Τώρα θα έρθουν τα χειρότερα! Αυτό περίπου, ήταν το μήνυμα που έστειλε προχτές στους εργαζόμενους ο διοικητής της "ανεξάρτητης" πια, από την κυβέρνηση Τράπεζας της Ελλάδας - και "εξαρτημένος" από το Διευθυντήριο των Βρυξελλών και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζας - Λουκάς Παπαδήμος.Μιλώντας από το βήμα της ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδας, ο Λ. Παπαδήμος συνέστησε στην κυβέρνηση να εφαρμόσει πολύ πιο ισχυρές δόσεις σκληρής λιτότητας, για να εξασφαλίσει την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Στα πλαίσια αυτά, σημείωσε πως η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση της δημιουργίας ισοσκελισμένων ή ακόμα και πλεονασματικών κρατικών προϋπολογισμών, να ενταθούν οι ιδιωτικοποιήσεις, να αυξηθούν τα φορολογικά και άλλα έσοδα, να γίνουν νέες δραστικές περικοπές των κρατικών δαπανών, να "εξυγιανθεί" το ασφαλιστικό σύστημα κλπ., ώστε να "απελευθερωθούν" πόροι. Και επειδή όλα τα παραπάνω, κρίνεται πως "δεν αρκούν" ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας τόνισε πως χρειάζονται και παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας στην κατεύθυνση της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων, με το επιχείρημα της αντιμετώπισης της ανεργίας...

Η έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας αποτελεί ένα κείμενο βαθιά ταξικό που απηχεί με μεγάλη ακρίβεια τις απόψεις και τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου της χώρας, στην προοπτική προς τη δικτατορία του ΕΥΡΩ. Οι επιμέρους εκβιασμοί στο κείμενο της έκθεσης είναι διάσπαρτοι στα διάφορα κεφάλαια και συμπυκνώνονται στο μεγάλο εκβιασμό ότι... αν οι εργαζόμενοι και το εργατικό κίνημα δε συναινέσουν και δεν υποταχθούν οικειοθελώς στην εφαρμογή της πολιτικής αυτής, θα θεωρηθούν υπεύθυνοι για την υπονόμευση της ευημερίας της χώρας και την ακύρωση της ευρωπαϊκής της προοπτικής...

Για να αρχίσει νέα καθοδική πορεία του πληθωρισμού - καθώς ο τελευταίος αναζωπυρώθηκε μετά την υποτίμηση της δραχμής - θα πρέπει, σύμφωνα με την Εκθεση, "οι συλλογικές διαπραγματεύσεις στον ιδιωτικό τομέα να καταλήξουν σε αυξήσεις αποδοχών, που συνολικά δε θα απέχουν αισθητά από τις αντίστοιχες αυξήσεις στο δημόσιο τομέα". Σε άλλο, μάλιστα, σημείο εκτιμάται ότι "οι αυξήσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων κατά 2,5% συνεπάγονται επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των ονομαστικών αποδοχών κατά το τρέχον έτος... ".

Οι άλλοι προσδιοριστικοί παράγοντες οι οποίοι - σύμφωνα πάντα με την Εκθεση - θα οδηγήσουν τον πληθωρισμό σε πτωτική τροχιά είναι "η υλοποίηση των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης και διαρθρωτικής προσαρμογής", καθώς και η συμπεριφορά τον επιχειρηματιών... Πιστή στις αρχές της η Τράπεζα της Ελλάδας, συνδέει τη μείωση του πληθωρισμού με τη συνέχιση της πολιτικής λιτότητας, την περιστολή των κοινωνικών δαπανών του προϋπολογισμού και με τις ιδιωτικοποιήσεις κρατικών φορέων.Αναγκάζονται, πάντως, να ομολογήσουν ότι η μείωση του κόστους εργασίας που επιτεύχθηκε το 1997 (από 9,6% σε 6,9%)"σε ορισμένες περιπτώσεις οφείλεται στη μείωση της απασχόλησης", ενώ αξιοσημείωτη είναι και η παρατήρηση ότι η αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,5% το 1997 δεν οδήγησε σε μείωση της ανεργίας. Πρόκειται για δύο στοιχεία που μαρτυρούν την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων.

Εστω και υποβαθμισμένα, στις μέσα σελίδες, η Εκθεση ομολογεί πως το 1997 ήταν μια αποδοτική για τα κέρδη των επιχειρήσεων χρονιά, καθώς το ποσοστό αύξησης των βιομηχανικών επιχειρήσεων παρουσίασε αύξηση γύρω στο 50% και των τραπεζών γύρω στο 60%.

Με τον πλέον επίσημο τρόπο αναγνωρίζεται ότι η είσοδος της Ελλάδας στην ΟΝΕ όχι μόνο δε συνεπάγεται χαλάρωση των πολιτικών λιτότητας, αλλά περαιτέρω σκλήρυνση. Αν και επισημαίνει ότι κατά το 1997 το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης (ευρύτερος δημόσιος τομέας) μειώθηκε από το 7,5% του ΑΕΠ στο 4% στη συνέχεια τονίζει ότι "η βελτίωση των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών δεν πρέπει να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η διαδικασία δημοσιονομικής σύγκλισης προσεγγίζει στην ολοκλήρωσή της". Ξεκάθαρα αναφέρει ότι "οι περιορισμοί που απορρέουν από τη μελλοντική υιοθέτηση του ΕΥΡΩ και του Συμφώνου Σταθερότητας και Οικονομικής Ανάπτυξης προβλέπουν ότι, μεσοπρόθεσμα, ο κρατικός προϋπολογισμός θα πρέπει να είναι ισοσκελισμένος ή πλεονασματικός". Σκληρότερη λιτότητα, λοιπόν, στο διηνεκές και όποιος αντέξει.

Στην κατεύθυνση της πιο σκληρής έκδοσης της πολιτικής δημοσιονομικής λιτότητας, οι συντάκτες της έκθεσης του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, επισημαίνουν μεταξύ άλλων ότι:

• "Για να επιτευχθεί σταδιακή μείωση του δημοσίου χρέους θα πρέπει να διατηρηθούν επί σειρά ετών πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 6% του ΑΕΠ". Με βάση τα στοιχεία του '98, αυτό απλά σημαίνει ότι το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να εισπράττει φορολογικά και μη έσοδα μεγαλύτερα κατά 1,2 τρισ. δραχμές από τις πρωτογενείς (χωρίς του τόκους) δαπάνες.
• "Το έλλειμμα των ασφαλιστικών ταμείων σε συνδυασμό με τις δημογραφικές εξελίξεις συνιστούν ένα σημαντικό ανασχετικό παράγοντα της μείωσης του χρέους". Θέτουν, δηλαδή, θέμα ανατροπής του ασφαλιστικού συστήματος, ώστε το τελευταίο να γίνει "λογιστικά θετικό".

Η Εκθεση δεν κρύβει ότι εκδηλώθηκαν κερδοσκοπικές επιθέσεις στη δραχμή και την ελληνική οικονομία και την αποδίδει στα "διαρθρωτικά προβλήματα". Σκιαγραφώντας το τοπίο της νομισματικής πολιτικής, δεν κρύβει ότι θα είναι "σφιχτή" στη διετία 1998 - 1999, καθώς αυτό επιτάσσει ο στόχος για μείωση του πληθωρισμού σε επίπεδα μικρότερα του 2%. Προειδοποιεί μάλιστα ότι σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο πληθωρισμός δεν ελέγχεται ικανοποιητικά, η νομισματική πολιτική θα γίνει αυστηρότερη (ανατίμηση της δραχμής και παράλληλη άνοδος των επιτοκίων).Δηλαδή και στη μια και στην άλλη περίπτωση, το βάρος θα κληθούν να σηκώσουν οι εργαζόμενοι με μέτρα σκλήρυνσης των μηχανισμών λιτότητας.

Σύμφωνα με την Εκθεση "η ουσιαστική και πιο μακροπρόθεσμη πρόκληση για την οικονομική πολιτική είναι να ολοκληρώσει εγκαίρως έως το 2001 την πορεία προς τη νομισματική σταθερότητα και την υιοθέτηση του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος", καθώς και "η παράλληλη αναδιάρθρωση και ενίσχυση ποσοτική και ποιοτική του παραγωγικού δυναμικού... ". Αυτό, για την Τράπεζα της Ελλάδας, σημαίνει:

• "Δημοσιονομική Προσαρμογή", δηλαδή ταχύτερη αύξηση των κρατικών (φορολογικών και όχι μόνο) εσόδων και δραστικότερο περιορισμό των κρατικών δαπανών.
• Πλήρη "απελευθέρωση των αγορών αγαθών - υπηρεσιών - εργασίας - κεφαλαίου". Σαν παράδειγμα φέρει την αγορά της εργασίας, όπου "θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικές στρεβλώσεις", η διάλυση δηλαδή των εργασιακών σχέσεων κλπ.
• Ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας με αθρόες ιδιωτικοποιήσεις ΔΕΚΟ και τραπεζών υπό δημόσιο έλεγχο.

Την αποφασιστικότερη παρέμβαση της Τράπεζας της Ελλάδας στην άσκηση πίεσης για την αμεσότερη επιβολή των πλέον συντηρητικών σχεδίων, που συνδέονται με την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ απαίτησε, μιλώντας στη συνέλευση της Κεντρικής Τράπεζα ο πρόεδρος του ΣΕΒ Ιάσων Στράτος.Προτιμώντας σαφώς το νέο καθεστώς λειτουργίας της Τράπεζας Ελλάδας ως ανεξάρτητου πλέον από την κυβέρνηση ιδρύματος και απευθείας εξαρτώμενου από την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, ο πρόεδρος της μεγαλοβιομηχάνων σημείωσε ότι "η τυπική ανεξαρτησία θα πρέπει να συνοδευτεί από την ουσιαστική υλοποίησή της". Σ' αυτά ακριβώς τα πλαίσια "ευελπιστεί" ότι η Τράπεζα Ελλάδας θα "παίξει έναν ακόμα σημαντικότερο ρόλο στο μέλλον".

Οι μεγαλοβιομήχανοι συμφωνούν με όλες τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις που προβάλλονται από την έκθεση του διοικητή και υπερθεματίζουν στο θέμα της επιτάχυνσης των λεγόμενων διαρθρωτικών αλλαγών, ενώ παράλληλα εκτοξεύουν διάφορες απειλές μπροστά στο ενδεχόμενο μη υλοποίησής τους. "Αν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει αμέσως σε δραστικές αποκρατικοποιήσεις - ισχυρίζονται - θα απομακρυνθούμε από τους στόχους αυτούς (σ.σ. της μείωσης των ελλειμμάτων, του πληθωρισμού και των επιτοκίων) και, ακόμα χειρότερα, γρήγορα θα οδηγηθούμε σε ένα νέο φαύλο κύκλο υποτιμήσεων, υψηλών επιτοκίων και πληθωρισμού".

Σε ό,τι αφορά την εισοδηματική πολιτική ο εκπρόσωπος των βιομηχάνων διαβεβαίωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για τη συλλογική σύμβαση θα κινηθούν μέσα στα όρια των προτροπών του Λ. Παπαδήμου. Δεν παρέλειψε, όμως, ν' ασκήσει κριτική στην Τράπεζα της Ελλάδας ότι "δεν τηρεί αυτόν τον κανόνα στη δική της περίπτωση και αντίθετα δίνει μεγάλες αυξήσεις".

Τέλος, εκτίμησε ότι "η Ελλάδα μπορεί να ενταχθεί στην ΟΝΕ μέχρι το 2001" και πως σ' αυτή την κατεύθυνση "τα πάντα θα εξαρτηθούν από τη συνέπεια και την ταχύτητα" εφαρμογής όλων των αντιλαϊκών επιλογών του μεγάλου κεφαλαίου.

