Βάναυση πρόκληση κατά των χιλιάδων μικρών αποταμιευτών άλλα και κατά των εκατομμυρίων εργαζομένων, αποτελεί η χτεσινή απόφαση της ιδιωτικής Τράπεζας Πίστεως να ανακοινώσει μείωση των επιτοκίων καταθέσεων και παράλληλα αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, από τη Δευτέρα 10 Ιούνη, τα επιτόκια καταθέσεων μειώνονται κατά 0,25 μονάδες, ενώ τα επιτόκια χορηγήσεων αυξάνονται από 0,25 μέχρι και 1 μονάδα.

Την πρωτοφανή και θρασύτατη κίνηση της Πίστεως αναμένεται να ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες και οι υπόλοιπες εμπορικές τράπεζες, υλοποιώντας με τον τρόπο αυτό την άτυπη συμφωνία με την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, να διατηρήσουν άθικτα τα κέρδη τους μεταφέροντας το όποιο κόστος της πιστωτικής πολιτικής στους καταθέτες.

Η μείωση των επιτοκίων καταθέσεων είχε συμφωνηθεί άτυπα μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και των εμπορικών τραπεζών, πριν από 10 περίπου μέρες, μιας και οι δύο πλευρές συμφώνησαν το μεν υπουργείο να μην αυξήσει - όπως ζητούσαν αρχικά οι τράπεζες - αλλά να διατηρήσει τα επιτόκια των κρατικών τίτλων σταθερά, ενώ οι τελευταίες να κερδίσουν μέσω της μείωσης των επιτοκίων καταθέσεων. Τα μέτρα που εξάγγειλε την προηγούμενη Τρίτη η Τράπεζα της Ελλάδας επιτάχυναν τις ειλημμένες ήδη αποφάσεις από την πλευρά των εμπορικών τραπεζών. Πρόκειται για σαφές μήνυμα ότι δεν είναι διατεθειμένες να μειώσουν ούτε στο ελάχιστο τα κέρδη τους, στο όνομα των όποιων αντιπληθωριστικών μέτρων εξαγγέλλει η Τράπεζα της Ελλάδας και η κυβέρνηση. Οτι δεν είναι διατεθειμένες να πληρώσουν δεκάρα τσακιστή για την επίτευξη της περιβόητης ονομαστικής "σύγκλισης", μιας και - δίκαια από την πλευρά τους - θεωρούν, ότι τα βάρη της κρίσης, το εισιτήριο του Μάαστριχτ, θα πρέπει να τα πληρώσουν αποκλειστικά οι εργαζόμενοι.

Ειδικότερα η Πίστεως ανακοίνωσε χτες ταυτόχρονη αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων και μείωση των επιτοκίων καταθέσεων κατά 0,25 εκατοστιαίες μονάδες.Ενδεικτικά, το ελάχιστο επιτόκιο ταμιευτηρίου διαμορφώνεται από την ερχόμενη Δευτέρα, 10 Ιούνη, σε 12,25% από 12,5% και το (κυμαινόμενο) επιτόκιο στεγαστικών δανείων από 17,75% σε 18%.Το επιτόκιο των προσωπικών δανείων αυξήθηκε κατά μια ολόκληρη μονάδα, φτάνοντας έτσι το 23%.Σε ανάλογες κινήσεις θα προβούν σύμφωνα με πληροφορίες και οι μεγάλες κρατικές τράπεζες σε σύντομο χρονικό διάστημα και αφού υπολογιστούν επακριβώς οι επιπτώσεις των οποιωνδήποτε μεταβολών.

Η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας μελετά ήδη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων ή συνδυασμό τους με αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων, ώστε να αμβλυνθεί ή και να μηδενιστεί το κόστος των νέων μέτρων που υπολογίζεται σε 3 - 4 δισ. δρχ. σε ετήσια βάση. Εγκυρες πληροφορίες προσδιορίζουν σαν πιθανότερη την πρώτη εκδοχή, ώστε η αποδέσμευση καταθέσεων, που η μείωση των επιτοκίων αποταμιευτηρίου συνεπάγεται, να καταστήσει ελκυστικότερους τους τίτλους του δημοσίου και να εξυπηρετηθεί με "μάννα εξ ουρανού" το υπουργείο Οικονομικών. Σε αντίθετη περίπτωση, οι αυξανόμενες δανειακές ανάγκες του δημοσίου, πιθανό να οδηγήσουν σε αύξηση του εξωτερικού δανεισμού με δυσμενείς συνέπειες στο ισοζύγιο πληρωμών και το δημόσιο χρέος. Η εξεύρεση ικανοποιητικής λύσης στο θέμα αυτό αναμένεται να απασχολήσει τους Παπαδόπουλο, Παπαντωνίου και Παπαδήμο σε σημερινή σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου.

