H Ευρωπαϊκή Ενωση επιθυμεί να ανοίξει η Τουρκία ορισμένα από τα λιμάνια της στα κυπριακά πλοία, με αντάλλαγμα τη χαλάρωση της οικονομικής απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων, ώστε να αποτραπεί μια κρίση ανάμεσα στην Αγκυρα και την ΕΕ για την Κύπρο, όπως μεταδίδει το πρακτορείο «Ρόιτερ» επικαλούμενο φινλανδικές διπλωματικές πηγές.

Τούρκοι και Κύπριοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι τονίζουν πάντως ότι δεν έχει διατυπωθεί ακόμη σχετική επίσημη πρόταση από τη φινλανδική προεδρία, αλλά το Ελσίνκι εργάζεται πάνω σε αυτή την ιδέα.

Σύμφωνα με το «Ρόιτερ», η Φινλανδία διαμήνυσε κάποιες προτάσεις που καλούν την Τουρκία να ανοίξει έναν περιορισμένο αριθμό λιμανιών στα κυπριακά πλοία και σε αντάλλαγμα θα επιτραπεί στους Τουρκοκυπρίους να εμπορεύονται απευθείας με τον έξω κόσμο μέσω ενός λιμανιού, το οποίο θα διοικείται από κοινού από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους υπό την επίβλεψη της ΕΕ.

«Δεν υπάρχει ακόμη επίσημη πρόταση προς την Τουρκία, μόνο κάποιες ιδέες κοινοποιήθηκαν και συζητούνται», τόνισε ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών, Αλί Μπαμπατσάν, που είναι επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Αγκυρας με την ΕΕ. Αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε στο «Ρόιτερ» ότι «η Τουρκία έχει κάνει σαφές στο παρελθόν ότι θα ανοίξει τα λιμάνια της όταν αρθούν όλες οι εμπορικές απαγορεύσεις προς τους Τουρκοκυπρίους». Τούρκοι διπλωμάτες σημειώνουν μάλιστα ότι η φόρμουλα αυτή θα λειτουργήσει μόνο αν περιλαμβάνει την άρση όλων των εμπορικών απαγορεύσεων προς τους Τουρκοκύπριους.

«Αρνητικά σημεία που δε συμβαδίζουν με τις πραγματικότητες στην Τουρκία περιλαμβάνει η έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά μπορεί να χαρακτηριστεί θετικό το γεγονός ότι αφαιρέθηκαν κάποια αρνητικά σημεία», αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε προχτές το βράδυ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για αρνητικά σημεία που περιλαμβάνονταν αρχικά στην έκθεση, αλλά ότι «στο τελικό κείμενο που ψηφίστηκε, αφαιρέθηκε ένα μέρος από αυτά». «Ωστόσο, συνεχίζει η ανακοίνωση, περιλαμβάνονται στην έκθεση και ορισμένα στοιχεία που δεν έχουν καμία σχέση με την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας και ούτε πρόκειται να συμβάλουν στην εν λόγω διαδικασία». Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, χαρακτηρίζει «σημαντικό» το γεγονός ότι στην έκθεση «απορρίφθηκε η διάταξη που μετέτρεπε την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων σε προϋπόθεση για την ένταξη, υπογραμμίστηκε ότι στόχος των διαπραγματεύσεων είναι η πλήρης ένταξη, επικρίθηκε το ΡΚΚ και παρασχέθηκε υποστήριξη προς την Τουρκία, στον αντιτρομοκρατικό της αγώνα». Στην ανακοίνωση, χαρακτηρίζεται «θετικό» το ότι «στην έκθεση αναφέρεται πως η Τουρκία διαθέτει μια ελεύθερη αγορά που λειτουργεί πλήρως».

Η ανακοίνωση καταλήγει ως εξής: «Παρότι η έκθεση δεν κρίνεται ικανοποιητική από πλευράς των προσδοκιών που είχαμε για τη συμβολή της στη διαδικασία της ένταξής μας, ωστόσο θεωρούμε σημαντικό το γεγονός ότι το Ευρωκοινοβούλιο αφαίρεσε ένα μέρος από τα στοιχεία που μας δυσαρεστούσαν και ως εκ τούτου κατέβαλε προσπάθεια, ώστε να μη ζημιωθούν περισσότερο οι σχέσεις μας με την ΕΕ».

Από πέντε λεπτά της ώρας, διέθεσε η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών στην Ντόρα Μπακογιάννη, για να εκθέσει τις ελληνικές θέσεις για τα Ελληνοτουρκικά, τις ευρωτουρκικές σχέσεις, τα Βαλκάνια και το Μεσανατολικό.

Αν και η συνάντηση των δύο υπουργών την περασμένη Τετάρτη κράτησε μόλις μισή ώρα, η ελληνική πλευρά υπογραμμίζει το γεγονός ως ιδιαίτερης σημασίας. Η Ντ. Μπακογιάννη επανέλαβε στην Κ. Ράις ότι η Αγκυρα έχει αναλάβει την υποχρέωση να ανοίξει τα λιμάνια και αεροδρόμιά της στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα, ενώ εκτίμησε ότι η Τουρκία βρίσκεται «σε ώρα αποφάσεων». Από την πλευρά της, η Κ. Ράις απλώς υπογράμμισε την απαίτηση των ΗΠΑ για την απρόσκοπτη πορεία της Τουρκίας προς την ΕΕ.

Η Ελληνίδα υπουργός, στις δηλώσεις της, υποστήριξε ότι υπήρξε εκτενής ανάλυση(!) των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, όπου η προσοχή είναι στραμμένη στις προσπάθειες που καταβάλλει ο Χαβιέ Σολάνα εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας. Μακρά συζήτηση έγινε και για το θέμα του Κοσσόβου, είπε η Ντ. Μπακογιάννη, η οποία πρόβαλε την ελληνική θέση ότι πρέπει να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή αποδοχή και από τα δύο μέρη (Σέρβοι και Αλβανοί του Κοσσόβου) και η αναγκαιότητα να στηριχτεί η Σερβία στην προοπτική της να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ.

Στο πλαίσιο της συζήτησης για τα Βαλκάνια, η Ελληνίδα υπουργός έθιξε και το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, επισημαίνοντας την ανάγκη να εξευρεθεί κοινά αποδεκτή λύση. Η Ντ. Μπακογιάννη συζήτησε με την Κ. Ράις για το θέμα της βίζας, καθώς η Ελλάδα πληροί πλέον τους όρους για να τοποθετηθεί στην κατηγορία των χωρών, οι πολίτες των οποίων δε χρειάζονται θεώρηση διαβατηρίων για να μεταβούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.