ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 26 Νοέμβρη 2000
Σελ. /32
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Η σφαγή της Χίου

Ψάχνεις να βρεις τον άνθρωπο, που κρατάει το κλειδί ...και εκείνος, μαζί με το υπόλοιπο χωριό, βέβαια, έχει εξαφανιστεί. Ετσι μένεις στα Μεστά, κοιτώντας μόνος σου το θαυμάσιο χωριό και αναρωτιέσαι: Πόσοι εχθροί, τελικά, χρειάστηκαν για να φτάσουμε σ' αυτήν την ερήμωση; Η «σφαγή της Χίου» συνεχίζεται ...φαίνεται! Αλλαξε, βέβαια, ο σφαγέας ...το θύμα, όμως, παραμένει το ίδιο. Οι Χιώτες και το τοπίο. Τα σπίτια, οι εκκλησίες, τα καράβια, που ταξιδεύουν χωρίς ναυτικούς... η τέχνη, η παράδοση!

Σέρνεις τα πόδια σου πάνω στο νοτισμένο από την υγρασία πλακόστρωτο. Ετούτα τα χτίσματα είναι μοναδικά. Τα σπίτια είναι καμωμένα με τέτοιο τρόπο, που, όταν χρειάζεται, γίνονται ασπίδα για τους ανθρώπους και το χωριό. Ομως, παρότι παίρνουν άριστα στην πολεμική αρχιτεκτονική, δεν μπόρεσαν να σώσουν, ούτε τους ανθρώπους, ούτε το χωριό, όταν ο εχθρός ήταν ύπουλος. Φάνηκαν τόσο αθώα μπροστά στο ύπουλο έγκλημα.

Θέλω, οπωσδήποτε, να δω το ξυλόγλυπτο τέμπλο. Πέρασαν τριάντα δυο ολόκληρα χρόνια... Θέλω να δω πόσα σημάδια άφησε απάνω του ο χρόνος. Τι αλλαγές έγιναν μέσα μου. Ο Παλιός Ταξιάρχης, όμως, είναι κλειστός... και το κλειδί μαζί με τον άνθρωπο που το κρατάει ...εξαφανισμένο. Και φτάνω στην εκκλησία με την επιθυμία σε κορύφωση. Πρέπει να δω πόσα ίχνη, από τις μοναδικές αγιογραφίες, που στόλιζαν τους τοίχους, έχουν απομείνει. Και δεν πιστεύουν τα μάτια σου την κατάντια... Τελικά, ναι, παραδέχεσαι, πέρασαν οι πειρατές. Κατόρθωσαν να μπούνε στο κάστρο. Τρύπωσαν νύχτα και κατέστρεψαν. Κανένας σεβασμός!

Το προαύλιο χορταριασμένο και γεμάτο ακαθαρσίες. Η αυλόπορτα ανοιχτή, γιατί είναι χαλασμένη και δεν κλείνει. Μόνον η κόκκινη βοκαμβίλια, κόντρα στην καταστροφή, που έχει επιβληθεί, και, ακολουθώντας τον τρελό καιρό του φετινού φθινοπώρου, επιμένει να φωνάζει πως υπάρχουν, ακόμα, πράγματα αξίας. Οπως τα λουλούδια, ας πούμε! Ομως, ο χώρος γύρω της - και γύρω μας - είναι μια απέραντη ντροπή!

Πλησιάζω στο ανοιγμένο παράθυρο. Στηρίζομαι στις μύτες των ποδιών μου και κοιτάζω το εσωτερικό. Τι να πρωτοθαυμάσεις; Τον άνθρωπο που έχτισε ή τον άνθρωπο που γκρέμισε; Γιατί εδώ μέσα - και εδώ μέσα - παίχτηκε το γνωστό έργο «Ελλάδα»! Νιώθεις την ίδια αγανάκτηση, που νιώθεις στη Μάνη, στην Κρήτη, στα Γιάννενα, στη Μακεδονία. Παντού πειρατές! Παντού ανοιγμένα παράθυρα και ξεκοιλιασμένες ζωγραφιές. Παντού υγρασία και καταστροφή. Και κοράκια να μπαινοβγαίνουν από τους σπασμένους φεγγίτες.

Αντε τώρα να εξηγήσεις, στους εραστές του Χρηματιστηρίου, πως η πρώτη πέτρα σε τούτη την εκκλησία μπήκε το 1412. Εξακόσια χρόνια πριν η Γιάννα με τον Λαλιώτη πετάξουν με το ελικόπτερο. Εξι ολόκληρους αιώνες πριν ο Σημίτης ανοίξει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη. Είναι φανερό - πρέπει να είναι - πως πάνω σε τούτη την πέτρα δεν παίζουμε τους φιλότεχνους για να μας τραβάνε φωτογραφίες τα κανάλια... Πάνω σε τούτο το πληγωμένο κτίσμα, δεν κολλάμε κακόγουστες αφήσεις για τα έργα της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Μέσα σε αυτή την εκκλησία - και σ' αυτή την εκκλησία - δε γίνονται οι αλλαγές των υπουργών για να κρυφτεί το πρόβλημα. Εδώ ή σέβεσαι ή δε σέβεσαι! Και τα έργα σου δείχνουν πως δε σέβεσαι!

Πειρατές γίνατε, κύριοι. Ορμήσατε με τη μανιασμένη αδιαφορία σας και ερημώσατε το τοπίο. Η Χίος είναι, ακόμα, ελληνικό νησί. Τα Μεστά είναι, ακόμα, δικά μας. Γλίτωσαν από τους πραγματικούς πειρατές και καταστράφηκαν από τους imitation. Ολους εσάς, που καμώνεστε τους πατριώτες και σκοτώνεστε, τάχα μου, για το ποιος θα κρατήσει τη σημαία. Τα Μεστά, κύριοι, ποιος θα τα κρατήσει; Το προαύλιο του Ταξιάρχη ποιος θα το καθαρίσει; Το ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις τοιχογραφίες ποιος θα τις σώσει από την υγρασία; Ο Σάμαρανκ;

Παντού κόσμος να παραπονιέται. Παντού χαλάσματα. Και ερημιά. Χωριά χωρίς κατοίκους. Ναυτικοί χωρίς καράβια. Κτίσματα μοναδικά να λιώνουν από το χρόνο και την αδιαφορία. Σπίτια κλειστά. Εξωτερική και εσωτερική μετανάστευση. Γριές και γέροι καθισμένοι στα πεζούλια. Ανάκατα με βίλες που ξεφυτρώνουν στους λόφους και τις παραλίες σαν μανιτάρια. Και σχολεία, πολλά σχολεία, χωρίς μαθητές...

Οι Αγιοι Απόστολοι στο Πυργί, σας προειδοποιώ, δεν αντέχουν άλλες εισβολές. Το καστροχώρι του Ανάβατου δεν αντέχει άλλη αδιαφορία. Το ίδιο και οι Ολύμπιοι, τα Αρμόλια, η Καλαμωτή, τα Νένητα... Η Χίος έχει στολίδια, που θέλουν στοργή για να λάμψουν. Δε φτάνει ο ήλιος και η θάλασσα. Οι άνθρωποι θέλουν δουλιές. Τα κτίσματα ενδιαφέρον. Ετούτο το νησί είναι πολύ παλιό για να το αγνοήσεις. Ζούσαν άνθρωποι και πριν τους Πελασγούς, ακόμα!..


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ


ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΜΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ
«Οι γυναίκες θα γίνουν το καύσιμο για τη σύγκλιση»

Η Γεωργία

Τη Γεωργία ξαφνικά τη διώξανε από τη δουλιά. / Κι ο λόγος ήτανε τα χαρτιά της, που δεν τα βρήκαν καθαρά. / Ο λόγος ήταν τα χαρτιά της / Μα βρήκανε άλλη αφορμή / Και ένα πρωί στη βάρδια της / διαβάζουνε την απόφαση. / Να μην ξανάρθει στη δουλιά, ορθά κοφτά. /

Πήγαινε, λέει στις συγκεντρώσεις και φώναζε συνθήματα / Πρόσωπα τέτοια στη δουλιά τους δημιουργούν προβλήματα. / Εχουν ανάγκη τα παιδιά μου / φωνάζει στον αρμόδιο / Τράβα στο σπίτι σου κυρά μου / μη γίνει επεισόδιο. Και μην ξανάρθεις στη δουλιά, ορθά κοφτά /

Οι στίχοι αυτοί των Γιώργου Σκούρτη - Δήμου Μούτση, που τραγούδησε το 1976 η Αλκηστις Πρωτοψάλτη (Λεύκωμα της ΓΣΕΕ «Γεια σου περήφανη και αθάνατη εργατιά»), μας θυμίζουν τη σημερινή πραγματικότητα: Οι γυναίκες τώρα απολύονται, όχι μόνο γιατί συνδικαλίζονται, αλλά και γιατί δε δέχονται το ελαστικό ωράριο - πρόσφατο παράδειγμα, οι εργαζόμενες στην «Μπιάνκα Παγγαίου». Ποιος μπορεί να στηρίξει τη Γεωργία, την κάθε εργαζόμενη Γεωργία, εκτός από ένα ισχυρό, μαχητικό, συνδικαλιστικό κίνημα;

Το περίφημο νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις κατατέθηκε ήδη στη Βουλή και σύντομα θα ψηφιστεί, ενάντια στη θέληση των ίδιων των εργαζομένων. Ξεφυλλίζοντας το τελευταίο τεύχος του περιοδικού της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας, είδαμε να αναπτύσσονται ολοκληρωμένα οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν για τις γυναίκες από την εφαρμογή του νέου νόμου στις σημερινές συνθήκες, που είναι ιδιαίτερα δυσμενείς για τις εργαζόμενες με μισθολόγιο και μη Ελληνίδες.

Χαρακτηριστική ήταν η παρέμβαση της Ομοσπονδίας στο έκτο Συνέδριο της Δημοκρατικής Κίνησης Γυναικών Πορτογαλίας, όπου την ΟΓΕ αντιπροσώπευσαν η πρόεδρός της Καλλιόπη Μπουντούρογλου και η Χριστίνα Σκαλούμπακα. Ιδιαίτερα τονίστηκε η ανάγκη συνεργασίας και συμπόρευσης των γυναικείων κινημάτων των χωρών της Ευρώπης, σ' ένα κοινό μέτωπο, ενάντια στην πολιτική που καταδικάζει τις γυναίκες να ζουν στην ανεργία, στην ανασφάλεια και τη φτώχεια... Στην πολιτική που εφαρμόζει ο νέος νόμος... «οι γυναίκες της Ευρώπης, οι γυναίκες των χαμηλών εισοδημάτων της πόλης και της υπαίθρου, γίνονται το καύσιμο για το τρένο της σύγκλισης των οικονομιών των χωρών - μελών της ΕΕ», επισήμανε η πρόεδρος της ΟΓΕ... «Με τις νέες μορφές εργασίας καμιά γυναίκα δεν ξέρει αν θα φτάσει στη σύνταξη, εκτός κι αν έχει τα οικονομικά να προστρέξει στην ιδιωτική ασφάλιση... Διανύουμε μια από τις δυσκολότερες περιόδους της δράσης μας στο γυναικείο κίνημα. Η δουλιά μας γίνεται ακόμα δυσκολότερη, γιατί οι φυσικοί μας σύμμαχοι, που είναι κύρια το εργατικό κίνημα έχει αλωθεί από συμβιβασμένες ηγεσίες».

Θα μείνουμε απαθείς;

«Θα μείνουμε απαθείς και μοιρολατρικά θα δεχτούμε τους μονόδρομους; Θα πειστούμε ότι η συμμετοχή κάποιων γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων και με το συγκεκριμένο πολιτικό συσχετισμό θα μας σώσει από αυτή τη βαρβαρότητα ή θα μπούμε μπροστά για την ανατροπή αυτών των πολιτικών;».

«Το προοδευτικό γυναικείο κίνημα, κατέληξε, έχει ιστορική ευθύνη, είναι ανάγκη να συνενώσει τις πολύμορφες δυνάμεις του, την πείρα και την αγωνιστική του παράδοση. Να αναζητήσει τους συμμάχους του μέσα στους πολιτικούς και συνδικαλιστικούς σχηματισμούς, να βρει τρόπους και μορφές να φτάσει στις γυναίκες του καθημερινού μόχθου, να τις πείσει ότι μόνο με συλλογικούς αγώνες μπορεί να αποτραπεί το κοινωνικό περιθώριο στο οποίο σπρώχνονται. Το προοδευτικό γυναικείο κίνημα έχει χρέος και μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός αντιιμπεριαλιστικού πανευρωπαϊκού μετώπου, που αποτελεί τη μόνη ελπίδα για να μην εγκλωβιστούμε σε έναν εργασιακό και κοινωνικό μεσαίωνα του 2000».

Αλλά και σε άλλο σημείο του περιοδικού που αναφέρεται στα εργασιακά επισημαίνονται οι αντιδραστικές ρυθμίσεις, στο νέο νόμο: Ενα κατατοπιστικό απόσπασμα:

Απάτη

«Η κυβέρνηση δεν περιορίστηκε στο νόμο 2639/98 που ψήφισε το καλοκαίρι του 1998, με τον οποίο κατάργησε όλα τα βασικά δικαιώματα των εργαζομένων μετά από «κοινωνικό διάλογο» του 1999 και το επαίσχυντο «σύμφωνο για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας».

Πιστή στη νεοφιλελεύθερη πολιτική και καθοδηγούμενη από την ΕΕ και το Σύνδεσμο Βιομηχάνων, προχωρεί σε νέο «κοινωνικό διάλογο» για γενίκευση των μέτρων, για κατάργηση κάθε διάταξης του προηγούμενου που τέθηκε για προστασία δήθεν των εργαζομένων (έλεγχοι επιθεώρησης εργασίας, διαβουλεύσεις με σωματεία). Ειδικά, προχωρεί στη γενίκευση της πλήρους κατάργησης του σταθερού ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, στη διευθέτησή του ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, στη γενίκευση της μερικής απασχόλησης, στα ωρομίσθια, στην απελευθέρωση του ορίου απολύσεων, στη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων για αύξηση των θέσεων εργασίας.

Προσπαθεί με απατηλό τρόπο, μέσα από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ, να παρουσιάσει τις αντεργατικές ρυθμίσεις σαν μέσο για αντιμετώπιση της ανεργίας. Τα μέτρα επεκτείνονται και στο δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και απειλούνται μισθοί, επιδόματα, άδειες, νομιμότητα.

Η Ενωση Τραπεζών ζητά πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου και θεσμοθέτηση 24ωρης λειτουργίας τους.

Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι η ανεργία θα αυξηθεί, όπως αυξήθηκε την τελευταία 10ετία, με ανάλογα μέτρα. Το 1990, οι άνεργοι ήταν 280.000 και το 2000, 523.000!»

