Οι χώρες της ΕΟΚ κατά την περίοδο 1961- 1990 δεν εμφάνιζαν, ως προς τους ρυθμούς ανάπτυξης των οικονομιών τους, τους ρυθμούς αύξησης της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης, το ύψος των επενδύσεων, την παραγωγικότητα της εργασίας και του ρυθμού αύξησης της συνολικής απασχόλησης, τις τεράστιες διαφορές μεταξύ τους που παρουσιάζουν σήμερα. Κατά την περίοδο 1991- 2004, οπότε και έχουμε σημαντικές παρεμβάσεις από το διευθυντήριο των Βρυξελλών (ψήφιση της Συνθήκης του Μάαστριχτ, δημιουργία της ΟΝΕ από το 1998) με στόχο - υποτίθεται - τη «σύγκλιση» των οικονομιών των χωρών - μελών της ΕΕ, παρατηρείται η εξής διφυής εικόνα: Σε ορισμένους βασικούς δείκτες σημειώθηκε σύγκλιση, ενώ σε ορισμένους άλλους επιταχύνθηκε η απόκλιση...

Συγκεκριμένα, με την εφαρμογή των λεγόμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται από το 1990, παρατηρείται μια τάση σύγκλισης των οικονομικών δεικτών που αφορούν τους ρυθμούς μεταβολής τόσο του πληθωρισμού όσο και των μισθών (οι οποίοι λόγω των προγραμμάτων λιτότητας συγκλίνουν προς τα κάτω). Παράλληλα, οι διαφορές στα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια, λόγω της δημιουργίας της ΟΝΕ, από το 1999 εκμηδενίζονται. Στην ίδια περίοδο, όμως, σημειώθηκε απόκλιση σε μια σειρά άλλους δείκτες, που αποτυπώνονται με τη διεύρυνση των διαφορών στους ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ, της Εγχώριας Ζήτησης, της Παραγωγικότητας Εργασίας, των Επενδύσεων κλπ...

Από τις παραπάνω εξελίξεις προκύπτουν, μεταξύ άλλων, και τα εξής δύο συμπεράσματα: Πρώτον, ότι η δημιουργία της ΟΝΕ οδήγησε από τη μια στη νομισματική σύγκλιση, και από την άλλη ενίσχυσε την απόκλιση και διεύρυνση των ανισοτήτων στις οικονομίες των 12 χωρών - μελών της Ευρωζώνης. Δεύτερον, ότι η δημιουργία της ΟΝΕ όχι μόνο δεν περιόρισε τη δράση του νόμου της ανισόμετρης ανάπτυξης των καπιταλιστικών οικονομικών της ΕΕ (νόμο που ανακάλυψε ο Λένιν στις αρχές του 20ού αιώνα), αλλά αντίθετα οι τάσεις που διαγράφονται απο τη δράση του νόμου αυτού είναι σήμερα περισσότερο διακριτές απ' ό,τι στο παρελθόν.

Τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ, που επεξεργάστηκε και παραθέτει ο «Ρ» στον πίνακα, είναι αποκαλυπτικά, σχετικά με τη δράση του νόμου της ανισόμετρης ανάπτυξης στις οικονομίες των 12 χωρών της Ευρωζώνης. Παρόμοια στοιχεία, που επιβεβαιώνουν τη δράση του νόμου της ανισόμετρης ανάπτυξης στις χώρες - μέλη της ΕΕ - ενός νόμου που αναμφίβολα λειτουργεί και δρα σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο - περιλαμβάνονται στην τελευταία πολυσέλιδη έκθεση της ΕΕ, με τις εαρινές προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία.

Παραθέτουμε, στη συνέχεια, μερικά από τα στοιχεία της ΕΕ, για τις εξελίξεις σε βασικά οικονομικά μεγέθη της Ευρωζώνης, καθώς προσφέρονται για άμεση πολιτική και ιδεολογική αξιοποίηση. Από τα συγκεκριμένα στοιχεία, καταρρίπτεται - για να μην πούμε ότι κατεδαφίζεται - ο πολιτικός ισχυρισμός των θιασωτών του ευρωενωσιακού εποικοδομήματος, ότι η δημιουργία της ΟΝΕ θα οδηγήσει σε σύγκλιση των οικονομιών. Αντίθετα, η ΟΝΕ μέσα στο σύντομο χρονικό διάστημα της λειτουργίας της οδήγησε στην απόκλιση των οικονομιών της Ευρωζώνης.

Προκύπτει, βέβαια, το ερώτημα: γιατί η νομισματική σύγκλιση - η οποία θεσμοθετήθηκε με την ΟΝΕ - οδηγεί στην οικονομική απόκλιση των χωρών - μελών της Ευρωζώνης; Είναι βέβαια καθαρό ότι η ΟΝΕ όχι μόνο δεν καταργεί τους νόμους της καπιταλιστικής ανάπτυξης (παραγωγή και ιδιοποίηση της υπεραξίας) αλλά αντίθετα τους ενισχύει. Και αυτός ήταν ο βασικός λόγος της δημιουργία της. Το πρόβλημα όμως της επιταχυνόμενης ανισομετρίας - της δράσης του συγκεκριμένου νόμου - πώς εξηγείται, από τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει ενιαίο κέντρο (Βρυξέλλες) που συντονίζει την οικονομική πολιτική στις χώρες - μέλη, μέσω θεσμικών παρεμβάσεων (Σύνοδοι Κορυφής κάθε 6 μήνες, ΕΚΟΦΙΝ κάθε 15 μέρες, Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων κεντρικά ελεγχόμενα, Στρατηγική Λισαβόνας κλπ.);

Μια πρώτη απάντηση θα μπορούσε να είναι η εξής: Η βίαιη επίθεση κατά των εργασιακών κατακτήσεων, οι αθρόες ιδιωτικοποιήσεις, η ανατροπή γενικώς της σχέσης δημόσιου - ιδιωτικού (υπέρ του δεύτερου, φυσικά), η κυριαρχία των αρχών της ανταγωνιστικότητας και της αύξησης της παραγωγικότητας των οικονομιών (στηρίζονται στην αύξηση της υπερεκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης), το ξήλωμα όλων των ρυθμιστικών κανόνων με βάση τους οποίους λειτουργούσαν τα καπιταλιστικά κράτη στην προ Μάαστριχτ εποχή, φαίνεται ότι ενίσχυσαν και επιτάχυναν τις φυγόκεντρες τάσεις στις οικονομίες της Ευρωζώνης. Σε βαθμό, μάλιστα, που οι ιθύνοντες κύκλοι των Βρυξελλών άρχισαν να ανησυχούν για τη διεύρυνση της ανισομετρίας και αποφάσισαν να ασχοληθούν στα σοβαρά με τη δράση του λενινιστικού νόμου...

Οπως μας πληροφόρησε ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου για τα αποτελέσματα των εργασιών του τελευταίου Γιούρογκρουπ (σε αυτό συμμετέχουν μόνο οι 12 χώρες της Ευρωζώνης)... «παρουσιάστηκε μια Εκθεση για τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Δηλαδή άλλες χώρες να παρουσιάζουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ άλλες χώρες - και κυρίως οι μεγάλες - παρουσιάζουν στασιμότητα. Υπάρχει ένας προβληματισμός, γιατί σε μια ζώνη νομισματική, όπως η Ευρωζώνη, να υπάρχουν αυτές οι μεγάλες διαφορές οικονομικής ανάπτυξης. Εγινε μια ευρεία συζήτηση γύρω απ' την έκθεση της Επιτροπής. Στη δική μου παρέμβαση έδωσα πολύ μεγαλύτερη έμφαση στο γεγονός ότι πρέπει να γίνεται καλύτερος συντονισμός πολιτικής, όχι μόνο για τα δημόσια ελλείμματα, όπως γίνεται στην Ευρωζώνη, αλλά και για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις διαφορές πληθωρισμού μεταξύ των χωρών...».

Ο καθένας με τον πόνο του και ο μυλωνάς τ' αυλάκι... Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι στην αίθουσα όπου και συνεδρίαζαν οι 12 υπουργοί Οικονομικών, πλανώνταν το φάντασμα του Λένιν και του διάσημου νόμου που ανέπτυξε το 1916 στην μπροσούρα του για τον «Ιμπεριαλισμό». Οπου εκεί ανέλυσε και τεκμηρίωσε, γιατί σε συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων στις οικονομικές σχέσεις - το μονοπώλιο δημιουργεί την οικονομική βάση του ιμπεριαλισμού - ο καπιταλισμός αναπτύσσεται ανισόμετρα, όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και σε όλες τις άλλες κοινωνικές σχέσεις.

Ενενήντα χρόνια μετά, ο προβληματισμός των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, έρχεται να επιβεβαιώσει τη λειτουργία του συγκεκριμένου νόμου. Και φαίνεται ότι τα πράγματα είναι αρκετά σοβαρά, γιατί αν έξι χρόνια μετά τη λειτουργία της ΟΝΕ και παρά τις εφαρμοζόμενες συντονιστικές πολιτικές, οι οικονομίες αντί να «συγκλίνουν» «αποκλίνουν» με πολύ ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με το παρελθόν, τότε τι θα συμβεί μετά από 10 - 20 χρόνια αν η τάση της ασυμμετρίας παγιοποιηθεί και μονιμοποιηθεί; Αντί του ...οράματος της ενιαίας Ευρώπης, κοινό σπίτι των λαών, όπως μας παραμυθιάζουν οι διάφοροι απολογητές, η ίδια η ύπαρξη και δράση των οικονομικών νόμων του καπιταλισμού, οδηγεί τελικά, όχι σε μια αλλά σε δύο - τρεις - πολλές Ευρώπες. Μέσα στα πλαίσια της ενιαίας οικονομικής αγοράς, έχουν αρχίσει να δημιουργούνται πολλές διάσπαρτες, διασπασμένες και πολλών ταχυτήτων αγορές, στοιχείο το οποίο πυροδοτεί και οξύνει τις καπιταλιστικές αντιθέσεις εντός του ίδιου του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού... Και μαζί μ'όλ'αυτά οξύνει και τα λαϊκά προβλήματα, χειροτερεύει τη θέση των εργαζομένων, που δεν έχουν άλλο δρόμο απο την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου στις χώρες τους μαζί με την κοινή πάλη τους για την κατάργηση του ευρωενωσιακού οικοδομήματος.