Το ρόλο πυροσβέστη, που προσπαθεί να σβήσει τη φωτιά χωρίς νερό, επιφυλάσσει στον εαυτό της η κυβέρνηση και το οικονομικό της επιτελείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της αναζωπύρωσης του πληθωρισμού και των επιτοκίων, που έχουν ανάψει φωτιά στο καλάθι της νοικοκυράς και στην οικονομία γενικότερα. Στα πλαίσια αυτά, εντάσσεται και η χτεσινή κοινή σύσκεψη - με θέμα την ανακοπή της ανοδικής πορείας του πληθωρισμού - που είχαν χτες οι υφυπουργοί Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοϊδης, Οικονομικών Γ. Δρυς καιΝ. Χριστοδουλάκης και ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργούΤ. Γιαννίτσης.

Στη σύσκεψη αυτή, εξετάστηκαν διάφορα εναλλακτικά σενάρια μέτρων για τη συγκράτηση της ανόδου των τιμών και την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Οπως δήλωσε στους δημοσιογράφους ο υφυπουργός Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοϊδης, στη χτεσινή κυβερνητική σύσκεψη για την ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, εξετάστηκαν τα εξής μέτρα:

• η μείωση κάποιων φόρων και συγκεκριμένα των ειδικών φόρων κατανάλωσης.
• η συγκράτηση του κόστους μεταφοράς εμπορευμάτων και προσώπων.
• η εντατικοποίηση του ανταγωνισμού.

Στα πλαίσια αυτά, είπε ο Μ. Χρυσοχοϊδης, εντάσσονται και οι επαφές που θα έχει ο ίδιος και οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης με τους εκπροσώπους εισαγωγέων ανταλλακτικών, βιομηχανιών τροφίμων και του λιανεμπορίου (σούπερ μάρκετ). Προφανώς, στις επαφές αυτές, ο υφυπουργός θα μεταφέρει την επιθυμία της κυβέρνησης στους εκπροσώπους των παραπάνω επιχειρηματικών κλάδων, να δείξουν... αυτοσυγκράτηση στις ανατιμήσεις και στην κερδοσκοπία. Πάντως, από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ λένε "κάτω τα χέρια από τα τιμολόγια. Δεν υπάρχει τρόπος καταγραφής στα τιμολόγια των εκπτώσεων των βιομηχανιών προς τα σούπερ μάρκετ".

Ειδικότερα μεταξύ των μέτρων, για τη συγκράτηση του πληθωρισμού, εξετάστηκαν χτες και:

• εναλλακτικά σενάρια μείωσης των φόρων και συγκεκριμένα των ειδικών φόρων κατανάλωσης, που βαρύνουν τις τιμές και τον πληθωρισμό (σ. σ. για παράδειγμα οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα ποτά, τα καύσιμα, τα τσιγάρα κλπ),
• εναλλακτικά σενάρια μείωσης των τιμολογίων μεταφοράς εμπορευμάτων και προσώπων με αεροπορικές, σιδηροδρομικές και οδικές ή ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις, που ελέγχονται από το κράτος (ΟΣΕ, ΗΣΑΠ, ΟΑ, ΟΑΣ, κλπ),
• εναλλακτικά σενάρια για την εφαρμογή τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΗ, που θα περιορίζει το κόστος παραγωγής στις επιχειρήσεις με μείωση των τιμολογίων παροχής ηλεκτρικού ρεύματος,
• σενάρια μείωσης του κόστους τραπεζικού χρήματος, άρα και των επιτοκίων, με τη μείωση του ΕΦΤΕ και άλλων εισφορών και επιβαρύνσεων, επιβάλλονται σήμερα στις δανειακές συμβάσεις.

Ομως, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, δεν πάρθηκε καμιά απόφαση. Την επόμενη βδομάδα θα ξανασυνεδριάσει το διυπουργικό (Χρυσοχοϊδης - Δρυς - Χριστοδουλάκης). Ειδικότερα, η συζήτηση για το ενδεχόμενο μείωσης των ειδικών φόρων και αύξησης κάποιων άλλων (που δεν επηρεάζουν τον πληθωρισμό), έκλεισε τόσο απότομα, όπως απότομα τέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων, με το επιχείρημα ότι τα όποια οφέλη από τη μείωση των ειδικών φόρων, θα έχει σαν συνέπεια τον περιορισμό των εσόδων του δημοσίου και άρα την έξαρση των ελλειμμάτων του.

Σε νέα υψηλότερα επίπεδα, 11,7%, διαμορφώθηκε το μεσοσταθμικό επιτόκιο των έντοκων γραμματίων του δημοσίου ετήσιας απόδοσης, στη χτεσινή δημοπρασία, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,4 μονάδες. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, οι συνολικές προσφορές ανήλθαν σε 212,6 δισ. δραχμές, από τις οποίες έγιναν δεκτές 173,1 δισ. δραχμές.

Η εξέλιξη αυτή αποκαλύπτει και πάλι το ρόλο των λεγόμενων "Πρωτογενών Διαπραγματευτών", των τραπεζών, δηλαδή, που συμμετέχουν στις δημοπρασίες του ελληνικού δημοσίου. Από τη μικρή εμπειρία της λειτουργίας του θεσμού προκύπτει εμφανώς ότι δεν έχουμε κατ' ουσία δημοπρασίες με την έννοια της υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών από τις συμμετέχουσες τράπεζες, αλλά μία προσυνεννοημένη στάση τους σε ό,τι αφορά τις προσφορές επιτοκίων, και αυτός είναι ο βασικός λόγος που τα επιτόκια από δημοπρασία σε δημοπρασία αυξάνουν. Εχουμε δηλαδή ένα μηχανισμό καταλήστευσης του ελληνικού λαού, μια και στις δημοπρασίες παίζονται εκατοντάδες δισ. δραχμές, μηχανισμός ο οποίος λειτουργεί με τις ευλογίες της κυβέρνησης, η οποία και τον σύστησε.

Η πιο επίσημη δικαιολογία που επικαλούνται οι τραπεζίτες είναι ότιυποβάλλουν υψηλές προσφορές, επειδή τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά διατηρούνται υψηλά λόγω των παρεμβάσεων της Τράπεζας της Ελλάδας... Η τελευταία, στα πλαίσια της λεγόμενης αντιπληθωριστικής πολιτικής, διατηρεί υψηλά τα επιτόκια (το επιτόκιο έτους στη διατραπεζική διατηρείται σήμερα στο 12,5%) ώστε να παραμείνει το χρήμα "ακριβό" και να αποθαρρύνει κατ' αυτό τον τρόπο την αύξηση της ζήτησης και κατά συνέπεια την αναζωπύρωση του πληθωρισμού. Παράλληλα όμως, η πολιτική των υψηλών επιτοκίων ανοίγει τους ασκούς της κερδοσκοπίας, καθώς ξένα αλλά και ελληνικά κερδοσκοπικά κεφάλαια εισρέουν στα ταμεία της κεντρικής τράπεζας, προκειμένου να επωφεληθούν από τις υψηλές αποδόσεις. Αλλη παρενέργεια των υψηλών επιτοκίων είναι η μείωση των αποδόσεων των ομολόγων που διαπραγματεύονται δευτερογενώς, δεδομένης της αντίστροφης σχέσης μεταξύ ονομαστικής τιμής της ομολογίας και της απόδοσης.

Οδηγίες για την εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος σχετικά με τον "καθορισμό συντελεστών αποσβέσεων", που εκδόθηκε πρόσφατα και αφορά την ετήσια απόσβεση πάγιων στοιχείων, παρέχει με σχετική εγκύκλιο το υπουργείο Οικονομικών.

Οπως σημειώνεται στην εγκύκλιο, οι διατάξεις του ΠΔ προβλέπουν δύο μεθόδους υπολογισμού των αποσβέσεων των πάγιων περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων, δηλαδή τη σταθερή μέθοδο και τη φθίνουσα μέθοδο και ειδικότερα τη μέθοδο του μειωμένου υπολοίπου. Ειδικότερα, με το νέο ΠΔ:

• Διαχωρίζονται τα αποσβεστέα στοιχεία σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό που συναντώνται σε όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από το είδος και τη μορφή τους.
• Εξειδικεύονται τα αποσβεστέα στοιχεία που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων.
• Γίνεται διαχωρισμός των ειδικών εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού ορισμένων βιομηχανικών επιχειρήσεων (διυλιστηρίων, επιχειρήσεων παραγωγής σιδήρου, τσιμέντου κλπ.).
• Καθορίζονται ιδιαίτεροι συντελεστές για τα κτίσματα μπαγκαλόους, κάμπινγκ, ξηραντήρια καπνού, ηλεκτρονικούς υπολογιστές κλπ.

Με τη συμμετοχή δεκάδων οικονομολόγων της Αθήνας και του Πειραιά, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της περασμένης Παρασκευής σύσκεψη που οργανώθηκε από τη Δημοκρατική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ Κίνηση Οικονομολόγων (ΔΠΚ-Ο).

Στη σύσκεψη συζητήθηκε ο απολογισμός δράσης της Παράταξης κατά την τελευταία 3ετία, τον οποίο παρουσίασε, εκ μέρους της Γραμματείας της ΠΔΚ-Ο, ο Αντώνης Ντρέκος, μέλος της Κεντρικής Διοίκησης του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΟΕΕ).

Από το σύνολο των συμμετασχόντων κρίθηκε ως ιδιαίτερα θετική η παρέμβαση της ΔΠΚ-Ο μέσα και έξω από τα Οργανα Διοίκησης του ΟΕΕ, στο διάστημα αυτό και υπογραμμίστηκε η ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης του παραταξιακού δυναμικού σε όλη τη χώρα, για την ουσιαστική αλλαγή του σημερινού αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων στο ΟΕΕ.

Στην κατεύθυνση αυτή και ενόψει των εκλογών στο Οικονομικό Επιμελητήριο, τον προσεχή Δεκέμβρη, αποφασίστηκε η οργάνωση ανάλογων περιφερειακών συσκέψεων σε Θεσσαλία, Ηπειρο και Κρήτη μέσα στο επόμενο δίμηνο (οργανώθηκε ήδη αυτή της Θεσσαλονίκης), ενώ προγραμματίστηκε εκδήλωση της ΔΠΚ-Ο το Σεπτέμβρη για τα μέλη του ΟΕΕ που εργάζονται στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες.

Τέλος η Γραμματεία της ΔΠΚ-Ο καλεί τα μέλη και τους φίλους της να φροντίσουν έγκαιρα για την οικονομική τακτοποίησή τους στο ΟΕΕ, αλλά και για την εγγραφή νέων μελών. Οι σχετικές προθεσμίες, ώστε να είναι δυνατή η συμμετοχή στις προσεχείς εκλογές, λήγουν στο τέλος Σεπτέμβρη.

Τα αποτελέσματα της ΕΤΕΒΑ για το 1997 παρουσιάστηκαν κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων της τράπεζας, που πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Ν. Καραμούζη,προέδρου της ΕΤΕΒΑ και υποδιοικητή της Εθνικής Τράπεζας, αρμόδιου για θέματα επενδυτικής τραπεζικής.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το σύνολο του ενεργητικού της ΕΤΕΒΑ ανήλθε στο ποσό των 191 δισ. δρχ. στο τέλος του 1997 από 105 δισ. δρχ. που ήταν το 1996. Οι καταθέσεις ιδιωτών και θεσμικών πελατών έφτασαν τα 56 δισ. δρχ. από 2,3 δισ. το 1996, ενώ στο τέλος Απρίλη 1998 οι καταθέσεις είχαν ανέλθει σε 220 δισ. δρχ. Ωστόσο τα καθαρά κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 4,98 δισ. δρχ. από 6,87 δισ. δρχ. το 1996, κάτι που αποδίδεται από την τράπεζα κυρίως στο γεγονός ότι η ΕΤΕΒΑ κατά τη διάρκεια του 1997 δεν είχε έσοδα από τη θυγατρική της "Διεθνική" και σε μικρότερο βαθμό στην εξέλιξη των επιτοκίων στη διατραπεζική αγορά τον Οκτώβρη του 1997.