Είναι φανερό, ότι, η προσυνεδριακή συζήτηση, έχει ενδιαφέρον και βάθος και θα συμβάλλει ουσιαστικά, ώστε το Κόμμα και ο περίγυρός του, να ξεχωρίσουν και να ξεκαθαρίσουν σωρεία θεμάτων, που δεν είχαν αρκετά συζητηθεί πιο πριν.

Εμφανίζεται προβληματισμός για την ταχτική του Κόμματος. Ορισμένοι θεωρούν ότι τραβάμε πολύ μακριά, ότι είμαστε μαξιμαλιστές, ότι δεν μας ευνοεί εκλογικά να θέτουμε τον επαναστατικό μας στόχο στην ημερήσια διάταξη. Τι κακό είχε το παλιό μας πρόγραμμα, λένε, μήπως πέφτουμε στον τροτσκισμό, τον αριστερισμό ή μήπως μας αρκεί ένα «μικρό» κόμμα;

Πρέπει εδώ να σκεφτούμε, ότι αυτά τα ερωτήματα, πηγάζουν ακριβώς από το παλιό πρόγραμμα, από τη θεωρία των σταδίων, και την ηχώ της, το ΑΑΔΜ, αυτή την αρχαία σκουριά που μετέθετε τα επαναστατικά μας καθήκοντα στο μέλλον, ενώ, για το παρόν, προσανατολιζόταν σε συμφωνίες με αστικές δυνάμεις και «κυβερνήσεις της αριστεράς».

Το κύριο ζήτημα στην τακτική του ΑΑΔΜ είναι ότι βασιζόταν σε μη πραγματικές ή σε υπαρκτές αλλά δευτερεύουσες αντιθέσεις. Η ανάλυση του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό, δεν έγινε για τον αντιιμπεριαλισμό, αλλά για να αποδείξει, το αναπόφευκτο των πανεθνικών κρίσεων που προκύπτουν από τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό και να προσανατολίσει το επαναστατικό προλεταριάτο να προετοιμαστεί γι' αυτές.

Φυσικά υπάρχει πάντα η ανάγκη να παλεύουμε στα πλαίσια της αστικής κοινωνίας ενάντια στη διαφθορά των συνειδήσεων των μαζών από τις ιμπεριαλιστικές βλέψεις της αστικής μας τάξης, τη συμμέτοχη της σε ιμπεριαλιστικούς συνασπισμούς, δεν είναι όμως ούτε η μόνη, ούτε η κύρια πάλη.

Το μονοπώλιο από την άλλη, είναι ακριβώς η εξέλιξη του καπιταλισμού που κάνει περισσότερο δυνατή και απλή - σε σχέση με την προγενέστερη προμονοπωλιακή εποχή - την απαλλοτρίωση των αστών και τη σοσιαλιστική σχεδιοποιημένη οικονομία. Ο Μαρξ παρατηρούσε τη λειτουργία των ταχυδρομείων, ενώ ο Λένιν πια έβλεπε αυτό το υπόδειγμα σε κάθε τομέα της πραγματικής οικονομίας. Η αντιμονοπωλιακή πάλη είναι πάλη χωρίς περιεχόμενο, πάλη αντιδραστική. Με τον «αντιμονοπωλιακό» αγώνα ασχολούνται οι επιτροπές ανταγωνισμού του κράτους και της ΕΕ, κοροϊδεύοντας τον κόσμο. Δηλαδή εμείς άμα πάρουμε την εξουσία τι θα κάνουμε; Θα μοιράσουμε τα σούπερ-μάρκετ στα μπακάλικα;

