ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 2 Μάρτη 2008
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Σκέψεις ενός άγριου πολίτη

1. Η μισανθρωπία έκανε πάλι την εμφάνισή της στα Βαλκάνια. Το Κόσσοβο δε θ' αργήσει να παραδοθεί στη φωτιά παρασύροντας στις φλόγες του τους Αμερικανούς.

2. Υπάρχουν ακόμη οι παραμυθιασμένοι που μιλάνε για διαφορές ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την αστερόεσσα. Αυτοί κάνουν το μεγαλύτερο κακό τώρα που τα Βαλκάνια διαιρούνται, γιατί καλλιεργούν ελπίδες χρυσώνοντας το χάπι. Πρόκειται για τομάρια που καταπίνουν την κάμηλο και διυλίζουν τον κώνωπα.

3. Αν η Δύση δεν καταστραφεί στα εξ ων συνετέθη, ο αγώνας κάθε πολίτη αυτού του κόσμου θα γίνεται για την αμφίβολη επιβίωσή του, μακριά από κάθε αίσθηση ζωής.

4. Η αναγνώριση του φόβου ως μόνιμης κατάστασης των Βαλκανίων οφείλεται στους φτωχούς μεν, αλλά εθνικιστές Αλβανούς και σε όσους θα άφηναν τη μάνα τους ενέχυρη για μια πολυπόθητη αμερικανική βίζα.

5. Ο εθνικισμός στην Ελλάδα έχει αποκτήσει τον τελευταίο καιρό τον σημαιοφόρο του. Πρόκειται για τον Ανθιμο, μητροπολίτη όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά και ...του ΛΑ.Ο.Σ. Δε χάνει ευκαιρία ο Αγιος να αναζητά κάθε φορά πρωτότυπους τρόπους για να στείλει το μήνυμα της αγάπης. Επιθυμεί να αντικαταστήσει το ταχυδρομείο με τανκς που θα φτάσουν μέχρι τον Γάγγη ποταμό, για να πατήσουν στα εδάφη του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

6. Διά στόματος Τόμας Τζέφερσον: «Δεν πιστεύουμε περισσότερο τους πολέμους του Βοναπάρτη απλώς για την ελευθερία των θαλασσών απ' ό,τι τους πολέμους της Μεγάλης Βρετανίας για την ελευθερία της ανθρωπότητας. Ο στόχος είναι ο ίδιος: να οικειοποιηθούν την εξουσία, τον πλούτο και τις πηγές των άλλων εθνών» (από το βιβλίο Ηγεμονία ή επιβίωση του Νόαμ Τσόμσκι, μετ. Γ. Καλαμαντής, εκδ. «Πατάκη»).

7. Κι ενώ η καθημερινότητα κυλάει από τον ένα λαϊκισμό στον άλλον, τον χειρότερο, η γνωστή αδελφότητα των δημοσιογράφων υπό την επωνυμία «Πάση θυσία» δεν τα καταφέρνει πια να συντηρήσει την πραγματικότητα. Εκτός από τον Ζαχόπουλο, κοντεύει να ρίξει και το ίδιο το μπαλκόνι του προς άγραν της τηλεθέασης, αλλά ο κόσμος - αχ, αυτός ο άκαρδος κόσμος - με χασμουρητά στρέφεται αλλού.

8. Ανάμεσα στις κατηγορίες που εκστομίζονται συχνά πυκνά εναντίον των κομμουνιστών ξεχωρίζει εκείνη περί δόγματος και δογματικών μέσα στο κίνημα. Οταν η ημιμάθεια συναντά την Αριστερά, η κατάληξη είναι η βλακεία. Για παιδαγωγικούς και μόνο λόγους θα θυμίσουμε προς όλους μέσα από τον ψίθυρο περί του τι εστί δόγμα τον μόνο υπεύθυνο, που φυσικά ανήκει στην Εκκλησία, τον γέροντα Αιμιλιανό: «Δόγμα σημαίνει γνώμη, δοξασία, κάποιο διάταγμα που βγάζει ένας βασιλιάς ή ένας επίσκοπος ή μια σύνοδος. Δόγμα είναι κάτι το οποίο εντέλλεται. Παράγεται από το ρήμα δέχομαι που εμπερικλείει την έννοια της προσωπικής κινήσεως. Επομένως, δόγμα σημαίνει ότι δέχομαι τον Θεόν. Το δόγμα δεν είναι νόμος επιβλητικός, δεν είναι άπιαστη φιλοσοφική έννοια, δεν είναι καταθλιπτική και απαιτητική υποχρέωσις, δεν είναι απειλητικός όρος για τη ζωή μας, δεν επιδέχεται φιλοσοφικές ερμηνείες».

