Χιονοστιβάδα μέτρων σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, τα οποία θα κινούνται στις κατευθυντήριες γραμμές της στρατηγικής της Λισαβόνας, αποφάσισαν από κοινού η ελληνική κυβέρνηση με το Κοινοτικό Διευθυντήριο στο πρόσφατο ΕΚΟΦΙΝ. Με χτεσινές του δηλώσεις στους δημοσιογράφους, ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης, αν και ήταν φειδωλός στην περιγραφή των μέτρων με τα οποία θα επιδιωχτεί η μείωση του ελλείμματος κάτω από 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2006, δεν έκρυψε το γενικό τους «στίγμα».

Τα μέτρα, όπως εξήγησε, θα είναι στενά δημοσιονομικού χαρακτήρα (με στόχο τη μείωση του ελλείμματος), αλλά και ...αναπτυξιακού χαρακτήρα (για την εκπλήρωση των στόχων της Λισαβόνας). Τα μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, όπως τα κατανοούν στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα, δεν είναι τίποτα περισσότερο από νέες παρεμβάσεις στο σσφαλιστικό σύστημα, αλλά και στις εργασιακές σχέσεις - γενικότερη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, σύμφωνα με τις επιδιώξεις της εργοδοσίας - ώστε να επέλθει... ανάπτυξη. Οι θέσεις αυτές ενισχύονται και από απόψεις κύκλων του υπουργείου Οικονομίας, οι οποίοι εξηγούσαν στο «Ρ», πως όταν οι Βρυξέλλες ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να επιδιώξει τη μείωση του ελλείμματος με μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα, εννοούν - πρώτα και κύρια - παρεμβάσεις στην Κοινωνική Ασφάλιση, για να αντιμετωπιστεί το δημοσιονομικό πρόβλημα που δημιουργείται από τη γήρανση του πληθυσμού.

Για το ίδιο θέμα, το ΕΚΟΦΙΝ επισημαίνει ότι «στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας θα περιγράφονται τα δημοσιονομικά μέτρα που θα υιοθετηθούν βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα».

Τα μέτρα αυτά (δημοσιονομικής ή και... αναπτυξιακής φύσης) θα αποτυπώνονται στο νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα παρουσιάσει η κυβέρνηση στη Βουλή, για να το καταθέσει στη συνέχεια προς έγκριση στις Βρυξέλλες, μέχρι την 21η Μάρτη. Από τις δηλώσεις του υπουργού προκύπτει ότι στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα Σταθερότητας, θα υπάρχουν τρία σενάρια, που θα προβλέπουν τη μείωση του ελλείμματος:

Το πρώτο κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέσα στον τρέχοντα χρόνο (όπως και ο προϋπολογισμός του 2005) και το δεύτερο στο 3,6% του ΑΕΠ, όπως εκτιμούν οι Βρυξέλλες. Το τρίτο σενάριο προβλέπει εκτροπή του προϋπολογισμού από τους τεθέντες στόχους. Σε σχετικές ερωτήσεις, ο υπουργός Οικονομίας απέφυγε να απαντήσει αν θα ληφθούν έκτακτα μέτρα (σε περίπτωση που ο κρατικός προϋπολογισμός του 2005 τεθεί εκτός στόχου) ή αν η περίοδος ...«προσαρμογής» σταματάει το 2006 ή θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια...

Σημαντική μείωση εμφάνισε το 2004 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (απεικονίζει την πορεία εμπορευματικών και όχι μόνο συναλλαγών της χώρας με το εξωτερικό), όχι όμως και το εμπορικό ισοζύγιο (που καταγράφει μόνο την πορεία των εμπορικών συναλλαγών). Τα αναλυτικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, που καταγράφουν τις εξελίξεις στο ισοζύγιο, βεβαιώνουν ότι συνεχίστηκε και το 2004 η παραγωγική υποβάθμιση της χώρας και άρα ενισχύθηκε η εξάρτηση από το εξωτερικό.

Αναλυτικότερα, από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας προκύπτει ότι το 2004, συγκριτικά με το 2003, το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (περιλαμβάνει όχι μόνο τις εμπορικές, αλλά και όλες τις συναλλαγές της χώρας με το εξωτερικό) μειώθηκε κατά 25,9% και περιορίστηκε στα 6,4 δισ. ευρώ (3,9% του ΑΕΠ) από 8,6 δισ. ευρώ (5,6% του ΑΕΠ) που ήταν το 2003.

