Διαβεβαιώσεις ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί οποιοδήποτε ενδεχόμενο, ακόμα και το πιο απίθανο(!) σχετικά με το «πρόβλημα 2000», μοίρασε χθες η υπουργός Εσωτερικών Β. Παπανδρέου. Ταυτόχρονα, όμως, η υπουργός παραδέχτηκε ότι λόγω ύπαρξης παραγόντων, που δεν είναι δυνατόν να προβλεφτούν ο κρατικός μηχανισμός θα βρίσκεται σε πλήρη επαγρύπνηση και γι' αυτό συνέστησε προς τους πολίτες να επιδείξουν «ψυχραιμία και σύνεση».

Κατά τη διάρκεια της χτεσινής συνέντευξης Τύπου η Β. Παπανδρέου τόνισε ότι όλα τα έργα προσαρμογής των συστημάτων του δημόσιου τομέα και των δικτύων υποδομής της χώρας έχουν ολοκληρωθεί και σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει δεν αναμένονται δυσλειτουργίες από το λεγόμενο «ιό του 2000». Ωστόσο, έχουν κινητοποιηθεί και θα βρίσκονται σε υψηλό βαθμό ετοιμότητας το διάστημα από 31 Δεκέμβρη 1999 μέχρι 2 Γενάρη 2000, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και οι υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας της Δημόσιας Διοίκησης σε υπουργεία, περιφέρειες, νομαρχίες, επαρχίες, αλλά και η ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΔΕΠΑ, ΕΛ.ΠΕ, η ΕΛΑΣ, η Πυροσβεστική, το Λιμενικό, το ΕΚΑΒ κ.ά.

Το Σάββατο και την Κυριακή τα στελέχη πληροφορικής του Δημοσίου θα βρίσκονται στις θέσεις τους, για να ελέγξουν σε πραγματικό χρόνο την καλή λειτουργία των συστημάτων πληροφορικής και να πραγματοποιήσουν, εάν χρειαστεί τις κατάλληλες παρεμβάσεις, ώστε να εξασφαλιστεί σε κάθε περίπτωση η λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών από την ερχόμενη Δευτέρα. Η υπουργός κάλεσε τους επιχειρηματίες να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε να υπάρξει επιχειρησιακή συνέχεια στην περίπτωση που ο μηχανολογικός εξοπλισμός ή οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα αστοχήσουν, ενώ όσοι χρησιμοποιούν ταμειακές μηχανές παλαιάς τεχνολογίας, μη συμβατές με το 2000, θα πρέπει να εφοδιαστούν με θεωρημένα δελτία αποδείξεων. Οσον αφορά το τραπεζικό σύστημα δήλωσε ότι είναι καλά προετοιμασμένο και ελεγμένο και γι' αυτό δε δικαιολογείται πανικός ή φοβία για απώλεια χρημάτων. Η υπουργός, τέλος, κάλεσε τους πολίτες να χρησιμοποιούν με φειδώ τα τηλέφωνα (σταθερά και κινητά), γιατί η υπερβολική χρήση τους δημιουργεί υπερφόρτωση του δικτύου, ενώ την ίδια σύσταση έκανε και για τη χρήση των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοια προβλήματα.

Παρ' όλο που τα γραφεία της ΔΕΗ θα είναι ανοιχτά τη μεθαύριο Παρασκευή, δε θα εξοφλούνται λογαριασμοί, λόγω της αργίας των Τραπεζών εκείνη τη μέρα. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΔΕΗ, οι λογαριασμοί που αναγράφουν ημερομηνία λήξεως την 31/12/1999, θα θεωρηθεί ότι λήγουν στις 3/1/2000.

Οι αρμόδιοι της ΔΕΗ δηλώνουν ότι η επιχείρηση έχει λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την εξασφάλιση ομαλής και αδιάλειπτης ηλεκτροδότησης, σε σχέση με το λεγόμενο ιό του 2000. Ωστόσο καλούν τους καταναλωτές να αποφεύγουν την ταυτόχρονη λειτουργία όλων των ηλεκτρικών συσκευών του σπιτιού κατά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, για να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες να «πέσουν» οι ασφάλειες στους μετρητές και στις λοιπές εγκαταστάσεις, λόγω υπερφόρτωσης.

• Κανένα πρόβλημα δεν αναμένεται να παρουσιαστεί με την αλλαγή της χιλιετίας στο υπουργείο Γεωργίας καθώς, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση Τύπου, έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση του «προβλήματος 2000».

Το υπουργείο Γεωργίας διαβεβαιώνει πως πέρα από τις επίσημες εκτιμήσεις και τις επιβεβαιώσεις προμηθευτών και κατασκευαστών, η διεύθυνση Πληροφορικής προέβη και σε φυσική δοκιμή των κεντρικών υπολογιστών, του δικτύου και των εφαρμογών του συστήματος πληρωμών της ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ - που είναι αρμόδια για την καταβολή των πληρωμών των επιδοτήσεων στους παραγωγούς - με απόλυτη επιτυχία.

Το «πρόβλημα του 2000» έχει τις ρίζες του σε μια επιλογή για την καταγραφή της ημερομηνίας στη μνήμη των υπολογιστών που έγινε πριν δεκαετίες, όχι από μεμονωμένους προγραμματιστές, αλλά στην πράξη από το σύνολο του τότε κόσμου της Πληροφορικής. Η επιλογή αυτή έγινε για λόγους οικονομίας και αφορά το έτος το οποίο σημειωνόταν με τα δύο τελευταία ψηφία του τετραψήφιου αριθμού. Για παράδειγμα η 1η Απρίλη1995 σημειώνονταν ως 01-04-95 και όχι 01-04-1995.

Αναβάλλοντας το πρόβλημα για το μέλλον, προτιμήθηκε στις περισσότερες περιπτώσεις η οικονομικότερη σε χώρο αποθήκευση πληροφοριών, αλλά και σε χτυπήματα στο πληκτρολόγιο καταχώριση μόνο των δύο τελευταίων ψηφίων του έτους. Η καπιταλιστική αντίληψη και τάξη των πραγμάτων δεν τα πάει καλά με το σχεδιασμό και μάλιστα σε έναν ολόκληρο οικονομικό κλάδο, όπως ο κλάδος της Πληροφορικής (πολύ περισσότερο σε όλη την οικονομία, αφού σήμερα η Πληροφορική εμπλέκεται σε κάθε οικονομική δραστηριότητα). Ποιος θα ανάγκαζε λοιπόν τις πολυεθνικές να δουν μακροπρόθεσμα και να μην προτιμήσουν τη λύση που έδινε βραχυπρόθεσμα το μεγαλύτερο κέρδος;

Αλλά πέρα απ' αυτό, στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όταν διαδόθηκε η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ήταν σαφές ότι όποιος αναφερόταν π.χ. στο έτος '75, εννοούσε 1975. Σαφές μόνο για τους ανθρώπους. Οι μηχανές (τουλάχιστον μέχρι σήμερα) δεν αντιλαμβάνονται την έννοια και το περιεχόμενο των πληροφοριών που διαχειρίζονται. Ετσι, στα προγράμματα έπρεπε να γίνεται μια υπόθεση: όπου υπάρχουν δύο ψηφία για το έτος, να θεωρείται ότι πρόκειται για έτος του 20ού αιώνα. Π.χ. το έτος 00 να λογίζεται ως 1900.

Με τον ερχομό του 2000 προέκυψε πια προς άμεση επίλυση το προφανές πρόβλημα: Το 00 τι θα πρέπει να σημαίνει τώρα; Αλλά και παραπέρα, το 01, το 02 κ.ο.κ. τι θα πρέπει να θεωρούνται: 1901 ή 2001, 1902 ή 2002; Αν τα προγράμματα των υπολογιστών παρέμεναν ως έχουν, τότε θα συνέχιζαν να ερμηνεύουν τα έτη αυτά ως έτη του 20ού αιώνα. Ετσι, ένα δάνειο που θα συναπτόταν την 3η Ιανουαρίου 2000 θα είχε σαν αποτέλεσμα, ένα μη προσαρμοσμένο πρόγραμμα, να υπολογίσει χρεώσεις τόκων ενός αιώνα, αφού θα ερμήνευε το έτος σαν 1900. Τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν χειρότερα με ένα μη προσαρμοσμένο σύστημα ελέγχου των πτήσεων, που τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκέμβρη θα υπολόγιζε λάθος τους χρόνους διέλευσης των αεροπλάνων από τους αεροδιαδρόμους...

Το «πρόβλημα του 2000» δεν αφορά μόνο τα προγράμματα με τα οποία έρχεται σε επαφή ο τελικός χρήστης. Αφορά και τα ενδιάμεσα προγράμματα, ακόμα και τα εξαρτήματα υλικού (hardware) που έχουν ενσωματωμένα προγράμματα, όπως το BIOS των προσωπικών υπολογιστών. Μερικές φορές η επίλυση του «προβλήματος του 2000» απαιτεί ή είναι πιο συμφέρουσα με αντικατάσταση προγραμμάτων, εξαρτημάτων υπολογιστών ή και ολόκληρων υπολογιστών. Γι' αυτό πιο σωστό είναι να μιλάμε για αντιμετώπιση του «προβλήματος του 2000» σε επίπεδο συστημάτων.

Μέτρα για το «πρόβλημα του 2000» παίρνονται σε άλλες χώρες ήδη από το 1995. Στη χώρα μας, οι σχετικές διαδικασίες άργησαν να αρχίσουν, τόσο στον ιδιωτικό τομέα, όσο και στον κρατικό. Είναι αλήθεια, ότι επειδή η εισαγωγή της πληροφορικής στην οικονομική ζωή της Ελλάδας έγινε πιο αργά απ' ό,τι σε χώρες όπως οι ΗΠΑ ή οι χώρες του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών, πολλά από τα συστήματά μας είναι σχετικά καινούρια και συνήθως έχουν λυμένο το πρόβλημα από κατασκευής, τουλάχιστον όταν λειτουργούν μεμονωμένα. Ωστόσο, αν το πρόβλημα λύθηκε και όταν λειτουργούν μαζί, αλλά και στα παλαιότερα συστήματα θα το δούμε σε μερικές μέρες.

Το «πρόβλημα του 2000» λαθεμένα ονομάζεται -ακόμα και από επίσημα χείλη- ως «ιός του 2000». Πρέπει να είναι σαφές ότι δεν έχει καμία σχέση με εκείνα τα προγράμματα που ονομάζονται ιοί και «μολύνουν» το λογισμικό των Η/Υ, καταστρέφοντας συχνά τα εγκατεστημένα προγράμματα και τα αποθηκευμένα δεδομένα. Το γιατί επιλέχθηκε από επίσημα χείλη αυτή η διαστρέβλωση έχει μάλλον να κάνει με λόγους πολιτικής και ψυχολογίας. Ελπίζουν, ίσως, ότι έτσι θα τρομοκρατήσουν καλύτερα τον κόσμο, άλλον για να πάρει τα απαραίτητα μέτρα αναβάθμισης των συστημάτων πληροφορικής που χρησιμοποιεί (π.χ. επαγγελματίες, μικρομεσαίοι), άλλον για να απέχει από δραστηριότητες στις οποίες ενδέχεται να εκδηλωθεί το «πρόβλημα του 2000» και άλλον απλώς για να του προσφέρουν ένα ακόμα θέμα με το οποίο μπορεί να αποπροσανατολίζεται. Ο όρος «ιός του 2000» «χτυπάει» στο αυτί πιο δυνατά από τον όρο «πρόβλημα του 2000»...

Το «πρόβλημα του 2000» είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση που αν οι αρμόδιοι για την επίλυσή του δεν έχουν πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα, μπορεί να σημαδέψει την αλλαγή αυτού του αιώνα. Δεν υπάρχει λόγος πανικού, αλλά ούτε και αδιαφορίας.