Σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις βρίσκεται τις τελευταίες μέρες ο κλάδος των εικαστικών καλλιτεχνών. Αιτία, η απαράδεκτη απόφαση του ΔΣ του ΤΕΒΕ για την υποχρεωτική εγγραφή των εικαστικών δημιουργών σ' αυτό, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, ή την ασφάλισή τους σε άλλο δημόσιο ασφαλιστικό φορέα.Την περασμένη Τετάρτη το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας,διοργάνωσε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το υπουργείο Εργασίας και πορεία στο υπουργείο Πολιτισμού. Ηταν από τις μεγαλύτερες, σε μαζικότητα, κινητοποιήσεις του κλάδου και σίγουρα όχι η τελευταία, αφού οι αρμόδιοι των παραπάνω υπουργείων, φάνηκε ότι δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν μια δίκαιη λύση στο πρόβλημα.

Αξίζει ακόμη να σημειώσουμε ότι η απόφαση του ΤΕΒΕ ανακοινώθηκε τη στιγμή που γίνονται συζητήσεις με τα αρμόδια υπουργεία για την οριστική λύση του"ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού" προβλήματος των εικαστικών καλλιτεχνών, σύμφωνα με την ιδιαιτερότητα που αντιστοιχεί στη φύση του εικαστικού κλάδου. Το θέμα του "ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού" είναι ένα καυτό και χρόνιο πρόβλημα των εικαστικών, το οποίο δεν έχει αντιμετωπιστεί μέχρι σήμερα - παρά τις εισηγήσεις και τις προτάσεις του ΕΕΤΕ - από κανέναν υπουργό Πολιτισμού.Επιπλέον, είναι πρόσφατες οι δημόσιες διακηρύξεις από τον υπουργό Πολιτισμού Ευάγ. Βενιζέλο προς το ΕΕΤΕ - όταν ψηφιζόταν ο "πολυνόμος" του ΥΠΠΟ - ότι το "ασφαλιστικό" θα έμπαινε στις προτεραιότητες του υπουργείου Πολιτισμού.

Στο επίμαχο θέμα του "ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού" αναφέρεται ο Σωτήρης Βάρβογλης,έφορος τμήματος διακοσμητικής και μέλος του ΔΣ του Επιμελητηρίου.

"Θυμάμαι όταν ήμουν νέος με ρωτούσαν: "εσείς οι εικαστικοί καλλιτέχνες δεν έχετε ασφάλιση; Γιατί δε διαμαρτύρεστε;" Τους απαντούσα πως "φωνάζουμε, τους λέμε το πρόβλημά μας, αλλά δε μας δίνουν σημασία". Ξαφνικά ήρθε ένα "κίνημα" αυτό το "σοσιαλιστικό". Η κυβέρνηση με "τη λαϊκή κυριαρχία και τον λαό στην εξουσία". Πιστεύαμε πως αυτοί θα μας καταλάβουν, θα αναγνωρίσουν το έργο του εικαστικού καλλιτέχνη, πως τα περήφανα νιάτα και γηρατειά θα δουν καλές μέρες".

"Τους επισκεφτήκαμε στα υπουργεία. Τους είπαμε, αρκετές φορές, τα προβλήματά μας. "Είναι τιμή και υποχρέωσή μας να λύσουμε το ασφαλιστικό των δημιουργών της τέχνης", μας απαντούσαν. "Αλλά αυτό δε γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη" συνέχιζαν. "Θα το προγραμματίσουμε". Από τότε, περιμένουμε, περιμένουμε (...), να μας βάλουν στο τριετές πρόγραμμα στο πενταετές, στο δεκαετές (...). Τίποτα. Οπου από περήφανα νιάτα, έγιναν σχεδόν περήφανα γηρατειά. Και ξαφνικά παρουσιάζονται σωτήρες με εισαγόμενες ιδέες σε συσκευασία, "εκσυγχρονιστές" και αποφασίζουν την υποχρεωτική εγγραφή μας στο ΤΕΒΕ".

Οι εικαστικοί δημιουργοί θεωρούν την ένταξή τους στο ΤΕΒΕ, ως ένα μέτρο καθαρά εισπρακτικό.Κι αυτό γιατί οι υποχρεωτικές εισφορές στο ΤΕΒΕ θα είναι για το μεγαλύτερο μέρος των εικαστικών καλλιτεχνών χωρίς ανταπόδοση, είτε γιατί είναι αλλού ασφαλισμένοι, είτε γιατί όταν αρχίσει η εγγραφή τους μετά τα 50 χρόνια τους, θα συμπληρώσουν τα αναγκαία συντάξιμα χρόνια μετά τα 85 τους χρόνια (!).

"Η απόφαση του ΤΕΒΕ, που θα ισχύσει από 1/1/'98, τελικά εμποδίζει και το να εκθέτει ο καλλιτέχνης το έργο του δεδομένου ότι και για την απλή έκθεση των έργων τέχνης, απαιτούνται παραστατικά από εφορίες. Πώς είναι δυνατόν οι νέοι δημιουργοί, οι απόφοιτοι της Σχολής Καλών Τεχνών, που θέλουν να εκθέσουν το έργο τους, να υποχρεώνονται να εγγραφούν στο ΤΕΒΕ; Πού θα βρουν τα χρήματα να τα καταβάλουν σαν χαράτσι; Λέμε ναι στην ασφάλιση και στη συνταξιοδότηση. Ναι, ο καλλιτέχνης ως εργαζόμενος να συνεισφέρει το μερίδιο που του αναλογεί. Εχει, όμως, υποχρέωση και η πολιτεία προς τον εικαστικό καλλιτέχνη. Το κράτος χρησιμοποιεί την τέχνη και τους καλλιτέχνες σαν πρέσβεις πολιτισμού και εθνικής οντότητας. Ομως το κράτος είναι ο μεγάλος απών εκεί που χτίζεται η καλλιτεχνική δημιουργία, στις καθημερινές συμπληγάδες από τις οποίες διέρχεται ο εικαστικός καλλιτέχνης".

"Το ΤΕΒΕ είναι ταμείο "επιτηδευματιών", των "αυτοαπασχολούμενων". Μια "τυφλή" υπαγωγή των εικαστικών στο ΤΕΒΕ αγνοεί τη φύση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, της διακίνησης και της κοινωνικής λειτουργίας του έργου τέχνης, αγνοεί τη ζωή των καλλιτεχνών.Το έργο του καλλιτέχνη δεν εντάσσεται στα βιοτεχνικά προϊόντα. Δεν μπορεί ο δημιουργός να θεωρείται "αυτοαπασχολούμενος", όταν ασκεί την καλλιτεχνική του δραστηριότητα. Το καλλιτεχνικό έργο είναι κτήμα της κοινωνίας.Οταν ένας μεγάλος αριθμός εικαστικών καλλιτεχνών απασχολείται (ως εκπαιδευτικός, καθηγητής ιδιωτικών ή δημόσιων σχολών κλπ.) και έχει κύρια ασφάλιση, δε νοείται να πρέπει να ασφαλιστούν και στο ΤΕΒΕ, για να μπορούν να εκθέσουν ή να δημιουργήσουν".

Οι εικαστικοί δημιουργοί ζητούν να ανακληθεί η απόφαση και να συνεχίσει το ΤΕΒΕ, όπως έκανε πάντα μέχρι σήμερα, να δίνει στους εικαστικούς καλλιτέχνες "απαλλακτικά" έως ότου λυθεί συνολικά το θέμα της ασφάλισης και συνταξιοδότησης. Ζητούν από την πολιτεία, το ΥΠΠΟ και το αρμόδιο για την κοινωνική ασφάλιση υπουργείο, τη συμβολή τους, ώστε οι εικαστικοί καλλιτέχνες να συνεχίσουν να κάνουν το δημιουργικό τους έργο και το έργο αυτό να μπορεί απρόσκοπτα να επικοινωνεί με το κοινό. Ζητούν από την κυβέρνηση να παρέμβει με νομοθετική ρύθμιση υπέρ των καλλιτεχνών, υπέρ της δημιουργίας και της απρόσκοπτης καλλιτεχνικής δραστηριότητας.

Η. Μ.

Σε μια ξεχασμένη γωνιά της Νοτιοανατολικής Ασίας, λίγες εκατοντάδες κόσμου επιβιώνουν εδώ και χρόνια, δίνοντας αγώνα σιωπηλό και μοναχικό, ενάντια στο στυγνό καθεστώς κατοχής από τα στρατεύματα του πρώην Ινδονήσιου "προέδρου" Σουχάρτο. Από το 1975, οπότε εισέβαλαν τα ινδονησιακά στρατεύματα στην περιοχή μέχρι το 1985, πάνω από το 44% του πληθυσμού (δηλαδή περίπου 303.000 άτομα) είχαν εξολοθρευτεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οσοι επέζησαν έπρεπε να επιβιώσουν χωρίς το δικαίωμα της ελεύθερης (γραπτής ή προφορικής) έκφρασης, χωρίς τη δυνατότητα συνδικαλιστικής ή πολιτικής οργάνωσης. Η ζωή και μαζί ο πολιτισμός ενός ξεχωριστού λαού φάνηκε να συγκεντρώνει ξανά τα φώτα της δημοσιότητας μόλις το 1996, οπότε δύο άνθρωποι, ο επίσκοπος Μπέλο και ο Ράμος Χόρτα, βραβεύτηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης εκείνης της χρονιάς για την πολύχρονη μάχη τους ενάντια στα ινδονησιακά στρατεύματα κατοχής.

Αυτά, ως μία μικρή, συντομότατη εισαγωγή για την άλλη "Κύπρο" της Νοτιοανατολικής Ασίας. Αφού, όπως στην περίπτωση της Κύπρου, έτσι και στην περίπτωση του Ανατολικού Τιμόρ, εκκρεμούν - και εδώ - οι καταδικαστικές αποφάσεις του ΟΗΕ για την εισβολή των ινδονησιακών στρατευμάτων κατοχής, ενώ επίσης ναυάγησαν οι πολύχρονες προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για ειρήνη, μέσω διαπραγματεύσεων, μεταξύ Ινδονήσιων, Πορτογάλων (το Α. Τιμόρ ήταν μέχρι το 1975 πορτογαλική αποικία!) και εκπροσώπων του λαού αυτής της περιοχής.

Ορισμένοι από τους πολύ ενδιαφέροντες κόμβους που αναφέρονται στα όσα διαδραματίστηκαν και γίνονται σ' αυτή τη γωνιά της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι το καναδικό Δίκτυο Ετοιμότητας για το Ανατολικό Τιμόρ, το αμερικανικό δίκτυο Δράσης για το Ανατολικό Τιμόρ και το ASIET, αυστραλέζικη οργάνωση αλληλεγγύης για την απελευθέρωση του Ανατολικού Τιμόρ.

Ο κόμβος του καναδικού δικτύου Ετοιμότητας για το Ανατολικό Τιμόρ βρίσκεται στη διεύθυνση: http://www.jungle.ottawa.on.ca/etan/index.html.Με έμφαση σε ιστορικά στοιχεία που αφορούν το χρονικό, αλλά και το τι διαδραματίστηκε μέσα στα πρώτα 20 χρόνια εισβολής των Ινδονήσιων στο Ανατολικό Τιμόρ, ο κόμβος αυτός δίνει πλήθος στοιχείων που σχετίζονται όχι μόνο με τη γεωγραφία, αλλά και τον πολιτισμό του πολύπαθου αυτού λαού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει μια σειρά εκτενών άρθρων γύρω από γεγονότα, αλλά και εκστρατείες ενημέρωσης και δράσης που γίνονται σχετικά στον Καναδά. Σκοποί του καναδικού δικτύου Ετοιμότητας για το Ανατολικό Τιμόρ είναι, όπως αναφέρεται στις σελίδες του κόμβου:

• Να συνεργαστεί, μαζί με τον λαό του Α. Τιμόρ, για την απελευθέρωση της περιοχής από τα ινδονησιακά στρατεύματα κατοχής, ασκώντας πιέσεις στον ΟΗΕ και στην κυβέρνηση της Τζακάρτας για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος αυτοδιάθεσης.
• Πιέσεις, ώστε να σταματήσει η καναδική μηχανή στρατιωτικής τεχνολογίας να παράγει και να πουλά προϊόντα θανάτου στην Ινδονησία.
• Ενημέρωση των Καναδών για τα τεκταινόμενα στην "Κύπρο της Νοτιοανατολικής Ασίας"
• Παροχή βοήθειας σε αυτοεξόριστους Τιμορέζους που έχουν βρει καταφύγιο στον Καναδά.

Ανάλογος είναι και ο κόμβος του αμερικανικού δικτύου Δράσης για το Α. Τιμόρ, που απαντάται στη διεύθυνση: http://www.etan.org/, όπου εκτίθεται πλούσιο ιστορικό υλικό αλλά και περιστατικά και εκθέσεις του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών (!) για τη γενοκτονία και τις μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τμήμα "Επείγουσας Δράσης", που ενημερώνει για τις πορείες ή συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για την κατοχή του Α. Τιμόρ από τον ινδονησιακό στρατό που πραγματοποιούνται αυτές τις ημέρες σε διάφορες περιοχές των ΗΠΑ, όπως Σαν Φραντσίσκο, Σικάγο, Ν. Υόρκη κ.α.

Εξίσου ενημερωμένος αλλά λιγότερο "εγκυκλοπαιδικά ιστορικός" είναι ο κόμβος της αυστραλέζικης οργάνωσης: "Δράση Αλληλεγγύης με τους λαούς της Ινδονησίας και του Ανατολικού Τιμόρ". (ASIET: Action In Solidarity with Indonesia and E. Timor). http://www.peg.apc.org/~asiet.Οπως διευκρινίζεται από την αρχή, σκοπός του συγκεκριμένου κόμβου δεν είναι μόνον η ενημέρωση για τα δεινά του λαού του Α. Τιμόρ, αλλά και η πληροφόρηση σε ό,τι αφορά το λαό της Ινδονησίας από το αυταρχικό καθεστώς της κυβέρνησης του "προέδρου" Σουχάρτο.

Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα άρθρου που ακολουθεί με τίτλο "Πολεμώντας μαζί με το λαό του Α. Τιμόρ": "Η πραγματικότητα στο Ανατολικό Τιμόρ δεν είναι αυτή που επιθυμεί να προβάλλει το καθεστώς Σουχάρτο. Οτι δηλαδή η ένταξη της περιοχής στην ινδονησιακή επικράτεια δεν είναι παρά το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας αυτοδιάθεσης των κατοίκων του Α. Τιμόρ. Αυτή η προπαγάνδα δεν είναι παρά ψέμα. Η πραγματικότητα είναι ότι συνεχίζεται ακόμη και σήμερα η στυγνή κατοχή του Α. Τιμόρ από τα ινδονησιακά στρατεύματα. Στο Ανατολικό Τιμόρ σήμερα δεν υπάρχει κανενός είδους ελευθερία. Ομως, αυτό δεν είναι "πρωτότυπο", μια και το ίδιο καθεστώς καταπίεσης εφαρμόζεται και στο λαό της Ινδονησίας... "

Δ. ΟΡΦ.