελής Θαλασσινός, πάντως, μεταφέρει τον αέρα της «Μυροβόλου» στην «Αίγλη» της Θεσσαλονίκης, από τις 4 Μαΐου και για 20 βραδιές. Μαζί με την Γεωργία Γρηγοριάδου και τον Πάνο Ρεντίφη θα συντροφεύσουν και τους Θεσσαλονικείς με ήχους παραδοσιακούς, αλλά και με παρεμβάσεις του Καραγκιόζη από τον μπερντέ που θα στήσει κι εκεί ο Ιάσων Μελισσινός.

Π. Θαλασσινός
Π. Θαλασσινός
Ηχογραφήματα ψαλτικής παράδοσης

Κλασικές συνθέσεις των μεγάλων μελοποιών, που αναφέρονται στα Αγια Πάθη, ψαλλόμενες κατά το παλιό αγιορείτικο τυπικό (με κανονάρχημα, απηχήματα, αντιφωνήσεις κλπ.) περιλαμβάνονται στη σειρά ψηφιακών δίσκων, καρπό συνεργασίας των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης και της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου. Το «Μουσικοδιδασκαλείο» της, εξάλλου, είναι αυτό που για αιώνες παρείχε μουσική μόρφωση στους μοναχούς, κληρονομώντας στο μοναστήρι σημαντικούς μελουργούς και πλούσια ψαλτική παράδοση, την οποία συνεχίζει ο σημερινός Χορός της Μονής. Οι δύο πρόσφατες εκδόσεις της σειράς, που εγκαινιάστηκε πέρσι, είναι: «Μέγα Σάββατον - Εκ της ακολουθίας του Επιταφίου» και «Αγιον Πάσχα - Εκ της ακολουθίας της Αναστάσεως», με επιτόπια ηχογράφηση ψαλμών του Χορού Βατοπαιδινών. Οπως πληροφορούμαστε, από τα πολυσέλιδα ένθετα βιβλιαράκια που συνοδεύουν τα CD, στα μοναστήρια του Αγ. Ορους ισχύει η «αγιορείτικη ώρα» κατά τα πρότυπα της «βυζαντινής ώρας». Σύμφωνα με αυτήν, η κάθε μέρα - κι επομένως η μέτρηση της «αγιορείτικης ώρας» - αρχίζει με τη δύση του ηλίου, και όχι τα μεσάνυχτα, όπως ισχύει με τη γνωστή, πολιτική ώρα. Ετσι, τα «Εγκώμια» και εν γένει η ακολουθία του «Επιταφίου» ανήκουν λειτουργικά στον όρθρο του Μ. Σαββάτου, που συνήθως τελείται το βράδυ της Μ. Παρασκευής, για λόγους ευκολίας και μεγαλύτερης προσέλευσης των πιστών. Ομως, σύμφωνα με παλιά συνήθεια, σε πολλά αγιορείτικα μοναστήρια και αλλού, τελείται υπό μορφή αγρυπνίας, η οποία διαρκεί μέχρι και τις πρώτες πρωινές ώρες του Μ. Σαββάτου. Γι' αυτό η ακολουθία του «Επιταφίου» τίθεται κάτω από τον τίτλο «Μέγα Σάββατον», ενώ η ακολουθία της «Αναστάσεως» κάτω από τον τίτλο «Αγιον Πάσχα». Στα βιβλιαράκια υπάρχουν ακόμη τα ποιητικά κείμενα των ύμνων, μουσικά σχόλια, αλλά και το μουσικό κείμενο (βυζαντινή σημειογραφία).

Τραγούδια σαν ... όνειρα

Οταν τα όνειρα συναντιούνται, γίνονται τραγούδια και όταν γίνονται τραγούδια «αφήνουν έξω το κακό». Ο συνθέτης Βασίλης Δημητρίου και η Κατερίνα Κούκα συναντήθηκαν σε ένα άλμπουμ με τίτλο «Τα όνειρα μαλώνουν».

