Η στροφή του εκπαιδευτικού συστήματος προς την παροχή πρόσκαιρων δεξιοτήτων από τη μια και ο μεγαλύτερος έλεγχος των επαγγελματικών επιλογών των νέων από την άλλη, ώστε να τους κατευθύνουν πιο εύκολα στους τομείς εκείνους που απαιτεί το κεφάλαιο για την κερδοφορία του, είναι από τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης. Αυτοί οι στόχοι γίνονταν φανεροί, αν διάβαζε κανείς πίσω από τις προσεκτικά διαλεγμένες φράσεις των υπουργών Παιδείας και Απασχόλησης, Ευ. Στυλιανίδη και Φ. Πάλλη - Πετραλιά, στη χτεσινή ημερίδα του «Εθνικού Κέντρου Επαγγελματικού Προσανατολισμού» (ΕΚΕΠ).

Μιλώντας για τον επαγγελματικό προσανατολισμό και οι δυο υπουργοί έκαναν λόγο για «ατομική επιλογή» του καθενός για το επάγγελμά του, που συνεπάγεται και ατομική του ευθύνη για το αν μείνει άνεργος, ημιαπασχολoύμενος, αν ο μισθός δεν του φτάνει για το νοίκι κ.ο.κ. Επίσης, υπονόησαν και οι δυο υπουργοί ότι τα μέτρα και οι δράσεις των υπουργείων τους (στα οποία υπάγεται και το ΕΚΕΠ) στοχεύουν και στην εξάλειψη της ανεργίας και ταυτόχρονα στην ενίσχυση της καπιταλιστικής οικονομίας. Ομως και τα δυο αυτά μαζί δε γίνονται. Οσο το κεφάλαιο διαφεντεύει την οικονομία, οι στρατιές των ανέργων θα ανανεώνονται και θα διαιωνίζονται. Μόνο σε μια οικονομία με κεντρικό σχεδιασμό προς όφελος του λαού και με κοινωνικοποιημένα μέσα παραγωγής μπορεί να εξαλειφθεί η ανεργία.

Οταν όμως δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός και εξασφάλιση από το κράτος ότι θα υπάρχει μια δουλειά για τον καθένα, οποιοδήποτε μέτρο «επαγγελματικού προσανατολισμού» καθίσταται αντιδραστικό. Γιατί στην ουσία «προσανατολίζει» το νέο και τον εργαζόμενο να κατευθυνθεί όπου έχει ανάγκη το κεφάλαιο, να μετατραπεί σε «ευέλικτη εφεδρεία» προς ξεζούμισμα από τις επιχειρήσεις. Και οι ανάγκες του κεφαλαίου σήμερα ικανοποιούνται από την πρόσκαιρη κατάρτιση, από μια μάζα μισομορφωμένων εργαζόμενων, χωρίς δικαιώματα, που θα αλλάζουν επαγγελματικό αντικείμενο πολλές φορές στη ζωή τους. Οπως χαρακτηριστικά είπε η Φ. Πάλλη - Πετραλιά, σήμερα υπάρχει «ανάγκη επένδυσης σε δεξιότητες».

Για να αποδεχτούν αυτή την προοπτική της αμορφωσιάς και της εκμετάλλευσης, οι νέοι θα προετοιμάζονται ...ακόμα «καλύτερα» από το Γυμνάσιο ακόμα, στο πλαίσιο του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Οπως είπε ο Ευ. Στυλιανίδης, πέρα από το σχετικό μάθημα (ΣΕΠ), θα υποβάλλονται και σε «τεστ αυτογνωσίας», προκειμένου να πειστούν ότι η κατάρτιση, η μισή δουλειά - μισή ζωή είναι κάτι που ταιριάζει στις κλίσεις και τα προσωπικά τους χαρακτηριστικά, συμπληρώνουμε εμείς.

Την ανάγκη ενίσχυσης της «κινητικότητας» των φοιτητών, ώστε να εθιστούν οι νέοι αυριανοί εργαζόμενοι από νωρίς στο μοντέλο του ευέλικτου και διαρκώς περιπλανώμενου εργαζόμενου, υπογραμμίζει η ΕΕ, όπως φαίνεται και από την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, «Σχετικά με τη διαδικασία της Μπολόνια και την κινητικότητα των φοιτητών» που υιοθέτησε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Την έκθεση καταψήφισε το ΚΚΕ. Οι ευρωβουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ την υπερψήφισαν, ενώ ο ΣΥΝ και ο ΛΑ.Ο.Σ. ψήφισαν ...λευκό.

Το ψήφισμα δεν κάνει βήμα πίσω από τους βασικούς στόχους της Μπολόνια: Δημιουργία Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ), εφαρμογή του συστήματος των πιστωτικών μονάδων (που μετατρέπει το πτυχίο σε άθροισμα αποσπασματικών δεξιοτήτων), διάσπαση των πτυχίων σε κύκλους σπουδών, «αξιολόγηση»...

Εκείνο που υπογραμμίζει, βαδίζοντας την πεπατημένη του Μάαστριχτ και της «πέμπτης ελευθερίας» (της «ελεύθερης κυκλοφορίας της γνώσης», δηλαδή της κινητικότητας φοιτητών, επιστημόνων και λοιπού πανεπιστημιακού και διδακτικού προσωπικού), είναι η ανάγκη ενίσχυσης της κινητικότητας. Προτείνει, μάλιστα, τη μεταρρύθμιση των προγραμμάτων σπουδών των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, με την εισαγωγή και μιας «περιόδου κινητικότητας σε συνδυασμό με σπουδές» καθώς και «ενιαία ευρωπαϊκή φοιτητική ταυτότητα προκειμένου να διευκολυνθεί η κινητικότητα». Εκείνο που ενδιαφέρει το κεφάλαιο, και έρχεται να το θεσμοθετήσει η ΕΕ, είναι ο εθισμός των νέων στο μοντέλο του ευέλικτου εργαζόμενου, που θα είναι «συνηθισμένος» στις αναγκαστικές μετακινήσεις και στην περιπλάνηση, ανάλογα με τις επιλογές του κεφαλαίου για το πού χρειάζεται ποιες ειδικότητες εργαζομένων προκειμένου να αυξηθεί η κερδοφορία του.

Προκειμένου να ενισχυθεί «η κινητικότητα και η απασχολησιμότητα», στο ψήφισμα αναφέρεται ότι «το σύστημα πτυχίων τριών σταδίων (πτυχίο - μάστερ - διδακτορικό) θα μπορούσε να καταστεί περισσότερο ευέλικτο ιδίως χρησιμοποιώντας το σύστημα "4+1" αντί του "3+2" για το πρώτο και το δεύτερο στάδιο».

Διατηρείται δηλαδή η διάσπαση των σπουδών σε κύκλους, με την υποβάθμιση του πρώτου κύκλου από τον εξοβελισμό της επιστημονικής ειδίκευσης στα πάσης φύσεως «μεταπτυχιακά» (και μάλιστα όχι σε όλα!) και τη δημιουργία αποφοίτων πολλών ταχυτήτων. Η «υποχώρηση» δομικού χαρακτήρα από το «βρετανικό μοντέλο» του τριετούς μπάτσελορ (ένα χρόνο πριν την καταληκτική ημερομηνία της Μπολόνια που είναι το 2010) δείχνει και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν τα κράτη - μέλη να «κόψουν» χρόνια από τα έτη φοίτησης...

Εχουν, όμως, τρόπους να φέρουν αργότερα και τις τριετείς σπουδές ...από το «παράθυρο». Αρκεί να σκεφτούμε ότι με το άνοιγμα της συζήτησης για το σύστημα πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση από την κυβέρνηση στη χώρα μας, τα επικρατέστερα σενάρια είναι εκείνα που μεταφέρουν το ταξικό φίλτρο της επιλογής για την Ανώτατη Εκπαίδευση στα ίδια τα Πανεπιστήμια. Και μια από αυτές (η πρόταση του ΣΥΝ) μιλά για «προπαρασκευαστικό» έτος και τριετείς σπουδές! Το ταξικό ξεσκαρτάρισμα θα γίνεται στο τέλος του «πρώτου» έτους, το οποίο θα έχει «γενικό» χαρακτήρα, δε θα είναι σπουδές συγκεκριμένου επιστημονικού αντικειμένου (λέει ο ΣΥΝ) κι όσοι επιλέγονται να συνεχίσουν στην Ανώτατη Εκπαίδευση, θα ακολουθούν τριετείς σπουδές.

Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια, λέει ο σοφός λαός μας. Με αυτόν τον τρόπο και τα πραγματικά έτη φοίτησης μειώνονται και δημιουργείται ακόμα μια «ταχύτητα» αποφοίτων: Εκείνων που παρακολούθησαν ένα «πρώτο» έτος (λίγο απ' όλα και στην ουσία τίποτα!), αλλά πετάχτηκαν εκτός Ανώτατης Εκπαίδευσης στη συνέχεια... Πρόκειται μήπως για τον «σύντομο κύκλο σπουδών» που αναφέρεται σε εκθέσεις της Κομισιόν καθώς και στο Μπέργκεν;

Σε κινητοποιήσεις προχωρά μέσα στον Οκτώβρη το διοικητικό προσωπικό των Πανεπιστημίων με αιχμή οικονομικά αιτήματα και το ζήτημα των συμβασιούχων.

Η Ομοσπονδία Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΟΔΠΤΕ) έχει ήδη κηρύξει 24ωρη πανελλαδική απεργία για τη Δευτέρα 6 Οκτώβρη, καταγγέλλοντας «το νέο εμπαιγμό που υφίσταται ο κλάδος από την κυβέρνηση» σε ό,τι αφορά την καταβολή της εφάπαξ αμοιβής του Ν. 3205/2003 στο διοικητικό προσωπικό Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, η σχετική απόφαση υπογράφτηκε από τον υπουργό Παιδείας στις 15 Ιούλη, όμως από τότε μέχρι σήμερα εκκρεμεί η υπογραφή του υπουργείου Οικονομικών. «Η αθέτηση των δεσμεύσεων της κυβέρνησης γίνεται σε μια εποχή που η ακρίβεια χτυπάει όλους τους εργαζόμενους και μηδενίζει το πενιχρό μας εισόδημα», σημειώνει η Ομοσπονδία που προχωρά στην απεργιακή κινητοποίηση, διεκδικώντας κατώτατο βασικό μισθό 1.400 ευρώ.

Με αίτημα τη μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων, η Ομοσπονδία έχει κηρύξει, επίσης, για την Πέμπτη 2 Οκτώβρη στάση εργασίας από την έναρξη του ωραρίου μέχρι τις 12 το μεσημέρι. Για την ίδια μέρα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Ιδιωτικού Δικαίου στο Δημόσιο (ΠΟΕΙΔΔ) προκήρυξε 24ωρη απεργιακή κινητοποίηση. Οι εργαζόμενοι στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ ζητούν σταθερή μόνιμη ενιαία σχέση εργασίας στο Δημόσιο και να μη γίνουν απολύσεις συμβασιούχων οι οποίοι καλύπτουν μόνιμες ανάγκες των υπηρεσιών των ιδρυμάτων και των οποίων οι συμβάσεις έληξαν ή λήγουν τους επόμενους μήνες.

Από τη Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών και τη Διεύθυνση Συντονισμού Ακαδημαϊκών Μονάδων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η εφημερίδα μας έλαβε την παρακάτω επιστολή στην οποία διευκρινίζεται:

«Σχετικά με τα δημοσιεύματα της εφημερίδας σας, στις 13 και 14 Σεπτεμβρίου 2008, που αφορούν στην προκήρυξη θέσεων εργασίας του ΝΑΤΟϊκού Κέντρου Υποθαλάσσιας Ερευνας για πρόσληψη επιστημόνων, σας πληροφορούμε ότι το Τμήμα Διασύνδεσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δεν ανακοίνωσε ποτέ την εν λόγω προκήρυξη».

Σημείωση του «Ρ»: Στο σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας, βεβαίως, δεν κάναμε καμιά αναφορά πως το ΑΠΘ ανακοίνωσε την παραπάνω προκήρυξη. Γράφαμε συγκεκριμένα πως: «Μια νέα ΝΑΤΟϊκή απαράδεκτη προκήρυξη θέσεων εργασίας διανέμεται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μετά τα προγράμματα "πρακτικής άσκησης" των φοιτητών του ΑΠΘ στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ».