Το «Κυριακάτικο Εθνος» έφερε στη δημοσιότητα απόρρητο τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια, με αποδέκτες το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Συμβούλιο Ασφαλείας και το Γενικό Επιτελείο των ΗΠΑ, με ημερομηνία 29 Ιούλη 2008. Το εν λόγω τηλεγράφημα περιγράφει τη διαμόρφωση της διαπραγματευτικής τακτικής, που τελικά μετέφερε ο ειδικός μεσολαβητής Μάθιου Νίμιτς με την τελική μορφή σχεδίου στις 28 Οκτώβρη.

Στο απόρρητο τηλεγράφημα, το αμερικανικό σχέδιο της 29ης Ιούλη προέβλεπε την ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», εισάγοντας όμως μορφή διπλής ονομασίας, καθώς το νέο όνομα υποχρεωτικώς θα εφαρμοζόταν μόνο σε διεθνείς οργανισμούς και ενδεχομένως σε πολυμερείς συμφωνίες, και στις διμερείς σχέσεις θα αφηνόταν στη διακριτική ευχέρεια των χωρών ποιο όνομα θα χρησιμοποιούν.

Επίσης, η αμερικανική πλευρά εισηγείται - κατόπιν ιδέας που εμφανίζεται να έχει ρίξει στο τραπέζι ο Μ. Τσερβενκόφσκι - ότι η «μακεδονική εθνικότητα και γλώσσα» θα κατοχυρωθεί σιωπηρώς μέσω Παραρτήματος στο ψήφισμα του ΣΑ του ΟΗΕ που δεν υπόκειται σε έγκριση της Ελλάδας, κάτι που, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, υιοθέτησε ο κ. Νίμιτς στην πρότασή του.

Η υπουργός Εξωτερικών, Ντ. Μπακογιάννη, σε συνέντευξή της στον Αδέσμευτο Τύπο, επαναλαμβάνει τη σταθερή θέση της Ελλάδας, για μια «σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων» και υπενθυμίζει επίσης ότι η Ελλάδα μπορεί να ασκήσει βέτο και για την ένταξη της ΠΓΔΜ στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γ. Κουμουτσάκος υπογράμμισε: «Η Ελλάδα έχει ξεκάθαρα διαμηνύσει και διαμηνύει προς όλους: (α) δε νοείται διαπραγμάτευση εκτός πλαισίου ΟΗΕ και (β) σταθερή θέση μας είναι σύνθετη ονομασία με σαφή γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων».

Ο πολιτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ανδρέας Λοβέρδος, δήλωσε: «(Οι αποκαλύψεις) τώρα πια αποτελούν αναμφισβήτητα γεγονότα, τα οποία προέκυψαν με την ανοχή - αν όχι και με τις ευλογίες έως ενός ορισμένου σημείου - της κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την επανεξέταση της εθνικής μας στρατηγικής αποδεικνύεται έγκυρη και ακέραιη. Και ακόμη η ελληνική κυβέρνηση πρέπει αμέσως να ζητήσει εξηγήσεις από τον κ. Μάθιου Νίμιτς».

Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, σε ανακοίνωσή της για το θέμα «διαψεύδει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι υπάρχει οποιοδήποτε μυστικό σχέδιο ή οποιαδήποτε σχέδια σχετικά με το θέμα της ονομασίας και την εκκρεμότητα με την Ελλάδα». Παράλληλα, η κυβέρνηση απευθύνει έκκληση προς τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, «να μην πέφτουν θύματα εικασιών από διάφορες πλευρές και εικασιών που εξυπηρετούν διάφορα συμφέροντα και στο μέλλον, όλες τις σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα πλέον ευαίσθητα ζητήματα για το μακεδονικό κράτος και το μακεδονικό έθνος, να τις επιβεβαιώνουν από τα αρμόδια θεσμικά όργανα».

Ο ακόλουθος Τύπου της πρεσβείας των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ, Ράιαν Νόλαντ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τον ενεργό ρόλο του ΟΗΕ στις διαπραγματεύσεις για την εκκρεμότητα της ονομασίας και την όσο το δυνατό συντομότερα, εξεύρεση λύσης. «Οπως και άλλες χώρες και κυβερνήσεις, ανά διαστήματα, αναφέρουμε τις απόψεις μας στον μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, στο πλαίσιο της δεκαετούς ενασχόλησης και της θέσης του. Δεν έχουμε κανένα σχόλιο για την αυθεντικότητα των εγγράφων που δημοσιεύονται» πρόσθεσε.

Υπέρ της συνεργασίας ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ τάχθηκαν το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Κώστας Λαλιώτης και ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΝ Νίκος Κωνσταντόπουλος.

Σε συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», ο Κ. Λαλιώτης καλεί το ΠΑΣΟΚ να ξεφύγει από το «σύνδρομο της μονοκομματικής διακυβέρνησης, του κυβερνητισμού, της αυτάρκειας, της αλαζονείας. Το δε ΣΥΡΙΖΑ από το σύνδρομο της καθαρότητας, της άρνησης και της απομόνωσης. Σημειώνει ότι «το ΠΑΣΟΚ διακηρυκτικά και δεσμευτικά λέει "Ναι" σε κυβερνήσεις συνεργασίας». Παρατηρεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αντιφατικές θέσεις και προβλέπει ότι καθώς τα ερωτήματα είναι υπαρκτά, μέρα με τη μέρα θα μετεξελίσσονται σε διλήμματα για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Σ' αυτό το πλαίσιο προειδοποιεί ότι στην πολιτική, και τα «Ναι» και τα «Οχι» έχουν ιδιαίτερο κόστος και υψηλό τίμημα.

Περίπου στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΝ Ν. Κωνσταντόπουλος, μιλώντας το Σάββατο στα «ΝΕΑ», είπε ότι «αν οι κ.κ. Παπανδρέου και Τσίπρας κινηθούν με τόλμη και ευρύτητα σκέψης μπορούν να δρομολογήσουν εξελίξεις που θα επαναπροσδιορίσουν πολλά πράγματα στην πολιτική βάση των κομμάτων και εντός των κοινωνικών στρωμάτων». Προτείνει στο ΣΥΝ «να πούμε στο ΠΑΣΟΚ ποιο πρόγραμμα και ποιες εγγυήσεις μπορούν να εξασφαλίσουν τις διαφορετικές κυβερνητικές πολιτικές και πλειοψηφίες (...) είμαστε κατά της αυτοδυναμίας και υπέρ των προγραμματικών συγκλίσεων για κυβερνήσεις συνεργασίας, με την Αριστερά οργανικό και ισότιμο στοιχείο προοδευτικής σύνθεσης και προοπτικής».

O πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας την Κυριακή στο Κεντρικό Συμβούλιο της Νεολαίας του κόμματός του, αναγκάστηκε να αφιερώσει μεγάλο κομμάτι της ομιλίας του για να απαντήσει πειστικά «όχι» στα παραπάνω. Περίπου παραπονέθηκε, ότι «βλέπουμε τους ίδιους ανθρώπους Δευτέρα - Τετάρτη - Παρασκευή να ζητάνε συνεργασία με την Αριστερά και Τρίτη - Πέμπτη - Σάββατο να βγάζουν τη χολή τους εναντίον της Αριστεράς». Μίλησε για πολιτικό σχέδιο που «αποσκοπεί, πολύ συγκεκριμένα, στο να πάρει από τη δυναμική της Αριστεράς, προκειμένου (σ.σ. το ΠΑΣΟΚ) να βρεθεί ξανά στην εξουσία». Προέβλεψε ότι «το επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι επιθέσεις. Και σε προσωπικό επίπεδο». Κι ότι «αν εμείς δώσουμε το παραμικρό σήμα ότι θα μπορούσαμε να αποτελέσουμε σωσίβιο στο ναυάγιο του δικομματισμού, θα μας εκθείαζαν».