Αυτό θυμίζει τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στο «νεοφιλελευθερισμό», που σκεπάζει τη φιλελεύθερη ψυχούλα του. Δε σημαίνει αυτό καθόλου ότι το ΚΚΕ δεν υποστηρίζει τους ατομικούς εμπορευματοπαραγωγούς ή τους αυτοαπασχολούμενους, στις διεκδικήσεις τους ενάντια σε κρατικά μέτρα, που ευνοούν τα μεγάλα συγκροτήματα, ενάντια σε υπερβολικές ή άδικες φορολογικές επιβαρύνσεις κλπ, δείχνοντάς τους όμως ότι η πραγματική αιτία των προβλημάτων τους είναι ακριβώς η εμπορευματική παραγωγή, ο ανταγωνισμός και ότι η λύση για τους εργαζόμενους μικροϊδιοκτήτες είναι «να παρατήσουν την άποψή τους και να περάσουν με την άποψη του προλεταριάτου».

Μήπως όλα αυτά είναι μπλανκισμός, είτε αναδρομική δικαίωση της «ομάδας Γράψα»; Σχετικά με το πρώτο για τους μπλανκιστές να πούμε μόνο ότι αυτοί αρνούνταν την ταξική πάλη και πίστευαν στην επαναστατική συνωμοσία. Ας διαβάζουμε προσεκτικά τον γερο-Ενγκελς, που ήταν ταγμένος στην προλεταριακή ταξική πάλη και σε τίποτα πέρα απ' αυτήν. Οσο για τη «δικαίωση» της ομάδας Γράψα, το ότι τελικά έφυγε από το Κόμμα και στρέφεται εναντίον του δε σημαίνει ότι και στο ζήτημα της αντικαπιταλιστικής πάλης είχε άδικο. Ο Λένιν δεν πέταγε όλο τον Κάουτσκι.

Και αφού ήρθαμε στον Λένιν ως συνήγορο της συμμετοχής του Κόμματος σε «κάποιες κυβερνήσεις μέσα στον καπιταλισμό», είναι αναγκαίο να πούμε ότι τα τσιτάτα, επειδή αποκόπτονται από το κάθε φορά ιστορικό φόντο της πάλης, δεν αποδείχνουν κατι. Από το Μάρτη - Απρίλη του '17 υπήρχε δυαδική εξουσία. Ο Λένιν αυτό που έκανε ήταν να σπρώχνει το σοβιέτ να πάρει όλη την εξουσία αντί να στηρίζει την προσωρινή κυβέρνηση. Την εξουσία!... Oχι «κάποια κυβέρνηση»... Οταν βρεθούμε στο ίδιο ζήτημα μπροστά, ας ρίξουμε τα ίδια συνθήματα, αντί να παρατήσουμε την «κυβέρνηση του βουνού», για την κυβέρνηση Παπανδρέου...

Φυσικά η ζωή έδειξε στην περίπτωση του ΚΚΕ, ότι «κάθε πραγματικό βήμα του κινήματος ισούται με μια δωδεκάδα προγράμματα» και επειδή το ΚΚΕ ήταν πάντα ένα κόμμα του πραγματικού κινήματος, βουτηγμένο στη μουντζούρα του εργοστάσιου, τη σκόνη του γιαπιού και τη λάσπη του χωραφιού, επιβίωσε των θεωρητικών του αδυναμιών και σήμερα μέσα από συλλογικές διαδικασίες παρουσιάζει τις θέσεις του, που στέκονται νομίζω στο ύψος των απαιτήσεων της εποχής και απηχούν το χαρακτήρα του, σαν κόμμα επαναστατικό, διεθνιστικό, κόμμα του προλεταριάτου, κόμμα των μαχών και του ταξικού πολέμου.

Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση και η εγχώρια κρατική χρεοκοπία που την ακολούθησε, οδηγούν την αστική μας τάξη σε ολομέτωπη επίθεση, πριν απ' όλα ενάντια στα καταχτημένα δικαιώματα και το μισθό εργασίας των εργατών, αλλά και ενάντια στο επίπεδο διαβίωσης του συνόλου των εργαζομένων τάξεων, φέρνουν ενώπιόν μας ολοζώντανη την αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία και απαιτούν από τη σκοπιά μας επίσης την αντεπίθεση σ' όλη τη γραμμή. Οι Θέσεις βάζουν ακριβώς αυτό το καθήκον και είναι χρέος ολονών μας να δούμε «τι θα κάνουμε». Επρεπε ν' αλλάξουμε τις «παλιές συνήθειες», τα παλιά συνθήματα και τις παλιές μεθόδους. «Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά...» αυτό οφείλει να είναι το μοτό της πάλης. Πρεπει να τραβήξουμε τους εργάτες απ' τις υποσχέσεις της επόμενης κυβέρνησης στην πάλη ενάντια σε κάθε αστική κυβέρνηση. Αυτό προσωρινά έχει κόστος π.χ το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά έτσι είναι στην ταξική πάλη: Αυτό που εμφανίζεται ως ένα βήμα προς τα πίσω, μπορεί ν' αποδειχτεί ένα άλμα προς τα εμπρός.

Είναι πρωταρχικό καθήκον μας, στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων, στο ασταθές και διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικοπολιτικό σκηνικό, να διαχωρίσουμε με σαφήνεια και ακρίβεια, επιστημονικά, ιδεολογικά, πολιτικά αλλά και πρακτικά την κατεύθυνσή μας, να την υψώσουμε πάνω από την αστική και μικροαστική σούπα, ορίζοντας έτσι σαφώς το είδος των καθηκόντων που στέκονται μπροστά σε κάθε συνειδητό εργάτη: Να ξεχωρίσει τα συμφέροντά του απ' τα αστικά και μικροαστικά συμφέροντα, να ανασυγκροτήσει τα συλλογικά του όργανα, να αναγνωρίσει τις μεθόδους και την αναγκαία επιδίωξη της πάλης του, να μπει επικεφαλής κάθε μαχητικού στοιχείου των άλλων εργαζομένων τάξεων.

Αυτό είναι το καθήκον μας, είναι τεράστιο σαν βουνό, αλλά, γι' αυτό μπήκαμε σ' αυτό το Κόμμα!

Το Συνέδριο του Κόμματος συνέρχεται σε μια περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ελλάδα και διεθνώς μια λυσσαλέα επίθεση των κεφαλαιοκρατών και του πολιτικού τους προσωπικού σε μακροχρόνιες και με αίμα κατακτήσεις των εργαζομένων. Με αφορμή τη συζήτηση των Θέσεων για το 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ, θα ήθελα να καταθέσω ορισμένες σκέψεις και προβληματισμούς, φιλοδοξώντας να συμβάλω στην εκπλήρωση του στρατηγικού στόχου του Κόμματος, που είναι η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Προσωπικά, ανήκω σε εκείνους που θεωρούν αδικαιολόγητη - για τη συγκεκριμένη συγκυρία - τη δραματική μείωση της εκλογικής δύναμης που σημείωσε το Κόμμα μας, το οποίο παραμένει σταθερά στην πρώτη γραμμή των αγώνων για την προάσπιση των συμφέροντα της εργατικής τάξης. Η δικαιολογία της ΚΕ του ΚΚΕ, που αποδίδει τη μείωση της εκλογικής δύναμης του Κόμματος κατά 50% κυρίως σε εξωγενείς παράγοντες (επίθεση ΜΜΕ κ.λπ.), δεν πείθει.

Με δεδομένο ότι δουλειά των αστικών ΜΜΕ είναι να πολεμούν και να υπονομεύουν τη δράση των ταξικών τους αντιπάλων, θεωρώ ότι η δραματική πτώση της δύναμης του Κόμματος στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, οφείλεται και σε άστοχες ή λαθεμένες επιλογές της ηγεσίας του, όπως:

1. Η διαχείριση των οικονομικών του Κόμματος, που οδήγησε - εκτός των άλλων - και σε μειώσεις μισθών και προσωπικού, στην «Τυποεκδοτική», στον «902» και τελευταία στο «Ριζοσπάστη». Στην πράξη, αποδείχτηκε ότι ο χρόνος και ο τρόπος που χειρίστηκε το Κόμμα το θέμα της μισθολογικής πολιτικής αλλά και των απολύσεων στην «Τυποεκδοτική», τον «902» και το «Ριζοσπάστη», δεν ήταν ο ενδεδειγμένος. Για παράδειγμα, οι απολύσεις που έγιναν το 2010 στην «Τυποεκδοτική», αποδείχτηκαν ως «μάννα εξ ουρανού» για όλους εκείνους που βάφτιζαν «μονόδρομο» τα αντιλαϊκά μέτρα του 1ου Μνημονίου, δίνοντας το δικαίωμα στον τότε πρωθυπουργό Γ. Α. Παπανδρέου, να δηλώσει προκλητικά από το βήμα της Βουλής (10 Δεκέμβρη 2010): «Και εσείς, κυρία Παπαρήγα, στις δικές σας επιχειρήσεις, την "Τυποεκδοτική" και τον "902", κάνατε μειώσεις μισθών, κάνατε και απολύσεις».

2. Η τακτική που ακολούθησε σε όλη την προεκλογική περίοδο. Οι δηλώσεις ηγετικών στελεχών του Κόμματος και ο «Ρ», είχαν ως επίκεντρο αντιπαράθεσης κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ - άφηναν σε δεύτερη μοίρα τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ - λες και ο κύριος εχθρός για το Κόμμα και την εργατική τάξη ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά. Η τακτική αυτή έβλαψε σημαντικά το Κόμμα.

3. Η άρνηση του Κόμματος να δεχτεί τη διερευνητική εντολή από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ θα μπορούσε να την πάρει για να διατυπώσει τους όρους και προϋποθέσεις που θέτει το ΚΚΕ για το σχηματισμό κυβέρνησης.

Αν, λοιπόν, δεχτούμε ότι το αστικό σύστημα και τα μέσα που το στηρίζουν - όταν προσπαθούν να εκμηδενίσουν τη δύναμη του ΚΚΕ και όσων αγωνίζονται για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων - κάνουν τη δουλειά τους, τότε πρέπει να αναζητήσουμε τη συρρίκνωση της εκλογικής δύναμης του Κόμματος σε δικά μας λάθη και αδυναμίες. Να παραδεχτούμε δηλαδή ότι το κάτι δεν κάναμε και δεν κάνουμε σωστά και άρα πρέπει να το διορθώσουμε.

Μερικά από τα πράγματα, που νομίζω δεν κάναμε καλά, έχουν σχέση με:

Πρώτον, το θέμα της «Λαϊκής Συμμαχίας» και γενικότερα των συμμαχιών και της κοινής δράσης, με άλλες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. Ενώ οι συνθήκες προσφέρονταν για μια σημαντική άνοδο της δύναμης του ΚΚΕ και της επιρροής του στο μαζικό λαϊκό κίνημα, η ηγεσία του Κόμματος δεν τις αξιοποίησε κατάλληλα. Αντί το Κόμμα να ενεργήσει ως Γολιάθ (οι εξελίξεις δικαίωσαν τις πολιτικές του για το ρόλο της ΕΕ κ.λπ.) και να ανοιχτεί στην κοινωνία ενήργησε ως Δαυίδ (περιχαράκωσε τις δυνάμεις του)! Εγινε δηλαδή ακριβώς το αντίθετο, από αυτό που είχε γίνει στη Γερμανική κατοχή, που το ΚΚΕ (όταν η πλειοψηφία των στελεχών του βρίσκονταν στις φυλακές και τα ξερονήσια), με την πρωτοβουλία του να ιδρύσει το ΕΑΜ, εκτίναξε την επιρροή του Κόμματος στα ύψη.

