Τριάντα χρόνια από την ίδρυση της Ομοσπονδίας Γυναικών ελλάδας και η ΟΓΕ πραγματοποίησε την περασμένη Κυριακή εκδήλωση με αφορμή την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της, αφιερωμένη στην συγγραφέα Γαλάτεια Καζαντζάκη.

Πριν αρχίσει η «Ωδή στη Γαλάτεια Καζαντζάκη», όπως ήταν ο τίτλος της εκδήλωσης, μίλησε η Καλλιόπη Μπουντούρογλου, πρόεδρος της ΟΓΕ, μπροστά σε μια κατάμεστη αίθουσα, για την υποκουλτούρα που δηλητηριάζει τη σκέψη και τη συνείδησή μας και για τους λόγους που ώθησαν την Ομοσπονδία να τιμήσει την πρωτοπόρα λογοτέχνιδα:

«Σμίγουμε εδώ, είπε, για να ανοίξουμε τη σκέψη μας έξω και μακριά από τα μεγάλα μονοπώλια, από τη χυδαιότητα της μαζικής υποκουλτούρας και την κρατική πολιτιστική πρόταση της "Γιουροβίσιον". Δεν είναι τυχαίο που ο πολιτισμός αντιμετωπίζεται όχι μέσα από τη δημιουργική του διάσταση, όχι σαν καλλιτεχνικό πόνημα, αλλά σαν εμπορικό προϊόν για το οποίο πληρώνουμε την καλύτερη δυνατή συσκευασία, ώστε να καταστεί ανταγωνιστικότερο στην ελεύθερη αγορά, αλλά και αποτελεσματικότερο στη διάβρωση της κοινωνικής συνείδησης. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πολιτισμός έχει παραδοθεί στα χέρια των χορηγών και η καλλιτεχνική παιδεία υποβαθμίζεται σ' όλη την κλίμακα της εκπαίδευσης. Η κρατική πολιτιστική πολιτική εξαντλείται στα Μέγαρα, τα οποία τα έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός, αλλά δε δύναται να τα επισκεφθεί και στις «πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης», ενώ μένουν στο περιθώριο οι εργάτες της τέχνης.

«Οταν διαβάσεις Γαλάτεια Καζαντζάκη, δεν μπορείς παρά να διακρίνεις όλο τον βούρκο της αστικής κοινωνίας, επισήμανε η ομιλήτρια - και όταν είσαι γυναίκα, όλη την ένταση της διπλής εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, να κατανοήσεις ακόμα πως η ταξική, άρα και ανδροκρατική κοινωνία αναγκάζει τη γυναίκα να γίνει πόρνη...».

Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας εκτιμά ότι οι γυναίκες, οι νέες γυναίκες είναι πρώτες στο στόχαστρο των αρχιτεκτόνων της χειραγώγησης της συνείδησης. «Χρέος του μαχητικού γυναικείου κινήματος, τόνισε η πρόεδρος της ΟΓΕ, να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα αντισώματα για να μπορέσουμε να αντισταθούμε στην εισβολή της βαρβαρότητας, αποκαλύπτοντας τους στόχους της κυρίαρχης τάξης - μέσα από τις τέχνες, τα γράμματα, τον πολιτισμό. Να προωθήσουμε τη δική μας πολιτιστική πρόταση»!

Η Γαλάτεια Καζαντζάκη είναι η πρώτη Ελληνίδα σοσιαλίστρια συγγραφέας με υψηλή λογοτεχνική ποιότητα. Ανέδειξε με την πένα της κοινωνικά προβλήματα, πίστεψε στα σοσιαλιστικά ιδανικά και τα υπηρέτησε πάνω από μισό αιώνα.

Η αναφορά της στη γυναίκα είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά της λογοτεχνικής της δημιουργίας. Ενέταξε τη γραφίδα της στον αγώνα για την αλλαγή αυτής της κοινωνίας της παρακμής. Εξέφρασε το θαυμασμό της προς τις νέες δυνάμεις, τους ανθρώπους του μόχθου, που κινούν τη ζωή προς τα μπρος. Θεωρούσε αποστολή του πνευματικού δημιουργού το χρέος για δημιουργικό έργο αλλά και τη δράση του στο λαό. Ξεχωριστή περίπτωση στα ελληνικά γράμματα, τόλμησε να πει και να κάνει πολλά σε καιρούς πολύ δύσκολους για τη γυναίκα.

