Copyright 2024 The Associated

Από τη Σύνοδο των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων

«Οι κοινωνίες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να ενσωματωθούν στην ΕΕ και η ΕΕ πρέπει να προσφέρει όλα τα οφέλη της ένταξης», είπε ο Βαρχέλι, ενώ, χαρακτηρίζοντας το «αναπτυξιακό» σχέδιο «φιλόδοξο», έσπευσε να ζητήσει επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων που απαιτεί το μεγάλο κεφάλαιο ώστε να βρει ακόμα πιο πρόσφορο έδαφος για τις μπίζνες του στην περιοχή. «Πρέπει να εφαρμόσετε τους κανόνες της ΕΕ και μπορείτε να γίνετε μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς ακόμα και πριν γίνετε μέλος της ΕΕ», όπως είπε απευθυνόμενος στους Βαλκάνιους ηγέτες.

Από τη μεριά του ο οικοδεσπότης της συνάντησης, Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, περιέγραψε το σχέδιο ως «αληθινά ενθαρρυντικό αποτέλεσμα μιας φιλικής και ανοιχτής ανταλλαγής απόψεων» (με δεδομένα διάφορα παζάρια που προηγήθηκαν για να προσανατολιστούν κεφάλαια σε συγκεκριμένες προτεραιότητες της μίας ή της άλλης μερίδας της αστικής τάξης) και μίλησε για «αναγνώριση από την ΕΕ των εδώ και δεκαετίες προσπαθειών μας να οικοδομήσουμε κοινό μέλλον ενάντια στους άγριους ανέμους του παρελθόντος, που όμως επίσης μας προκαλεί να δείξουμε τη δική μας ετοιμότητα να μοιραστούμε ένα ευρωπαϊκό πεπρωμένο».

Είχε προηγηθεί την Τετάρτη «συνάντηση για την ασφάλεια» με τη συμμετοχή κι άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (π.χ. της Μολδαβίας) αλλά και με τον ίδιο τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος διαμήνυσε ότι «όλοι (σ.σ. στη Νοτιοανατολική Ευρώπη) είμαστε εξίσου άξιοι να είμαστε μέρος της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής κοινότητας», ενώ πρότεινε οι χώρες της περιοχής να προχωρήσουν ακόμα και σε συμπαραγωγές νέων εξοπλισμών.

Από τη μεριά του ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός, Αλμπιν Κούρτι, δεν συμμετείχε διά ζώσης στη χτεσινή συνάντηση, αν και παρευρέθηκε στην προχτεσινή. Από το Δουβλίνο, όπου είχε επίσημες επαφές και αναμενόταν να παρέμβει διαδικτυακά στη συνάντηση των Τιράνων, μιλώντας στο Βασιλικό Πανεπιστήμιο σημείωσε ότι «η ασφάλεια του Κοσσυφοπεδίου δεν είναι μόνο εθνική προτεραιότητα, αλλά και ευρωπαϊκή».

Σχολιάζοντας εμμέσως πλην σαφώς (και) τις σχέσεις Σερβίας - Κοσόβου, ο Ράμα δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι οι διμερείς διαφωνίες δεν πρέπει να αναμειγνύονται στην εφαρμογή του «αναπτυξιακού σχεδίου» της ΕΕ.

Διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη στο Βερολίνο, μεταξύ των ΥΠΕΞ της Αρμενίας, Αρ. Μιρζογιάν, και του Αζερμπαϊτζάν, Τζ. Μπαϊράμοφ, εν μέσω εντάσεων στα σύνορα και γεωπολιτικού ανταγωνισμού ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσίας και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων για διαμεσολάβηση και «διευθέτηση» της σύγκρουσης με τους δικούς τους όρους. Οι ΥΠΕΞ θα συνεχίσουν τις εργασίες για ορισμένα βασικά ζητήματα του σχεδίου «συνθήκης ειρήνης».

Νωρίτερα, Γερεβάν και Μπακού επιβεβαίωσαν τα σχέδια για συνάντηση για ζητήματα διευθέτησης μεταξύ των δύο χωρών, όπως είχε συμφωνηθεί σε συνάντηση των ηγετών του Αζερμπαϊτζάν, της Αρμενίας και της Γερμανίας, στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, στα μέσα Φλεβάρη.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχ. Αλίεφ, κατηγόρησε προχτές τους ηγέτες της Γαλλίας και της ΕΕ ότι «δαιμονοποιούν» τη χώρα του, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει την «παραμικρή διάθεση» να επιτεθεί στην Αρμενία, η οποία από την πλευρά της κατηγορεί το Μπακού ότι σχεδιάζει μια νέα σύγκρουση.

Σε συνάντηση που είχε με αντιπροσωπεία Γερμανών επιχειρηματιών, ο Αλίεφ είπε ότι το Αζερμπαϊτζάν δεσμεύεται στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη γειτονική χώρα και ότι οι δηλώσεις που του αποδίδουν την πρόθεση να ξεκινήσει μια νέα στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της Αρμενίας προέρχονται από «υπονοούμενα» του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν.

Το Μπακού κατηγορεί το Παρίσι ότι έχει ταχθεί υπέρ του Γερεβάν και υποκινεί έναν νέο πόλεμο στον Καύκασο, εξοπλίζοντας την Αρμενία. Πριν από μερικές μέρες ο Μακρόν έκανε λόγο για «κίνδυνο κλιμάκωσης» μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και αμέσως μετά ο υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων, Σ. Λεκορνί, πήγε στο Γερεβάν για να ενισχύσει τη συνεργασία των δύο χωρών στον αμυντικό τομέα.

Τον Δεκέμβρη, το υπουργείο Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε την απέλαση δύο Γάλλων διπλωματών, τους οποίους κατηγόρησε για ενέργειες «ασύμβατες ως προς τη διπλωματική ιδιότητά τους».

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος του αρμενικού Κοινοβουλίου, Αλ. Σιμονιάν, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Αρμενία να αποχωρήσει από τη στρατιωτική «συμμαχία» της Ρωσίας, Οργανισμός Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), αν και, όπως είπε, η κυβέρνηση δεν έχει λάβει ακόμη κάποια απόφαση.

Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός, Ν. Πασινιάν, είχε δηλώσει ότι η Αρμενία «παγώνει» τη συμμετοχή της στον CSTO.

«Δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για αλλαγή της πολιτικής πορείας ή κάτι τέτοιο. Συζητάμε τρόπους μείωσης των απειλών που μπορεί να αντιμετωπίσει η Αρμενία. Δεν υπάρχει απόφαση για αποχώρηση από τον CSTO, αλλά δεν το αποκλείουμε. Είναι κάτι που συζητάει και η κοινωνία μας και μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει ζήτηση γι' αυτό», είπε ο Σιμονιάν.

«Χρειαζόμασταν προστασία τόσο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ όσο και στο κυρίαρχο έδαφος της Αρμενίας. Ωστόσο, έγινε σαφές ότι ο σύμμαχός μας δεν μας βοηθούσε», πρόσθεσε.

«Δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για το ΝΑΤΟ, δεν έχουμε συζητήσει κάτι τέτοιο στην κυβέρνηση. Οσο για την ΕΕ, δεν είναι στρατιωτική συμμαχία, είμαστε έτοιμοι να ενισχύσουμε τις σχέσεις μαζί της», τόνισε ακόμη.

Παράλληλα, ο Σιμονιάν επισήμανε ότι η Αρμενία προσπαθεί «να αγοράσει όπλα από όλα τα πιθανά μέρη». «Αν κάποιος νιώθει άβολα γι' αυτό, είναι δικό του πρόβλημα», πρόσθεσε.