Karl Melander

Η Σουηδία ανέπτυξε τεθωρακισμένα στο νησί Γκότλαντ της Βαλτικής, επικαλούμενη αυξημένη «ρωσική δραστηριότητα»

Ρωσία και Δύση παραμένουν στα «θέματα αρχών» σε «εντελώς αποκλίνουσες θέσεις» παρότι «υπάρχουν ορισμένα σημεία συμφωνίας», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, σχολιάζοντας τις συναντήσεις Ρωσίας - ΗΠΑ, ΝΑΤΟ - Ρωσίας και τη συνεδρίαση του ΟΑΣΕ την περασμένη βδομάδα.

«Δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα μετά τις τρεις συνεδριάσεις διαπραγματεύσεων», είπε ο Πεσκόφ σε συνέντευξη στο CNN.

Η κατάσταση αντικατοπτρίζει τον ασίγαστο γεωπολιτικό και οικονομικό ανταγωνισμό, τις βαθιές αντιθέσεις και τα σύνθετα παζάρια που βρίσκονται σε εξέλιξη. Κάθε πλευρά επιδιώκει να αποσπάσει συμφωνίες με τους δικούς της όρους, με τη Ρωσία να ζητάει γραπτές απαντήσεις στις προτάσεις της για «εγγυήσεις ασφαλείας», με απομάκρυνση των ΝΑΤΟικών δυνάμεων και εξοπλισμών από τα γειτονικά της κράτη, μη ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ κ.ά.

Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, διαφυλάσσοντας τα δικά τους συμφέροντα, εμφανίζονται διατεθειμένοι μόνο για στρατιωτικο-τεχνικές συνομιλίες ελέγχου εξοπλισμών και στρατιωτικών ασκήσεων, ενώ απαιτούν από τη Ρωσία να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις της που βρίσκονται κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία (γίνεται λόγος για 100.000 στρατιώτες).

«Είναι πολύ νωρίς για να πούμε» αν οι εντάσεις αρχίζουν να υποχωρούν, δήλωσε ο γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, προσθέτοντας πως την περασμένη Τετάρτη «θέσαμε προτάσεις για σειρά συναντήσεων για σημαντικά θέματα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, για την κατάσταση γύρω από την Ουκρανία», αλλά η Ρωσία «δεν απάντησε».

Επικοινωνία για τη «στρατιωτική συσσώρευση της Ρωσίας γύρω από την Ουκρανία» και τις πρόσφατες επαφές είχαν ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, και ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ. Για ακόμη μια φορά απέρριψαν τις ρωσικές αξιώσεις για «εγγυήσεις ασφαλείας», χαρακτηρίζοντάς τις μια «εκ νέου οικοδόμηση σφαιρών επιρροής στην Ευρώπη». Τόνισαν την ανάγκη να αποκλιμακώσει η Ρωσία και να εφαρμόσει πλήρως τις συμφωνίες του Μινσκ, ενώ εξέτασαν τη συνεχιζόμενη προετοιμασία για αποτρεπτικά μέτρα και για μια σθεναρή διεθνή αντίδραση με τεράστιες συνέπειες για τη Ρωσία σε περίπτωση οποιασδήποτε περαιτέρω επίθεσης κατά της Ουκρανίας.

Η αντιπαράθεση έχει οξυνθεί επικίνδυνα, όλες οι πλευρές παραμένουν με το «δάχτυλο στη σκανδάλη» και προειδοποιούν για ενδεχόμενη σύγκρουση ή ένοπλο επεισόδιο.

Αναφορικά με τα ρωσικά στρατεύματα δίπλα στα ουκρανικά σύνορα «θεωρούμε απαραίτητο να τα διατηρήσουμε εκεί, εξαιτίας της πολύ τεταμένης κατάστασης και του πολύ εχθρικού περιβάλλοντος», ξεκαθάρισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου. Σε συνθήκες που το ΝΑΤΟ διοργανώνει στρατιωτικές ασκήσεις και μετακινεί τη στρατιωτική του υποδομή προς τα σύνορα της Ρωσίας, «πρέπει να απαντήσουμε, να λάβουμε μέτρα προφύλαξης», είπε.

Ο Πεσκόφ υπενθύμισε ότι η Ρωσία ζητά γραπτές απαντήσεις μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, «αλλά θα είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε αντίποινα» εάν το ΝΑΤΟ δεν δείξει «βούληση» απέναντι στις ρωσικές «ανησυχίες».

Ρωσία και Λευκορωσία προχωρούν σε στρατιωτικές ασκήσεις τον Φλεβάρη στα δυτικά σύνορα (με Πολωνία και κράτη της Βαλτικής) και στα νότια σύνορα (με Ουκρανία), σύμφωνα με τον Λευκορώσο Πρόεδρο, Αλ. Λουκασένκο.

Παράλληλα, η κατάσταση οξύνεται και στα σύνορα Ρωσίας - Σουηδίας. Η Σουηδία ανέπτυξε μέσα στο Σαββατοκύριακο τεθωρακισμένα και δεκάδες ένοπλους στρατιώτες στους δρόμους του Βίσμπι, μιας παραθαλάσσιας πόλης στο νησί Γκότλαντ της Βαλτικής, σε μία ασυνήθιστη κίνηση που κρίθηκε «επιβεβλημένη» λόγω αυξημένης «ρωσικής δραστηριότητας».

Σύμφωνα με τις σουηδικές Ενοπλες Δυνάμεις, η ανάπτυξη στρατού αποφασίστηκε αφού τρία ρωσικά αποβατικά σκάφη διέπλευσαν την περασμένη βδομάδα τη Βαλτική, διασχίζοντας τη Μεγάλη Ζώνη της Δανίας. Η Σουηδία - που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ αλλά εταίρος - επανέφερε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2017 και άνοιξε ξανά ένα στρατόπεδο στο νησί Γκότλαντ, το 2018.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η αστυνομία στη Σουηδία ανέπτυξε περιπόλους και ελικόπτερα στο πυρηνικό εργοστάσιο Φόρσμαρκ για την καταδίωξη ενός μεγάλου drone που εθεάθη να πετάει πάνω από τις εγκαταστάσεις, αλλά απέτυχε να το πιάσει, όπως ανακοινώθηκε. Επιπλέον, η Υπηρεσία Ασφαλείας ανακοίνωσε χτες ότι μη επανδρωμένα αεροσκάφη εθεάθησαν, επίσης, σε άλλα δύο πυρηνικά εργοστάσια, στο Οσκαρσαμν και το Ρίνγκχαλ.

Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, οξύνουν την αντιπαράθεση με τη Ρωσία, προχωρώντας σε νέες κατηγορίες σε όλα τα «μέτωπα». Σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, που επικαλούνται κυβερνητικές πηγές, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες αναφέρουν ότι η Μόσχα έχει αναπτύξει πράκτορες στην ανατολική Ουκρανία, όπου συνεχίζεται η σύγκρουση του Κιέβου με φιλορώσους αυτονομιστές, για να πραγματοποιήσουν επιχειρήσεις «δολιοφθοράς» ώστε να δημιουργήσουν «πρόσχημα» για ρωσική επίθεση.

Το Κρεμλίνο απέρριψε τις κατηγορίες ως «αβάσιμες και ατεκμηρίωτες».

Ταυτόχρονα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατηγόρησε τη Ρωσία για «κακόβουλες προσπάθειες εργαλειοποίησης της ορθόδοξης ταυτότητας για την προώθηση των δικών της γεωπολιτικών συμφερόντων, υποστηρίζοντας ορισμένες Ορθόδοξες Εκκλησίες και τους ηγέτες τους και υπονομεύοντας συγχρόνως άλλες» (χαρακτηριστική τέτοια γεωπολιτική αντιπαράθεση διεξάγεται γύρω από την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία).

Αντίστοιχα, η Βρετανίδα ΥΠΕΞ, Λιζ Τρας, δήλωσε ότι η Ρωσία διεξάγει εκστρατεία παραπληροφόρησης για να αποσταθεροποιήσει και να δικαιολογήσει την εισβολή στην Ουκρανία και την κάλεσε να συμμετάσχει σε «ουσιαστικές συνομιλίες». Η δε κυβέρνηση του Καναδά κάλεσε τους πολίτες της να αποφύγουν τα μη απαραίτητα ταξίδια στην Ουκρανία, εξαιτίας της «συνεχιζόμενης ρωσικής επιθετικότητας και της στρατιωτικής ανάπτυξης εντός και γύρω από τη χώρα».

Στο μεταξύ, η Ουκρανία δήλωσε σχετικά με την κυβερνοεπίθεση που δέχτηκαν την περασμένη Πέμπτη 70 κυβερνητικοί ιστότοποι, ότι έχει «αποδείξεις» πως η Ρωσία βρίσκεται πίσω από αυτή, ενώ η «Microsoft» προειδοποίησε ότι πιθανόν να είναι πολύ σοβαρότερη από ό,τι αρχικά θεωρήθηκε. «Ολες οι ενδείξεις παραπέμπουν στη Ρωσία. Η Μόσχα συνεχίζει έναν υβριδικό πόλεμο», αναφέρει το ουκρανικό υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης. Η Ρωσία απορρίπτει τους ισχυρισμούς αυτούς.

Παράλληλα, και η Μόσχα εντείνει τις προειδοποιήσεις, με τον υφυπουργό Εξωτερικών, Σ. Ριαμπκόφ, που συμμετείχε στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, να δηλώνει πριν από λίγες μέρες σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι «ούτε επιβεβαιώνει ούτε αποκλείει»την πιθανότητα η Ρωσία να στείλει στρατιωτικά μέσα στην Κούβα και τη Βενεζουέλα, εάν οι συνομιλίες αποτύχουν και η πίεση των ΗΠΑ στη Ρωσία αυξηθεί. Μιλώντας στο ρωσικό RTVI TV, σημείωσε ότι «όλα εξαρτώνται από τη δράση των ομολόγων μας των ΗΠΑ», ενώ παρέπεμψε στις προειδοποιήσεις του Βλ. Πούτιν για ενδεχόμενα στρατιωτικο-τεχνικά μέτρα, όπως, για παράδειγμα, μέσω του Πολεμικού Ναυτικού.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, απαντώντας σε ερώτημα για το ενδεχόμενο εγκατάστασης ρωσικών πυραύλων στη Λατινική Αμερική, δήλωσε πως «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για κυρίαρχα κράτη».

Ο δε Σ. Ριαμπκόφ συζήτησε χτες με τον πρέσβη της Κίνας στη Μόσχα για τις επαφές Δύσης - Ρωσίας.

Σε αυτό το φόντο, κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης Δύσης - Μόσχας και με τις «ανησυχίες» της ΕΕ ότι παραγκωνίζεται από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στις συνομιλίες με τη Ρωσία να εκφράζονται όλο και πιο έντονα, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, επισκέφτηκε χτες την Ουκρανία, όπου είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο Β. Ζελένσκι σχετικά με τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία.

Η Γερμανία συμμετέχει μαζί με Γαλλία, Ρωσία και Ουκρανία στο αρμόδιο για «διευθέτηση» «Σχήμα της Νορμανδίας», ενώ είχαν προηγηθεί επαφές των κυβερνητικών συμβούλων Γερμανίας και Γαλλίας την περασμένη βδομάδα.

Σήμερα η Μπέρμποκ θα έχει συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό της, Σ. Λαβρόφ, στη Μόσχα.

«Είμαστε έτοιμοι για σοβαρό διάλογο για αμοιβαίες συμφωνίες και να λάβουμε μέτρα που θα παρέχουν περισσότερη ασφάλεια σε όλους στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας», δήλωσε η Μπέρμποκ πριν το ταξίδι, προσθέτοντας ότι η Γερμανία δεν θα κάνει πίσω από τις αρχές των Συμφωνιών του Ελσίνκι.

