Ο «Ρ» δημοσιεύει τις ομιλίες όλων των εκπροσώπων που συμμετείχαν στη Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, που έγινε στην Αθήνα, στο Ζάππειο Μέγαρο από 23 έως 25 του Ιούνη, με θέμα: «Εμπειρίες από τους αγώνες, τις συνεργασίες και τις συμμαχίες των κομμουνιστών». Στη συνάντηση συμμετείχαν 64 κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα από 53 χώρες και αναπτύχθηκε ένας πλούσιος προβληματισμός στην κατεύθυνση της κοινής δράσης και της διεθνιστικής αλληλεγγύης.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Πριν περάσω στο θέμα της ομιλίας μου θέλω να εκφράσω την εκτίμηση και τις ευχαριστίες μου προς την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, την Κεντρική του Επιτροπή, για την οργάνωση αυτής της συνάντησης και για τη βοήθεια που μου έδωσε για την οργάνωση του ταξιδιού μου στην Αθήνα. Ευχαριστώ γι' αυτό.

Η ιστορία της Λετονίας είναι πλούσια από επαναστατικά γεγονότα, από την πάλη του προλεταριάτου ενάντια στους εκμεταλλευτές του. Αρκεί να πούμε ότι στον 20ό αιώνα στη Λετονία τρεις φορές εγκαθιδρύθηκε και έπεσε η Σοβιετική Εξουσία. Κάθε φορά γινόταν η Σοβιετική Εξουσία και κάθε φορά έπεφτε με την εξωτερική βοήθεια. Την τελευταία φορά αυτό έγινε το 1991 όταν ντε φάκτο και ντε γιούρε διαλύθηκε η Σοβιετική Ενωση.

Η ιστορία σχεδόν ενός αιώνα των κομμουνιστών της Λετονίας μας δείχνει ότι μόνο τότε είχε επιτυχίες το Κόμμα, όταν ήταν με ακρίβεια θεωρητικά τεκμηριωμένο το πρόγραμμά μας και όταν υπήρχε αλληλεγγύη με το κομμουνιστικό κίνημα της Ευρώπης και όλου του κόσμου.

Μετά την αντεπαναστατική ανατροπή του 1991 στη Λετονία, το Κομμουνιστικό Κόμμα Λετονίας, οργανωτικά καταργήθηκε. Οι οργανώσεις εκδιώχθηκαν από τις επιχειρήσεις. Το Κόμμα, χωρίς να γίνει δικαστήριο, απαγορεύτηκε με απόφαση της Βουλής. Ο πρώτος γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια στέρηση της ελευθερίας του και ρίχτηκε στη φυλακή. Τους κομμουνιστές τους έδιωχναν από τη δουλιά τους, τους τρομοκρατούσαν.

Από τη Βουλή, συνελήφθησαν οι 16 πιο δραστήριοι βουλευτές του Κόμματός μας και μπήκανε στη φυλακή. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Λετονίας ήταν και είναι παράνομο. Στη Λετονία σήμερα υπάρχει ένας νόμος για τις εκλογές που απαγορεύει στους κομμουνιστές, οι οποίοι μετά το 1991 ήταν μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Λετονίας να είναι υποψήφιοι βουλευτές.

Δηλαδή, σε αυτό το κράτος που θέλει να θεωρείται δημοκρατικό, υπάρχει περιορισμός των πολιτικών δικαιωμάτων από πολιτικούς λόγους. Ο νόμος για τις διαδηλώσεις στη Λετονία απαγορεύει τη διάδοση της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Παράλληλα, στη σημερινή Λετονία ελεύθερα προπαγανδίζουν την ιδεολογία οι λεγεωνάριοι των SS και οργανώνουν συγκεντρώσεις μαζί με εθνικιστικά Κόμματα, που προσπαθούν να δικαιώσουν την υποταγή τους στο φασιστικό καθεστώτος κατά τα έτη της Κατοχής της Λετονίας από τη Γερμανία.

Σε αυτές τις συνθήκες μπροστά στους οπαδούς του μαρξισμού, λενινισμού, μπαίνει το ερώτημα, πώς να υπερασπιστούμε και να διαδώσουμε τη θεωρία μας. Αποφασίσαμε να το κάνουμε το 1994. Εκείνο το καιρό ήμουν ακόμα στις φυλακές. Επαιρνα πληροφορίες, για το τι συμβαίνει έξω από τη φυλακή. Οταν ήταν δυνατόν αντάλλασσα πληροφορίες με τους συντρόφους που ήταν ελεύθεροι και ήξερα στη φυλακή, για τη δουλιά του μεγάλου κομμουνιστή Αλεξέι Σένιν στη Ρωσία, ο οποίος επίσης είχε συλληφθεί το 1991, αλλά πολύ νωρίτερα είχε απελευθερωθεί. Στα γράμματά μου από τη φυλακή συχνά έγραφα στους συντρόφους μας, για την αναγκαιότητα ενότητας των κομμουνιστικών δυνάμεων στη βάση των αρχών του μαρξισμού - λενινισμού.

Σε αυτή τη βάση χαιρέτισα την οργάνωση από τον Αλεξέι Σένιν της ένωσης των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Σοβιετικής Ενωσης. Σε αυτή την οργάνωση έβλεπα το πρόπλασμα του νέου κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης και την αναγέννηση του νέου κέντρου της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Η Ενωση Κομμουνιστικών Κομμάτων και σήμερα λειτουργεί, όμως πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχει μεγάλες δυσκολίες, ξεκινώντας από τις οικονομικές και τελειώνοντας με τη συνεχιζόμενη διαίρεση του Κομμουνιστικού Κινήματος στη Ρωσία και στις άλλες χώρες και από τη «μόλυνση» των νέων κομμουνιστικών Κομμάτων από τον οπορτουνισμό.

Αφού βρέθηκα στην ελευθερία το 1997 και αφού μελέτησα καλύτερα την πραγματικότητα αποφάσισα να ενώσω τις αριστερές δυνάμεις της Λετονίας, ώστε να αντισταθούμε στο σκοταδισμό που επιφέρουν τα κόμματα που είναι σήμερα στην εξουσία.

Τα δέκα χρόνια της λεγόμενης ελευθερίας της λετονικής Δημοκρατίας τα κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία έφεραν τη χώρα στην αθλιότητα. Μετέτρεψαν την εργατική δύναμη σε αντικείμενο εκμετάλλευσης για το ξένο κεφάλαιο. Η χώρα, κάτω από την άγρια ιδιωτικοποίηση, οδηγείται στην αθλιότητα. Οι εισαγωγές είναι περίπου δύο φορές πάνω από τις εξαγωγές. Η θνησιμότητα πάνω από δύο φορές είναι μεγαλύτερη από τις γεννήσεις.

Το κράτος ζει χάρη στις ρωσικές και ξένες πιστώσεις και παρ' όλα αυτά δεν υπήρξε στη χώρα μας επαναστατική κατάσταση. Σε σχέση με το γεγονός ότι έχει καταστραφεί η βιομηχανία, δεν υπάρχει σήμερα εργατική τάξη, η οποία να είναι οργανωμένη σε μεγάλες επιχειρήσεις. Δεν υπάρχει δηλαδή ο ηγέτης, που θα μπορούσε να ηγηθεί και να οδηγήσει μέχρι τέλος τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Τα αριστερά Κόμματα έχουν μικρό αριθμό μελών και συνήθως αποτελούνται από συνταξιούχους τέως μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης. Αυτή η κατάσταση δε σημαίνει ότι οι κομμουνιστικές ιδέες και το κομμουνιστικό κόμμα δε βρίσκουν υποστήριξη στο λαό και στους εργαζόμενους. Τέτοια υποστήριξη υπάρχει και το αποδεικνύουν τα αποτελέσματα των εκλογών στη Βουλή. Οι ενωμένες αριστερές δυνάμεις στις εκλογές πήρανε την τρίτη θέση. Το πρόβλημα όμως βρίσκεται στο ότι ο λαός φοβάται μήπως χάσει τη δουλιά του, εάν έχει επαφή με τους κομμουνιστές.

Το καθεστώς μιλάει συνεχώς για την ...εγκληματική φυσιογνωμία των κομμουνιστών. Και μια τέτοια πολιτική ακολουθείται και στη Λιθουανική Δημοκρατία. Είχα προτείνει σε αυτές τις συνθήκες την ένωση των αριστερών δυνάμεων. Η ιδέα αυτή υποστηρίχτηκε από τρεις αριστερές δυνάμεις και τον Ιούνιο του 1998 δημιουργήθηκε η Ενωση αυτή των πολιτικών κομμάτων.

Στις εκλογές του '98 παρουσιάσαμε ενιαίο ψηφοδέλτιο και πήραμε 16 από τις 100 θέσεις στη Βουλή. Αυτή ήταν μια σημαντική επιτυχία της Ενωσης στην πάλη μας, γιατί καθένα μόνο του από αυτά τα κόμματα δεν μπορούσε, μέχρι την Ενωση των Κομμάτων, να μπει στη Βουλή.

Εννοείται ότι αυτή η Ενωση δεν επιτεύχθηκε χωρίς προβλήματα. Υπήρχαν προβλήματα μεταξύ των ηγετών και υπήρχε ένα πρόβλημα ποιον θα επιλέξουμε σαν ηγέτη αυτής της Ενωσης. Κατά τη δημιουργία του προγράμματος δεσμευτήκαμε, ώστε όλα τα Κόμματα που θα μπούνε στην Ενωση, δε θα εγείρουν τα προβλήματα, στα οποία δε συμφωνούν τα Κόμματα μεταξύ τους. Ετσι, τα Κόμματα που αποτελούν την Ενωση παρέμειναν κόμματα με τα προγράμματά τους. Ολα τα ζητήματα δε λύνονται με την υποταγή της μειοψηφίας στην πλειοψηφία, αλλά με την ομοφωνία.

Βασιστήκαμε στην αρχή ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε οποιοδήποτε συνασπισμό, αλλά να μη χάσουμε την ουσία μας ως Μαρξιστικό Λενινιστικό Κόμμα. Να μη χαθούμε, να μη διαλυθούμε στην Ενωση των Κομμάτων, αλλά να κρατήσουμε το Κόμμα μας. Η κοινή μας εργασία επί δύο έτη απέδειξε τη χρησιμότητα αυτής της ενότητας και τη χρησιμότητα της αξιοποίησης των κοινοβουλευτικών και μη κοινοβουλευτικών μορφών πάλης, για την υπεράσπιση των συμφερόντων του λαού μας και των εθνικών μειονοτήτων.

Τα κόμματα εξουσίας δε χαίρονται για την παρουσία μας, προσπαθούν να διαλύσουν την Ενωσή μας, προσπαθούν να κάνουν τους ηγέτες των κομμάτων να τσακωθούν μεταξύ τους, προσπαθούν να υπονομεύσουν την ιδέα της Ενωσης, αλλά δεν τα κατάφεραν. Χρησιμοποίησαν τέτοιες μεθόδους, όπως τον εκβιασμό, την εξαγορά, αλλά δεν τα κατάφεραν και πάλι.

Το ίδιο διάστημα νωρίτερα στο παρελθόν, ενώ είχαμε 5 με 7 βουλευτές, οι προτάσεις μας δεν έμπαιναν στην Ημερήσια Διάταξη της Βουλής. Σήμερα με 16 βουλευτές έχουμε τη δυνατότητα να πούμε τη γνώμη μας στη Βουλή και αρκετές από τις προτάσεις μας γίνονται αποδεκτές από τη Βουλή.

Ετσι αρθήκανε τα εμπόδια σχετικά με την ιθαγένεια, την υπηκοότητα της Λετονίας. Διευκολύνθηκε το καθεστώς των ταξιδιών μεταξύ των συνόρων, διαγράφτηκε από το εορτολόγιο η ημερομηνία 16 Μάρτη που ήταν η γιορτή της φασιστικής Λετονίας. Σήμερα, η σημερινή γενιά των κομμουνιστών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, μόνο θεωρητικά μπορούσαν να φανταστούν την κατάσταση στην οποία βρέθηκαν μετά το 1991.

Δεν έχουμε πείρα δουλιάς στην αντιπολίτευση. Επίσης, δεν έχουμε ιδιαίτερη πείρα στη δημιουργία κομματικών οργανώσεων. Καταλαβαίνετε ότι τέτοια κατάσταση δεν υπήρχε στη Λετονία, τουλάχιστον για πενήντα χρόνια. Δυστυχώς, μέχρι το 1991 κανείς στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ενωσης και στο Κομμουνιστικό Κόμμα Λετονίας, που ήταν μέρος του ΚΚΣΕ, δεν μπορούσε να υποθέσει μια τέτοια κατάσταση, στην οποία βρεθήκαμε σήμερα. Την οικοδόμηση του σοσιαλισμού πρέπει να την ξεκινήσουμε από το μηδέν.

Η πείρα μάς πείθει για την αναγκαιότητα της ενδυνάμωσης της συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο. Η αλληλοβοήθεια και η συνεργασία στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας ένωσης του κεφαλαίου, γιατί δεν έχουμε αρκετές δυνάμεις, εάν δε συνεργαστούμε.

Γι' αυτό οι προτάσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας με επικεφαλής τη Γενική Γραμματέα Αλέκα Παπαρήγα, οι απόψεις που εξέθεσε στο άρθρο της για τα 80 χρόνια της Κομμουνιστικής Διεθνούς, αυτές οι θέσεις είναι δεκτές από μας και το Κόμμα μας τις υποστηρίζει.

Το Κόμμα μας επίσης υποστηρίζει τις θέσεις της Ενωσης των Κομμουνιστικών Κομμάτων σε ένα Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ενωσης. Υποστηρίζει τις θέσεις Αλεξέι Σένιν όπως εκφράστηκαν στα 130 χρόνια από τη γέννηση του Λένιν και εκεί γίνεται λόγος για την ανάγκη της ενότητας των κομμουνιστικών Κομμάτων, αλλά και όλων των αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εννοείται ότι δεν πρέπει να αδυνατίσει η πάλη σε εθνικό επίπεδο. Είμαστε σίγουροι, ότι η συνεργασία και η ενότητα των Κομμουνιστικών Κομμάτων του κόσμου, η εργασία τους στο εργατικό κίνημα, είναι αυτό το σημείο από όπου μπορούμε να πιαστούμε και να ανεβούμε μέχρι το επίπεδο της λύσης πρακτικών ζητημάτων ενάντια στην ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση, που γεννά τον παρασιτισμό ενός κράτους ενάντια στο άλλο. Εμείς οι κομμουνιστές είμαστε αναγκασμένοι να αντισταθούμε σε αυτό. Ευχαριστώ για την προσοχή σας.