9. Η αξιοθρήνητη κατάσταση του Γιωργάκη μέσα στο μαγαζί του μακαρίτη πατέρα του ανάγκασε πολλούς από τους συμβούλους του να αναθεωρήσουν τα σχέδιά τους για την εξουσία. Εφτασε η ώρα της μαγγανείας και των αφορισμών κατά των οπαδών του ΠΑΣΟΚ που δεν ψήφισαν το κίνημα στις εκλογές.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Με τη δύναμη του Ντοστογιέφσκι

Πατρίς Σερό
Πατρίς Σερό
Οταν ο Ρισάρ Πεντούτσι κάλεσε τον Πατρίς Σερό, τον διάσημο σκηνοθέτη θρυλικών θεατρικών, οπερατικών και κινηματογραφικών δημιουργιών, όπως οι «Ring» στο Μπαϊρόιτ, «Φαίδρα», «Βασίλισσα Μαργκό», κ.ά., το φθινόπωρο του 2005, για μια σειρά αναγνώσεων στη βίλα των Μεδίκων, αυτός επέλεξε να επανέλθει στον Ντοστογιέφσκι (του οποίου είχε παρουσιάσει το «Υπόγειο» στο «Οντεόν») και να αδράξει αυτήν την ευκαιρία για να ξανα-ανακαλύψει αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «κείμενο ουσίας, που θέτει ευθέως το ζήτημα της ανάγκης της θρησκείας». Σε τέσσερις παραστάσεις, ερμήνευσε στη Ρώμη, σε μετάφραση Αντρέ Μάρκοβιτς, ένα απόσπασμα από τους «Αδερφούς Καραμαζόφ» με θέμα του τον περίφημο λίβελο του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, μία από τις πιο εύγλωττες επιθέσεις που έχει κάνει ποτέ πιστός εναντίον του Χριστού, και της οποίας η προκλητική δύναμη παραμένει σχεδόν ανέπαφη μετά από έναν και πλέον αιώνα.

O Πατρίς Σερό θα ερμηνεύσει και στην Αθήνα, με μορφή θεατρικού αναλογίου, απόσπασμα από τους «Αδελφούς Καραμαζόφ», στις 3 και 4 του Μάρτη (8.30 μ.μ.), στο θέατρο «Ολύμπια» της Λυρικής Σκηνής. Διασκευή, σκηνοθεσία Πατρίς Σερό. Μετάφραση - ελληνικοί υπέρτιτλοι Λουίζα Μητσάκου, Γιάννης Παπαδάκης.

Ιδιοφυής λογοτέχνης

«...Χρειάζεται μεγάλη ενέργεια για ν' ανιχνεύσεις και να διαβάσεις ειδικά Ντοστογιέφσκι», λέει ο Πατρίς Σερό. «Πιστεύω ότι οδηγήθηκα εκεί εξαιτίας του τρόπου που δουλεύω με τους ηθοποιούς. Εδώ και χρόνια, από τον καιρό του Κολτές, δουλεύω πάνω στη φράση. Ζητώ από τους ηθοποιούς να μην προσδίδουν νόημα όσο η φράση ή και η παράγραφος δεν έχει τελειώσει... Κρατάω το κείμενο στο χέρι, έτσι ώστε να μην εξαφανίζομαι στην άβυσσο, προσπαθώντας να ταυτιστώ με το ρόλο. Πού και πού παίζω το ρόλο. Πού και πού τον διηγούμαι... Αλλωστε αυτό είναι, ίσως, και το κύριο πρόβλημά μου. Είμαι πάντα κατάπληκτος και έντρομος απ' αυτό το "ψέμα", από τον τρόπο με τον οποίο όλα τα βολεύουμε, υποφέροντας γι' αυτό, αλλά νιώθοντας και καλά συγχρόνως».

Πολύ νέος, ο Ντοστογιέφσκι, που θα αναγνωριζόταν ως ο κατ' εξοχήν ιδιοφυής λογοτέχνης, σημαδεύτηκε από τραυματικές εμπειρίες. Είδε τη μητέρα του να υπομένει με καρτερία τη δυστυχία της μετά τη βίαιη δολοφονία του πατέρα του. Αργότερα, γλιτώνει τη θανατική ποινή: Κατηγορούμενος για συμμετοχή σε συνωμοσία εναντίον του Τσάρου, του δίνεται τελικά χάρη αλλά καταδικάζεται σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης στη Σιβηρία. Το συνταρακτικό έργο του, διαποτισμένο από την αναζήτηση της αυθεντικότητας, αποτελεί μια ρεαλιστική απεικόνιση του κόσμου και ταυτόχρονα μια οικουμενική και διορατική μελέτη της ανθρώπινης ψυχής. Η ανταπόκριση του κοινού στα έργα του ήταν άλλοτε ενθουσιώδης και άλλοτε παγερή και η αναγνώρισή του ως συγγραφέα ήρθε μόλις προς το τέλος της ζωής του.