Σαν ειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης, παρουσίασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Λ. Παπαδήμος την πώληση όχι μόνο της Ιονικής, αλλά και της Εμπορικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της προχτεσινής συνέντευξης Τύπου που παρέθεσε, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν και κατά πόσο παρατηρείται "δυστοκία" στις προωθούμενες από την κυβέρνηση ιδιωτικοποιήσεις στις τράπεζες που βρίσκονται υπό δημόσιο έλεγχο, έκανε λόγο για κυβερνητικές αποφάσεις ιδιωτικοποίησης της Ιονικής και της Εμπορικής, οι οποίες - όπως είπε - έχουν διατυπωθεί με σαφήνεια! Για την ιστορία, να σημειωθεί ότι η Εμπορική και η Ιονική είναι η δεύτερη και τρίτη σε μέγεθος από τις τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα και κάθε χρόνο συμβάλλουν με τα κέρδη τους στο κλείσιμο της "μαύρης τρύπας" των κρατικών ελλειμμάτων.

Ο Λ. Παπαδήμος υπογράμμισε ακόμη ότι "πρέπει να ρυθμιστούν κάποια ζητήματα" σχετικά με τις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης που θα ακολουθηθούν, τα οποία δε ρυθμίζονται από τη σχετική μελέτη της "Monitor". Η τελευταία είχε κληθεί από την κυβέρνηση να συντάξει πόρισμα που θα περιλαμβάνει όλες τις πιθανές μορφές συνεργασίας μεταξύ των δύο τραπεζών έως και την πλήρη συγχώνευση, εκτός από τη λύση της ιδιωτικοποίησης. Πράγματι, η σχετική μελέτη κινήθηκε στο παραπάνω πνεύμα και προτείνει ως καλύτερη δυνατή λύση αυτή της συγχώνευσης των δύο τραπεζών.

Πάντως, οι παραπάνω δηλώσεις του Λ. Παπαδήμου, για πώληση Εμπορικής και Ιονικής, δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει προβεί σε καμία επίσημη ανακοίνωση για το μέλλον της σχέσης των δύο τραπεζών, εκτός από κάποιες γενικόλογες αναφορές του Γ. Παπαντωνίου δεν εξετάζεται το ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης της Ιονικής.Να θυμίσουμε ότι την προηγούμενη βδομάδα διέρρευσε - ανεπίσημα πάντα - από το περιβάλλον του υπουργού Εθνικής Οικονομίας η οριστική απόφαση για ιδιωτικοποίηση της Ιονικής (με απευθείας πώληση του 62% των μετοχών της που κατέχει η Εμπορική, μέσω Χρηματιστηρίου), όχι όμως και της Εμπορικής για τα επόμενα χρόνια.

Σε ό,τι αφορά πάντως την υπόθεση της Ιονικής, δεν αποκλείεται να γίνουν σχετικές ανακοινώσεις για τη διαδικασία ιδιωτικοποίησής της την ερχόμενη βδομάδα από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου. Επίσης, ο Λ. Παπαδήμος διατύπωσε την εκτίμηση ότι οι προωθούμενες ανακατατάξεις στον τραπεζικό χώρο, που θα εκδηλωθούν στο επόμενο διάστημα μέσα από ευρύτατες ιδιωτικοποιήσεις, συγχωνεύσεις και εξαγορές, θα επιφέρουν - προσωρινά όπως ισχυρίστηκε - μείωση του υπάρχοντος προσωπικού στο συγκεκριμένο χώρο. Ο ίδιος έσπευσε όμως να υποστηρίξει ότι στα επόμενα 2 χρόνια η εξέλιξη των εργασιών που αναπτύσσονται στον τραπεζικό τομέα θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, που θα αντισταθμίσει τις προηγούμενες απώλειες θέσεων σε παραδοσιακούς τραπεζικούς τομείς.