ΠΑΡΙΣΙ.-

Σε αδιέξοδο μοιάζει να βαίνει η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα όσον αφορά τις σχέσεις της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης με το Ισραήλ.

Την εκτίμηση αυτή εξέφρασε ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, μιλώντας στο γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι TF1, λίγες ώρες μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών Σιμόν Πέρες. Οι Πέρες και Αραφάτ συναντήθηκαν, νωρίς το πρωί της Κυριακής, στα περιθώρια της διάσκεψης της ΟΥΝΕΣΚΟ για το μέλλον και την ειρήνη στη Μεσόγειο, που πραγματοποιείται στο Παρίσι, δεν κατάφεραν, όμως, να ξεπεράσουν τα εμπόδια που έχουν παρουσιαστεί στη διαδικασία επέκτασης της παλαιστινιακής αυτονομίας. Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών παραδέχτηκε, αμέσως μετά το τέλος της συνάντησης, το απροσπέλαστο, προς το παρόν, αδιέξοδο. Ο Γιάσερ Αραφάτ δεν έκανε, κατ' αρχάς, δηλώσεις, λίγες ώρες όμως αργότερα, και ενώπιον της γαλλικής τηλεόρασης, απηύθυνε έκκληση στη Γαλλία, την Ευρωπαϊκή Ενωση, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και τη Νορβηγία να αναλάβουν ένα νέο διαμεσολαβητικό ρόλο, πριν η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή ναυαγήσει για τα καλά.

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης, αφού συναντήθηκε με τον Γάλλο πρωθυπουργό Εντουάρ Μπαλαντίρ, τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν και τον υπουργό Εξωτερικών Αλέν Ζιπέ, αναχώρησε χτες για μια μονοήμερη επίσκεψη στην Τύνιδα και σήμερα νωρίς το πρωί αναμένεται να φτάσει στο Κάιρο, όπου θα πάρει μέρος στην έκτακτη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΟΑΠ. Σύμφωνα με δηλώσεις των Μοχάμεντ Σομπέι και Τζαμάλ αλ Σουράνι, ανωτάτων στελεχών της ΟΑΠ, η Εκτελεστική Επιτροπή της ΟΑΠ θα εξετάσει την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας μεταξύ της ΟΑΠ και του Ισραήλ ως σήμερα και "θα πάρει αποφάσεις πάνω σε ένα νέο πρόγραμμα για την επίτευξη της ειρήνης, βασισμένο στην πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα Κατεχόμενα και την εγκαθίδρυση ενός κράτους της Παλαιστίνης με μια πρωτεύουσα". Βέβαια, αν και πολλοί Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι έχουν "απειλήσει" ότι μετά τη συνεδρίαση αυτή "πολλά θα αλλάξουν", ο Γιάσερ Αραφάτ αρκέστηκε σε "παραπονιάρικες" δηλώσεις, οι οποίες απλώς εκφράζουν την παλαιστινιακή πικρία για το "πάγωμα" των αποφάσεων της Ουάσιγκτον, όπως είναι η διεξαγωγή των παλαιστινιακών εκλογών, η ανάκτηση της κυριαρχίας, ο τερματισμός της εγκατάστασης ισραηλινών εποίκων.

Από την πλευρά της, η ισραηλινή κυβέρνηση χαλάρωσε τα μέτρα αποκλεισμού της Δυτικής Οχθης, με αποτέλεσμα σχεδόν 5.000 Παλαιστίνιοι από τη Λωρίδα της Γάζας και 10.000 από την υπόλοιπη Δυτική Οχθη να επιστρέψουν στις, επί ισραηλινού εδάφους, εργασίες τους την Κυριακή (σε σύνολο 60.000 Παλαιστινίων εργαζομένων στο Ισραήλ). Παρά το θετικό αυτό βήμα, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο, στην καθιερωμένη κυριακάτικη συνεδρίασή του, απέρριψε την πρόταση του κόμματος "Μερέτζ", εταίρου του πρωθυπουργού Ράμπιν, για αναστολή της διαδικασίας οικοδόμησης οικισμών γύρω από την Ιερουσαλήμ.

Παράλληλα με όλο αυτό το διπλωματικό προσκήνιο και παρασκήνιο, υπάρχουν και άλλου είδους εξελίξεις. Ετσι, η παλαιστινιακή αστυνομία ανακοίνωσε την Κυριακή το μεσημέρι ότι συνέλαβε τον 24χρονο Γιασέρ Χουσεφιν αλ Καζάμ, ηγέτη του στρατιωτικού σκέλους της οργάνωσης "Χαμάς", μετά από πληροφορίες για νέες επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων. Την ίδια στιγμή, ένας Παλαιστίνιος έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες ισραηλινής περιπόλου στη ζώνη κοντά στο μεθοριακό φυλάκιο του Ερέζ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των ισραηλινών αρχών ασφαλείας, οι Ισραηλινοί στρατιώτες αναγκάστηκαν να πυροβολήσουν, όταν ο 19χρονος Παλαιστίνιος δε σταμάτησε για να του γίνει ο απαραίτητος έλεγχος.

Ο ισραηλινός στρατός, όμως, είχε και ένα ιδιαίτερα δραστήριο διήμερο, όσον αφορά την κατεχόμενη ζώνη του Νοτίου Λιβάνου. Την Κυριακή, ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν 3 επιδρομές κατά στόχων της φιλοϊρανικής οργάνωσης "Χεζμπολά", από τις οποίες σκοτώθηκαν 2 άτομα, τραυματίστηκαν 3 τουλάχιστον άτομα σοβαρά και προκλήθηκαν σοβαρές υλικές ζημιές. Δύο παρόμοιες ισραηλινές επιδρομές πραγματοποιήθηκαν και χτες σύμφωνα με ανακοίνωση της φιλοϊσραηλινής λιβανικής πολιτοφυλακής.

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση ΟΔ. ΡΟΥΣΣΟΥ). -

Τηρήθηκε, σε γενικές γραμμές, η εκεχειρία ανάμεσα στις ρωσικές ομοσπονδιακές δυνάμεις και τους ένοπλους υποστηρικτές του Τζοχάρ Ντουντάγεφ το περασμένο Σαββατοκύριακο. Κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, οι αντιμαχόμενες πλευρές απομάκρυναν τους νεκρούς και τους τραυματίες τους από το πεδίο των συγκρούσεων στην πρωτεύουσα Γκρόζνι. Εγιναν ανταλλαγές αιχμαλώτων. Χτες, όμως, ξέσπασαν νέες συγκρούσεις, όταν τσετσενικές δυνάμεις επιχείρησαν ξαφνική αντεπίθεση κατά των ρωσικών δυνάμεων που φρουρούσαν τα διυλιστήρια στα προάστια του Γκρόζνι. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η αντεπίθεση σημείωσε επιτυχία, αφού οι ομοσπονδιακές δυνάμεις αναγκάστηκαν σε μερική υποχώρηση, εγκαταλείποντας εκεί τρία άρματα μάχης. Τουλάχιστον 18 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν. Υστερα απ' αυτή την εξέλιξη, ο διοικητής των ομοσπονδιακών δυνάμεων στην Τσετσενία στρατηγός Ανατόλι Κουλικόφ δήλωσε ότι όλες οι πιθανότητες να σταματήσουν οι εχθροπραξίες με τους Τσετσένους αυτονομιστές έχουν "εξαντληθεί". Η ρωσική κυβέρνηση, κατηγορώντας τις τσετσενικές αυτονομιστικές δυνάμεις για την παραβίαση της ανακωχής, κατήγγειλε "τις προκλητικές ενέργειες του Ντουντάγεφ και του περιβάλλοντός του". Ωστόσο, η ρωσική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να διερευνήσει όλες τις δυνατότητες για τη διευθέτηση της σύγκρουσης "με πολιτικά μέσα" και δεσμεύεται, παράλληλα, να προστατεύσει τον πληθυσμό της Τσετσενίας από τις"συμμορίες των εγκληματιών" του Ντουντάγεφ.

Από την άλλη μεριά, ο Ντουντάγεφ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Λος Αντζελες Τάιμς", δήλωσε ότι ομάδες Τσετσένων ανταρτών ετοιμάζουν επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων σε πόλεις της Ρωσίας. "Προειδοποιούμε ότι την άνοιξη και το καλοκαίρι ο πόλεμος θα μεταφερθεί στο ρωσικό έδαφος", απείλησε ο Ντουντάγεφ. Μεταξύ των στόχων αυτών, αναφέρει τη Σταυρούπολη, την περιοχή Κρασνοντάρ και τις πόλεις της, Μινεράλνιε Βόντι, Σότσι, Κισλοβόντσκ, Πιατιγκόρσκ και Αστραχάν.

Στο μεταξύ, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή της Κρατικής Δούμας, που διερευνά τα αίτια της τσετσενικής κρίσης και τις ενέργειες των ομοσπονδιακών αρχών, συνέχισε τις εργασίες της. Στην Επιτροπή έχουν προσκληθεί να καταθέσουν πολλοί παράγοντες της πολιτικής ζωής της χώρας. Ανάμεσα σ' αυτούς είναι οι Αλεξάντρ Ρουτσκόι, Σεργκέι Κοβαλιόφ, Γιεγκόρ Γκαϊντάρ, Πάβελ Γκρατσόφ, Ρουσλάν Χασμπουλάτοφ κ.ά. Χτες κατέθεσε στην Επιτροπή ο Βλαντίμιρ Κρουτσκόφ, πρώην πρόεδρος της Κα - Γκε - Μπε, ο οποίος διέψευσε ότι πριν από τον Αύγουστο το 1991 η κατάσταση στην Τσετσενία ήταν ανώμαλη και προμήνυε τις σημερινές εξελίξεις. Ο Κρουτσκόφ υποστήριξε πως τον Αύγουστο του 1991 η κατάσταση στην Τσετσενία ήταν σχετικά ήρεμη και, μάλιστα, πολύ καλύτερη από κείνη στην Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και σε άλλες Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Επισήμανε πως την κύρια ευθύνη για τα αιματηρά γεγονότα στην Τσετσενία έχουν ο Μπορίς Γιέλτσιν και η κυβέρνησή του.

Από τη μεριά του, ο Σαλαμπέκ Χατζίεφ, επικεφαλής της "Κυβέρνησης Εθνικής Αναγέννησης της Τσετσενίας", που στηρίζεται από το Κρεμλίνο, υπογράμμισε, κατά την κατάθεσή του στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή πως οι ομοσπονδιακές Αρχές θα πρέπει, αφού επιβάλουν την τάξη στην Τσετσενία, να αναγνωρίσουν το δικαίωμα στον τσετσενικό λαό, με δημοψήφισμα ή με κάποιο άλλο τρόπο, να αποφασίσει για το καθεστώς των σχέσεών του με τη Ρωσία και τους άλλους λαούς και έθνη της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ο Χατζίεφ εξέφρασε τη λύπη του που αυτό το δικαίωμα του τσετσενικού λαού δεν έχει προς στιγμή διακηρυχτεί από τις ομοσπονδιακές αρχές. Σημειώνουμε ότι η Κοινοβουλευτική Επιτροπή απείλησε πως θα προτείνει στην Κρατική Δούμα κατά τη συζήτηση της τελικής έγκρισης του προϋπολογισμού για το 1995, που θα γίνει την Τετάρτη, την περικοπή κατά 20% των δαπανών των υπουργείων Εξωτερικών, Οικονομικών, Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Εκτάκτων Καταστάσεων, Μεταφορών, Υγείας και της Γενικής Εισαγγελίας, αν τα εν λόγω υπουργεία και υπηρεσίες δεν καταθέσουν στην Επιτροπή, ως την Τετάρτη, τα στοιχεία, που τους έχουν ζητηθεί για την τσετσενική κρίση. Ιδιαίτερα αποφασισμένος είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής, γνωστός σκηνοθέτης και βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος της Ρωσίας Στανισλάβ Γκοβορούχιν, ο οποίος, μεταξύ των άλλων, σημείωσε πως η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει χωριστά την επίθεση των ομοσπονδιακών δυνάμεων στις παραμονές της Πρωτοχρονιάς, διότι οι απώλειες, που είχαν οι ομοσπονδιακές δυνάμεις "θυμίζουν προσχεδιασμένο έγκλημα". Πληροφορίες αναφέρουν πως η επίθεση αυτή τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς έγινε για να γιορτάσει με στρατιωτική νίκη τα γενέθλιά του ο υπουργός Αμυνας Πάβελ Γκρατσόφ.

Παλαιστίνιοι της Γάζας, την ώρα που διέρχονται το συνοριακό φυλάκιο του Ερέζ, μετά την απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης για χαλάρωση του αποκλεισμού