Την ίδια ώρα που μεγαλώνει η εντατικοποίηση της εργασίας και γενικεύονται διαρκώς οι ελαστικές εργασιακές μορφές στον κλάδο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, την ίδια ώρα που η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών και μεγαλοστελέχη των «συστημικών τραπεζών» προαναγγέλλουν την πρόθεσή τους για παραπέρα μείωση του προσωπικού, η πλειοψηφία της Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ) προετοιμάζει τον κλάδο για νέες θυσίες των εργαζομένων, με γνώμονα τα συμφέροντα και τη «σωτηρία» των τραπεζών.

Χαρακτηριστικά, στα τελευταία Γενικά Συμβούλια της ΟΤΟΕ, οι πλειοψηφίες αυτές (ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΣΥΡΙΖΑ) πρότειναν τη δημιουργία ενός Ταμείου το οποίο θα συγχρηματοδοτούν εργοδότες και εργαζόμενοι, για τη στήριξη των μελλοντικών απολυμένων του κλάδου! Ανάλογες «λύσεις» πρότειναν σε συναντήσεις που είχαν μαζί τους αντίστοιχα συνδικάτα της Ιταλίας (UNI).

Στην αντίπερα όχθη, το ΠΑΜΕ, το κλαδικό Σωματείο Εργαζομένων Χρηματοπιστωτικού Αττικής, οι συνδικαλιστές που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ και συγκροτούν ψηφοδέλτια στα επιχειρησιακά σωματεία και στην Ομοσπονδία, ανοίγουν τα ζητήματα της αντεργατικής επίθεσης και αναδεικνύουν την ανάγκη οργάνωσης της πάλης με γνώμονα τα συμφέροντα των εργαζομένων, την κάλυψη των δικών τους αναγκών.

Η χρήση ελαστικών σχέσεων εργασίας στον κλάδο γενικεύεται μέσω της «ενοικίασης» εργαζομένων, της ανάθεσης εργασιών σε άλλες επιχειρήσεις, εισπρακτικές και δικηγορικά γραφεία. Λόγω του είδους των εργασιακών σχέσεων, του προσωρινού χαρακτήρα της απασχόλησης και της ανακύκλωσης του προσωπικού, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο αριθμός των εργαζομένων που απασχολούνται με τέτοιες μορφές. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, υπολογίζεται ότι ένας στους τρεις εργαζόμενους απασχολείται με ελαστικές και «ευέλικτες» μορφές εργασίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Εθνική Τράπεζα απασχολεί μόνο στην Αττική περίπου 1.500 εργαζόμενους με αυτές τις σχέσεις...

Σε αυτές τις εταιρείες (εισπρακτικές και δικηγορικά γραφεία που δουλεύουν για λογαριασμό των τραπεζών), υπάρχουν εργαζόμενοι πολλών ταχυτήτων. Συμβασιούχοι ενός μήνα, νοικιασμένοι, ατομικές συμβάσεις των 586 και 511 ευρώ, 4ωροι και 6ωροι με ελαστικά ωράρια, που καλούνται να ρυθμίζουν δάνεια ή να πουλάνε τραπεζικά προϊόντα, δουλεύοντας μπροστά στον υπολογιστή και με ακουστικά ακόμη και για 10 ώρες συνεχόμενα, πολλές φορές με απλήρωτες υπερωρίες και με φοβερή πίεση για να καλύψουν τους ατομικούς στόχους που τους βάζει η εργοδοσία. Δεν είναι λίγες οι φορές που σε εργαζόμενους δικηγορικών γραφείων ανατέθηκε η δουλειά να πιέζουν τους δανειολήπτες για ρύθμιση ακόμη και εκτός ωραρίου, παίρνοντας από τα προσωπικά τους τηλέφωνα.

Το κλαδικό Συνδικάτο Χρηματοπιστωτικού με ανακοίνωσή του καλεί όλους τους εργαζόμενους στις τράπεζες και τις εισπρακτικές να μην υποκύψουν σε αυτές τις πιέσεις. Να μην δεχτούν να ταχθούν απέναντι από τους δανειολήπτες που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Αντίθετα, να οργανωθούν στο κλαδικό συνδικάτο και μαζί με τους υπόλοιπους εργαζόμενους να ενισχύσουν τον αγώνα ενάντια στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις.