«Οι Αδελφοί Καραμαζόφ»

Ενα από τα πιο γνωστά μυθιστορήματα του κορυφαίου Ρώσου συγγραφέα. Μέσα από την αναζήτησή του για τα βαθύτερα κίνητρα των πράξεων των ανθρώπων, ο Ντοστογιέφσκι τοποθετεί στο επίκεντρο της διήγησης την ανυπέρβλητη βιαιότητα που διέπει τις σχέσεις ενός πατέρα και των τεσσάρων γιων του. Ο θρύλος του Μεγάλου Ιεροεξεταστή είναι ένα κεφάλαιο από τους «Αδελφούς Καραμαζόφ» του Ντοστογιέφσκι. Βρισκόμαστε στο Μεσαίωνα, εποχή όπου η Ιερά Εξέταση είναι πιο ισχυρή από ποτέ, και ο Χριστός επιστρέφει στη Γη για να πραγματοποιήσει νέα θαύματα. Ομως, ο Μέγας Ιεροεξεταστής, που επιβάλλει την πολιτική, κοινωνική και ηθική τάξη, τον διατάζει να φύγει. Τον κατηγορεί πως δεν έκρινε σωστά τους ανθρώπους, που είναι δειλοί και αδύναμοι και τους προσέφερε την ελευθερία να μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ελευθερία που τους είναι αβάσταχτη. Του υπενθυμίζει ότι οι ιερείς έχουν αναλάβει τώρα το έργο του... Μέσα απ' αυτήν την ιστορία, ο Ιβάν Καραμαζόφ εξομολογείται στον αδελφό του Αλιόσα την αδυναμία του να κατανοήσει αυτό που αποτελεί κατ' εκείνον το πιο ανεξερεύνητο μυστήριο - τον πόνο των αθώων και ιδιαιτέρως των παιδιών.

Πατρίς Σερό

Γνωρίζοντας τον καλλιτεχνικό κόσμο από πολύ μικρή ηλικία χάρη στους ζωγράφους γονείς του, ο Πατρίς Σερό συμμετέχει αρχικά στο σχολικό θίασο προτού αποφασίσει να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία.

Το 1966 αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία στο Theatre de Sartrouville, όπου και ανεβάζει πολιτικά έργα. Αφού αποκτά διεθνή φήμη ανεβάζοντας έργα των σπουδαιότερων κλασικών συγγραφέων, γυρίζει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία «Η σάρκα της ορχιδέας», το 1974. Ανάμεσα στη θεατρικότητα και το ρεαλισμό, οι ταινίες του αντανακλούν την προσωπικότητά του αλλά και αναδεικνύουν την ένταση των ανθρώπινων σχέσεων που είναι συνεχώς παρούσα. Από το 1983 και για οκτώ χρόνια διατελεί διευθυντής του Theatre des Amandiers στη Ναντέρ. Το 1994, με τη «Βασίλισσα Μαργκό», εκτενή τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής, με πρωταγωνιστές την Ιζαμπέλ Ατζανί και τον Ντανιέλ Οτέιγ, γνωρίζει ευρεία αναγνώριση. Στη συνέχεια γυρίζει πιο προσωπικά φιλμ, όπως τα «Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο» (1998), «Σαρκική εξάρτηση» (2001), «Ο Αδελφός του» (2003, Αργυρή Αρκτος Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Βερολίνου) και «Γκαμπριέλ», με την Ιζαμπέλ Ιπέρ, ταινία η οποία συμμετείχε το 2005 στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Την ίδια χρονιά παρουσιάζει μια απολύτως προσωπική εκδοχή της διάσημης όπερας του Μότσαρτ «Cosi fan tutte». Εμπνευσμένος θεατρικός και κινηματογραφικός δημιουργός, ο Πατρίς Σερό υπογράφει έργα ουσίας με μοναδική δεξιοτεχνία. Σκηνοθέτησε το «Σπίτι των νεκρών», την όπερα του Γιάνατσεκ στο Φεστιβάλ Εξ αν Προβάνς και άνοιξε τη σεζόν 2007-2008 της Σκάλας του Μιλάνου με «Τριστάνο και Ιζόλδη» του Βάγκνερ.


Σ. ΑΔΑΜΙΔΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