Στην προκρούστεια κλίνη της ιδιωτικοποίησης οδηγεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ την Ιονική Τράπεζα, αλλά και όλες τις υπόλοιπες υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες, όπως η Εμπορική, η Εθνική και η Κτηματική, αλλά και τα ειδικά πιστωτικά ιδρύματα όπως το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Οι κυβερνητικές δαγκάνες απλώνονται πλέον απειλητικές και σε όλες τις ΔΕΚΟ και το χρονοδιάγραμμα προβλέπει άμεση ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων και "εξυγίανση" των μη κερδοφόρων, ώστε να πάρουν και αυτές σειρά για ιδιωτικοποίηση.

Στον τραπεζικό χώρο οι κυβερνητικές φιλοδοξίες εστιάζονται πλέον στη διατήρηση ενός μειοψηφικού πακέτου μετοχών της Εθνικής, ώστε μέσω αυτής, να ασκείται κάποιος έλεγχος στην τραπεζική αγορά (όπως λειτουργεί σήμερα η ΕΚΟ στο χώρο των πετρελαίων), ενώ όλες οι υπόλοιπες τράπεζες να περάσουν στα χέρια ιδιωτών.

Χτες πραγματοποιήθηκε σύσκεψη μεταξύ του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και των διοικητών της Εμπορικής και της Ιονικής, Κ. Γεωργουτσάκου και Χ. Σταματόπουλου,με θέμα το μέλλον της Ιονικής. Αν και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας υπήρξε ιδιαίτερα φειδωλό ως προς το περιεχόμενο της σύσκεψης, καθώς απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε ενημέρωση, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση κλίνει προς την πλευρά της ιδιωτικοποίησης της Τράπεζας - οι τελικές αποφάσεις πρόκειται να ληφθούν μέσα στον Απρίλη - και αυτό ανεξάρτητα από τις λύσεις που θα προτείνει ο διεθνής "χρηματοοικονομικός σύμβουλος" ("Μόνιτορ") ο οποίος τις επόμενες ημέρες πρόκειται να παραδώσει το τελικό πόρισμα.

Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, η επιλογή της ιδιωτικοποίησης της Ιονικής από την πλευρά της κυβέρνησης, επιβεβαιώνεται έμμεσα και από τις τελευταίες δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, ο οποίος την προηγούμενη βδομάδα έθεσε τέσσερις (!) φορές θέμα ιδιωτικοποίησής της.

Αν όμως το θέμα της ιδιωτικοποίησης είναι πλέον δεδομένο, ο τρόπος με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί είναι υπό εξέταση, με επικρατέστερα τα ακόλουθα δύο σενάρια. Σύμφωνα με το πρώτο, η Ιονική διαχωρίζεται από τη μητρική Εμπορική, ώστε στη συνέχεια να πωληθεί, ενώ το δεύτερο σενάριο προβλέπει συγχώνευση των δύο ομίλων και στη συνέχεια πώληση του ενιαίου πλέον τραπεζικού ομίλου.

Οι εξελίξεις αυτές στον τραπεζικό χώρο αποτελούν τη μία μόνο πλευρά του κυβερνητικού σχεδίου για σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις. Οπως επανέλαβε σε χτεσινή του συνέντευξη σε απογευματινή εφημερίδα, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας:

• Προωθείται μέχρι το 2000 η ιδιωτικοποίηση μέχρι και 49% των μετοχών του ΟΤΕ, της ΕΥΔΑΠ και της ΔΕΠ, ενώ έθεσε ανοιχτά θέμα πλήρους ιδιωτικοποίησής τους μετά το 2000. Την ίδια μοίρα θα ακολουθήσουν και ο ΟΣΕ, τα Ταχυδρομεία και οι αστικές συγκοινωνίες, αφού πρώτα περάσουν με επιτυχία το στάδιο της "εξυγίανσης", γίνουν δηλαδή κερδοφόρες.

Οσο για τη ΔΕΗ, επανέρχονται τα σενάρια διάσπασής της σε τρεις εταιρίες (παραγωγής, διανομής και εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας) και στη συνέχεια η ιδιωτικοποίησή τους.

• Κατά 100% θα ιδιωτικοποιηθούν τράπεζες (Μακεδονίας- Θράκης, Κεντρικής Ελλάδας, Κρήτης, ίσως και Ιονική), 11 μικρότερες ΔΕΚΟ, καθώς και ξενοδοχεία του ΕΟΤ και όλα αυτά σε διάστημα 20 μηνών.

Υπό επανεξέταση βρίσκονται, μετά την υποτίμηση της δραχμής, όλα τα μεγέθη του προϋπολογισμού του 1998 και ιδιαίτερα το σκέλος των επιχορηγήσεων που διατίθενται στις διάφορες Δημόσιες Επιχειρήσεις (ΔΕΚΟ) και Οργανισμούς και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου (ΝΠΔΔ). Κάτω από αυτή την κατάσταση πραγματοποιήθηκε χτες σύσκεψη στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας υπό την προεδρία του καθ' ύλην αρμόδιου υπουργού Γ. Παπαντωνίου και με τη συμμετοχή των υφυπουργών Ν. Χριστοδουλάκη και Γ. Δρυ και συμβούλων των υπουργού.

Κατά τη διάρκεια της χτεσινής σύσκεψης έγινε μία πρώτη προσέγγιση των επιπτώσεων που προκαλούνται στο φετινό κρατικό προϋπολογισμό, χωρίς ωστόσο να διατυπωθούν οριστικές εκτιμήσεις και να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, εργάζονται αυτές τις μέρες "πυρετωδώς", επανεξετάζοντας όλα τα μεγέθη του προϋπολογισμού, προκειμένου να εκτιμήσουν το κόστος της υποτίμησης- ιδιαίτερα στην εξυπηρέτηση του εξωτερικού δημοσίου χρέους που υπολογίζεται να επιβαρύνθηκε κατά περισσότερο από 1 τρισ. δρχ. - καθώς και το μέγεθος των περικοπών στις οποίες ενδεχομένως θα προβεί η κυβέρνηση σε επιχορηγήσεις διαφόρων φορέων.

Ωστόσο, αρμόδια στελέχη των οικονομικών υπουργείων σημείωναν χτες με ιδιαίτερη έμφαση, ότι στην παρούσα κατάσταση δεν υπάρχει κανένα απολύτως περιθώριο περαιτέρω περικοπών στις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, καθώς η πολιτική "παγώματος" που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στο σκέλος αυτό, έχει οδηγήσει ήδη σε ασφυκτική κατάσταση τα διάφορα υπουργεία και φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα.

Οι όποιες διεργασίες, πάντως, στις αρμόδιες υπηρεσίες γίνονται κάτω από τις κατευθύνσεις των μέτρων για εξοικονόμηση πόρων συνολικού ύψους 350 δισ. δρχ. στη διετία '98-'99, που ανακοινώθηκαν από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας μετά την υποτίμηση. Ο Γ. Παπαντωνίου έχει ανακοινώσει:

• Περικοπή κατά 0,3% του ΑΕΠ ή 100 δισ. δραχμές των επιδοτήσεων στον επιχειρηματικό τομέα, καθώς και των επιχορηγήσεων σε Δημόσιες Επιχειρήσεις. Ο νέος σφαγιασμός των επιχορηγήσεων Δημοσίων Επιχειρήσεων προγραμματίζεται να γίνει και από τις συγχωνεύσεις - καταργήσεις των 170 φορέων του δημοσίου.
• Περικοπή κατά 0,4% του ΑΕΠ ή 140 δισ. δραχμές του ελλείμματος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σαν αποτέλεσμα της αυξημένης συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην κατασκευή και χρηματοδότηση έργων του δημοσίου τομέα. Λόγος γίνεται για άμεση προώθηση του λεγόμενου συστήματος "αυτοχρηματοδότησης", που σημαίνει την παράδοση μεγάλων έργων σε ιδιώτες μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων εκμετάλλευσής τους.
• Περικοπή της τάξης του 0,3% το 1998 και 1% του ΑΕΠ το 1999 και τα επόμενα χρόνια σαν αποτέλεσμα των μέτρων για τη μεταρρύθμιση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος.

Ο "Γολγοθάς" της ΣΟΦΤΕΞ φαίνεται ότι θα είναι μακρύς. Πέντε μέρες μετά την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από δύο πολυεθνικές και τον εγχώριο επιχειρηματία Π. Ζερίτη, η κυβέρνηση κρατάει κλειστά τα χαρτιά της για τα σχέδια των ενδιαφερόμενων, αποφεύγοντας να ανακοινώσει τι περιέχεται στις προσφορές τους. Παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης περιορίζονται στο να δηλώνουν ότι πρόκειται για μεγάλους οίκους και πολύ καλές προσφορές.

Εγκυρες πληροφορίες ωστόσο, κάνουν λόγο για μακρές διαπραγματεύσεις με τους ενδιαφερόμενους και μάλιστα και με τους τρεις ταυτοχρόνως. Τα αποτελέσματα τέτοιων διαπραγματεύσεων είναι γνωστά στους εργαζόμενους από άλλες περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων (βλέπε Ναυπηγεία Ελευσίνας), που έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. Πρόκειται για διαπραγματεύσεις που αφορούν επιπλέον απαιτήσεις των υποψηφίων από αυτές που έχουν πετύχει ήδη μέχρι να φτάσουν στο στάδιο των δεσμευτικών προσφορών, και τις οποίες η κυβέρνηση φροντίζει να ικανοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο, εξασφαλίζοντας και για την ίδια το λιγότερο δυνατό πολιτικό κόστος.

Αυτό σημάνει ότι η ΣΟΦΤΕΞ, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα περάσει σε ιδιώτες με τους χειρότερους όρους, και στη χειρότερη, ότι οι εξαντλητικές σε διάρκεια διαπραγματεύσεις, ίσως οδηγήσουν την εταιρία στο "λουκέτο", ικανοποιώντας αντίστοιχους πόθους ανταγωνιστών.