ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 19 Ιούνη 2005
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΠΟΛΥΜΟΡΦΕΣ ΕΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Εργαζόμενοι έρμαια τ' αφεντικού σαν... δούλοι

Ναι, στη σημερινή Ελλάδα υπάρχουν... δούλοι! Ανθρωποι που δουλεύουν για ένα ξεροκόμματο. Σε άθλιες κι επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Χωρίς ωράριο, χωρίς ασφάλιση, χωρίς δικαιώματα. Το αφεντικό τους το έχει ξεκαθαρίσει: «Σας απασχολώ όποτε, όσο κι όπου θέλω, σας πληρώνω αν και όποτε γουστάρω»! Τους κρατούν στη δουλιά μέχρι να τους ξεζουμίσουν και μετά τους απολύουν, χωρίς αποζημίωση, ή τους «μεταπωλούν» σε άλλα αφεντικά, σαν εμπόρευμα.

Οι σύγχρονοι μισθωτοί σκλάβοι της «μαύρης» εργασίας είναι πολλοί. Καθαρίστριες που καθαρίζουν σπίτια και άλλα κτίρια, «μπέιμπι σίτερ» που φυλάνε παιδιά, κάνοντας κι άλλες δουλιές του σπιτιού, γυναίκες και άνδρες που δουλεύουν σε κουζίνες φαγάδικων και καφετεριών, παιδιά με μηχανάκια που διανέμουν φαγητά, γκαρσόνια που σερβίρουν σε καφετερίες και μπαρ, νέοι που μοιράζουν στους δρόμους έντυπα και άλλο υλικό, άλλοι που εργάζονται σε «κούριερ» μεταφέροντας δέματα, «σεκιουριτάδες», που απασχολούνται σε εταιρίες φύλαξης και ασφάλειας, εργάτες που δουλεύουν στα χωράφια κ.ά.

Τους... είλωτες της σημερινής Ελλάδας τους γεννά και αναπαράγει ο καπιταλισμός. Τους διατηρεί ο φόβος της ανεργίας, ο τρόμος της φτώχειας. Τους χρειάζεται η θεοποίηση της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους. Τους πληθαίνει η πολιτική της εμπορευματοποίησης και των ιδιωτικοποιήσεων, της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, της καταπάτησης των εργατικών δικαιωμάτων, της αφαίρεσης των λαϊκών κατακτήσεων.

Οχι, το καπιταλιστικό σύστημα δεν ενδιαφέρεται να εξαφανίσει αυτή τη σκλαβιά. Να την αυξήσει επιθυμεί. Οι «διαρθρωτικές αλλαγές» που προωθούν οι κυβερνήσεις του, σκοπό έχουν ν' αφαιρέσουν από τους εργαζόμενους κάθε δικαίωμα στη ζωή. Αυτό εννοούν οι κυβερνώντες όταν μιλούν για «σύγκλιση προς τα κάτω». Αλλη μια απόδειξη πως χωρίς ενότητα δράσης σε ταξική κατεύθυνση της εργατικής τάξης, χωρίς τη συσπειρωμένη στο δικό τους μέτωπο κοινωνικοπολιτική πάλη του λαού για την ανατροπή της πολιτικής και της εξουσίας του κεφαλαίου, δεν υπάρχει διέξοδος.

Στο σημερινό ρεπορτάζ του «Ρ» κάνουμε μια προσπάθεια ν' αναδείξουμε την κατάσταση που επικρατεί σε κάποιους απ' αυτούς του χώρους εργασίας, έχοντας την επίγνωση ότι στο χαρτί είναι δύσκολο ν' αποτυπωθεί το μέγεθος της ταξικής εκμετάλλευσης και άγος της ανθρώπινης τυραννίας, που βιώνουν χιλιάδες εργαζόμενοι στη χώρα μας...


ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ελένη ΤΖΗΚΑ

ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ
Δουλιά χωρίς ανάσα

Οι καθαρίστριες δεν έχουν περιθώριο ούτε ν' ανασάνουν, αφού τ' αφεντικά προσλαμβάνουν πολύ λιγότερες απ' όσες απαιτούν οι ανάγκες

Eurokinissi

Οι καθαρίστριες δεν έχουν περιθώριο ούτε ν' ανασάνουν, αφού τ' αφεντικά προσλαμβάνουν πολύ λιγότερες απ' όσες απαιτούν οι ανάγκες
Η δουλιά της καθαρίστριας είναι κοπιαστική, όχι όμως και προσοδοφόρα. Οι εργαζόμενες στα ιδιωτικών συνεργείων καθαριότητας δουλεύουν όσο κι όπως τις διατάξουν τ' αφεντικά. Υπάρχουν μέρες που απασχολούνται πάνω από 10 ώρες και κάποιες άλλες 4. Οι συμβάσεις εργασίας είναι ατομικές κι η αμοιβή τους τρία ευρώ την ώρα, και ανασφάλιστες. Κι όσες έχουν την «τύχη» ν' ασφαλιστούν, οι εργολάβοι κολλούν ένσημα μόνο για τέσσερις ώρες ημερησίως, ενώ άδεια και δώρο είναι «άγνωστο γράμμα» γι' αυτές. Δεν έχουν περιθώριο ούτε ν' ανασάνουν, αφού τ' αφεντικά προσλαμβάνουν πολύ λιγότερες εργαζόμενες απ' όσες απαιτούν οι ανάγκες, σχεδόν τις μισές.

«Ολη τη μέρα πρέπει να είσαι με μια μάπα στο χέρι» λέει η Π. Θ., η οποία εργαζόταν σε ιδιωτικό συνεργείο που ανέλαβε εργολαβία το ΤΕΙ Λάρισας. «Από την ώρα που πιάνεις δουλιά μέχρι που να φύγεις είσαι στο πόδι. Δουλεύαμε μέχρι και 12 ώρες την ημέρα, με το "έτσι θέλω" του αφεντικού. Κι αυτό γιατί είχε προσλάβει μόνο οκτώ εργαζόμενες, αν και χρειαζόταν είκοσι».

ΝΤΙΛΙΒΕΡΙ
Ολο το 24ωρο στην «τσίτα»

Στη βιάση τους να φτάσουν, αρκετές φορές διακυβεύουν και τη σωματική τους ακεραιότητα, αφού ο χρόνος είναι χρήμα για τους εργοδότες τους
Στη βιάση τους να φτάσουν, αρκετές φορές διακυβεύουν και τη σωματική τους ακεραιότητα, αφού ο χρόνος είναι χρήμα για τους εργοδότες τους
Τα «ντιλίβερι μπόι» αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι της εργαζόμενης νεολαίας, καθώς η διανομή κατ' οίκον αποτελεί, πλέον, αναγκαίο κακό για τη διατροφή πολλών ανθρώπων. Κι όσο πιο «γρήγορο» είναι το φαγητό τους, άλλο τόσο γρήγοροι πρέπει να είναι και οι διανομείς του. Ο χρόνος είναι χρήμα για τους εργοδότες τους - αλίμονό τους αν καθυστερήσουν μία παραγγελία - αλλά και για τους ίδιους που ευελπιστούν σε ένα καλό μπουρμπουάρ, αφού τα 3 ευρώ την ώρα που πληρώνονται είναι πολύ λίγα. Στη βιάση τους να φτάσουν με το μηχανάκι, αρκετές φορές διακυβεύουν και τη σωματική τους ακεραιότητα, κινούμενοι μέσα στο κυκλοφοριακό χάος των πόλεων. Κι αν συμβεί κάτι σ' αυτούς ή στο μηχανάκι, «μαύρο - φίδι που τους έφαγε», καθώς, εκτός από το ότι είναι ανασφάλιστοι, η συμφωνία που τους βάζουν να υπογράφουν οι εργοδότες είναι «ρητή» και κατηγορηματική: «Ο,τι ζημιά κι αν πάθεις είναι πρόβλημα δικό σου κι εσύ την καλύπτεις».

Ο Βασίλης Καράμπαλης, 21 ετών, σπουδαστής σε ΤΕΙ, δούλευε ως «ντιλίβερι» σε φαστ φουντ. Πριν από λίγες βδομάδες αναγκάστηκε να σταματήσει τη δουλιά εξαιτίας ενός ατυχήματος που είχε και είναι άνεργος. «Πρέπει να είσαι στην τσίτα όλη τη μέρα», λέει. «Ανά πάσα στιγμή, 24 ώρες το 24ωρο μπορεί να σε πάρει ο εργοδότης τηλέφωνο και να σου πει "έλα γρήγορα στη δουλιά έχει κίνηση"».

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ «ΣΕΚΙΟΥΡΙΤΙ»
Ανασφαλείς και τρομοκρατημένοι

Οι «σεκιουριτάδες» δουλεύουν 12 ώρες την ημέρα, χωρίς διάλειμμα και πολλές φορές εργάζονται επί ένα μήνα χωρίς ρεπό...
Οι «σεκιουριτάδες» δουλεύουν 12 ώρες την ημέρα, χωρίς διάλειμμα και πολλές φορές εργάζονται επί ένα μήνα χωρίς ρεπό...
Δουλεύουν για την ασφάλεια των άλλων και οι ίδιοι είναι απροστάτευτοι στα νύχια των αφεντικών. Οι εργαζόμενοι στις εταιρίες «σεκιούριτι» πληρώνονται πενταροδεκάρες - 2,70 ευρώ την ώρα - και πολλοί υπογράφουν σε «λευκό χαρτί», στο οποίο ο εργοδότης συμπληρώνει το ποσό της αμοιβής τους που εκείνος θέλει. Μάλιστα, δεν επιτρέπουν στους εργαζόμενους να μιλούν μεταξύ τους για το ύψος της αμοιβής. Δουλεύουν 12 ώρες την ημέρα, χωρίς διάλειμμα και πολλές φορές εργάζονται επί ένα μήνα χωρίς ρεπό. Πολλοί μένουν στη δουλιά δυο - τρεις μήνες και μετά είτε μεταβιβάζονται σε άλλα αφεντικά - όπως γινόταν με τους δούλους - είτε απολύονται χωρίς να πάρουν καν χαρτί απόλυσης και, βεβαίως, χωρίς αποζημίωση. Δεν είναι ασφαλισμένοι, δεν πληρώνονται επιπλέον για νυχτερινά, Κυριακές κι αργίες, δεν παίρνουν το Δώρο.

Ο Βαγγέλης Κουκουμήτρος δούλευε σε διάφορες εταιρίες «σεκιούριτι» από το 1998 μέχρι πέρσι. Απολύθηκε όταν φύλαγε την «Τελεστέτ» κι ενώ συμμετείχε στη δημιουργία του σωματείου στη Λάρισα. «Οι εταιρίες - λέει - μας συμπεριφέρονται λες και είμαστε δούλοι. Για μας η λέξη δικαίωμα είναι άγνωστη, ξέρουμε μόνο τη λέξη υποχρέωση. Τ' αφεντικά κονομάνε - και θα κονομάνε περισσότερα στο μέλλον - καθώς με την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και με την καλλιέργεια της φοβίας ν' απλώνεται παντού, η δουλιά τους θ' αυξάνεται κι εμείς υποφέρουμε και πεινάμε».

ΜΠΕΪΜΠΙ ΣΙΤΕΡ
Κάνουν και τις υπηρέτριες

Τις αποκαλούν μπέιμπι σίτερ, αλλά κάνουν και τις υπηρέτριες. Γιατί μπορεί να προσλαμβάνονται για τη φύλαξη μικρών παιδιών, όμως κάνουν κι άλλες δουλιές του σπιτιού τους. Μαγείρεμα, σκούπισμα, σφουγγάρισμα, σίδερο, ψώνια στη λαϊκή. Το λιγότερο που δουλεύουν είναι οκτώ ώρες την ημέρα - ανάλογα με το ωράριο των γονιών - για 300, το πολύ 500 ευρώ το μήνα και χωρίς ασφάλιση. Αναγκάζονται ακόμα και το Σαββατοκύριακο να βρίσκονται πάνω από το τηλέφωνο μήπως και τις χρειαστούν «εκτάκτως» οι εργοδότες επειδή θα βγουν για διασκέδαση.

«Ξέρουν να δίνουν μόνο εντολές όσοι μας παίρνουν στη "δούλεψή" τους», λέει η Δ.Γκ., η οποία, εδώ και δύο χρόνια κάνει τη δουλιά της «μπέιμπι σίτερ». «Νομίζουν ότι έχουν μόνο δικαιώματα κι εμείς μόνο υποχρεώσεις και μας καθορίζουν τη ζωή σύμφωνα με το δικό τους πρόγραμμα».

ΣΕΡΒΙΤΟΡΟΙ
Πενιχρό μεροκάματο

Η δουλιά του σερβιτόρου φαίνεται εύκολη. Αν προσέξει όμως κανείς τους ρυθμούς και στη δεξιοτεχνία που χρειάζεται θα καταλάβει ότι είναι από τις δύσκολες. Οι σερβιτόροι είναι συνεχώς στο πέρα - δώθε μ' ένα δίσκο στο χέρι, πρέπει να 'χουν τα μάτια τους δεκατέσσερα για να μην του ξεφύγουν τα γνεψίματα των πελατών και το μυαλό τους τετρακόσια για να μην ξεχάσουν καμιά παραγγελία. Ομως, εκτός από κάποιες περιπτώσεις που δουλεύουν στα «σκυλάδικα» κι έχουν τα «τυχερά» τους - κι αυτοί εργάζονται σε καθεστώς ανασφάλειας και αβεβαιότητας - οι περισσότεροι είναι του πενιχρού μεροκάματου των 20 και 25 ευρώ. Κάποτε τα φιλοδωρήματα ήταν ένα πενιχρό συμπλήρωμα. Τώρα όμως λίγοι είναι αυτοί που δίνουν φιλοδώρημα αφού δεν αντέχει η τσέπη των πελατών που καλούνται να πληρώσουν επτά ευρώ ένα ποτό και τέσσερα ευρώ έναν καφέ.

«Πολλές οι ώρες, πολλή δουλιά, χωρίς γιορτές και σχόλες και καμιά απολαβή τόσα χρόνια» λέει η Ξ. Γκ., η οποία δούλευε, επί δέκα χρόνια, σε διάφορες καφετερίες χωρίς αυτό να φαίνεται πουθενά, αφού ήταν ανασφάλιστη. Τα μοναδικά ένσημα της είναι αυτά που κατάφερε να πάρει από τον τελευταίο εργοδότη της, ύστερα από καταγγελία που έκανε στο ΙΚΑ...

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ «ΛΑΝΤΖΑΣ»
Εξαντλητικά ωράρια

Είναι οι γυναίκες της κουζίνας. Οι αφανείς των εστιατορίων και των καφετεριών. Ετοιμάζουν τους μεζέδες και τα ορεκτικά των πελατών, κάνουν λάντζα και καθαριότητα κι ό,τι άλλο προκύψει. Δουλεύουν από νωρίς το απόγευμα και μέχρι την ώρα που θα φύγει και η τελευταία παρέα του μαγαζιού, που πολλές φορές κάθεται μέχρι τα ξημερώματα. Κι άμα «πέσουν» πολλές παρέες μαζί, αν και δε φτάνουν δύο χέρια, πρέπει να τα κάνουν όλα. «Βγάζουν», ταυτόχρονα, δεκάδες παραγγελίες, αφού πρώτα πλύνουν πιάτα, ποτήρια, μαχαιροπίρουνα, κατσαρόλες. Οσες και αν είναι, όμως οι ώρες και όση κι αν είναι η δουλιά, η «ταρίφα» του μεροκάματου είναι «κομμένη» στα 25 ευρώ την ημέρα. Για νυχτερινά, Κυριακές κι αργίες, όπως και ένσημα ούτε λόγος να γίνεται. Και στην περίπτωση που κάνουν έφοδο οι ελεγκτές του ΙΚΑ ή της αστυνομίας, ο εργοδότης τις στέλνει να κρυφτούν στην τουαλέτα του μαγαζιού για όσο κρατήσει ο έλεγχος. Ελεύθερο χρόνο και δική τους ζωή δεν έχουν κι αναγκαστικά «ξεχνούν» οικογένεια και υποχρεώσεις στο σπίτι. Μόνο ό,τι προλάβουν τις πρωινές ώρες κι ύστερα από ξενύχτι.

Η Κατερίνα Ζιώγκου, δουλεύει εδώ και δύο χρόνια σε κουζίνα καφετερίας. Κάνει 8 μεροκάματα σε 6 μέρες, αφού το Σαββατοκύριακο κάνει δύο βάρδιες την ημέρα. «Δε σ' αφήνουν να ξαποστάσεις ούτε για ένα λεπτό», λέει. «Είμαστε οι γυναίκες της "λάντζας". Εκεί καταντήσαμε να είναι όλη η ζωή μας. Εξω από την κουζίνα δεν υπάρχει τίποτα άλλο για μας. Σκέφτομαι ακόμα κι αν θα πάρω άδεια για μια βδομάδα το καλοκαίρι, αφού αυτή θα είναι άνευ αποδοχών».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