Από την πλευρά του ο Ουκρανός ΥΠΕΞ, Ντμ. Κουλέμπα, εκφράζοντας «ανησυχίες» του Κιέβου δήλωσε πως «είναι σημαντικό για μας τώρα ότι ούτε το Βερολίνο ούτε το Παρίσι παίρνουν αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, και ότι δεν παίζουν κανένα παιχνίδι πίσω από την πλάτη μας αναφορικά με τη Ρωσία».

Ο δε πρέσβης της Ουκρανίας στο Βερολίνο κάλεσε τη γερμανική κυβέρνηση να διασφαλίσει την προμήθεια όπλων για την «άμυνα» της χώρας του, χαρακτηρίζοντας την άρνηση της Γερμανίας «πολύ απογοητευτική και πικρή».

«Καθησυχάζοντας» το Κίεβο, η Μπέρμποκ δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου με τον ομόλογό της ότι «κάθε παραπέρα επιθετική πράξη θα έχει υψηλό τίμημα για τη Ρωσία, οικονομικό, στρατηγικό και πολιτικό».

Πάντως ο πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), Φρ. Μερτς, σε δηλώσεις του τάχθηκε εναντίον ενός ενδεχόμενου αποκλεισμού της Ρωσίας από το διεθνές τραπεζικό σύστημα πληρωμών «Swift».

«Η αμφισβήτηση του "Swift" θα μπορούσε να είναι ατομική βόμβα για τις κεφαλαιαγορές αλλά και για τις σχέσεις αγαθών και υπηρεσιών», είπε στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Θα έβλεπα τεράστιο οικονομικό πισωγύρισμα για τις οικονομίες μας αν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Θα χτυπούσε τη Ρωσία, αλλά θα βλάπταμε σοβαρά και τον εαυτό μας» ως εξαγωγικό έθνος, είπε.

Σχετικά με τον αγωγό «Nord Stream 2», o Μερτς αναφέρθηκε στους ελιγμούς των γερμανικών κυβερνήσεων, που χαρακτηρίζουν το έργο «επιχειρηματικό» και «οικονομικό» ενώ «όπως όλοι γνωρίζουμε, δεν υπάρχει τίποτα ιδιωτικό και μη πολιτικό στο έργο».

«Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα πιο πολιτικό έργο στην ενεργειακή βιομηχανία στον κόσμο από αυτόν τον αγωγό», είπε χαρακτηριστικά.

Τώρα όμως, που ο αγωγός έχει ολοκληρωθεί, «πιστεύω ότι θα ήταν πολιτικά σωστό να λειτουργήσει», με την προϋπόθεση ότι «οι Ρώσοι θα εκπληρώσουν πλήρως τις υποχρεώσεις τους για προμήθεια αερίου προς την Πολωνία και την Ουκρανία», συμπλήρωσε.

Στο μεταξύ, ο πρώην Πρόεδρος της Ουκρανίας, Π. Ποροσένκο, προσγειώθηκε χτες στο Κίεβο από τη Βαρσοβία, για να αντιμετωπίσει κατηγορίες για προδοσία, υποστηρίζοντας ότι είναι κατασκευασμένες από «κύκλους» του νυν Προέδρου Β. Ζελένσκι.

Η επιστροφή Ποροσένκο, έπειτα από έναν μήνα απουσίας και παρά την απειλή να συλληφθεί για «εσχάτη προδοσία», ενδέχεται να προκαλέσει πολιτική «ανακατωσούρα» στην Ουκρανία - εν μέσω των παζαριών με τη Μόσχα - και Δυτικοί διπλωμάτες έκαναν έκκληση για «πολιτική ενότητα».

Σημειώνεται ότι ο Ποροσένκο κατηγορείται για χρηματοδότηση των φιλορώσων αυτονομιστών στο Ντονμπάς την περίοδο 2014 - 2015, μέσα από εμπορικές σχέσεις μαζί τους.