ΙΣΛΑΜΑΜΠΑΝΤ.-

Την αναγκαιότητα να εκπροσωπούνται στη Σύνοδο της Βόννης ακόμη και οι «νέες δυνάμεις που έχουν προκύψει από τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν», επανέλαβε, χθες, ο Πακιστανός υπουργός Εξωτερικών Αμπντούλ Σατάρ, μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Βρετανό ομόλογό του. Ο Σατάρ και ο Περβέζ Μουσάραφ εξέθεσαν στον Τζακ Στρο τις πακιστανικές ανησυχίες για τη μελλοντική αφγανική κυβέρνηση, αλλά και για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην πόλη Κουντούζ, στα βορειοανατολικά του Αφγανιστάν.

Προτεραιότητα είναι η κάλυψη «όσο το δυνατό γρηγορότερο» του πολιτικού κενού που έχει δημιουργηθεί στο Αφγανιστάν, συμφώνησαν οι Σατάρ και Στρο, κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου, που παραχώρησαν, χθες, στο Ισλαμαμπάντ. Ο Πακιστανός υπουργός, αντανακλώντας προφανώς και τις απόψεις που εξέφρασε ο Περβέζ Μουσάραφ, επανέλαβε ότι το Πακιστάν στηρίζει «ολόψυχα» τις προσπάθειες του ΟΗΕ για σύσταση ευρείας κυβέρνησης και τόνισε, πάλι, ότι «ορισμένοι μετριοπαθείς Ταλιμπάν δεν μπορούν να αποκλειστούν από μια νέα κυβέρνηση. Δεν καταλαβαίνω γιατί συγχωρέθηκαν οι μουτζαχεντίν που συνεργάστηκαν με τους Σοβιετικούς και τώρα θα πρέπει να επικρατήσει άλλη λογική».

Ο Στρο επιβεβαίωσε ότι οι Πακιστανοί αξιωματούχοι τού έθεσαν επιτακτικά το θέμα της επίλυσης της εκρηκτικής κατάστασης, που έχει δημιουργηθεί στην πόλη Κουντούζ, όπου πολιορκούμενοι, μαζί με τους Ταλιμπάν, βρίσκονται και χιλιάδες ξένοι μαχητές. Ο Βρετανός υπουργός συμμερίστηκε την πακιστανική ανησυχία ότι «η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή και μπορεί να εξελιχθεί σε τεράστια ανθρώπινη τραγωδία». Επίσης, υπογράμμισε ότι «ελπίζει η Β. Συμμαχία να δείξει υπευθυνότητα και να διασφαλίσει την ειρήνη στο Αφγανιστάν, συνειδητοποιώντας ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί καμία εθνότητα από τη μελλοντική ηγεσία». Ο Στρο, στο περιθώριο των επαφών του με την πακιστανική ηγεσία, συναντήθηκε και με τον αναπληρωτή απεσταλμένο του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, Φραντσέσκ Βεντρέλ.

Ανάλογες παρατηρήσεις έκανε ο Στρο και στην Τεχεράνη, όπου είχε συναντήσεις την Πέμπτη. Ο Βρετανός υπουργός, πάντως, επανέλαβε ότι «πιθανότατα είναι αναγκαία η παρουσία διεθνούς δύναμης στο Αφγανιστάν για κάποιο χρονικό διάστημα». Η ιρανική ηγεσία τάχθηκε κατά αυτής της προοπτικής, όπως και ο υπουργός Εξωτερικών της Β. Συμμαχίας Αμπντουλάχ Αμπντουλάχ, με τον οποίο συναντήθηκε ο Στρο. Σε αντίθεση, όμως, με την κατηγορηματικότητα του Αμπντουλάχ, η Τεχεράνη φάνηκε πιο διαλλακτική στην πιθανότητα «συμμετοχής σε μια νέα ηγεσία ακόμη και ανθρώπων που εργάστηκαν για τους Ταλιμπάν, χωρίς να ενστερνίζονται τις απόψεις τους».

Με αντίποινα σε βάρος των Αφγανών προσφύγων, που δεν είναι Παστούν και βρίσκονται στο Πακιστάν, σε περίπτωση που εκτελεστούν οι ξένοι μαχητές που έχουν εγκλωβιστεί στην Κουντούζ, απειλεί η οργάνωση «Τεχρίκ Νιφάζ Σχαριάτ ε Μοχαμεντί», της οποίας ο ηγέτης έχει, ήδη, φυλακιστεί, γιατί οδήγησε χιλιάδες Πακιστανούς εθελοντές στο πλευρό των Ταλιμπάν. Εκπρόσωπος της οργάνωσης υπογράμμιζε ότι οι Πακιστανοί εθελοντές πέρασαν στο Αφγανιστάν, για να πολεμήσουν τις ΗΠΑ και όχι τους άλλους Αφγανούς.

