ΤΕΛ ΑΒΙΒ.-

Στο ρυθμό της Διάσκεψης Κορυφής "των ειρηνοποιών", όπως ονομάστηκε από τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ζει η Μέση Ανατολή. Στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ Ελ Σεϊχ αναμένεται να φθάσουν 22 ηγέτες κρατών και ανώτεροι αξιωματούχοι, όμως η Συρία και ο Λίβανος αποφάσισαν να μην συμμετάσχουν. Προειδοποιητικό μήνυμα απηύθυναν προς το Ιράν και τη Λιβύη, οι 15 υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που συνεδρίασαν με θέμα την "αντιμετώπιση της ισλαμικής τρομοκρατίας". Στο μεταξύ, στη Δυτική Οχθη συνεχίζονται οι συλλήψεις μελών της "Χαμάς" και σύμφωνα με παλαιστινιακές αστυνομικές πηγές συνελήφθησαν τέσσερα ηγετικά στελέχη της "Ιζεντίμ αλ Κασάμ". Ο παρατεινόμενος, όμως, αποκλεισμός της Δυτικής Οχθης έχει προκαλέσει σοβαρές ελλείψεις τροφίμων και οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν τον κίνδυνο οικονομικής κατάρρευσης της Λωρίδας της Γάζας.

Ως "ζήτημα ζωής και θανάτου" για την "ειρήνη" στη Μέση Ανατολή παρουσιάζεται η Διάσκεψη Κορυφής της Τετάρτης από τους εμπλεκομένους στην ειρηνευτική διαδικασία. Στόχος της συνάντησης, όπως δήλωσε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ, είναι η αποτροπή της κατάρρευσης της ισραηλινο - παλαιστινιακής συμφωνίας ειρήνης. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, όμως, δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει τη φύση των μέτρων που θα ληφθούν, ούτε και το αν θα είναι υποχρεωτική η υιοθέτησή τους.

Από τους 31 ηγέτες και προσωπικότητες που έχουν προσκληθεί να πάρουν μέρους στη Διάσκεψη, στην οποία θα συμπροεδρεύσει ο Χόσνι Μουμπάρακ με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Μπιλ Κλίντον, έχουν απαντήσει θετικά οι 22. Ανάμεσα σε αυτούς είναι ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Σιμόν Πέρες, ο Ρώσος Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν, ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ, ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ, ο βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσεϊν, ο Γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, ο βασιλιάς του Μαρόκου Χασάν, ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπούτρος Γκάλι, ο Καναδός πρωθυπουργός Ζαν Κρετιέν, ο Τούρκος Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μανουέλ Μαρίν, η Νορβηγίδα πρωθυπουργός Γκρο Χάρλεμ, υψηλόβαθμες διπλωματικές αντιπροσωπείες από το Ομάν, το Κουβέιτ, τη Σαουδική Αραβία, την Υεμένη, την Αλγερία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, την Ιαπωνία, τη Μαυριτανία. Μάλιστα, ο Τούρκος Πρόεδρος βρίσκεται, από χθες, για επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ, όπου πρόκειται να συναντηθεί με τον Σιμόν Πέρες αλλά και με τον Ισραηλινό ομόλογό του Εζέρ Βάιζμαν. Στο Ισραήλ θα βρεθεί την Πέμπτη και ο Αμερικανός Πρόεδρος, ο οποίος θα είναι ο πρώτος ξένος ηγέτης που θα πάρει μέρος στη συνεδρίαση του ισραηλινού Συμβουλίου Ασφαλείας!

Την άρνησή τους να συμμετάσχουν στη "σύνοδο των ειρηνοποιών" εξέφρασαν με επίσημη ανακοίνωσή τους, τόσο η συριακή ηγεσία όσο και η λιβανική. Και οι δύο χώρες πρόβαλλαν ως βασικό λόγο της στάσης τους αυτής, το γεγονός ότι η συζήτηση που θα γίνει στο Σαρμ ελ Σεϊχ θα είναι μονόπλευρη, θα εστιαστεί στην εξεύρεση κατασταλτικών λύσεων για την προστασία της ασφάλειας της περιοχής και δε θα ασχοληθεί με την ουσία των πολιτικών προβλημάτων της.

Αρνητικά σχολίασαν τη σύνοδο της Τετάρτης η Τεχεράνη, η Βαγδάτη και η Τρίπολη. Την Κυριακή, η μεγαλύτερη καθεστωτική εφημερίδα του Ιράκ "Μπαμπέλ" χαρακτήρισε "κωμωδία" τη Διάσκεψη, που, ουσιαστικά, "εξυπηρετεί τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή". Ανάλογη ήταν και η αντίδραση του Λίβυου ηγέτη, Μουαμάρ Καντάφι, που επανέλαβε ότι "το κακό στην περιοχή θα σταματήσει μόνο μετά την πλήρη εξαφάνιση του Ισραήλ και των ΗΠΑ". Στη σύνοδο της Αιγύπτου αναφέρθηκε και ο Ιρανός Πρόεδρος, Αλί Ακμπάρ Ραφσαντζανί, σημειώνοντας ότι δεν πρόκειται να επιφέρει καμία σημαντική πρόοδο αφού στηρίζεται και προωθείται από χώρες που έχουν επανειλημμένως στηρίξει και υποθάλψει την τρομοκρατία. Κατά τη διάρκεια της ίδιας συνέντευξης, ο Ιρανός Πρόεδρος αντιπαρήλθε και τις κατηγορίες ότι η χώρα του υποστηρίζει τη "Χαμάς", υπογραμμίζοντας ότι το Ιράν τάσσεται υπέρ του αγώνα του παλαιστινιακού λαού κατά των σιωνιστών, όμως δεν επικροτεί τις βομβιστικές επιθέσεις της "Χαμάς", γιατί η "τρομοκρατία δεν έχει ποτέ οδηγήσει σε κάποια βιώσιμη λύση".

Προειδοποίηση λήψης αυστηρών οικονομικών μέτρων προς τα καθεστώτα της Τεχεράνης και της Τρίπολης απηύθυναν, στο τελικό κοινό τους κείμενο, οι 15 υπουργοί Εξωτερικών των χωρών - μελών της ΕΕ, που συνεδρίασαν με θέμα την "ισλαμική τρομοκρατία", στο Παλέρμο της Σικελίας, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Στο κείμενο επαναλαμβάνεται η υποστήριξη της ΕΕ προς τον Παλαιστίνιο ηγέτη και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, ενώ αναγγέλλεται η επίσκεψη μιας ευρωπαϊκής τρόικας (Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία) στο Ιράν και στη Λιβύη.

Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ και η Δυτική Οχθη παραμένουν σε κατάσταση στρατοκρατούμενης εγρήγορσης. Τα απαγορευτικά μέτρα ισχύουν, και μόνο για χθες ο ισραηλινός στρατός επέτρεψε στους Παλαιστίνιους της Δυτικής Οχθης να κυκλοφορήσουν ελεύθερα ανάμεσα στις αυτόνομες παλαιστινιακές πόλεις για ένα 12ωρο. Οι ισραηλινές Μυστικές Υπηρεσίες και η παλαιστινιακή Αστυνομία συνεχίζουν τις συλλήψεις και τις επιδρομές, οι οποίες, μέχρι χθες, είχαν οδηγήσει στη σύλληψη 600 Παλαιστινίων, πιθανών μελών της "Χαμάς" και στο σφράγισμα 11 σπιτιών. Την Κυριακή ο ισραηλινός στρατός επέδραμε στο χωριό Χουσάν, κοντά στη Βηθλεέμ, ανέκρινε δεκάδες άτομα και συνέλαβε 20 μέλη της "Χαμάς".

Λίγες ώρες νωρίτερα, η παλαιστινιακή Αστυνομία (της οποίας ο επικεφαλής καθαιρέθηκε αργά το Σάββατο επειδή αρνήθηκε να συλλάβει ανώτατα στελέχη της"Χαμάς") ανακοίνωσε τη σύλληψη 4 υψηλόβαθμων στελεχών της "Ιζεντίν αλ Κασάμ", ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και ο Αμπντέλ Φατάχ Σατάρι, ο νούμερο δύο καταζητούμενος της οργάνωσης. Παλαιστινιακές πηγές αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν την είδηση του "Γαλλικού Πρακτορείου" ότι συνελήφθη και ο αρχηγός της "Ιζεντίμ αλ Κασάμ" και νούμερο ένα καταζητούμενος, Μοχάμεντ αλ Ντιφ. Την ίδια στιγμή στην πόλη της Γάζας βρέθηκε ο υπαρχηγός της CIA, Τζοτζ Τένετ, με σκοπό να προτείνει τη συνεργασία του στον Γιάσερ Αραφάτ. Τα αποτελέσματα της συνάντησης αυτής δεν έγιναν γνωστά.

Την υποστήριξή της στις ενέργειες της Παλαιστινιακής Αρχής εξέφρασε, για πρώτη φορά επίσημα, και η Εκτελεστική Επιτροπή της ΟΑΠ. Κατά των βομβιστικών επιθέσεων της "Χαμάς" τάχθηκε με επίσημη ανακοίνωσή του και το "Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης" του Ζορζ Χαμπάς, που αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την προηγούμενη δεκαετία είχε πραγματοποιήσει ανάλογες ενέργειες.

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν για την κατάσταση που επικρατεί στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, εξαιτίας του αποκλεισμού, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι οικονομολόγοι και ανθρωπιστές. Ηδη έχουν αρχίσει να παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις σε βασικά είδη διατροφής ενώ, τουλάχιστον, 100 άτομα που είναι σοβαρά άρρωστα κινδυνεύουν να πεθάνουν επειδή δεν μπορούν να μεταφερθούν σε ισραηλινά νοσοκομεία. Το εμπόριο ανάμεσα στα αυτόνομα, στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και στο Ισραήλ απειλείται με ασφυξία και η οικονομική κατάρρευση των αυτόνομων περιοχών θεωρείται, πια, πολύ πιθανή. Η προειδοποίηση είναι σαφής: αν η κατάσταση παραμείνει ως έχει η ατμόσφαιρα θα γίνει εκρηκτική, ο φανατισμός θα έχει πρόσφορο έδαφος και είναι θέμα εβδομάδων πότε η κατασταλτική ισραηλινή πολιτική θα οδηγήσει σε αιματηρή έκρηξη όλη την περιοχή.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Τους απρόθυμους Ευρωπαίους εταίρους προσπαθεί από χτες να πείσει ο ειδικός απεσταλμένος της κυβέρνησης Κλίντον, Τζέιμς Πάρντιου, για την πραγμάτωση του νέου "ιερού" σκοπού της Ουάσιγκτον: την υλοποίηση του προγράμματος για τον εξοπλισμό και εκπαίδευση του βοσνιακού στρατού, με προοπτική τη στρατιωτική αποδυνάμωση των Σέρβων. Το ίδιο 24ωρο, ο υπουργός Εξωτερικών της Νέας Γιουγκοσλαβίας, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη στην Κροατία με στόχο την εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα σε Βελιγράδι και Ζάγκρεμπ.

Η επίσκεψη του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου της κυβέρνησης Κλίντον στις Βρυξέλλες, άρχισε με την αναγγελία της παρακάτω είδησης: η Ουάσιγκτον θα χορηγήσει το ποσό των 100 εκατομμυρίων δολαρίων για τη χρηματοδότηση του στρατιωτικού προγράμματος "Εκπαίδευση και Εξοπλισμός". Στη συνέχεια, ο Τζέιμς Πάρντιου, δήλωσε στους δημοσιογράφους: "Θέλουμε να περιορίσουμε τα όπλα στη Βοσνία" (!), προσθέτοντας ότι ένας από τους τρόπους για να επεκταθεί η ασφάλεια στην περιοχή "είναι να βελτιωθεί (σ.σ.: στρατιωτικά) η ποιότητα της ομοσπονδιακής δύναμης". Ακολούθως, προσπάθησε να κάμψει τις ανησυχίες που εξέφρασαν το Σαββατοκύριακο οι υπουργοί Εξωτερικών των 15 χωρών - μελών της ΕΕ στη Διάσκεψη του Παλέρμο, ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να εκτροχιάσει τις ήδη δύσκολες προσπάθειες αφοπλισμού όλων των πρώην εμπόλεμων πλευρών της Βοσνίας, υποστηρίζοντας: "Πιστεύουμε ότι αυτό μπορεί να γίνει, χωρίς να διακοπεί η διαδικασία ελέγχου των εξοπλισμών. Αυτό το πρόγραμμα δεν επιδιώκει τη δημιουργία μιας δύναμης επιθετικής. Ο στόχος μας είναι η στρατιωτική ισορροπία ως μέσω αποτροπής του πολέμου" (!). Αυτές, οι τελευταίες δηλώσεις του Τζέιμς Πάρντιου έγιναν λίγο μετά τη συνάντηση που είχε στις Βρυξέλλες με τους 16 πρεσβευτές του ΝΑΤΟ, σε μία προσπάθεια να τους ενημερώσει για το νέο "δώρο" της Ουάσιγκτον στην κροατομουσουλμανική ομοσπονδία.

