«Κάθε προσπάθεια για διακοπή ή ανακοπή της ροής του νερού που ανήκει στο Πακιστάν σύμφωνα με τη Συνθήκη Υδάτων του Ινδού (ποταμού) και ο σφετερισμός δικαιωμάτων παρόχθιων περιοχών θα εκληφθεί ως Πράξη Πολέμου και θα απαντηθεί με την πλήρη ισχύ όλου του εύρους της εθνικής μας (στρατιωτικής) δύναμης» διαμήνυσε χτες το Πακιστάν, μετά από έκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας που συγκλήθηκε με φόντο τη ραγδαία επιδείνωση στις σχέσεις με την Ινδία.

Η ίδια ανακοίνωση σημείωνε ότι «το Πακιστάν θα κάνει χρήση του δικαιώματός του να αναστείλει κάθε διμερή συμφωνία με την Ινδία», περιλαμβανομένης της Συμφωνία της Σίμλα, «μέχρι η Ινδία να πάψει έκδηλα να στηρίζει την τρομοκρατία μέσα στο Πακιστάν, τις δολοφονίες αλλοεθνών και τη μη συμμόρφωση στο διεθνές δίκαιο και τις Αποφάσεις του ΟΗΕ για το Κασμίρ».

Η ραγδαία επιδείνωση στις διμερείς σχέσεις των δύο πυρηνικών κρατών σημειώνεται λίγα 24ωρα μετά την πολύνεκρη επίθεση ενόπλων στην ινδική πόλη Παλχαγκάμ, σε ινδική ζώνη του Κασμίρ στα Ιμαλάια, για την οποία το Νέο Δελχί κατηγόρησε το Ισλαμαμπάντ ως συνένοχο.

Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε το «Μέτωπο Αντίστασης», αυτονομιστική οργάνωση που άρχισε να δρα στο ινδικό Κασμίρ το 2019, αφού η κυβέρνηση Μόντι ανέστειλε το καθεστώς αυτονομίας που μέχρι τότε απολάμβανε το κρατίδιο Τζαμού - Κασμίρ, το οποίο ορίστηκε σε «περιοχή ομοσπονδιακά ελεγχόμενη». Μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην περιοχή είναι μουσουλμάνοι, που φέρονται να αντιμετωπίζουν καταπίεση και διακρίσεις από ινδουιστές, με τη στήριξη της ινδικής κυβέρνησης (όπου σήμερα πλειοψηφεί το ινδουιστικό κόμμα BJP του Ναρέντρα Μόντι).

Το Κασμίρ αποτελεί περιοχή για σημαντικά τμήματα της οποίας οι δύο χώρες διαφιλονικούν για δεκαετίες, ενώ οι ισορροπίες σε αυτήν στάθηκαν βασική αφορμή για τις περισσότερες από τις πολεμικές διενέξεις μεταξύ των δύο πυρηνικών ασιατικών δυνάμεων.

Η «Συμφωνία της Σίμλα» ήταν η συνθήκη ειρήνης, με την οποία τελείωσε ο 3ος ινδο-πακιστανικός πόλεμος (1971) και ολοφάνερα το ενδεχόμενο αναστολής της σηματοδοτεί ένα νέο σοβαρό πεδίο ανάφλεξης στην Ασία, σε μια περίοδο που οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί φουντώνουν σε όλες τις ζώνες του πλανήτη.

Εξίσου σοβαρή είναι και η απόφαση της Ινδίας για αναστολή της «Συνθήκης Υδάτων του Ινδού» (Indus Waters Treaty - IWT), που οι δύο χώρες υπέγραψαν το 1960. Μάλιστα, όπως σημείωναν χτες διάφορα ΜΜΕ, έως τώρα δεν είχε ανασταλεί άλλη φορά, ακόμα και κατά τη στρατιωτική σύγκρουση του 1971-72...

Μεταξύ άλλων, η πακιστανική Επιτροπή Ασφαλείας στην ανακοίνωσή της διαμήνυσε ότι θα λάβει «σταθερή δράση» ενάντια σε κάθε «ινδική απειλή», χαρακτηρίζοντας τα μέτρα που ανακοίνωσε προχτές η ινδική κυβέρνηση «μονομερή, άδικα, πολιτικά υποκινούμενα και εξαιρετικά ανεύθυνα, στερούμενα νομικού ερείσματος».

Επίσης, η κυβέρνηση Σαρίφ (της ισλαμικής Πακιστανικής Μουσουλμανικής Ενωσης) ανακοίνωσε ότι κλείνει τα σύνορα του Πακιστάν με την Ινδία αλλά και τον εναέριο χώρο στις ινδικές αερογραμμές, ενώ κήρυξε και «ανεπιθύμητα πρόσωπα» (personae non gratae) πολλούς Ινδούς διπλωμάτες, ακυρώνοντας και τις βίζες Ινδών υπηκόων.

Από τη δική του μεριά, το Νέο Δελχί έχει καλέσει όλους τους Πακιστανούς υπηκόους στην Ινδία - πλην των διπλωματών - να εγκαταλείψουν τη χώρα μέχρι το αργότερο την ερχόμενη Τρίτη. Κάλεσε ακόμα τους Ινδούς υπηκόους στο Πακιστάν να επιστρέψουν το νωρίτερο δυνατό.

Οπως δήλωνε χτες κυβερνητικός αξιωματούχος στην εφημερίδα «The Hindu», «η Ινδία θα εξετάσει επιλογές που δεν είχε ποτέ έως τώρα αναλογιστεί όσον αφορά την IWT». Αυτές θα μπορούσαν να αφορούν και την αποχή από τις συνομιλίες για την ανάπτυξη ενός νέου «Μηχανισμού Διευθέτησης Διαφωνιών, την αλλαγή των σχεδίων της στους σταθμούς παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας ώστε να μπορεί να αποθηκεύει μεγαλύτερες ποσότητες υδάτων».

Ασιατικά δημοσιεύματα εξηγούσαν χτες ότι η Σταθερή Επιτροπή για τον Ινδό, δεν είχε ούτως ή άλλως συνεδριάσει από το 2022. Βασική της αποστολή είναι (με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και κυβερνητικών αξιωματούχων των δύο χωρών) να διευθετεί διαφωνίες για την διαχείριση των υδάτων του Ινδού, ενώ τον τελευταίο καιρό κύριο αντικείμενό της είχε γίνει η συγκρότηση ειδικού μηχανισμού με αυτόν το σκοπό. Το 2023 η Ινδία ζήτησε από το Πακιστάν «επαναδιαπραγμάτευση» της αρχικής συμφωνίας του 1960 με το επιχείρημα ότι έχουν αλλάξει πολλά δεδομένα από τότε. Τα ίδια δημοσιεύματα ανέφεραν ότι με βάση την αρχική συμφωνία, η Ινδία δεν μπορεί να αποθηκεύσει σημαντικές ποσότητες υδάτων και οφείλει να διατηρεί τα επίπεδα υδάτων σε προκαθορισμένα επίπεδα, ως όρο εγγύησης της ύδρευσης πακιστανικών αγροτικών καλλιεργειών.

Μέχρι τις 9 Μάη θα διαρκέσουν οι ετήσιες στρατιωτικές ασκήσεις με τον κωδικό «Balikatan 25», που ξεκίνησαν την περασμένη Δευτέρα ΗΠΑ - Φιλιππίνες στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, με φόντο την όξυνση της αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Κίνας σε όλα τα επίπεδα.

Τα γυμνάσια διεξάγονται στο στενό Luzon, μια περιοχή που εκτείνεται ανάμεσα στο ομώνυμο φιλιππινέζικο νησί και την Ταϊβάν.

Στις ασκήσεις συμμετέχουν 9.000 Αμερικανοί στρατιώτες και 5.000 Φιλιππινέζοι. Φέτος έχει στείλει δυνάμεις και η Αυστραλία, ενώ η Ιαπωνία και άλλες χώρες έχουν στείλει παρατηρητές.

Μεταξύ άλλων η άσκηση περιλαμβάνει ολοκληρωμένη προσομοίωση αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, ενώ τμήμα του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ που παίρνει μέρος είναι εξοπλισμένο με Ναυτικούς Πυραύλους Κρούσης (NSM). Πρόκειται για σύστημα που οι ΗΠΑ αναπτύσσουν για πρώτη φορά στην περιοχή, με επιχειρησιακή εμβέλεια πάνω από 185 χλμ., ικανό δηλαδή να καλύψει τα 190 χλμ. που χωρίζουν την Ταϊβάν από τα νησιά Μπατάνες, το βορειότερο τμήμα των Φιλιππίνων. Ο υποστράτηγος των Φιλιππίνων, Φρανσίσκο Λορέντζο, είπε ότι οι ασκήσεις θα ενισχύσουν την ικανότητα της χώρας να αντιμετωπίσει τις «σύγχρονες προκλήσεις ασφαλείας».

Ο δε υπαρχηγός των Αμερικανών πεζοναυτών, Τζέιμς Γκριν, δήλωσε ότι τα γυμνάσια επιδιώκουν να «εγγυηθούν την άμυνα των Φιλιππίνων και τη διατήρηση ενός ελεύθερου και ειρηνικού Ινδο-Ειρηνικού». Κληθείς δε να απαντήσει σε ερώτημα για τις εντάσεις που επικρατούν γύρω από την Ταϊβάν, είπε: «Είμαστε έτοιμοι (...) όλοι μας θέλουμε οι διαφωνίες στην περιφέρεια να διευθετηθούν ειρηνικά, αλλά αν η αποτροπή αποτύχει, πρέπει να είμαστε έτοιμοι».

Στο μεταξύ, χτες, η Διοίκηση Ανατολικού Θεάτρου των Ενόπλων Δυνάμεων της Κίνας ανακοίνωσε ότι έστειλε ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις στο Στενό της Ταϊβάν, για να παρακολουθήσουν το αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων πυραύλων «USS William P. Lawrence» που - σύμφωνα με την κινεζική πλευρά - προχώρησε σε πράξη «δημόσιας προβολής».

Οι Κινέζοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν την Ουάσιγκτον ότι με δηλώσεις τους για την κατάσταση στη Νότια Κινεζική Θάλασσα «έχουν διαστρεβλώσει τις νομικές αρχές, έχουν προκαλέσει σύγχυση στο κοινό και έχουν παραπλανήσει τη διεθνή αντίληψη», καλώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες «να σταματήσουν τις διαστρεβλώσεις και την υπερβολή τους και να συνεργαστούν για να διατηρήσουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στο Στενό της Ταϊβάν».

Θυμίζουμε ότι ειδικά την τελευταία πενταετία οι ΗΠΑ προχωρούν τακτικά σε περιπολίες από τη Νότια Κινεζική Θάλασσα συνολικά, ειδικά στο Στενό της Ταϊβάν, στο όνομα της «υπεράσπισης της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας», προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Πεκίνου.