Τόνισε ότι δεν έχει ακριβή εικόνα του συνόλου των ξένων μαχητών που βρίσκονται στο Αφγανιστάν, συμπληρώνοντας, όμως, ότι στην Κουντούζ είναι βέβαιο ότι οι ξένοι μαχητές ξεπερνούν τους 1.300. Η ανακοίνωση της οργάνωσης προκλήθηκε, προφανώς, από την πληροφορία ότι Ταλιμπάν και Β. Συμμαχία ήρθαν σε κάποια συμφωνία στην Κουντούζ, η οποία, όμως, επιτρέπει να συλληφθούν οι ξένοι μαχητές.

ΜΟΣΧΑ.-

«Διερευνητικές συζητήσεις» για το μέλλον των σχέσεων ανάμεσα σε Μόσχα και Βορειοατλαντικό Σύμφωνο είχαν χτες στο Κρεμλίνο ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο γγ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον. Ομως, παρά τις «πρόωρες» προσδοκίες που καλλιεργούνται τις τελευταίες μέρες για ραγδαίες και καταληκτικές εξελίξεις αναφορικά με το ποιόν των μεταξύ τους μελλοντικών σχέσεων, οι δύο άνδρες (και δη ο Ρώσος Πρόεδρος) δεν προέβησαν σε ιδιαιτέρως αποκαλυπτικές δηλώσεις για την κατεύθυνση και το πλαίσιο που θα ακολουθήσουν Ρωσία - ΝΑΤΟ μεσοπρόθεσμα...

Αμέσως μετά το τέλος της συνάντησής του με το Ρώσο Πρόεδρο, ο γγ του ΝΑΤΟ είπε στους δημοσιογράφους: «Υπάρχει μία αίσθηση ιστορίας. Υπάρχει πολύ ισχυρή αίσθηση πως αυτή είναι η στιγμή ευκαιρίας που πρέπει να την αρπάξουμε». Ο ίδιος σε άλλο σημείο χαρακτήρισε τις συζητήσεις με τον Πρόεδρο Πούτιν «διερευνητικές», που είχαν ως στόχο «να εντοπιστεί εάν υπάρχουν περιοχές όπου το ΝΑΤΟ και η Ρωσία θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να δουλέψουν ως 20 εταίροι απ' ό,τι σαν 19 συν ένας... Αυτό θα ήταν μία μείζονα, σεισμική, αλλαγή, εάν η Ρωσία μπορούσε να είναι στο ίδιο τραπέζι με τις ΝΑΤΟικές χώρες».

Ο Ρόμπερτσον διευκρίνισε πως ο Πρόεδρος Πούτιν ζήτησε «θαρρετές και επαναστατικές αλλαγές» στις σχέσεις Ρωσίας - ΝΑΤΟ, καθιστώντας παράλληλα σαφές πως «δεν επρόκειτο για κάποιο μηχανισμό της πίσω πόρτας που θα προκαλούσε την ένταξη της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ, ούτε για κάποια μέθοδο με την οποία η Ρωσία θα αναμειγνυόταν, θα καθυστερούσε ή θα ασκούσε βέτο στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ»...

Ο Ρώσος Πρόεδρος απ' την πλευρά του προέβη, επί της ουσίας, στην ακόλουθη λιτή, αλλά ενδεικτική δήλωση, απευθυνόμενος στον γγ του ΝΑΤΟ: «Είμαι βέβαιος πως η επίσκεψή σας θα είναι μία θετική εξέλιξη για την ασφάλεια στην Ευρώπη και σ' ολόκληρο τον κόσμο».

Το μέλλον των σχέσεων Ρωσίας - ΝΑΤΟ δε μονοπώλησε τις χτεσινές συνομιλίες Πούτιν - Ρόμπερτσον, καθώς οι δύο άνδρες καταπιάστηκαν με τις τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν, τη «διεθνή αντιτρομοκρατική» συνεργασία και τις λεγόμενες ειρηνευτικές αποστολές στα Βαλκάνια, δίχως ωστόσο να γίνει κάτι γνωστό σχετικά μ' αυτά τα ζητήματα...

Την ίδια ώρα, διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, αναφερόμενα στη βάση πάνω στην οποία γίνονται οι διαβουλεύσεις ανάμεσα σε Ρωσία - ΝΑΤΟ για το μέλλον των μεταξύ τους σχέσεων, μετέδωσαν πως αυτές έγιναν στο πλαίσιο της πρότασης του Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ (που χαίρει της υποστήριξης και των ΗΠΑ) και η οποία αφορά ένα νέο πλαίσιο σχέσεων, ισότιμης βάσης, ανάμεσα στις δύο πλευρές που θα εστιαστεί στη λεγόμενη διεθνή αντιτρομοκρατική συνεργασία, τον έλεγχο των όπλων μαζικής καταστροφής και συνεργασία στον τομέα της αντιβαλλιστικής «άμυνας».

Σχετικώς διαφορετική οπτική γωνία φαίνεται πως έχουν οι αναλυτές αρκετών ρωσικών εφημερίδων, ανάμεσά τους και της «Πράβντα», οι οποίοι, επικαλούμενοι τις καταιγιστικές διεθνείς εξελίξεις που επέφεραν τα γεγονότα της 11ης Σεπτέμβρη, επιθυμούν ή προβλέπουν ριζική αναδιάρθρωση, ακόμη και διάλυση του ΝΑΤΟ, με στόχο το μετασχηματισμό του σε ένα νέο «διεθνή αντιτρομοκρατικό οργανισμό», στον οποίο θα συμμετάσχει και η Ρωσία. Σ' ένα τέτοιο «αναβαπτισμένο» ΝΑΤΟ, υπογραμμίζουν Ρώσοι αναλυτές, θα υπάρχουν οφέλη για αμφότερες τις πλευρές μεταξύ άλλων επειδή: Αφ' ενός «εμπλουτίζεται» το πεδίο δράσης της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, η Ρωσία (και ίσως και άλλες δυνάμεις) συμμετέχει και «συλλειτουργεί» σε ισότιμη βάση, ενώ εν προκειμένω εννοείται πως δεν έχουν πλέον κανένα απολύτως νόημα οι όποιες έως τώρα ρωσικές έντονες ενστάσεις για την προς Ανατολάς επέκταση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

ΝΑΝΤΗ.-

Με μία έκκληση προς όλες τις αφγανικές φατρίες προκειμένου «να δράσουν υπεύθυνα με στόχο τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης που θα εκπροσωπεί όλες τις εθνοτικές ομάδες και θα αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα», αλλά και αιχμές για «νέες διαστάσεις» στη δομή και την άμυνα της ΕΕ και δη για την ...«ανάγκη σύνταξης ενός Ευρωπαϊκού Συντάγματος μέχρι το 2004» (!) ο Πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Ζακ Σιράκ και Λιονέλ Ζοσπέν και ο καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ ολοκλήρωσαν χτες τη συνάντησή τους στη Νάντη...

Πιο συγκεκριμένα, στην κοινή ανακοίνωση που υπέγραψαν και εξέδωσαν οι τρεις άνδρες υποστήριξαν, μεταξύ άλλων, πως οι χώρες τους είναι έτοιμες να «βοηθήσουν τους Αφγανούς να κτίσουν το Αφγανιστάν του αύριο και όχι να επιστρέψουν στο Αφγανιστάν του χτες, το βυθισμένο από συρράξεις κατά τις οποίες ο πληθυσμός ήταν πάντα το ανίσχυρο θύμα». Σε άλλο σημείο, εξέφρασαν «τις πολλές ελπίδες» που εναποθέτουν οι χώρες τους στην ειρηνευτική διάσκεψη για το Αφγανιστάν, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη βδομάδα στη Βόννη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ενώ δεν παρέλειψαν να σημειώσουν πως ΕΕ και ΗΠΑ θα πρέπει «να παίξουν μαζί ισχυρούς ρόλους στη διαδικασία ανοικοδόμησης του Αφγανιστάν». Τέλος, επαναλαμβάνουν την υποστήριξή τους για τη δημιουργία ενός «Ευρωπαϊκού Συντάγματος έως το 2004» και εκφράζουν με νόημα την ελπίδα τους πως όχι μόνον ο ευρωστρατός δύναμης 60.000 ατόμων θα είναι πλήρως έτοιμος έως το 2003, αλλά και θα έχει έναν ευρύτερο ρόλο «που δε θα περιορίζεται σε ειρηνευτικές ή ανθρωπιστικές αποστολές»...