Η βελτίωση που παρουσίασε πέρσι το συνολικό έλλειμμα της χώρας με το εξωτερικό δε σημαίνει πως ενισχύθηκε και η «ευρωστία» της ελληνικής οικονομίας με την αύξηση της παραγωγής (και εξαγωγής) υλικών αγαθών. Τα αναλυτικά στοιχεία του ισοζυγίου μαρτυρούν πως το 2004 συνεχίστηκε η παραγωγική υποβάθμιση της χώρας (τόσο με την απώλεια αγορών στο εξωτερικό όσο και τον εκτοπισμό ελληνικών προϊόντων από την εγχώρια αγορά). Αυτό είναι ολοφάνερο από το γεγονός ότι το 2004 συγκριτικά με το 2003:

• Η συνολική αξία των εξαγωγών ελληνικών εμπορευμάτων αυξήθηκε κατά 13,9%. Εφτασε στα 12,7 δισ. ευρώ, από 11,1 δισ. το 2003.
• Η συνολική αξία των εισαγωγών αυξήθηκε κατά 12,8%. Από 33,8 δισ. ευρώ που ήταν το 2003 εκτινάχτηκε στα 38,1 δισ. ευρώ.
• Το συνολικό εμπορικό έλλειμμα της χώρας με το εξωτερικό, μεγάλωσε κατά 12,3% και έφτασε στα 25,4 δισ. ευρώ, από 22,6 δισ. ευρώ το 2003. Σαν ποσοστό του ΑΕΠ το εμπορικό έλλειμμα έφτασε πέρσι στο 15,5% από 12,2% που ήταν το 2003.

Θέμα ημερών είναι - σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης Δ. Σιούφα - η δημοσιοποίηση των νομοσχεδίων για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου και για την αναβάθμιση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ενώ θα δημοσιευτούν και οι κώδικες για την ηλεκτρική ενέργεια. Μάλιστα, ο υπουργός, σε ανακοίνωσή του, συνδέει την περαιτέρω απελευθέρωση στους τομείς της ενέργειας με την ...καταπολέμηση του πληθωρισμού, δίνοντας ένα πρώτο δείγμα της κυβερνητικής δημαγωγίας που θα συνοδεύσει τα πολιτικά μέτρα διασφάλισης της παντοκρατορίας του ιδιωτικού κεφαλαίου σ' αυτούς τους ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς.

Τόσο οι κώδικες, που ρυθμίζουν μια σειρά από εκκρεμή θέματα για την παραγωγή, διάθεση, αγοραπωλησία ηλεκτρικού ρεύματος, τα ποσοστά παραγωγής, τις απορροφήσεις, τα αποθέματα, όσο και το νέο πλαίσιο για το φυσικό αέριο, έρχονται να ενισχύσουν τη δραστηριοποίηση των ιδιωτών σε αυτούς τομείς, εξασφαλίζοντας αποσβέσεις επενδύσεων και υψηλά κέρδη. Είναι δεδομένο, σύμφωνα και με προηγούμενες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης για την «ανάγκη» εισόδου των ιδιωτών στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, ότι οι νέες ρυθμίσεις θα κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς και οι ίδιοι οι ιδιώτες εκβιάζουν το ευνοϊκότερο επιχειρηματικό καθεστώς με την αδρανοποίησή τους, την ίδια ώρα που η ΕΕ παρατηρεί την Ελλάδα για τις «καθυστερήσεις» στην είσοδο ιδιωτών.

Επιπρόσθετα, οι μελέτες του υπουργείου κάνουν λόγο για οριακές καταστάσεις στο ζήτημα της επάρκειας ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου την κατάλληλη στιγμή οι ιδιώτες να εμφανιστούν ως σωτήρες και να δικαιολογηθούν οι προκλητικές παροχές που θα τους εξασφαλίσει η κυβέρνηση. Πρέπει να σημειωθεί ότι υπό επεξεργασία βρίσκεται και το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που αποτελούν ήδη ένα προνομιακό πεδίο κερδοσκοπίας για τους επιχειρηματίες.

Σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που διαπιστώθηκαν από τη χρήση καδμίου στη συγκόλληση μεταλλικών ψυκτών, προωθεί ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ). Το σχέδιο θα προβλέπει την απαγόρευση της χρήσης καδμίου ή άλλων επικίνδυνων ουσιών στις συγκολλήσεις μεταλλικών ψυκτών, που σταδιακά μεταφέρονται στο πόσιμο νερό σε ποσότητες πάνω από τα «επιτρεπτά» όρια. Παράλληλα, στόχος του ΕΦΕΤ είναι να θεσπιστούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για τους μεταλλικούς ψύκτες, κάτι το οποίο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει.