Είναι φανερό ότι οι αλληλένδετες ανατροπές στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης και στις σχέσεις εργασίας όχι μόνο δεν έχουν ολοκληρωθεί, αλλά το επόμενο διάστημα θα οξυνθούν ακόμα παραπέρα. Κατά συνέπεια, η εργατική τάξη, στον αγώνα που κάνει για να αντιπαλέψει την εφαρμογή της υπάρχουσας αντιασφαλιστικής και αντεργατικής νομοθεσίας, επιδιώκοντας την κατάργησή της, πρέπει να ετοιμάζεται, να παίρνει σοβαρά οργανωτικά και άλλα μέτρα, προκειμένου πιο αποτελεσματικά να αποκρούσει τις αλλαγές που έρχονται. Τέτοιες είναι, ανάμεσα σε άλλα, το Ασφαλιστικό των δημοσίων υπαλλήλων, η κατάργηση των ΒΑΕ, το ωράριο στις δημόσιες υπηρεσίες κ.ά. Σ' αυτήν την κατεύθυνση, αναπτύσσει τη δράση του μέσα στην εργατική τάξη το ΚΚΕ και το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα.

Το καμπανάκι χτυπάει για όλους. Είναι χαρακτηριστική η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που αποκάλυψε ο «Ρ», την περασμένη Πέμπτη, με την οποία τίθεται σε πλήρη εφαρμογή η οδηγία Μπολκεστάιν, δίνοντας το δικαίωμα στη μεγαλοεργοδοσία να καταπατάει τις κλαδικές συμβάσεις και τα κατώτερα όρια των μισθών και να πληρώνει κατά τα κέφια της τους εργάτες που απασχολεί στο έδαφος οποιουδήποτε κράτους - μέλους.

Το γεγονός ότι αυτή η απόφαση εκδίδεται στη βάση της κοινοτικής οδηγίας για την απόσπαση των εργαζομένων, έρχεται να επιβεβαιώσει πλήρως τις προειδοποιήσεις του ΚΚΕ ότι η φραστική απάλειψη της «αρχής της χώρας καταγωγής» από την οδηγία Μπολκεστάιν, σε τίποτα δεν αλλάζει τον αντιδραστικό χαρακτήρα του νομοθετήματος. Κι αυτό, επειδή η αναφορά στην οδηγία για την απόσπαση των εργαζόμενων φτάνει για να καλύψει την καταστρατήγηση των συμβάσεων από τους εργοδότες εκείνους που προσφέρουν υπηρεσίες με προσωπικό της χώρας τους σε ένα άλλο κράτος - μέλος της ΕΕ.

Την περίοδο που ψηφιζόταν η οδηγία Μπολκεστάιν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ΝΔ πανηγύριζε για την ολοκλήρωση της «εσωτερικής αγοράς των υπηρεσιών» στην ΕΕ, το ΠΑΣΟΚ θριαμβολογούσε για τη δήθεν απάλειψη της «αρχής της χώρας καταγωγής» και ο ΣΥΝ έκανε παραπλανητικά λόγο για «Μπολκεστάιν λάιτ». Μόνο το ΚΚΕ στάθηκε με ειλικρίνεια και καθαρό λόγο απέναντι στους εργαζόμενους, αποκαλύπτοντας την πολιτική της καπιταλιστικής ΕΕ, των κομμάτων του ευρωμονόδρομου. Οι εξελίξεις, για μια ακόμη φορά, το δικαιώνουν.

Αυτή είναι η μια διάσταση. Η άλλη, απόλυτα συνδεδεμένη με την πρώτη, έχει να κάνει με το νέο «ευαγγέλιο» της ΕΕ και των κομμάτων της, τη λεγόμενη «ευελφάλεια» (flexicurity). Σε ελεύθερη μετάφραση, την πλήρη ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Στο πλαίσιο της διαλόγου πάνω στην Πράσινη Βίβλο για το Εργατικό Δίκαιο, ο πρώην ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Ι. Κουκιάδης, πρόεδρος της «επιτροπής εμπειρογνωμόνων» που διόρισε η κυβέρνηση της ΝΔ για τις αλλαγές στο Εργατικό Δίκαιο, δήλωσε την 1/4 ότι στο πόρισμα που παρέδωσε στην αρμόδια υπουργό προτείνει μεταξύ άλλων:

• Την αύξηση του ορίου απολύσεων, όπως ζητούν οι εργοδότες.
• Τη νέα διευθέτηση του χρόνου εργασίας.
• Τη μετατροπή των συμβάσεων από πλήρους σε μερικής απασχόλησης.
• Την αναπροσαρμογή των επιδομάτων ανεργίας για την ενίσχυση δήθεν της απασχόλησης.
• Τη μείωση των αποζημιώσεων, για να τροφοδοτηθεί η «κινητικότητα» ιδιαίτερα των νέων εργαζομένων.

Οι υποκριτικές αντιδράσεις που προκάλεσαν οι προτάσεις από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ και της ΓΣΕΕ δεν πείθουν κανέναν. Κι αυτό επειδή κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει δυο βασικά στοιχεία: Πρώτον, η κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και οι προηγούμενες του ΠΑΣΟΚ, διαχρονικά αξιοποιούν τέτοιου είδους διορισμένες επιτροπές, για να προετοιμάσουν το έδαφος των ανατροπών και να τις περιβάλουν με το μανδύα της επιστημονικοφάνειας. Αυτός, για παράδειγμα, ήταν ο ρόλος και της επιτροπής Αναλυτή, που κατασκεύασε το πόρισμα πάνω στο οποίο βασίστηκε ο νόμος Πετραλιά. Αργά ή γρήγορα, αυτά που τώρα χαρακτηρίζονται σαν «σενάρια» είναι με βεβαιότητα κομμάτι της πραγματικότητας με την οποία θα έρθουν αντιμέτωποι οι εργαζόμενοι.

Δεύτερον, σ' αυτήν την επιχείρηση των ανατροπών, η κυβέρνηση δεν είναι μόνη. Εχει τη στήριξη πρώτα και κύρια του ΠΑΣΟΚ, που αποδέχεται τη στρατηγική των αντεργατικών μέτρων προς όφελος του κεφαλαίου. Εχει όμως και την εφεδρεία του ΣΥΝ, που, με την προσήλωσή του στην «ευρωενωσιακή ολοκλήρωση», συστηματικά αθωώνει την πολιτική του δικομματισμού και της ΕΕ. Ενώ, με τη στήριξή του στις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες, συμβάλλει στην αποδυνάμωση και στον αφοπλισμό του συνδικαλιστικού κινήματος.

Και μια και ο λόγος για τις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες, αξίζει να επανέλθει κανείς στο πλαίσιο της ΓΣΕΕ για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, στο τμήμα με τα θεσμικά αιτήματα:

• Για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η πλειοψηφία διατυπώνει το αίτημα της «πλήρους και αποκλειστικής υπαγωγής της στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και συλλογικές συμβάσεις».
• Για τη μερική απασχόληση ζητάει «καθιέρωση ανώτατου ορίου ποσοστού απασχολούμενων με μειωμένη απασχόληση ίσο με το 10% του προσωπικού με πλήρη απασχόληση της συγκεκριμένης επιχείρησης».
• Για τις ομαδικές απολύσεις, η ΓΣΕΕ ζητάει «να υπάρξει ρήτρα στην ΕΓΣΣΕ, με την οποία να επισημαίνεται η αναγκαιότητα ουσιαστικής και όχι τυπικής ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των εργαζομένων. Επίσης, να καθιερωθεί υποχρέωση κατάθεσης κοινωνικού σχεδίου (social plan) για τις επιχειρήσεις που προβαίνουν σε ομαδικές απολύσεις, παράλληλα με την ισχύουσα υποχρέωση για σύνταξη σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης και πριν από τις διαδικασίες πληροφόρησης και διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των εργαζομένων».

Είναι φανερό ότι οι προτάσεις της πλειοψηφίας μόνο στις επιμέρους αποχρώσεις διαφέρουν από αυτές της κυβέρνησης και των «επιτροπών» της...