Στο μεταξύ, οι άλλες δυο μεγάλες κρατικές τράπεζες (Ιονική και Εμπορική) κρατούν στάση αναμονής. Εκτός απροόπτου, η κίνηση της Τράπεζας Πίστεως θα γίνει παράδειγμα προς μίμηση και από αυτές, αφού πρώτα επισημοποιηθεί η αντίδραση της Εθνικής Τράπεζας. Τραπεζικοί παράγοντες υποστηρίζουν πάντως πως το κόστος των μέτρων της Τράπεζας Ελλάδας είναι τέτοιο που οι μεγάλες τουλάχιστο τράπεζες θα μπορούσαν να το αντέξουν στο βραχυχρόνιο διάστημα, καθώς μάλιστα ο πληθωρισμός υποχώρησε το Μάη στο 9,1%.Από την άποψη αυτή λοιπόν οι αποφάσεις της ΤτΕ θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν άλλοθι στις τράπεζες παρέχοντάς τους την ευκαιρία να διευρύνουν τα ποσοστά κέρδους, χωρίς πραγματικά να τίθεται θέμα αναπροσαρμογής των επιτοκίων.

• Δε βοηθούν την καταπολέμηση του πληθωρισμού τα νέα μέτρα της κεντρικής τράπεζας, αλλά αντίθετα δημιουργούν συνθήκες άνθησης της παραοικονομίας, υποστηρίζει ο σύνδεσμος των σούπερ μάρκετ (ΣΕΛΠΕ) με επιστολή του στους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Οικονομικών.

Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ

Σε πώληση του μεριδίου συμμετοχής της στην Κτηματική Τράπεζα και απορρόφηση της Στεγαστικής Τράπεζας προσανατολίζεται η διοίκηση της Εθνικής. Στην παραπάνω κατεύθυνση προσανατολίζεται μετά την έμμεση γνωστοποίηση των προθέσεων της Τράπεζας της Ελλάδος να καταργήσει σταδιακά τα προνόμια που έχουν οι στεγαστικές τράπεζες έναντι των εμπορικών, αρχικά συμπεριλαμβάνοντάς τες στο σύστημα των υποχρεωτικών καταθέσεων - κάτι που μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για τις εμπορικές τράπεζες. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, απορρίπτεται,με συναίνεση της κυβέρνησης,το σενάριο συγχώνευσης των δυο τραπεζών ενυπόθηκης πίστης που ελέγχονται από τον όμιλο της Εθνικής, καθώς η πρόσφατη απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο για ριζικές αλλαγές στις δυο τράπεζες. Απόφαση που ικανοποιεί τις ντιρεκτίβες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για ισότιμη μεταχείριση των τραπεζικών ιδρυμάτων και άρση τυχόν προνομίων υπέρ ορισμένων και σε βάρος άλλων.

Οπως επισημαίνουν ανώτερα στελέχη της Εθνικής, η απορρόφηση της Κτηματικής δε θα απέδιδε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, με δεδομένο το τεράστιο και υπερεπαρκές δίκτυο υποκαταστημάτων της Εθνικής Τράπεζας και την ύπαρξη αβεβαιότητας ενόψει των μελλοντικών αλλαγών στον ελληνικό τραπεζικό χώρο. Αντίθετα, θετικά εξετάζεται το ενδεχόμενο να απορροφηθεί η μικρότερη σε μέγεθος Στεγαστική Τράπεζα, ώστε να διευρυνθούν οι δραστηριότητες της Εθνικής και στη στεγαστική πίστη, χωρίς παράλληλα να υπάρξει "υπερφόρτωμα", που θα προκαλούσε η απορρόφηση μιας τράπεζας του μεγέθους της "αδελφής" Κτηματικής.

Ενάντια στις επιθυμίες της διοίκησης της τελευταίας, η Εθνική εκτιμά πως η πώληση της συμμετοχής της στην Κτηματική (40% στο μετοχικό κεφάλαιο) θα της απέφερε πρόσθετα κεφάλαια,που είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητα για την εξυγίανση της χρηματοοικονομικής της θέσης. Οι όποιες εξελίξεις πάντως θα αργήσουν να δρομολογηθούν, καθώς απ' τη μια υπάρχει πληθώρα άλλων εκκρεμοτήτων στην Εθνική και απ' την άλλη επιβάλλεται ευρεία συναίνεση σε πολιτικό επίπεδο.

Το θέμα της κυβερνητικής υπονόμευσης και των σχεδίων για ιδιωτικοποίηση της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας ΣΟΦΤΕΞ, έφερε για μία ακόμη φορά στη Βουλή η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, με ερώτηση που υπογράφεται απ' τους βουλευτές του Κόμματος Μήτσο Κωστόπουλο, Γιάννη Κατσαρό και Δήμο Κουμπούρη.

Στην 2934/30 ερώτησή μας - σημειώνεται στο κείμενο της ερώτησης - το υπουργείο Βιομηχανίας απάντησε ότι η υπαγωγή του επιχειρηματικού σχεδίου της ΣΟΦΤΕΞ ύψους 5 δισ. δρχ. στις διατάξεις του Ν. 1892/90 δεν έγινε αποδεκτή, επειδή η επιχείρηση δεν είχε εξασφαλίσει την έγκριση αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου απ' τον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ), που είναι ο κύριος μέτοχός της. Το υπουργείο πρόσθετε ότι η εταιρία μπορεί να υποβάλει νέο επιχειρηματικό σχέδιο, εφόσον εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις του νόμου.

Στις 10/11/95, στη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή της Επίκαιρης Ερώτησης του ΚΚΕ ο τότε υφυπουργός βιομηχανίας, δήλωνε ταυτόχρονα απερίφραστα ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι η ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης, ενώ, ταυτόχρονα, εξέφρασε φόβους για την πορεία του επενδυτικού της προγράμματος και επανέλαβε ότι επανυποβάλλεται από τον ΟΑΕ καινούρια μελέτη βελτιωμένη, ώστε - όπως υποστήριξε - να εξυγιανθεί κυρίως ο τομέας της Δράμας, που είναι ο πιο προβληματικός.

Η πορεία, που ακολούθησε από τότε και μέχρι σήμερα, συνιστά μια συνειδητή επιλογή που διευκολύνει την ιδιωτικοποίηση της ΣΟΦΤΕΞ. Οπως τονίζεται στην ερώτηση, πρόκειται για υπονόμευση της επιχείρησης, αφού οι προοπτικές της θα ήταν εξαιρετικά ευνοϊκές, αν είχαν επενδυθεί τα απαιτούμενα κεφάλαια στο εργοστάσιο της Δράμας. Οχι μόνο δεν έγινε αυτό, αλλά αντίθετα η πορεία ήταν καθοδική σε όλους τους τομείς.

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ καλεί την κυβέρνηση να απαντήσει εάν:

• Επιμένει στην επιλογή της για ιδιωτικοποίηση ή προτίθεται, έστω και τώρα, να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, για να διασωθεί η επιχείρηση.
• Εχει υποβάλει η επιχείρηση νέο επιχειρησιακό σχέδιο
• Εχει υποβάλει ο ΟΑΕ καινούρια μελέτη για την εξυγίανση του εργοστασίου της Δράμας και,
• Με ποιο σκεπτικό έχουν πάρει επιδοτήσεις οι ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου, όπως η ΧΑΡΤΕΛΛΑΣ και Χαρτοποιία Θράκης και όχι η ΣΟΦΤΕΞ.

Υπογράφτηκε χτες στη Ρώμη η σύμβαση για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας με υποβρύχιο καλώδιο. Πρόκειται για έργο που είχε αποφασιστεί την περίοδο 1987-'88 και στη συνέχεια πάγωσε για τρία χρόνια, ενώ το "πράσινο φως" για την υλοποίησή του έδωσε η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ) για χρηματοδότηση. Το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται στα 304 MECU,ποσό το οποίο θα καλυφθεί κατά 25% απ' τη ΔΕΗ και κατά 75% απ' την ιταλική ENEL. Το 38% του κόστους θα επιχορηγηθεί αναλογικά στις δύο χώρες απ' την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ έχει εξασφαλιστεί και η έγκριση της χρηματοδότησής του σε ποσοστό 33% από την ΕΤΕ.

Μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης οι δύο χώρες θα μπορούν να κάνουν οικονομικές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας και να αυξήσουν την αξιοπιστία των συστημάτων τους, κάνοντας χρήση κοινής εφεδρείας ισχύος. Παράλληλα, αργότερα θα εξυπηρετεί και μελλοντικές μεταφορές ηλεκτρικής ενέργειας απ' την Ανατολική προς τη Δυτική Ευρώπη. Η διασύνδεση θα έχει ισχύ μεταφοράς, προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση αρχικά 500 MW,με δυνατότητα επέκτασης στο μέλλον. Το έργο περιλαμβάνει το υποβρύχιο καλώδιο μήκους 160 χιλιομέτρων, που θα λειτουργεί με συνεχές ρεύμα σε τάση (+, -) 400 ΚV,σταθμούς μετατροπής συνεχούς, εναλλασσόμενου ρεύματος στα δύο άκρα, επίγειες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος και λοιπό εξοπλισμό.