Και εύλογα τίθεται το ερώτημα: Αραγε είναι σωστή, η πολιτική του «όλα ή τίποτα» που επιλέχτηκε με την απόφαση της ηγεσίας να αντικαταστήσει την προγραμματική θέση του ΑΑΔΜ με τη θέση για τη Λαϊκή Συμμαχία; Μήπως φταίνε επίσης οι χωριστές συγκεντρώσεις του ΠΑΜΕ και η επιλογή της ηγεσίας του ΚΚΕ, να αποφεύγει την κοινή δράση με άλλες πολιτικές δυνάμεις, ακόμη και όταν υπάρχει συμφωνία σε επιμέρους ζητήματα, με συνδικαλιστικές παρατάξεις άλλων πολιτικών χώρων;

Δεύτερον, σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και η διάδοση των Θέσεων του ΚΚΕ. Παρά τη διαπίστωση στη Θέση 56 πως τα μέσα ενημέρωσης του Κόμματος (ΚΟΜΕΠ, «Ριζοσπάστης» κ.λπ.) «ως συνολική εκτίμηση βελτίωσαν την απόδοσή τους», η φωνή του ΚΚΕ έχει αδυνατίσει, μεταξύ άλλων, επειδή:

• Οι ταξικοί μας εχθροί έχουν βελτιώσει το έργο τους, με τον εξωραϊσμό της κυβερνητικής πολιτικής και την αποσιώπηση ή διαστρέβλωση των θέσεων του Κόμματος. Αυτό, βέβαια, δεν πρέπει να εκπλήσσει. Δουλειά των αντιπάλων της εργατικής τάξης - που την κάνουν καλά - είναι η εξής: Αν χρειαστεί, να διαπράξουν - για τη διατήρηση ή ισχυροποίηση της εξουσία των μονοπωλίων - ακόμη και το μεγαλύτερο έγκλημα.
• Η ηγεσία του Κόμματος δεν στελέχωσε σωστά το επιτελείο του προπαγανδιστικού του μηχανισμού. Αναφέρομαι ειδικά στο «Ριζοσπάστη», που - ως όργανο της ΚΕ - αποτελεί την καθημερινή φωνή του ΚΚΕ. Πιστεύω ότι ο «Ρ» μπορεί και πρέπει να γίνει μια ελκυστική εφημερίδα, που - μαζί με την ειδησεογραφία - μπορεί και πρέπει να μεταφέρει στην εργατική τάξη και τους συμμάχους της, απλά και κατανοητά τη γραμμή του Κόμματος. Η αποτελεσματικότερη προβολή των θέσεων του ΚΚΕ στο μαζικό λαϊκό κίνημα, δεν χρειάζεται τα ΣΕΝΤΟΝΙΑ (φιλοξενία στο «Ρ» των ολοσέλιδων ή και πολυσέλιδων ομιλιών και συνεντεύξεων του εκάστοτε γενικού γραμματέα και άλλων στελεχών του ΚΚΕ). Αυτό που χρειάζεται είναι ανασύνταξη των δυνάμεων στην εφημερίδα, εμπιστοσύνη στους συντάκτες της και μια ικανή διεύθυνση. Δηλαδή μια διεύθυνση, η οποία - σε συνεργασία με τη Συντακτική Επιτροπή και το προσωπικό - θα μπορεί να προβάλλει από τις σελίδες του «Ρ», απλά, συνοπτικά και κατανοητά: 1) Την ειδησεογραφία και τα επίμαχα σημεία από τις καθημερινές παρεμβάσεις των κομματικών στελεχών στα διάφορα προβλήματα. 2) Τα ρεπορτάζ από τους χώρους δουλειάς και δράσης των εργαζομένων. 3) Πειστικά σχολιασμένη, την επικαιρότητα, που διαμορφώνουν οι κυβερνώντες και τα άλλα κόμματα.

Εύχομαι ολόψυχα, επιτυχίες στις εργασίες του 19ου Συνεδρίου το ΚΚΕ, ώστε η νέα ΚΕ που θα εκλεγεί να οδηγήσει το Κόμμα πιο κοντά στο στρατηγικό του στόχο.