Η προγραμματισμένη για το 2015 ανασκαφή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στο «Εκατείον», στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, υπό τη διεύθυνση της Δρ. Jutta Stroszeck και την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών, έφερε σημαντικά αποτελέσματα για τη σπουδαιότητα της λατρείας που λάμβανε χώρα στο ιερό, όσο και για την ιστορία της αρχαίας λατρείας στην Αθήνα της Ρωμαϊκής Εποχής.

Συγκεκριμένα, η απομάκρυνση ανεστραμμένης μαρμάρινης ληκύθου («ομφαλού») που βρισκόταν ενσφηνωμένη στο στόμιο φρέατος στην αυλή του ιερού τεμένους του «Εκατείου»/ιερού Αρτέμιδος Σωτείρας, αποκάλυψε το στόμιο ενός πηγαδιού, επενδεδυμένου εσωτερικά με δακτυλίους από πήλινες ημικυλινδρικές κεραμίδες, με μηνοειδείς εγκοπές. Στο εσωτερικό καθενός εκ των δακτυλίων, στο ανώτερο τμήμα, είναι χαραγμένο περιμετρικά, δεξιόστροφα, με κεφαλαιογράμματη γραφή η εξής επιγραφή: «ΕΛΘΕ ΜΟΙ Ω ΠΑΙΑΝ ΦΕΡΩΝ ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΑΛΗΘΕC».

Ο τύπος των γραμμάτων τα τοποθετεί στους πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους. Η επιγραφή συνιστά μία επαναλαμβανόμενη επίκληση προς το θεό Απόλλωνα, τον οποίο καλεί να αποκαλύψει στους πιστούς αληθείς προβλέψεις για τα μελλούμενα, στο πλαίσιο κάποιου τελετουργικού, προφανώς υδρομαντείας, συνδεδεμένης με το φρέαρ στο ιερό.

Το εξαιρετικής σημασίας εύρημα ταυτίζει τη συγκεκριμένη θέση ως το πρώτο και μοναδικό μαντείο Απόλλωνος στην Αθήνα, επιβεβαιώνει τη λατρεία του θεού μαζί με την αδελφή του Αρτεμη και αποκαθιστά την ορθή ερμηνεία του χώρου ως τεμένους, που στο τέλος του 19ου αι. είχε αποδοθεί από τον Κ. Μυλωνά και σε μία τρίτη θεότητα, την Εκάτη.

Η ανακάλυψη φέτος περισσότερων από 20 επιγραφών με το ίδιο περιεχόμενο οδηγεί στην ταύτιση του χώρου με μαντείο, όπου υπήρχε ιερό πηγάδι αφιερωμένο στον Απόλλωνα Παιάνα (ως «αρωγό», τον οποίο επικαλούνταν κυρίως σε περίπτωση ασθένειας).

Στο Ωρολόγιο του Ανδρονίκου Κυρρήστου (γνωστό και ως «Πύργος των Ανέμων» ή «Αέρηδες»), μνημείο του 2ου αι. π.Χ., κατά τις εργασίες συντήρησης που περιλαμβάνουν μεταξύ των άλλων την απομάκρυνση σαθρών επιχρισμάτων της ύστερης οθωμανικής εποχής, στο εσωτερικό του μνημείου, αποκαλύφτηκαν πρόσφατα, για πρώτη φορά, σπαράγματα τοιχογραφίας με χριστιανικό περιεχόμενο. Τα τμήματα τοιχογραφίας, για την ακριβή χρονολόγηση των οποίων η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών θα είναι σε θέση να εξαγάγει ασφαλέστερα συμπεράσματα μετά την πλήρη αποκάλυψή τους, επιβεβαιώνουν και τεκμηριώνουν πλήρως την επαναλαμβανόμενη χρήση του μνημείου. Ενδεχομένως συνδέονται με παλαιότερα ευρήματα, όπως οι εγχάρακτοι σταυροί στις εσωτερικές και στις εξωτερικές του επιφάνειες και οι χριστιανικές ταφές κοντά στη βόρεια θύρα του Ωρολογίου, που ορισμένοι μελετητές είχαν αποδώσει στη λατρευτική χρήση του μνημείου κατά τους βυζαντινούς χρόνους.

Το συγκεκριμένο εύρημα αναδεικνύει την κατά περιόδους χρήση του Ωρολογίου, από την ανέγερσή του έως και την απελευθέρωση της πόλης της Αθήνας από τους Οθωμανούς, γεγονός που πιθανότατα συνέβαλλε και στην εξαιρετική κατάσταση διατήρησης του μνημείου.

Αρχαιολογικό Μουσείο του Αγίου Κηρύκου

Το Κάστρο Τρικάλων, σήμερα Σάββατο, θα παραμείνει ανοικτό για το κοινό από 20.00 έως 24.00.

Στον αρχαιολογικό χώρο του Ηραίου, στη Σάμο, θα πραγματοποιηθεί στις 21.00 μουσική εκδήλωση «Φεγγάρι, μάγια μου 'κανες» με την Ζαφειρώ Χατζηφωτίου (τραγούδι) και τον Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου (κιθάρα). Ο χώρος θα παραμείνει ανοικτός έως τις 23.30.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αγίου Κηρύκου, στην Ικαρία, στις 21.00 θα πραγματοποιηθεί μουσική εκδήλωση με τη χορωδία του Συλλόγου Παραδοσιακής Μουσικής και Ελληνικών Τεχνών Ικαρίας και τον Δημήτρη Λιγνό. Το Μουσείο θα παραμείνει ανοικτό από 20.30 έως 23.30.

Υπενθυμίζεται ότι ο πίνακας των εκδηλώσεων έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του υπουργείου Πολιτισμού www.yppo.gr, καθώς επίσης ότι οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο.

Athens Greece imagexpert1@gmai

Ο «Αίας» θεωρείται η παλαιότερη από τις σωζόμενες τραγωδίες του Σοφοκλή, ενδεικτική ωστόσο της θεατρικής ιδιοφυΐας του. Μετά το θάνατο του Αχιλλέα, ο καλύτερος πολεμιστής στο στρατόπεδο των Ελλήνων είναι ο Αίας. Ωστόσο, κατά την κρίση των όπλων, οι Ελληνες αρχηγοί αποφασίζουν τα όπλα του νεκρού ήρωα να δοθούν στον Οδυσσέα. Ο Αίας θίγεται βαθιά από τη μεγάλη αδικία. Θυμωμένος, επιχειρεί να επιτεθεί στους Αχαιούς, όμως η Αθηνά θολώνει το μυαλό του και η φονική του μανία ξεσπάει στα κοπάδια τους. Οταν συνέρχεται και συνειδητοποιεί τι έκανε, η αξιοπρέπειά του έχει πληγεί τόσο, ώστε ο ήρωας επιλέγει να αυτοκτονήσει.

Μουσική: Νίκος Κυπουργός. Σκηνικά - κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου. Χορογραφίες: Αγγελική Στελλάτου. Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης.