ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 1 Μάρτη 1998
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Φωνές που επαναστατούν στο άδικο

Ολοι οι ήρωες της "Κυριακής των παπουτσιών" του Λάκη Λαζόπουλου,που παρουσιάζεται στο θέατρο "ΗΒΗ", έχουν τα στοιχεία μιας βαθιάς νευρωτικής εποχής. Εγκλωβισμένοι στον αστερισμό μιας σάπιας τηλεόρασης, υποθάλπουν, χωρίς να το γνωρίζουν, τη βαθιά ανηθικότητα των καιρών και το άσκοπο ενός αγώνα συγκόλλησης των χαμένων ονείρων. Οποιος κι αν ευθύνεται για τα χαμένα μας όνειρα και το γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά, σημασία πλέον έχει τι κάνουμε. Κάποιοι μπορεί να έχουν την ευθύνη για όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή μας, αλλά σίγουρα τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουμε όσοι επιτρέπουμε να ρυθμίζουν άλλοι τη ζωή και την προοπτική της. Είμαστε υπεύθυνοι όσοι δεν αντιστεκόμαστε στα επιβαλλόμενα.

Και όπως λέει ο Τάσος Παλαντζίδης,"στην παράσταση δεν υπάρχει μόνο η κριτική σε πρόσωπα και πράγματα, αλλά περισσότερο μια κριτική στον ίδιο το θεατή για το τι κάνει ο ίδιος. "Στήνει", κατά κάποιο τρόπο, στον τοίχο και το θεατή, που μένει αμέτοχος στα πράγματα. Χωρίς να προσβάλει τον θεατή, του επιρρίπτει ευθύνες και τον παροτρύνει να πάρει στα χέρια του αυτά που αφορούν στη ζωή του".

-Τι προσδοκά ο ηθοποιός από την τέχνη που υπηρετεί;

- "Εναν ηθοποιό τον απασχολεί τι λέει και τι εκφράζει το έργο. Τον απασχολεί μέσα από ποιες διαδικασίες μπορεί να εκφραστεί καλύτερα. Το θέμα είναι να εκφραζόμαστε και να ασχολούμαστε επί της ουσίας. Οπως λέει και κάποιος, "Δώστε μου ένα σημείο να σταθώ και θα κινήσω τη γη". Εγώ λέω "δώσε μου συνθήκες να δουλέψω και θα σας δείξω το ταλέντο μου". Είναι απαραίτητες οι συνθήκες για έναν καλλιτέχνη για να είναι πιο δημιουργικός. Και βέβαια η τέχνη που υπηρετεί δεν μπορεί παρά να είναι δεμένη με τα προβλήματα, τις αγωνίες και τα οράματα του λαού και μέσα από την οπτική γωνιά και την ευαισθησία του ο καλλιτέχνης να προτείνει στο θεατή διαρκή αγώνα για το καλύτερο. Η αναζήτηση, η αγωνία και ο αγώνας για τον καλλιτέχνη και για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο πρέπει να έχει διάρκεια".

-Οι συνθήκες είναι ευνοϊκές ή συχνά δεν επιτρέπουν αυτή τη διαδικασία; - "Σίγουρα δεν είναι καθόλου ευχάριστες πολλές φορές. Και νομίζω ότι τότε είσαι αναγκασμένος να παίζεις κάποια παιχνίδια ανάλογα με το πώς λειτουργεί το σύστημα. Το θέμα, όμως, είναι πώς μέσα σε τέτοιες συνθήκες να ενισχύσεις τις άμυνές σου και να αποφεύγεις τους συμβιβασμούς, ώστε να μπορείς να εκφράζεις αυτό που νιώθεις και όχι αυτό που σου επιβάλλουν.Τα πράγματα είναι δύσκολα γι' αυτούς που έχουν συνείδηση ή θέλουν να είναι ελεύθεροι. Αλλά, γι' αυτό υπάρχει η ελπίδα της αντίστασης. Και οι αντιστάσεις μπορούν να είναι μεγαλύτερες, αν ο καθένας από μας πιστεύει στην προσωπική του αξία και τη δυναμική που έχει".

-Σίγουρα, αυτή η ελπίδα που λέτε μεταφράζεται και σε φωνές αντίστασης,που αναμφίβολα υπάρχουν και αυτό που μένει είναι να δυναμώσουν οι φωνές αυτές.

- "Ο τρόπος να δυναμώσουν οι φωνές είναι σαφώς η "συνάντηση" των ανθρώπων που έχουν κοινό στόχο. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτε μόνος σου. Μέσα από τις κοινωνικές διαδικασίες, πρέπει να βρούμε τη φωνή που επαναστατεί στο άδικο.Και αυτό θα το βρεις με ανθρώπους που ταυτίζεται ο τρόπος σκέψης τους. Οι "φωνές", πάντως, δεν είναι τόσο λίγες όσο φαίνονται, αλλά οι συνθήκες μέσα στις οποίες μπορούν να αναπτυχθούν τέτοιες φωνές βρίσκουν αντίσταση στο ίδιο το σύστημα, που, αν δεν κερδίζει, τις πνίγει. Το σύστημα επεμβαίνει με τέτοιο τρόπο, που, αν δεν πουλάς για να έχει αυτό κέρδος, σε αποβάλλει.Φωνές υπάρχουν, αλλά οι ευκαιρίες να ακουστούν αυτές οι φωνές είναι λίγες".

Δεν πάει άλλο

Οταν ξεκίνησε να φοιτά σε δραματική σχολή, ενώ παράλληλα ασκούσε τη δικηγορία, η Βίκυ Πρωτογεράκη,δεν είχε σκοπό να ακολουθήσει το θέατρο. Επεδίωκε μια επιπλέον μόρφωση. Στη συνέχεια, όμως, την κέρδισε η τέχνη του ηθοποιού. Σήμερα συμπληρώνει δέκα χρόνια στη δουλιά αυτή. Επί οκτώ χρόνια μετά τη σχολή του Εθνικού, από όπου αποφοίτησε με άριστα, παρέμεινε στο Εθνικό, ενώ δύο καλοκαίρια συνεργάστηκε με το "Αμφι - Θέατρο" του Σπύρου Ευαγγελάτου. Φέτος βρίσκεται δίπλα στον Λάκη Λαζόπουλο στην "Κυριακή των παπουτσιών".

Τι προσδοκά ένας νέος καλλιτέχνης;

- "Το θέατρο είναι ένας τρόπος έκφρασης. Οσα δεν τολμάς να εκφράσεις στην καθημερινή σου ζωή, τα λες με την κάλυψη ενός ρόλου. Αυτό που προσδοκά ένας νέος καλλιτέχνης είναι το θέατρο να προσφέρει κοινωνικά. Να έχει να πει κάτι που να ενδιαφέρει τον κόσμο, να πει πράγματα που μπορούν να αφυπνίσουν συνειδήσεις. Οταν ξεκινούσα το θέατρο νόμιζα ότι θα έκανα επανάσταση. Πιστεύω πάντα βέβαια, ότι η τέχνη μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να επαναστατήσουν. Βλέπω, όμως, ότι σε πολλές περιπτώσεις, όπως χρησιμοποιείται η τέχνη, μάλλον τους αποκοιμίζει.Εχει γίνει εμπόρευμα και λίγο του σαλονιού. Θέλεις να πεις πέντε πράγματα, λες τα μισά για να μην πειράξεις κάποια κάστα ανθρώπων, δεν τα λες όλα γιατί θα σε φάνε την άλλη στιγμή... Δηλαδή, τελικά δεν αφήνουν να εκφραστείς ούτε μέσα από την τέχνη".

- Τι αισθάνεστε ότι περισσότερο εναντιώνεται σήμερα στο όνειρο και στις προσδοκίες;

- "Κατ' αρχήν, ως ηθοποιοί δεν έχουμε την απόλυτη δυνατότητα να εκφραστούμε, γιατί μπαίνει στη μέση ο σκηνοθέτης. Ως ηθοποιός υπηρετείς το όραμα του συγγραφέα ή του σκηνοθέτη. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να επιλέξεις κάποιες δουλιές που να νιώθεις ότι σε εκφράζουν. Είναι ανάλογα με τις περιόδους. Εμείς τώρα ζούμε μια περίοδο κρίσης, κοινωνικής, πολιτικής. Οπότε είναι δύσκολο να βρεις ανθρώπους με το ίδιο όραμα, να μην κοιτούν την προσωπική τους προβολή και μόνο. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το βρεις. Παλιά υπήρχαν οράματα, και τώρα υπάρχουν αλλά... Από την άλλη, βλέπεις ότι νέα παιδιά δεν είναι νέα στο μυαλό. Βλέπεις να συμβιβάζονται, να μη μιλάνε, να ελίσσονται και εκεί δεν ξέρεις τι να πεις. Βέβαια υπάρχουν και τα άλλα παιδιά που αναζητούν, οραματίζονται, αλλά δεν τους δίνεται η ευκαιρία, δε βρίσκουν δουλιά εύκολα. Δηλαδή, αν πεις μια δυο φορές τη γνώμη σου σε έναν εργοδότη και μιλήσεις καθαρά δε θα βρεις εύκολα δουλιά. Λένε μετά στο χώρο, "αυτός δεν είναι συνεργάσιμος". Το να διεκδικεί κανείς το πληρώνει".

- Ο καλλιτέχνης θεωρείται μοναχικό άτομο. Αυτή η μοναχικότητα του τον απομονώνει από τα κοινωνικά προβλήματα ή οφείλει να μπαίνει μπροστά.

- "Πιστεύω ότι ο καλλιτέχνης οφείλει να μπαίνει μπροστά. Γιατί αν κι ο καλλιτέχνης, που εκφράζει μια κοινωνική πραγματικότητα και καταδείχνει την αλήθεια, δεν μπει μπροστά, ποιος θα μπει. Στην πλειοψηφία δυστυχώς δε γίνεται".

- Πιστεύετε ότι τα όνειρα του καλλιτέχνη συμπλέουν με τα όνειρα άλλων κοινωνικών ομάδων;

- "Βεβαίως συμπλέουν. Και μάλιστα, οφείλει να καταγγείλει κάποια πράγματα που συμβαίνουν και σε άλλες κοινωνικές ομάδες και να υπερασπιστεί τις διεκδικήσεις των ομάδων αυτών. Η πλειοψηφία του λαού δέχεται την εκμετάλλευση. Ο καλλιτέχνης οφείλει να εκφράζει το όραμα αυτής της πλειοψηφίας και όχι τη μειοψηφία και την ολιγαρχία που περνάει και καλά. Αυτή δεν έχει την ανάγκη να εκφραστεί μέσα από την αλήθεια. Η ολιγαρχία εκφράζεται μέσα από το ψέμα. Και βέβαια δεν πρέπει σταματήσει να αγωνίζεται, άσχετα με τις συνθήκες και αναγκαστικά στο αντίθετο ρεύμα χωρίς να χάνει την ελπίδα του".

Στην παράσταση τι θα δει ο θεατής;

- "Αυτό που λέμε όλοι πολύ απλά "δεν πάει άλλο". Αυτή τη στιγμή αγγίζουμε πάτο. Νομίζω δεν υπάρχει παρά κάτω. Τέτοιες καταγγελίες υπάρχουν στην παράσταση. Υπάρχει και ένα τραγούδι που λέει "ως εδώ, ήταν ως εδώ". Προσπάθησε να καταγγείλει αρκετά πράγματα. Ισως γι' αυτό χτυπήθηκε πέρυσι στη Θεσσαλονίκη. Πέρυσι, βέβαια, πρότεινε επανάσταση. Τώρα προτείνει φυγή από όλα. Βέβαια, η καταγγελία είναι ίδια. "Δεν αντέχω όλα αυτά που γίνονται γύρω μου". Αλλά και η φυγή είναι ίσως ένα είδος εσωτερικής επανάστασης. Μια προεπαναστατική φάση".

Το λέτε με μελαγχολία. Προτιμούσατε την επανάσταση;

- "Ναι το θεωρούσα πιο αισιόδοξο εκείνο το μήνυμα".

ΛΕΖΑΝΤΕΣ

Βίκυ Πρωτογεράκη

Τάσος Παλαντζίδης

Β. Πρωτογεράκη, Τ. Παλαντζίδης, Λ. Λαζόπουλος

Τα κείμενα έγραψε η Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Τα κείμενα έγραψε η Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Ταυτότητα παράστασης

Η "Κυριακή των παπουτσιών" ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Λάκη Λαζόπουλου.Η μουσική είναι του Θάνου Μικρούτσικου,τα σκηνικά - κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου και η χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου.Παίζουν: Λάκης Λαζόπουλος, Τάσος Παλατζίδης, Ματθίλδη Μαγγίρα, Βασιλική Δέλιου, Βίκυ Πρωτογεράκη, Γόνη Λούκα, Σταύρος Πανούσης, Γιώργος Χρανιώτης, Χριστίνα Παπαδάκη, Μάνος Πραματευτάκης, Δήμητρα Παπαδημητρίου, κ.ά.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