Εμπεριστατωμένη και η ανάλυση που διαβάσαμε για το πού οδηγείται η Κοινωνική Ασφάλιση, μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του αιώνα που χάνεται (μεταξύ άλλων, πληροφορούμαστε τι θα προβλέπει το μάξι ασφαλιστικό).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα άρθρα που αφορούν στην εκπαιδευτική αντιμεταρρύθμιση με στοιχεία και απόψεις από τη Θράκη, τη Θεσσαλία και το χτυπημένο από τους σεισμούς Μενίδι. Τεράστιες οι αποκλίσεις ανάμεσα στους μαθητές της πόλης και του χωριού στα ποσοστά αποτυχίας. «Αυτά τα παιδιά που βιώνουν το ξεκλήρισμα της αγροτιάς, τη μιζέρια και την υποβάθμιση της ζωής τους στην ύπαιθρο, σε χωριά που νεκρώνουν από την εφαρμοζόμενη πολιτική, τώρα πετιούνται έξω και από το σχολείο», επισημαίνει η πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Τρικάλων Ντίνα Τσούβα, ενώ η Σούλα Βλισίδου από την Αλεξανδρούπολη, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ, δίνει την εικόνα του Λυκείου στις παραμεθόριες περιοχές, όπου τα αποτελέσματα είναι τραγικά, ιδιαίτερα στα απομακρυσμένα χωριά. «Στο Λύκειο, τονίζει η Σ. Βλισίδου, γίνεται σήμερα η πιο βίαιη ταξική διαλογή των τελευταίων δεκαετιών»...

Ενα ζοφερό μέλλον για τα παιδιά μας

...Το δεύτερο Λύκειο Μενιδίου ήταν πέρσι από τα καλύτερα πανελλαδικά, φέτος, όμως, φοίτησαν σ' αυτό παιδιά από σεισμόπληκτες περιοχές και η πτώση ήταν κατακόρυφη. Τα παιδιά των σκηνών και των καταυλισμών έχασαν και το εισιτήριο για το απολυτήριο Λυκείου, υπογραμμίζει η Δ. Τραβασάρου, εκπαιδευτικός, μέλος του Συλλόγου Γυναικών Αχαρνών, για να καταλήξει: «Πάντως σαν γονείς μπορείτε να εφησυχάζετε, να κάθεστε στην πολυθρόνα και να βλέπετε όλα τα ωραία που μας προσφέρει η TV, να ξέρετε, όμως, ότι για το ζοφερό μέλλον που περιμένει εμάς και κυρίως τα παιδιά μας είμαστε όλοι υπεύθυνοι για την αδιαφορία μας και τη μη κινητοποίησή μας - για τα ζητήματα της Παιδείας τουλάχιστον.

Αλλά ο σεισμός είχε συνέπειες και στην υγεία, όπως αναφέρει η Γεωργία Δελή, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ, μιλώντας για τα Ανω Λιόσια: «Εκτός από τα προβλήματα υγείας που προκύπτουν από τις συνθήκες διαβίωσης στους καταυλισμούς, πάρα πολλοί έπαθαν κατάθλιψη και καταφεύγουν στα χάπια τα αγχολυτικά, ιδιαίτερα οι γυναίκες. Είχαμε ακόμα πολύ χαμηλά ποσοστά επιτυχόντων στα παιδιά που έδωσαν στις εξετάσεις και δε θα μπορούσαν να είναι καλύτερα, όταν το παιδί διαβάζει στο κοντέινερ μέσα σε πολλά άτομα».

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σ' αυτό το τεύχος του περιοδικού της ΟΓΕ σε θέματα περιβάλλοντος (οι πυρκαγιές στην Ηπειρο και στη Σάμο), αλλά και σε θέματα πολιτισμού - βλέπε, λ.χ., το θαυμάσιο αφιέρωμα στον Καβάφη, αλλά και το διήγημα της Πέπης Δαράκη με τίτλο «Θα βγω στο δρόμο με μια κόκκινη παντιέρα», που μας φέρνει στη θέση μιας φτωχής νοικοκυράς... Και ο πολιτισμός είναι κάτι, για το οποίο θα πρέπει να δώσουμε επίσης μάχες, σε μια εποχή που μας έχει κατακλύσει η υποκουλτούρα, αλλά και που με την επίθεση που γίνεται στα εργασιακά μας δικαιώματα δε θα ορίζουμε πια, όχι μόνο τον κόπο μας, αλλά και τον ελεύθερο χρόνο - έστω αυτό το λίγο, τον ελάχιστο, που είχαμε μέχρι τώρα!


Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