Δε χρειάζεται να αναρωτηθούμε λοιπόν γιατί η κυρίαρχη τάξη κρατάει το έργο της στη σιωπή. Δε χρειάζεται άρα και να εξηγήσουμε γιατί η ΟΓΕ, κόντρα στη σκόπιμη σιωπή, φωτίζει με προβολείς σήμερα το έργο της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Στο πρόσωπό της τιμά όλους και όλες εκείνες που με την πνευματική πρωτοβουλία τους μετέχουν στον αγώνα των ανθρώπων για λευτεριά και προκοπή...

Ανάμεσα στους παρευρισκόμενους στην εκδήλωση η βουλευτής του ΚΚΕ Βέρα Νικολαΐδου, ο Δήμαρχος Νίκαιας Στέλιος Μπενετάτος, η καθηγήτρια του Παν/μίου Μακεδονίας Μαρία Νεγρεπόντη - Δελιβάνη, η επίκουρος καθηγήτρια Χριστίνα Αντωνοπούλου, η Αιμιλία Αγκαβανάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, η ζωγράφος Ζιζή Μακρή, εκπρόσωποι μεταναστριών. Δίπλα μας, η Ελευθερία Στασινού, εκπρόσωπος πεντακοσίων γυναικών της «Σεξ Φορμ» που κάνουν εδώ και πέντε μήνες επίσχεση εργασίας και κάποιες βδομάδες κατάληψη του εργοστασίου, ώστε να μπορέσουν να πάρουν κάποια χρήματα από την πώληση των μηχανών και των εμπορευμάτων. Οι εργαζόμενες φυλάνε με βάρδιες το εργοστάσιο σ' έναν αγώνα που δεν είναι διόλου εύκολος, διεκδικώντας τον ιδρώτα τους...

Την «Ωδή στην Γαλάτεια Καζαντζάκη» θα ερμηνεύσουν τώρα οι ηθοποιοί Εφη Θανοπούλου και Ελένη Λαζαράκη με συνοδεία μουσικής της Αννας Μουζάκη. Τα φώτα σβήνουν και στην οθόνη βλέπουμε τις ασπρόμαυρες καλλιτεχνικές φωτογραφίες της Αγγελικής Καστρινέλλη (φωτογραφίες από το Μουσείο Ελλης Αλεξίου που παραχώρησε η Ευγενία Ζήκου). Μαζί με τη μουσική η φωνή των ηθοποιών θα μας «σεργιανίσει» σε μια άλλη εποχή, την εποχή που γεννήθηκε και αγωνίστηκε η Γαλάτεια Αλεξίου (τότε). Σε μια εποχή που ήθελε τη γυναίκα υποτακτική. Η νεαρή κοπέλα θα επαναστατήσει και θα γίνει η πρώτη γυναίκα συγγραφέας της Κρήτης. Ενας θυελλώδης έρωτας θα τη συνδέσει με τον Νίκο Καζαντζάκη, που θα γράψει το περίφημο «Τη Γαλάτεια και μια καλύβη». Προκαλώντας σκάνδαλο στην τοπική κοινωνία, αυτή η «κόκκινη έκρηξη», όπως την περιγράφει ο Νίκος Καζαντζάκης θα τον ακολουθήσει στην Αθήνα, μοιραζόμενη μαζί του την ανέχεια - «βγάζοντας τη γλώσσα» σε μια εποχή που η γυναίκα ήταν άβουλη, μα βολεμένη σε μια φυλακή. Η Γαλάτεια θα τολμήσει να πάρει τη ζωή στα χέρια της, να διεκδικήσει το δικαίωμα στον έρωτα, στη δημιουργία, στην καλλιτεχνική αναζήτηση. Αρχίζοντας τη λογοτεχνική της δημιουργία από το 1906 θα μαστιγώσει την υποκρισία, την απανθρωπιά, την ανήθικη συναλλαγή και ο σαρκασμός της θα φτάσει συχνά σε καταλυτικούς χαρακτηρισμούς. «Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω»!

Μετέτρεψε την προσωπική της εμπειρία σε κοινό λόγο: Πρώτο μυθιστόρημά της το «Γέλα παλιάτσο», δημοσιευμένο το 1909 στο περιοδικό «Νουμάς»: Μια γυναικεία φωνή που ασφυκτιά σ' έναν κοινωνικό κλοιό και την εξορία της από την κοινωνική εξέλιξη και κίνηση «Πέρα από τα κάγκελα είδα πως υπάρχει μια ζωή πολυσύνθετη - η ζωή των άλλων...».

Η συγγραφέας θα χτυπήσει τις προκαταλήψεις της εποχής της. Δε φοβάται να έρθει σε σύγκρουση με μια κοινωνία που ακολουθεί βήμα - βήμα μια διαδρομή παρακμής και σήψης. Η Γαλάτεια τη γυναίκα δεν την αποκόβει από τον κοινωνικό της περίγυρο. Οπως και με όλους της τους ήρωες, την αφήνει να αναπνεύσει, να κινηθεί και να μιλήσει η ίδια μέσα από τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις της ίδιας της της ζωής. (Θα μιλήσει για το τέλος του έρωτα, την απατηλή εξιδανίκευση, τον ψυχικό χωρισμό που προηγείται του τυπικού. Για δυο διαμετρικά αντίθετες αντιλήψεις σχετικά με το γάμο και τις ανθρώπινες σχέσεις που συγκρούονται. Η μια δίνει έμφαση στην κοινωνική καταξίωση που αποκτά η γυναίκα μέσω του συζύγου της. Η άλλη δε δίνει καμιά αξία στην κοινωνική και οικονομική επιφάνεια του συζύγου, αλλά σε θέματα ουσιαστικής επικοινωνίας).

Το θεατρικό της έργο «Ενώ το πλοίο ταξιδεύει» που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη θα προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, αλλά θα υποστηριχθεί από μεγάλους του θεάτρου, όπως η Μαρίκα Κοτοπούλη και η κυρία Κατερίνα...

«Η Γαλάτεια, μας πληροφορεί ο Μάρκος Αυγέρης, την ώρα που έγραψε τις ιστορίες της, τις ζούσε».

Μερικά από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της: «Γυναίκες», «11 π.μ. - 11μ.μ.», «Αντρες», «Ανθρωποι και Υπεράνθρωποι».

Η Γαλάτεια «έφυγε» το 1962. Εγραψε: «Πιστεύω στη ζωή, την ολοένα ανανεούμενη και ολοένα ομορφότερη. Ο Θάνατος υπάρχει για τον εγωκεντρικό ανθρωπάκο σαν δε βγαίνει από το τρισάθλιο σαρκίο του. Σε όσους βλέπουν το άτομό τους όχι απομονωμένο, αλλά σα μέρος του συνόλου της ανθρωπότητας, θάνατος δεν υπάρχει»!

Πίσω στη ζωή λοιπόν, μετά την «Ωδή στην Γαλάτεια Καζαντζάκη», ακολουθεί το μουσικό πρόγραμμα που επιμελείται ο Τάσος Καρακατσάνης. Παίζει ο ίδιος πιάνο συνοδεύοντας την Σύλβια Καπερνάρου, την Αννα Μουζάκη και την Βασιλεία Παπαρήγα. Το τραγούδι τους ενθουσιάζει το κοινό.

Η εκδήλωση τελειώνει και η Ελευθερία δίπλα μας, ετοιμάζεται να φύγει. Μόλις προλαβαίνει να περάσει από το σπίτι της, γιατί μετά έχει νυχτερινή βάρδια στην κατάληψη του εργοστασίου της «Σεξ Φορμ». Η ζωή είναι αγώνας που συνεχίζεται...