Μια από τις βασικές εξελίξεις στον κλάδο τα τελευταία χρόνια, σχετικά με τις εργασιακές σχέσεις, είναι η μεγάλη μείωση του προσωπικού, κυρίως ύστερα από το κύμα «εθελούσιων αποχωρήσεων» που έγιναν σε όλες τις τράπεζες. Πριν την οικονομική κρίση, ο αριθμός των εργαζομένων στις τράπεζες ξεπερνούσε τις 60.000. Σήμερα, περίπου οκτώ χρόνια μετά, το προσωπικό έχει μειωθεί κατά 36%, σε απόλυτους αριθμούς σχεδόν κατά 20.000 άτομα.

Δημοσιεύματα του αστικού Τύπου τον τελευταίο καιρό κάνουν λόγο για νέες μειώσεις, που θα φτάσουν μέχρι και τους 10.000 εργαζόμενους τα επόμενα τρία χρόνια. Αυτή τη φορά όμως εκτιμάται πως η μείωση δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω προγραμμάτων «εθελούσιων εξόδων». Γι' αυτό οι τραπεζίτες, προκειμένου να διευκολύνουν αυτούς τους αντεργατικούς σχεδιασμούς, αναφέρεται ότι προγραμματίζουν την απόσπαση τμημάτων από τις τράπεζες μαζί με τους εργαζόμενους σε αυτά. Οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίζονται ως «εξωτερικοί συνεργάτες» για τα επόμενα δύο χρόνια και μετά θα οδηγούνται στην ανεργία...

Αυτή η πραγματικότητα - παρότι για την προώθησή της προβάλλονται οι εξελίξεις με την ηλεκτρονική τραπεζική - μεταφράζεται σε τεράστια κενά, κυρίως στα καταστήματα των τραπεζών, με αποτέλεσμα οι εναπομείναντες εργαζόμενοι να καλούνται να βγάλουν τη δουλειά με ένταση της πίεσης.

Σε έναν κλάδο όπου το απόλυτο διευθυντικό δικαίωμα «ζει και βασιλεύει», οι εργαζόμενοι καλούνται να ξεχάσουν στοιχειώδη δικαιώματα, όπως το ωράριο εργασίας και η αμοιβή. Με το γνωστό παραμύθι ότι το συμφέρον της τράπεζας είναι το συμφέρον τους, εξαναγκάζονται ακόμα και σε απλήρωτη μαύρη εργασία, ή πιο «κομψά» σε υπερωρίες, απλήρωτες και ανασφάλιστες. Πρόκειται για κάτι σύνηθες στα καταστήματα, το λεγόμενο δίκτυο των τραπεζών. Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στις κεντρικές υπηρεσίες. Σε αυτές παρατηρείται το φαινόμενο οι εργαζόμενοι να καλούνται να δουλέψουν Σαββατοκύριακα και μάλιστα χωρίς να τα πληρωθούν! Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι ήδη, σε εισπρακτικές κατά κύριο λόγο εταιρείες, εφαρμόζεται το σπάσιμο του εργάσιμου χρόνου σε «ενεργό» και «ανενεργό». Τα λίγα λεπτά που ένας εργαζόμενος θα χρειαστεί να κατεβάσει το ακουστικό και να διακόψει αφαιρούνται από το χρόνο εργασίας του!

Σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στους υπόλοιπους κλάδους, η κατάσταση αυτή αναμένεται να χειροτερεύσει. Ηδη η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που προωθεί την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας στο εμπόριο, αναμένεται να συμπαρασύρει και τον τραπεζικό κλάδο. Οι κεφαλαιοκράτες, επικαλούμενοι την εξυπηρέτηση των αναγκών της δράσης του κεφαλαίου στο εμπόριο, θα θέσουν στο τραπέζι και το ζήτημα της λειτουργίας τουλάχιστον ενός μέρους του δικτύου των τραπεζών σε μέρες όπως το Σάββατο και η Κυριακή. Και αυτό για άλλη μια φορά με τη στήριξη του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού σε ΟΤΟΕ και επιχειρησιακά σωματεία. Θυμίζουμε ότι οι δυνάμεις αυτές έχουν βάλει την υπογραφή τους σε όρο της κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που επιτρέπει τη λειτουργία μέχρι 10 καταστημάτων ανά τράπεζα, πρωί - βράδυ τις καθημερινές και πρωί Σαββάτου.

Την κλιμάκωση της αντεργατικής επίθεσης στηρίζει και συγκαλύπτει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, η οποία προωθεί συνολικά τα συμφέροντα των τραπεζικών ομίλων. Είναι πολύ πρόσφατη για παράδειγμα η δήλωση - «ξέπλυμα» του γγ του υπουργείου Εργασίας, Α. Νεφελούδη, για την αδήλωτη εργασία, ότι τάχα «συνήθως οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα παραβατικότητας, σε αντίθεση με τις πιο μικρές επιχειρήσεις, που έχουν πάρα πολλά».

Ωστόσο, η στήριξη επεκτείνεται και πέρα από το επίπεδο της προπαγάνδας. Παρά τις κατά καιρούς λεκτικές φιοριτούρες περί «ελέγχων» κ.λπ., η πράξη δείχνει άλλα: Πριν λίγες μέρες το κλαδικό Σωματείο Χρηματοπιστωτικού Αττικής κατήγγειλε την κυβέρνηση και το Σώμα Επιθεώρηση Εργασίας, καθώς «την ημέρα που αντιπροσωπεία του Σωματείου μας μαζί με την Επιθεώρηση Εργασίας επισκέφτηκε το κατάστημα της Eurobank στο Μοσχάτο, όπου η καταστρατήγηση του ωραρίου εργασίας έχει γίνει καθημερινότητα, το κατάστημα είχε αδειάσει νωρίτερα από ό,τι γίνεται τις υπόλοιπες μέρες! Καταγγέλλουμε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας και το υπουργείο Εργασίας, που κάνουν πλάτες στους τραπεζίτες για να καταπατούν καθημερινά τα δικαιώματα των εργαζομένων. Ακόμα και τα όποια πρόστιμα που κατά καιρούς επιβάλλονται στους τραπεζίτες (π.χ. για την καταστρατήγηση του ωραρίου) είναι "για τα μάτια του κόσμου", καθώς αποτελούν ψίχουλα μπροστά στα εκατομμύρια ευρώ που εξασφαλίζουν από την απλήρωτη υπερωριακή εργασία μας».

Οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ αναδεικνύουν την ανάγκη οργάνωσης και πάλης για την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που να καλύπτουν όλους τους εργαζόμενους, ενιαία, με αυξήσεις μισθών και κατοχύρωση δικαιωμάτων. Διεκδικούν: Κανείς εργαζόμενος κάτω από 751 ευρώ. Μία Σύμβαση που θα καλύπτει όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από τη σχέση εργασίας. Κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας. Μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους με πλήρη δικαιώματα.

Στην οργάνωση του αγώνα για υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων στον κλάδο εντάσσονται και τα ζητήματα του ωραρίου και της αξιοποίησης της τεχνολογίας για την εξυπηρέτηση των αναγκών των εργαζομένων του κλάδου, συνολικά του λαού. Το αίτημα η χρήση της ηλεκτρονικής τραπεζικής αντί για απολύσεις να οδηγήσει σε μείωση του εργάσιμου χρόνου χωρίς μείωση των αποδοχών, σε θέσεις εργασίας με σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, πρέπει να αποτελέσει κομμάτι του αγώνα των τραπεζοϋπαλλήλων, μπροστά στα νέα μέτρα που ετοιμάζουν σε βάρος τους.

Στο πλαίσιο αυτό, την Τρίτη 28/11, το Συνδικάτο Χρηματοπιστωτικού Αττικής οργανώνει παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας, στις 4.30 μ.μ., για τα ζητήματα της εντατικοποίησης και της «μαύρης» εργασίας. Η επιτυχία αυτής της κινητοποίησης θα κριθεί καταρχήν από τη δουλειά που προηγείται μέσα στα καταστήματα και τις υπηρεσίες των τραπεζών, μέσα στις εισπρακτικές και τα δικηγορικά γραφεία. Από το πόσες Γενικές Συνελεύσεις και συγκεντρώσεις θα γίνουν, πόσες συζητήσεις με συναδέλφους που βιώνουν αυτά τα προβλήματα, πόσοι περισσότεροι εργαζόμενοι θα οργανωθούν στο κλαδικό σωματείο και θα στηρίξουν τη γραμμή του, που εναντιώνεται στα σχέδια των τραπεζιτών και της κυβέρνησης, ξεσκεπάζει τον εργοδοτικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό.