Η ταχύτατη διάψευση των προσδοκιών που καλλιέργησε (και) η ελληνική κυβέρνηση για την «φιλελληνική» στάση που υποτίθεται ότι θα τηρούσε ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ υποχρέωσε χτες τον εκπρόσωπο του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών σε μια απέλπιδα προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που ήδη δημιουργούν οι επιλογές της νέας αμερικανικής διοίκησης.

Η πρώτη «απογοήτευση» που υποχρεώθηκε να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση ήταν όταν προ ημερών ανακοινώθηκε η επίσκεψη του Ομπάμα στην Τουρκία, χωρίς να περιλαμβάνεται έστω μια τυπική διέλευση από την Αθήνα. Μετά από αυτό, το πρώτο μήνυμα ακολούθησαν δύο ακόμη:

• Ο συσχετισμός της επαναλειτουργίας της Σχολής της Χάλκης με την κατάσταση που επικρατεί στη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη.
• Η απροθυμία του Ομπάμα να επισκεφτεί στο Φανάρι τον Οικουμενικό Πατριάρχη, γεγονός που έμμεσα αλλά σαφέστατα αποτελεί υποστήριξη των τουρκικών θέσεων περί της μη οικουμενικότητας του Πατριαρχείου.

Χτες, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γ. Κουμουτσάκος, απαντώντας σε ερώτηση αν η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον, σε συνάντηση που είχε με τον αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής Δημήτριο, έθεσε το ζήτημα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης στη βάση αμοιβαιότητας με την πολιτική για τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, διευκρίνισε ότι δε γνωρίζει εάν πράγματι η Χ. Κλίντον διατύπωσε τέτοιες θέσεις, απέρριψε πάντως κάθε απόπειρα διασύνδεσης ασύνδετων θεμάτων. Ο εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ σημείωσε ότι «τα θέματα μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και Οικουμενικού Πατριαρχείου δε συνδέονται και δε συσχετίζονται. Δεν τίθεται θέμα αμοιβαιότητας στο σεβασμό και στην εφαρμογή πολιτικών για την προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέτοιου είδους αμοιβαιότητα δε νοείται στην εποχή μας. Και δεν νοείται, γιατί καθήκον των δημοκρατικών κρατών είναι να σέβονται όλα τα δικαιώματα και να εφαρμόζουν τις σχετικές πολιτικές. Η Ελλάδα αυτό το πράττει. Η Τουρκία υπολείπεται».

Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικές με την επίσκεψη ή μη του Ομπάμα στο Φανάρι ο Γ. Κουμουτσάκος, αφού είπε πως δεν γνωρίζει το πρόγραμμα του Αμερικανού Προέδρου, υποστήριξε: «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο θρησκευτικός ηγέτης εκατοντάδων εκατομμυρίων Ορθοδόξων Χριστιανών σε όλο τον κόσμο. Ο θεσμικός ρόλος του, το διεθνές του κύρος και η απήχησή του είναι μεγάλης εμβέλειας και γνωστά σε όλους. Το ίδιο ισχύει και για το θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο σεβασμός, η αναγνώριση και η χωρίς εμπόδια άσκηση της λειτουργίας και της αποστολής του είναι θέματα μείζονος σημασίας, θέματα σεβασμού και προστασίας των θρησκευτικών ελευθεριών». Στη συνέχεια των δηλώσεών του, ο Γ. Κουμουτσάκος διατύπωσε την ελληνική θέση, λέγοντας ότι «τα ζητήματα αυτά δεν είναι διμερή, αλλά ευρύτερης σπουδαιότητας, απασχολούν την ΕΕ και σχετίζονται άμεσα, για το λόγο αυτό, με την πορεία και την πρόοδο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας».

• Οσον αφορά μια ενδεχόμενη συνάντηση Ομπάμα - κ. Βαρθολομαίου, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου κάλεσε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και ζήτησε από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, με τον οποίο συναντήθηκε, να μεταφέρει το σχετικό αίτημα. Ο Τζο Μπάιντεν δεσμεύτηκε ότι θα το πράξει.

Συνέχεια στο «παιχνίδι» της έντασης που έχει επιλέξει η ηγεσία της ΠΓΔΜ έδωσε χτες η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη. Η Ελληνίδα υπουργός απάντησε στην επιστολή που της είχε αποστείλει πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Αντόνιο Μιλόσοσκι.

Στην επιστολή της η υπουργός Εξωτερικών τονίζει ότι η Ελλάδα έχει όλα αυτά τα χρόνια επιδείξει ειλικρινή βούληση ανάπτυξης ομαλών και παραγωγικών διμερών σχέσεων με τη γειτονική χώρα, όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα.

Αυτό που απαιτείται, λοιπόν, όπως σημειώνει η Ντόρα Μπακογιάννη, δεν είναι λόγια που έχουν σκοπό τη δημιουργία εντυπώσεων, αλλά πράξεις για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, που βρίσκεται στην καρδιά των διμερών σχέσεων με την ΠΓΔΜ και τις επηρεάζει.

Σχετικά με τις διάφορες προτάσεις περί σύστασης Επιτροπών, η υπουργός κάνει ξεκάθαρο ότι η Ιστορία είναι γνωστή και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων και Επιτροπών.

Οσον αφορά τα περί σύστασης Επιτροπής για τη βελτίωση του κλίματος των διμερών σχέσεων, η υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει ότι αυτό που απαιτείται για να διασφαλιστούν αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από τον έμπρακτο σεβασμό θεμελιωδών αρχών των σχέσεων καλής γειτονιάς, καθώς επίσης και όλων των σχετικών με τις διμερείς σχέσεις προνοιών και άρθρων που υπάρχουν στην Ενδιάμεση Συμφωνία.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γιώργος Κουμουτσάκος, κληθείς να σχολιάσει πρόσφατες δηλώσεις της καγκελάριου της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ για την ΠΓΔΜ και το ΝΑΤΟ, περιορίστηκε να δηλώσει ότι «αυτό που έχει τη βαρύνουσα πολιτική σημασία είναι ότι υπάρχει ομόφωνη απόφαση της Συμμαχίας, ότι χωρίς την προηγούμενη επίλυση του θέματος της ονομασίας, δεν μπορεί να υπάρξει πρόσκληση για ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ».

Σχετικά με το εάν η εκκρεμότητα της ονομασίας επηρεάζει την ευρωπαϊκή και την ατλαντική πορεία της ΠΓΔΜ, ο Γ. Κουμουτσάκος τόνισε ότι αυτή η εκκρεμότητα, «σε συνδυασμό με τους χειρισμούς της σημερινής κυβέρνησης της ΠΓΔΜ - θέσεις ακραίες, φανατισμού και μισαλλοδοξίας - επηρεάζει εκ των πραγμάτων αρνητικά όχι μόνο τις διμερείς σχέσεις, αλλά και ό,τι αφορά την περιφερειακή συνεργασία, ενώ κυρίως έχει αρνητική επίπτωση στις ευρωπαϊκές και ευρωατλαντικές φιλοδοξίες της γειτονικής χώρας».