Η Κυπριακή Δημοκρατία προέβη σε νέα καταγγελία στον ΟΗΕ των μαζικών παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου και του FIR Λευκωσίας, από τουρκικά μαχητικά αεροπλάνα. Οι παραβιάσεις έγιναν κατά τους μήνες Φλεβάρη και Μάρτη.

Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, σε επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης αναφέρει ότι οι παραβιάσεις αυτές συνιστούν παραβίαση του διεθνούς Δικαίου, θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τη διεθνή πολιτική αεροπλοΐα και συντηρούν κλίμα έντασης και αντιπαράθεσης.

Υπό το φως της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, επισημαίνεται στην επιστολή, η Τουρκία θα πρέπει να επανεξετάσει την πολιτική της στο Κυπριακό, να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και να σεβαστεί την κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στο μεταξύ, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βρήκε ένοχη την Τουρκία για μη αποτελεσματική διερεύνηση της δολοφονίας του Τουρκοκύπριου δημοσιογράφου Κουτλού Ανταλί στην κατεχόμενη Κύπρο, το 1996. Ο Ανταλί ασκούσε έντονη κριτική εναντίον της τουρκικής κατοχής και του καθεστώτος Ντενκτάς. Η σημασία της απόφασης έγκειται στο γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επανέλαβε προηγούμενες αποφάσεις του ότι η Τουρκία, ως κατοχική δύναμη, είναι υπεύθυνη για οτιδήποτε συμβαίνει στην κατεχόμενη Κύπρο. Επί του θέματος ο Κύπρος κυβερνητικός εκπρόσωπος Κύπρος Χρυσοστομίδης δήλωσε ότι η καταδίκη της Αγκυρας αποτελεί επιβεβαίωση ακόμη μιας παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία στην Κύπρο.

Στη χτεσινή επετειακή συνεδρίαση της Κυπριακής Βουλής για την πεντηκοστή επέτειο έναρξης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-'59, το ΑΚΕΛ απέτισε φόρο τιμής στους αγωνιστές που θυσιάστηκαν στον αγώνα, αλλά ζήτησε την αποκατάσταση της μνήμης ανθρώπων της αριστεράς, οι οποίοι σκοτώθηκαν στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ. Την εισήγηση υιοθέτησε ο ΔΗΣΥ, ο οποίος και κάλεσε τους Συνδέσμους Αγωνιστών να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια.

Ο πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Χριστόφιας κάλεσε τους βουλευτές, προ ημερησίας διατάξεως, να τιμήσουν, με μονόλεπτη σιγή, τη μνήμη των πεσόντων του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ και όλων των πεσόντων στους αντιαποικιακούς αγώνες.

Αμέσως μετά, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Νίκος Κατσουρίδης ανέφερε ότι το κόμμα του τιμά τη μνήμη των πεσόντων, αλλά πιστεύει ότι είναι καιρός να αποκατασταθεί η μνήμη ανθρώπων της αριστεράς, οι οποίοι αδίκως είχαν δολοφονηθεί στα χρόνια του '55-'59, για να δημιουργηθούν πραγματικές συνθήκες ενότητας του λαού.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Αντώνης Καρράς είπε ότι ο αγώνας της ΕΟΚΑ ήταν μια καθολική εξέγερση του λαού. «Σε όλους τους αγώνες έγιναν λάθη. Ενδεχομένως να έγιναν και λάθη σ' αυτόν τον αγώνα και θα είναι προς τιμήν των Συνδέσμων Αγωνιστών αν εξετάσουν αυτά τα κατ' ισχυρισμόν λάθη», είπε ο κ. Καράς.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ομήρου εισηγήθηκε όπως το θέμα παραπεμφθεί σε αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.

Αναφερόμενος στην πρόταση Κατσουρίδη, ο ανεξάρτητος βουλευτής Δημήτρης Συλλούρης υπερθεμάτισε επί της ουσίας, αλλά επέκρινε τα δύο μεγάλα κόμματα, λέγοντας ότι είχαν προσυνεννοηθεί χωρίς να ενημερώσουν τα άλλα κόμματα. Τόσο ο ίδιος, όσο και ο βουλευτής Ρίκκος Ερωτοκρίτου (και οι δύο έχουν αποχωρήσει από το ΔΗΣΥ), διαμαρτυρήθηκαν για την παρέμβαση Κατσουρίδη. Ο πρόεδρος της Βουλής, Δημήτρης Χριστόφιας, δήλωσε ότι θα αναλάβει πρωτοβουλία, ώστε να γίνει μια κατ' αρχήν συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών και εκπροσώπων κομμάτων πάνω στο θέμα.

Η τουρκική κυβέρνηση φέρεται να έχει παραχωρήσει στις βρετανικές δυνάμεις άδεια για τη χρήση της βάσης του Ιντσιρλίκ, προσβλέποντας σε ανταλλάγματα από το Λονδίνο, όταν αυτό θα αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2005, οπότε αναμένεται να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ.

Την είδηση αποκαλύπτει η τουρκική Vatan, που επισημαίνει ότι η άδεια δόθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, την ώρα που εκκρεμεί επί εννέα μήνες ανάλογο αίτημα των ΗΠΑ, παρά και τη θετική εισήγηση της στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας. Η Ουάσιγκτον ζητά διεύρυνση του αυστηρού πλαισίου στους όρους χρήσης της βάσης στις επιχειρήσεις της στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αμπντουλάχ Γκιουλ, μετέφερε στον Βρετανό ομόλογό του, Τζακ Στρο, τη θετική απάντηση της χώρας του κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Λονδίνο.

Με την απόφαση αυτή, η Βρετανία αποκτά δικαίωμα να χρησιμοποιεί τη βάση για μεταφορά στρατιωτικού υλικού στο Ιράκ και το Αφγανιστάν με μεταγωγικά αεροσκάφη C-17. Εκτός από το Ιντσιρλίκ, η Βρετανία μπορεί επίσης να χρησιμοποιεί για τον ίδιο σκοπό αεροπορικές βάσεις στην Τραπεζούντα, στο Ικόνιο και το Εσέμπογα της Αγκυρας.

Το σχετικό αίτημα του Λονδίνου τέθηκε τον περασμένο Γενάρη και στις 14 Μάρτη ανακοινώθηκε η θετική ανταπόκριση της τουρκικής κυβέρνησης, αφού έγιναν στο μεταξύ οι σχετικές διαβουλεύσεις μεταξύ του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών και του Γενικού Επιτελείου.

Με την άδεια παραχωρείται στη Βρετανία η δυνατότητα να σταθμεύει μεταγωγικά αεροσκάφη C-17 για σύντομο χρονικό διάστημα στη βάση, όταν αυτά συμμετέχουν σε επιχειρήσεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Η χρονική ισχύς της άδειας ορίστηκε για ένα έτος.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από το Μαρόκο όπου βρέθηκε, εμφανίστηκε θετικός και στο αίτημα των ΗΠΑ για το Ιντσιρλίκ, ξεκαθάρισε, όμως, ότι η παραχώρηση της βάσης μπορεί να γίνει στο πλαίσιο της συμμαχίας των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ και των ανθρωπιστικών αποστολών. «Είναι, όμως, αδύνατον να ανταποκριθούμε σε όλα τα αιτήματα», πρόσθεσε.

Σύμφωνα, πάντως, με τουρκικές πηγές, τη χρήση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ ενδέχεται να επιτρέψει η Αγκυρα και στους Αμερικανούς για τις επιχειρήσεις τους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν και για το σκοπό αυτό οι τουρκικές Αρχές προχωρούν σε τεχνικές εργασίες. Η τελική, πάντως, απόφαση εξαρτάται από την τουρκική κυβέρνηση.