Δεκατέσσερα καινούρια λαϊκά τραγούδια που τα υπογράφει ένας σημαντικός συνθέτης και τα ντύνει εκφραστικά με τη φωνή της η Κατερίνα Κούκα. Τους στίχους υπογράφουν ο Μάνος Ελευθερίου, ο Βαγγέλης Γκούφας, ο Φώντας Φιλέρης, ο Αντώνης Τσαγρής και η Αναστασία Νικολάου.

Ολα αυτά πλαισιώνονται από μια 15μελή ορχήστρα, που γράφει όλη μαζί στο στούντιο, ένας τρόπος ηχογράφησης που χρησιμοποιείται ελάχιστα πια, αλλά δίνει ξεχωριστή ζωντάνια και αυθεντικότητα στα τραγούδια.

Συναυλιακή Τετάρτη

Ο Ρώσος αρχιμουσικός Αλεξάντερ Βεντέρνικοφ θα διευθύνει τηνΚρατική Ορχήστρα Αθηνών, στη σημερινή συναυλία της, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 8.30 μ.μ., στη θέση του Ούγγρου αρχιμουσικού Γιάνος Φυρστ, ο οποίος είχε ένα απρόοπτο πρόβλημα υγείας.

Η ΚΟΑ θα ερμηνεύσει το έργο του Ντβόρζακ για σολίστ, χορωδία και ορχήστρα, «Στάμπατ Μάτερ» (Ιστατο η Μήτηρ). Συμμετέχουν οι Ελληνες καλλιτέχνες Τζούλια Σουγλάκου υψίφωνος, Αλεξάνδρα Παπατζιάκου μεσόφωνος, Ζάχος Τερζάκης τενόρος και Δημήτρης Καβράκος βαθύφωνος. Τη διδασκαλία της χορωδίας της ΕΡΤ και της χορωδίας Μακεδονίας έκανε ο διευθυντής των συνόλων Αντώνης Κοντογεωργίου. Η συναυλία είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ελληνα αρχιμουσικού Ανδρέα Παρίδη. Εισιτήρια διατίθενται από τα ταμεία του ΜΜΑ.

  • Συναυλία του Μάριου Τόκα, όπου θα παρουσιάσει το έργο του «Θεογεννήτωρ Μαρία», διοργανώνει σήμερα στις 9 μ.μ. ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με την Κυπριακή Πρεσβεία. Συμμετέχουν η Δημοτική Χορωδία Εξαρχείων - Νεαπόλεως «Ο Διονύσιος Λαυράγκας» υπό τη διεύθυνση του Θέμη Σερμιέ και η Μεγάλη Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής του Δήμου Αθηναίων υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Παγιάτη και με σολίστες τον Μανώλη Μητσιά και τον Κώστα Χατζηχριστοδούλου.

Ολοκληρώνεται σήμερα (10μμ) το τριήμερο εμφανίσεων (ξεκίνησε τη Δευτέρα) του Τάκη Κωνσταντακόπουλου, στη «Μαγιοπούλα» (Οδεμησίου 9, Καισαριανή). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα έργα «Επιτάφιος», «Επιφάνεια» και «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού» του Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και τραγούδια των Μάνου Χατζιδάκι και Σταύρου Ξαρχάκου. Συμμετέχει η σοπράνο Δήμητρα Φωτοπούλου παρουσιάζοντας τις «Μικρές Κυκλάδες» των Θεοδωράκη - Ελύτη. Συνοδεύει πενταμελής λαϊκή ορχήστρα. Σολίστ στο μπουζούκι: Νίκος Κρέτσης, Μιχάλης Νικόπουλος, κιθάρα: Ηλίας Καραγιάννης, ενορχήστρωση - πιάνο: Γιώργος Σαλβάνος. Την επιμέλεια έχει ο συνθέτης Βασίλης Κουμπής.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