Η διεθνής χρηματιστηριακή κρίση άφησε τα αποτυπώματά της χτες και στη χώρα μας, καθώς ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου παρουσίασε μείωση 2,87%,τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά αυξήθηκαν στο 13% - 13,5%, ενώ στη χτεσινή δημοπρασία πολυετών Ομολόγων το υπουργείο Οικονομικών έκανε δεκτές προσφορές με επιτόκιο 0,8% υψηλότερο από το επιτόκιο βάσης που είχε ανακοινώσει. Παράλληλα, συνεχίστηκε και χτες η πίεση στη δραχμή σε δύο επίπεδα. Ξένοι, κυρίως, επενδυτές προχώρησαν σε μαζικές πωλήσεις δραχμών έναντι ECU, ενώ υπήρξε και βραχυχρόνιος δανεισμός δραχμών, στοιχείο απαραίτητο για την εκδήλωση κερδοσκοπικών επιθέσεων. Για τη διατήρηση της ισοτιμίας της δραχμής, η Τράπεζα της Ελλάδας έκανε και νέες παρεμβάσεις στις αγορές κεφαλαίου, ενώ εκδηλώθηκαν εκροές συναλλάγματος 500 - 600 εκατ. ECU. Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι οι επόμενες 2-3 ημέρες θα είναι κρίσιμες για το ελληνικό νόμισμα. Παράλληλα, εμφανίστηκαν χτες και πάλι τα σενάρια για υποτίμηση ή ταχεία διολίσθηση της δραχμής, στην προοπτική ένταξής της το α εξάμηνο του 1998 στο μηχανισμό σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος.

Παρά τις προσπάθειες που παράγοντες του Χρηματιστηρίου έκαναν όλες τις τελευταίες μέρες, για να αποφευχθεί πτώση των τιμών στη Σοφοκλέους, χτες αποδείχτηκε για μια ακόμα φορά ότι τα "κοράκια" του χώρου δεν αφήνουν ούτε μια ευκαιρία να πάει χαμένη. Ετσι, παρά το γεγονός ότι η χτεσινή συνεδρίαση ξεκίνησε "ψύχραιμα" και μετά το πρώτο ημίωρο ο γενικός δείκτης ήταν περίπου στα επίπεδα της Δευτέρας, από τις 11.45 μέχρι το τέλος της συνεδρίασης σημειώθηκε συνεχής πτωτική τάση. Την εικόνα αυτή, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, συνέθεσαν τόσο οι πωλήσεις που πραγματοποίησαν "ξένοι θεσμικοί επενδυτές", προκειμένου να "πατσίσουν" ζημιές που είχαν από άλλα χρηματιστήρια, όσο και ελληνικές μεγάλες χρηματοοικονομικές εταιρίες. Το αποτέλεσμα ήταν στο τέλος της συνεδρίασης ο δείκτης να χάσει 2,87%. Αν συνυπολογιστεί και η "πτώση" από τη συνεδρίαση της Δευτέρας, τότε η κάμψη των δύο ημερών είναι της τάξης του 5,37%, ενώ οι τιμές πολλών μετοχών έχουν διαμορφωθεί σε τέτοια χαμηλά επίπεδα, ώστε είναι ήδη ελκυστικές, για να ξεκινήσει ο νέος κύκλος του τζόγου από τους "θεσμικούς επενδυτές", τους μόνους συναλλασσόμενους με το Χρηματιστήριο, που ανεξάρτητα από την πορεία των μετοχών και τις σχετικές μεγάλες ή μικρές διακυμάνσεις τους, είναι οι μόνοι που τελικά πάντα είναι οι κερδισμένοι.

Ο πονοκέφαλος του οικονομικού επιτελείου αυτή τη στιγμή εντοπίζεται στο θέμα της διατήρησης της ισοτιμίας της δραχμής, καθώς εκδηλώνονται φόβοι για επανάληψη των κερδοσκοπικών επιθέσεων που έλαβαν χώρα το Μάη του 1994, αμέσως μετά την κυβερνητική απόφαση για την απελευθέρωση της βραχυπρόθεσμης κίνησης κεφαλαίων. Κυβερνητικοί παράγοντες φέρονται να εκφράζουν την άποψη ότι θα προτιμούσαν μια μεγάλη εκροή συναλλάγματος, που θα εκδηλωνόταν τις μέρες που το χρηματιστηριακό "κραχ" είχε επεκταθεί σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου, από το να συνεχιστούν οι εκροές, έστω και σε μικρές δόσεις, τις επόμενες ημέρες, τη στιγμή δηλαδή που η αναταραχή διεθνώς φαίνεται να κοπάζει. Και αυτό που φοβούνται είναι μήπως η συνέχιση της εξόδου συναλλάγματος από τη χώρα, στο αμέσως προσεχές διάστημα - συγκεκριμένα μέχρι την Παρασκευή - πάρει μεγαλύτερες και ανεξέλεγκτες διαστάσεις την ερχόμενη βδομάδα κατά τα πρότυπα του 1994. Και υπάρχει σοβαρός προβληματισμός αν θα μπορέσει η δραχμή να προβάλει αντιστάσεις σε μια διαφαινόμενη νέα κερδοσκοπική επίθεση. Ολα αυτά τα σενάρια συνδέονται με την προοπτική εισόδου της δραχμής στο μηχανισμό σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του ΕΝΙ, μέχρι το α εξάμηνο του 1998 και μιας έντονης φημολογίας ότι η είσοδος θα συνδυαστεί και με"αναπροσαρμογή" της ισοτιμίας στα πραγματικά δεδομένα, καθώς - υποστηρίζεται - ότι η πολιτική της "σκληρής" δραχμής έχει οδηγήσει σε υπερτίμησή της ως προς τα ευρωπαϊκά κυρίως νομίσματα.

Οι εξελίξεις στα διεθνή χρηματιστήρια και η αντανάκλασή τους στη Σοφοκλέους απασχόλησαν χτες την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Ο Δ. Ρέππας ανέφερε ότι η κρίση άγγιξε και το ελληνικό χρηματιστήριο, λόγω της διεθνοποίησης της οικονομίας, αλλά, παρ' όλα αυτά, δεν παρουσιάστηκαν μεγάλα προβλήματα για τη χώρα μας.

Ερωτώμενος, για το αν η κυβέρνηση σκέφτεται να προχωρήσει σε αυξήσεις των επιτοκίων, σαν ανάχωμα στην επέκταση της κρίσης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε ότι δεν αντιμετωπίζει τέτοιο θέμα η κυβέρνηση.

Εκτόνωση των φαινομένων της κρίσης, που παρουσιάστηκε τις τελευταίες μέρες στα διεθνή χρηματιστήρια, εμφανίστηκε χτες στα περισσότερα διεθνή χρηματιστήρια, όπου οι τιμές των μετοχών παρουσίασαν σημαντικές αυξήσεις. Παρά το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει με βεβαιότητα αν και πόσο αυτή η "αναστάτωση" ξεπεράστηκε οριστικά, η γρήγορη και σχεδόν αυτόματα ανάκαμψη των τιμών δείχνει και το μέγεθος του "παιχνιδιού" που όλες αυτές τις μέρες ήταν σε εξέλιξη. Ενα "παιχνίδι" τζόγου, από το οποίο βγήκαν κερδισμένες οι πολυεθνικές χρηματοοικονομικές εταιρίες που έσπευσαν να εκμεταλλευτούν τη μεγάλη πτώση των τιμών, ώστε να ανανεώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους με "χαρτιά" που αγόρασαν σε ιδιαίτερα φτηνές τιμές.

Σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, οι τιμές των μετοχών στην αμερικανική χρηματαγορά παρουσίασαν αλματώδη άνοδο χτες το απόγευμα, μετά από τις δηλώσεις του Αλαν Γκρίνσπαν, προέδρου του Ομοσπονδιακού Θησαυροφυλακίου, ο οποίος εκτίμησε ότι η κρίση στη διεθνή οικονομική σκηνή μπορεί να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό, αν και "πικρό", φάρμακο για την αμερικανική οικονομία.

Ο βιομηχανικός δείκτης του "Dow Jones" άρχισε να ανεβαίνει με τρελούς ρυθμούς, ξεπερνώντας σύμφωνα με το "CNNfn" σε άνοδο τις 100 μονάδες (ή περίπου 4,71% συνολικά), μετά από τις εκτιμήσεις του Γκρίνσπαν. Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε επίσης ότι η πρόσφατη πτώση της διεθνούς αγοράς πιθανότατα θα κάμψει τον ενθουσιασμό των επενδυτών και θα μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ ταυτόχρονα χαρακτήρισε τη "διορθωτική" τάση των χρηματαγορών "κάτι το αναγκαίο".

Οσον αφορά τον "κίτρινο πυρετό", ο οποίος έπληξε αρχικώς την αγορά του Χονγκ Κονγκ, και προκάλεσε εν συνεχεία μαζικές πωλήσεις στη Γουόλ Στριτ, ο Γκρίνσπαν ήταν καθησυχαστικός: "Δεν μπορεί να επηρεάσει στην πραγματικότητα την αμερικανική ευημερία", είπε καταθέτοντας σε ειδική επιτροπή του αμερικανικού κογκρέσου για το θέμα.

Κατά τα άλλα, είπε, η αμερικανική οικονομία πιθανότατα θα "δει" άνοδο της παραγωγικότητας και συνέχιση της αύξησης του ΑΕΠ...

Η κρίση στη Νοτιοανατολική Ασία, κατέληξε ο Γκρίνσπαν, θα πλήξει ασφαλώς τις αμερικανικές εξαγωγές, αλλά όχι με "μόνιμες" συνέπειες.

Αλλά και στην Ευρώπη, η κατάσταση φάνηκε να αναστρέφεται. Οπως μετέδωσε το "Ρόιτερ" από το Λονδίνο, οι δείκτες των μετοχών στα περισσότερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια άνοιξαν με ισχυρή άνοδο, με το "Σίτι" 100 μονάδες πάνω (σχεδόν 3%) και ανάλογες τάσεις στα χρηματιστήρια της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Ιταλίας και της Σουηδίας.

Στο Χονγκ Κονγκ, από όπου ξεκίνησε η κρίση, πριν από μία βδομάδα, το Χρηματιστήριο παρουσίασε άνοδο - ρεκόρ, ύψους 18,82% στη χτεσινή του συνεδρίαση.

Οικονομικοί αναλυτές σχολίαζαν πως "δεν πρόκειται να υπάρξει μεγάλη πίεση, λόγω πωλήσεων άμεσα" κι ότι "δεν πρόκειται να κάνουμε τον κύκλο και να πάμε κατευθείαν πάνω άμεσα"...

Εγινε και αυτό. Η ιδιωτική αστυνομική δύναμη που έχει προσληφθεί από τη διοίκηση του Χρηματιστηρίου, σε ρόλο "Ράμπο" εμπόδισε χτες τον συντάκτη του "Ρ" να εισέλθει στο χώρο. Στην αρχή ζήτησαν δημοσιογραφική ταυτότητα και όταν τους επιδείχτηκε, ζήτησαν ειδικό έγγραφο από τη διεύθυνση της εφημερίδας ότι ο συγκεκριμένος συντάκτης ασχολείται με το χρηματιστηριακό ρεπορτάζ...

Αρνήθηκαν να φέρουν σε επαφή τον συντάκτη με τη διεύθυνση του Χρηματιστηρίου αν και τους ζητήθηκε επιμόνως, και όταν ο τελευταίος τους είπε ότι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να τον εμποδίσουν να κάνει τη δουλία του, οι "Ράμπο" του Χρηματιστηρίου διατύπωσαν τη δική τους γνώμη δείχνοντας το... μπόι τους.

Για το επεισόδιο ενημερώθηκε η διοίκηση της ΕΣΗΕΑ. Σε επικοινωνία που είχε η τελευταία με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας (κυβερνητικό υπεύθυνο για το Χρηματιστήριο) ο κ. Φωτειάδης τους διαβεβαίωσε ότι θα διατάξει ανάκριση για το επεισόδιο, ενώ δήλωσε άγνοια για τα περί προσκόμισης εγγραφών για την είσοδο συντακτών στην αίθουσα του Χρηματιστηρίου.

Δεν έχουμε καμία πρόθεση να αμφισβητήσουμε την ειλικρίνεια των προθέσεων της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου υπουργείου. Απλώς επισημαίνουμε την ευθύνη εκείνων που έστησαν μηχανισμούς "φύλαξης" του Χρηματιστηρίου, στα πρότυπα της προστασίας νυκτερινών κέντρων...