Οπως είναι γνωστό, την ερχόμενη Παρασκευή πραγματοποιείται στην Αγκυρα διάσκεψη, μία διεθνή διάσκεψη χωρών, που είναι διατεθειμένες να παράσχουν κεφάλαια και εξοπλισμό για να βοηθήσουν στην ενίσχυση του βοσνιακού στρατού. Προσκλήσεις στάλθηκαν σε περίπου 40 χώρες, περιλαμβανομένων και των κρατών του Περσικού Κόλπου, των ΗΠΑ, μελών της Οργάνωσης Ισλαμικής Διάσκεψης και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στη διάσκεψη της Αγκυρας, οι ΗΠΑ αναμένεται να εκπροσωπηθούν από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Στρόουμπ Τάλμποτ.

Επίσημη επίσκεψη στην Κροατία πραγματοποιεί από χτες ο υπουργός Εξωτερικών της Νέας Γιουγκοσλαβίας, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, με σκοπό τη σύσφιξη των διμερών σχέσεων και την εκδήλωση προόδου στη διαδικασία της αμοιβαίας αναγνώριση μεταξύ των δύο χωρών.

Στη διάρκεια της χτεσινής συνάντησης του Μιλουτίνοβιτς με τον Κροάτη ομόλογό του, Μάτε Γκράνιτς, κυριάρχησαν θέματα που αφορούν την αποκατάσταση της συγκοινωνίας σε Βελιγράδι - Ζάγκρεμπ, την επαναλειτουργία του διεθνούς αυτοκινητόδρομου και την επίλυση ορισμένων ζητημάτων που αφορούν τις προξενικές υποθέσεις και τις τηλεπικοινωνίες. Σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων, η συνάντηση των δύο ανδρών έγινε "σε εποικοδομητικό κλίμα". Είναι η πρώτη φορά που Γιουγκοσλάβος αξιωματούχος αυτού του επιπέδου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Κροατία, από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας το 1991 και την έναρξη του πολέμου στη Βοσνία.

Για τον κίνδυνο "έκρηξης στο Κόσοβο, όπου 2,5 εκατ. Αλβανόφωνοι ζητούν την ανεξαρτησία τους από την καταπιεστική πολιτική του Βελιγραδίου", έκαναν λόγο χτες σε άρθρο τους στους "Τάιμς της Νέας Υόρκης", οι αρθρογράφοι Σέιμουρ Τόπινγκ (καθηγητής στο Παν/μιο της Κολούμπια) και Μπάρνετ Ρούμπιν (διευθυντής του Κέντρου Προληπτικής Δράσης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων των ΗΠΑ). Οι αρθρογράφοι υποστηρίζουν ότι οι ενδεχόμενες συγκρούσεις στο Κόσοβο είναι δυνατόν να επεκταθούν στην ΠΓΔΜ και να εμπλακούν η Ελλάδα, η Αλβανία και η Βουλγαρία. Και καταλήγουν: "Για την αποφυγή του κινδύνου αυτού χρειάζεται να παρέμβει η αμερικανική διπλωματία"...

Το ίδιο σκηνικό της μαζικής αποχώρησης των Σέρβων επαναλήφθηκε και στην Ιλιτζα