ΑΓΚΥΡΑ.-

Επικίνδυνα εξασθενημένος εμφανίζεται ο τουρκικός κυβερνητικός συνασπισμός μετά την - προαναγγελθείσα, πάντως - αποχώρηση, χτες, οκτώ βουλευτών από το Κόμμα Ορθού Δρόμου της Τανσού Τσιλέρ. Πρόκειται ουσιαστικά για την εκπλήρωση της υπόσχεσης - απειλής, λίγες ώρες μετά τη λήψη της απαιτούμενης πλειοψηφίας από τη Βουλή του Ρεϊφαντίν Σαχίν, πρώην, πλέον, στελέχους του Κόμματος Ορθού Δρόμου, περί επικείμενων αποχωρήσεων. Μεταξύ των αποσκιρτησάντων βρίσκεται, κατά πληροφορίες, και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και στενός συνεργάτης της Τανσού Τσιλέρ, Εμρέ Γκιονενσάι.

Οι παραιτήσεις σημαίνουν μείωση της κοινοβουλευτικής ισχύος του Ορθού Δρόμου σε 120 βουλευτές, άρα η πλειοψηφία της κυβέρνησης, αν στις 120 έδρες προστεθούν οι 158 του Κόμματος Ευημερίας, καθίσταται ιδιαίτερα ευάλωτη (278 επί συνόλου 550)...

Τις σχέσεις Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ενωσης πρόκειται να συζητήσει η υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας με τον Ιρλανδό ομόλογό της, Ντικ Σπρινγκ, στην επίσκεψή της στην Ιρλανδία, την οποία αρχίζει σήμερα. Εμφαση στις συνομιλίες, στις οποίες ο Σπρινγκ εκπροσωπεί την ΕΕ, αφού η Ιρλανδία προεδρεύει σε αυτήν το τρέχον εξάμηνο, θα δοθεί στην τελωνειακή ένωση, την οποία η νέα κυβέρνηση Ερμπακάν έχει δηλώσει ότι θα σεβαστεί.

Ο ηγέτης του Ρεφάχ είχε δηλώσει ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι προτίθεται να ακυρώσει ή τουλάχιστον να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία, αλλά ελέω του συνασπισμού του με τον Ορθό Δρόμο της Τσιλέρ (η οποία και συνήψε τη συμφωνία) παλινώδησε...

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε χτες ότι θα εξετάσει την προσφυγή έξι Κούρδων πρώην βουλευτών, από τους οποίους οι πέντε έχουν καταδικαστεί σε πολυετείς καθείρξεις, για "συνεργασία" με Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες. Οι πρώην βουλευτές ισχυρίζονται ότι κρατήθηκαν από την αστυνομία κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ότι δεν τους επιτράπηκε κατά τη διάρκεια της κράτησής τους να ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους.

Στο Ντιγιαρμπακίρ, οι μάχες στρατού και Κούρδων αυτονομιστών συνεχίζονταν και χτες, ενώ ο απολογισμός από τις συγκρούσεις των τελευταίων 72 ωρών υπολογίζεται σε 28 νεκρούς αντάρτες.

Παράλληλα, σύμφωνα με καταγγελία Τούρκου δημοσιογράφου ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού, αξιωματικοί των αρχών ασφαλείας απαγόρευσαν την προβολή ενός ρεπορτάζ για τις απεργίες πείνας στις τουρκικές φυλακές, "κατόπιν αποφάσεως του πρωθυπουργού" Νετσμετίν Ερμπακάν.

• Την αλληλεγγύη του στους απεργούς πείνας των φυλακών της Τουρκίας και τον αγώνα τους για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξέφρασε χτες, με ανακοίνωσή του, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της Αθήνας.

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Προβλήματα έχει προκαλέσει στον Αμερικανό Πρόεδρο ο νόμος Χελμς - Μπάρτον και η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εμφανής είναι η προσπάθεια του Μπιλ Κλίντον να κερδίσει χρόνο, ώστε να καταφέρει να συμβιβάσει τα "ασυμβίβαστα" και να ικανοποιήσει τόσο την αμερικανική κοινή γνώμη όσο και τους Ευρωπαίους συμμάχους του.

Μετά την προειδοποίηση των Ευρωπαίων συμμάχων του, ο Αμερικανός Πρόεδρος αποφάσισε να "παγώσει" για 6 μήνες την εφαρμογή του άρθρου 3 του νόμου Χελμς - Μπάρτον, ο οποίος, συνολικά, επιβάλλει μια σειρά κυρώσεων στην Κούβα. Σε μια ύστατη προσπάθεια να κατευνάσει τις ενδεχόμενες αντιδράσεις της αμερικανικής κοινής γνώμης, ο Κλίντον τόνισε ότι η αναβολή αφορά μόνο τους επόμενους μήνες και ότι τα υπόλοιπα μέτρα του αποκλεισμού θα εφαρμοστούν κανονικά!

Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι το άρθρο 3 προβλέπει ότι κάθε Αμερικανός πολίτης, του οποίου τα περιουσιακά στοιχεία κατασχέθηκαν μετά την κουβανική επανάσταση, μπορεί να ασκήσει αγωγή ενάντια σε οποιαδήποτε ξένη επιχείρηση έχει εμπορικές συναλλαγές, με βάση αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, με την κυβέρνηση της Αβάνας.

Αρχικά, ο Λευκός Οίκος είχε αντιδράσει σχετικά αδιάλλακτα και ο εκπρόσωπός του Μάικ Μακ Κέρι είχε δηλώσει ότι "οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να αλλάξουν τη γνώμη των Ευρωπαίων για να παλέψουν όλοι μαζί ώστε να πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων ο κουβανέζικος κομμουνισμός!". Φαίνεται, όμως, ότι η αντίδραση των Ευρωπαίων δεν άφησε πολλά περιθώρια στην Ουάσιγκτον.

Παρά τις ενδείξεις υπαναχώρησης από το Λευκό Οίκο, οι Ευρωπαίοι δηλώνουν ότι παραμένουν σε κατάσταση ετοιμότητας. Αλλωστε, είναι σαφές ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Με την απόφαση της αναστολής του άρθρου 3, κινδυνεύει να χάσει αρκετές αμερικανοκουβανικές ψήφους ενώ, ήδη, ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την Προεδρία, Μπομπ Ντόουλ, εξαπέλυσε, χτες, δριμεία επίθεση κατά της "αναποφασιστικότητας" του Κλίντον, τον οποίο κατηγόρησε ότι "δε δείχνει ιδιαίτερο ζήλο για την ικανοποίηση των αμερικανικών συμφερόντων".

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Η κατάσταση στην Τσετσενία οξύνθηκε τις τελευταίες μέρες. Κοντά στην πρωτεύουσα Γκρόζνι δυο τεθωρακισμένα άνοιξαν πυρ εναντίον τριών ιδιωτικών αυτοκινήτων, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 10 άτομα. Χτες το πρωί ομάδες πολιτών βγήκαν στους δρόμους, απαιτώντας τη διενέργεια ανακρίσεων. Από την άλλη μεριά, μαχητικά ελικόπτερα βομβάρδισαν χωριά της νοτιοανατολικής Τσετσενίας. Εξι άτομα σκοτώθηκαν και πολλά άλλα τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με το πρακτορείο ΙΤΑΡ - ΤΑΣΣ, τα ελικόπτερα διενήργησαν επίθεση με ρουκέτες και έπληξαν πολλές κατοικίες στο χωριό Στάρι Αταγκούι, ανάμεσά τους και του ηγέτη των Τσετσένων αυτονομιστών Ζελιμχάν Γιανταρμπίγεφ.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Ρωσίας Ανατόλι Κουλικόφ δήλωσε ότι "είναι πρόωρο να γίνει λόγος για αποχώρηση των στρατευμάτων με τη διαμορφωθείσα κατάσταση" και σημείωσε συνάμα ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν τόσο τα ειρηνικά, όσο και τα στρατιωτικά μέσα. Ανακοίνωσε ότι από την υπογραφή των συμφωνιών στο Ναζράν (πρωτεύουσα της Ινγκουσετίας) 73 Ρώσοι στρατιωτικοί σκοτώθηκαν και 380 τραυματίστηκαν. Ο Κουλικόφ κατηγόρησε τους Τσετσένους αυτονομιστές για τις δυο βομβιστικές επιθέσεις στη Μόσχα και τόνισε ότι οι δυνάμεις του θα τους καταστρέψουν.

Στο μεταξύ, ο δήμαρχος της Μόσχας Γιούρι Λουζκόφ ανακοίνωσε ότι θα δοθεί, σε συνθήκες μυστικότητας και ανωνυμίας, αμοιβή 1.000.000 δολαρίων σε όποιον δώσει πληροφορίες για τους οργανωτές και εκτελεστές των εκρήξεων σε τρόλεϊ της Μόσχας.

Απόπειρα δολοφονίας έγινε χτες κατά του πρωθυπουργού της Ουκρανίας Πάβελ Λαζαρένκο. Βόμβα, που πυροδοτήθηκε με τηλεχειρισμό, εξερράγη στο δρόμο που ο Λαζαρένκο και η συνοδεία του κατευθύνονταν προς το αεροδρόμιο της πόλης Μπορίσπολ. Εκείνη τη στιγμή το αυτοκίνητο του πρωθυπουργού προσπερνούσε άλλο αυτοκίνητο κι έτσι δε βρέθηκε στον τόπο της έκρηξης. Δεν έπαθε κανείς τίποτα.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ.-

Τη χαλάρωση του πολύμηνου αποκλεισμού της Δυτικής Οχθης και της Λωρίδας της Γάζας αποφάσισε, χτες, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. Ο Μπέντζαμιν Νετανάχιου επέλεξε να προχωρήσει σ' αυτήν την, έστω και μικρής εμβέλειας, κίνηση καλής θέλησης μόλις δύο μέρες πριν από τη συνάντησή του με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, την πρώτη συνάντησή του με Αραβα ηγέτη. Από το πρωθυπουργικό γραφείο, πάντως, δε δόθηκαν λεπτομέρειες για το πότε θα υλοποιηθεί η απόφαση και ποια μορφή θα έχει.

Η απόφαση χαλάρωσης του αποκλεισμού δε μοιάζει αρκετή για να κατευνάσει τις ανησυχίες των Αράβων γενικά και τη βαθύτατη δυσαρέσκεια των Παλαιστινίων συγκεκριμένα. Ετσι, χτες, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ αρνήθηκε να συναντηθεί με τον στενό συνεργάτη του Νετανάχιου, Ντορ Γκολντ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι αναμένει τα αποτελέσματα της συνάντησης του Ισραηλινού πρωθυπουργού με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο για να αποφασίσει την τελική στάση που προτίθεται να τηρήσει η παλαιστινιακή αρχή.

ΡΩΜΗ. -

Η φτώχεια αυξάνεται επικίνδυνα στην Ιταλία, όπου σε 6.700.000 ανέρχονται οι Ιταλοί που ζουν κάτω από το όριο φτώχειας το 1995, δηλαδή 238.000 περισσότεροι από το 1994. Μια στις δέκα οικογένειες, δηλαδή, περίπου το 11,5% του πληθυσμού ζει στη φτώχεια. Αυτά είναι τα στοιχεία που παρέδωσε ο πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής, Πιέρ Καρνίνι, που διεξήγαγε τις έρευνες για τη φτώχεια, στην υπουργό Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Λίβια Τούρκο.

Οι κατηγορίες που πλήττονται περισσότερο είναι οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά ενώ υπάρχει και μια αύξηση των πτυχιούχων που ζουν σε κατάσταση φτώχειας. Περίπου 1.200.000 παιδιά ζουν μέσα στη μιζέρια, ενώ οι Ιταλοί πτυχιούχοι ανέρχονται σήμερα στο 2% του πληθυσμού, ποσοστό που τριπλασιάστηκε μέσα σ' ένα χρόνο από το 0,5% του 1994.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Η αναμενόμενη για χτες περιοδεία του Αμερικανού μεσολαβητή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ στην Πρώην Γιουγκοσλαβία αναβλήθηκε για σήμερα, μιας και πραγματοποίησε σύντομη στάση στις Βρυξέλλες, όπου είχε συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Χαβιέρ Σολάνα.

Από τις Βρυξέλλες, ο Χόλμπρουκ ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες "δεν είναι ικανοποιημένες" από το επίπεδο εφαρμογής της Συνθήκης του Ντέιτον, κυρίως όσον αφορά τους Σερβοβόσνιους.

Σχετικά με τις πρόσφατες απειλές διάφορων Σέρβων εναντίον της αστυνομίας του ΟΗΕ, ο Χόλμπρουκ είπε πως "αν προβούν σε κινήσεις εναντίον της πολυεθνικής δύναμης IFOR, τότε θα αντιμετωπίσουν άμεσες ενέργειες".

Στο μεταξύ, ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ουίλιαμ Πέρι, διέψευσε "κατηγορηματικά" τις φήμες για αμερικανικό σχέδιο δημιουργίας μόνιμης βάσης του ΝΑΤΟ στην Τούζλα ή σε οποιαδήποτε άλλη τοποθεσία της Βοσνίας, αναφέρεται σε συνέντευξή του στις ρωσικές εφημερίδες "Σιβόντια" και "Νεζαβίσιμαγια Γκαζέτα". Στη συνέντευξη προσθέτει ότι "εμείς θέλουμε να βγάλουμε το στρατό (από τη Βοσνία) στα τέλη του χρόνου, όπως σχεδιάσαμε".

Μικρά παιδιά που υποστηρίζουν το Σιν Φέιν, πολιτικό σκέλος του Ιρλανδικού Ρεπουμπλικανικού Στρατού (ΙΡΑ), κρατούν πλακάτ με το σύνθημα "Επιλύστε τις συγκρούσεις. Συνομιλίες τώρα". Οι συνομιλίες για το μέλλον της Βόρειας Ιρλανδίας ξεκίνησαν πάλι χτες, χωρίς τη συμμετοχή του Σιν Φέιν