Επεισοδιακή ήταν η χτεσινή μέρα στη δίκη του ΕΛΑ. Η ένταση ανάμεσα στον βασικό μάρτυρα κατηγορίας Β. Ζήση και τον κατηγορούμενο Χ. Τσιγαρίδα έφτασε στο ζενίθ, όταν ο πρώτος είπε ότι «δεν κάνει διάλογο με τρομοκράτες». Ο κατηγορούμενος του ανταπάντησε ότι «κάθε κατηγορία από αυτόν είναι τιμή» και στο σημείο αυτό το δικαστήριο διέκοψε για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.

Εξετάζοντας τον μάρτυρα κατηγορίας, ο Χ. Τσιγαρίδας είπε ότι έχει μέθοδο δημιουργίας εντυπώσεων, αφού στην αρχή υποστήριζε πως είχε πάρει τα «αρχεία» της «Στάζι» το 1994 και μετά ότι τα πήρε το 2001. Τον ρώτησε, αν κατέθεσε στο δικαστήριο την αίτηση που υπέβαλε στις γερμανικές αρχές. Ο μάρτυρας υποστήριξε πως δεν την έχει, διότι έχει κρατηθεί από τη γερμανική αρχή που την υπέβαλε. Στο σημείο αυτό, ο Χ. Τσιγαρίδας αναρωτήθηκε αν οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει τέτοια αίτηση. Στη συνέχεια, ο κατηγορούμενος αναφέρθηκε σε δημοσίευμα του περιοδικού «Τάιμ» το 1999, το οποίο ανέφερε ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η CIA με 1,5 εκατομμύριο δολάρια είχε αγοράσει «αρχεία» της «Στάζι», των οποίων θα επέστρεφε τα αντίγραφα. Αναφέρθηκε και στην έκθεση του Σ. Παπαθεμελή για την τρομοκρατία στην Ελλάδα, στην οποία αναφέρεται πως τα «αρχεία» της «Στάζι» εμπλουτίστηκαν από τους Αμερικάνους.

Η δίκη άρχισε με ερωτήσεις των συνηγόρων υπεράσπισης. Ο Β. Ζήσης ισχυρίστηκε πως η κρατική εξουσία αδρανούσε επί σειρά ετών, ενώ η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε κάνει συμφωνία με ορισμένους από τον ΕΛΑ για να μη συνεχίσουν τα χτυπήματά τους. Υποστήριξε δε ότι αυτοί που «δώσανε» τους κατηγορούμενους είναι οι πραγματικοί «εγκέφαλοι». Εκανε λόγο για αδίστακτο παζάρι και πως υπήρξε συγκάλυψη λόγω εμπλοκής μεγαλοεπιχειρηματιών.

Από την πλευρά τους, οι συνήγοροι υπεράσπισης έθεσαν υπόψη του δικαστηρίου δημοσιεύματα, τα οποία καταγγέλλουν τον Β. Ζήση για ύποπτες δραστηριότητες. Παράλληλα, ο συνήγορος της Ε. Αθανασάκη, Α. Κωνσταντάκης, επισήμανε ότι τα «αρχεία» της «Στάζι» δε χρησιμοποιήθηκαν ως αποδεικτικό υλικό από κανένα ευρωπαϊκό δικαστήριο, ακόμα και στη δίκη του Κάρλος. Απαντώντας στη σχετική ερώτηση του συνηγόρου, ο Β. Ζήσης δήλωσε ότι δε γνωρίζει...

Το 2003 είναι το πρώτο έτος από την έναρξη λειτουργίας του Συνηγόρου του Πολίτη, που σημειώνεται μείωση της προσφυγής των πολιτών σε αυτόν για την επίλυση κάποιου προβλήματός τους στις συναλλαγές τους με τη δημόσια διοίκηση. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της εν λόγω «Ανεξάρτητης Αρχής», που προχτές υποβλήθηκε στην πρόεδρο της Βουλής, Αννα Ψαρούδα - Μπενάκη, και χτες δόθηκε στη δημοσιότητα, οι αναφορές που υπέβαλαν οι πολίτες στο Συνήγορο κατά το 2003 ανέρχονται στις 10.850, αριθμός μειωμένος κατά περίπου 7,7% σε σχέση με το 2002, που οι αναφορές έφταναν τις 11.762.

Η μείωση αυτή, που δε φαίνεται να ανησυχεί τους αρμοδίους, ασφαλώς δεν οφείλεται στο γεγονός ότι καλυτέρεψε η διοίκηση και λιγόστεψαν τα προβλήματα των πολιτών, αλλά μάλλον στο γεγονός ότι ο Συνήγορος του Πολίτη κάθε άλλο παρά πείθει ότι είναι με τον πολίτη. Αλλωστε, παρουσιάζοντας χτες την έκθεση για το 2003 ο Συνήγορος του Πολίτη, Γιώργος Καμίνης, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι ο ρόλος της Αρχής δεν είναι να συγκρουστεί με τη δημόσια διοίκηση, αλλά να την ελέγχει και να συνδιαλέγεται μαζί της, με τελικό σκοπό τη μεταρρύθμισή της, όπου χρειάζεται.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι «τα ασφαλιστικά ταμεία, οι δήμοι και οι νομαρχίες εμπλέκονται στις 6 από τις 10 υποθέσεις κακοδιοίκησης». Τα Ασφαλιστικά Ταμεία εμφανίζονται κατά το 2003 να συμμετέχουν στην κακοδιοίκηση με ποσοστό 24,5% επί του συνόλου, οι δήμοι με ποσοστό 20,4% επί του συνόλου και οι νομαρχίες με ποσοστό 12,9% επί του συνόλου. Την εικόνα αυτή, ειδικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο Γ. Καμίνης την απέδωσε στη νοοτροπία των τοπικών αρχόντων παραδεχόμενος όμως, ότι ενώ η ΤΑ έχει αναλάβει πολλές αρμοδιότητες από την Κεντρική Διοίκηση, δεν έχει εξοπλιστεί με την κατάλληλή στελέχωση, την απαραίτητη τεχνολογία και τεχνογνωσία.

Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ενώ οι συντάκτες της Εκθεσης τονίζουν με μεγάλη ευκολία τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην κακοδιοίκηση, αποφεύγουν επιμελώς να πράξουν το ίδιο και για την κεντρική διοίκηση. Ετσι, πουθενά στην έκθεση δεν αναφέρεται το συνολικό ποσοστό συμμετοχής της κεντρικής διοίκησης στην κακοδιοίκηση. Αντίθετα, αυτό το ποσοστό είναι «σπασμένο» κατά υπουργείο και φορέα, με αποτέλεσμα το κράτος ως κράτος να αποδεικνύεται αθώα περιστερά.

Αν όμως προστεθούν τα ποσοστά των υπουργείων και των φορέων που εποπτεύονται από το κράτος (κυρίως ΔΕΚΟ) θα διαπιστώσει ότι το 42,2% της κακοδιοίκησης ανήκει στο κράτος, πράγμα που σημαίνει ότι η πηγή του προβλήματος βρίσκεται στην κεντρική διοίκηση κι όχι στους ΟΤΑ, όπως ισχυρίζεται ο Συνήγορος του Πολίτη, προφανώς από πολιτική σκοπιμότητα. Από τα υπουργεία τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην κακοδιοίκηση έχει το υπουργείο Παιδείας με 9,8% και ακολουθούν το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με 8,7% και το υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης με 6,5%.

Από τις υποθέσεις που εξέτασε ο Συνήγορος το 2003, τις 10 περιπτώσεις τις παρέπεμψε στον εισαγγελέα και 11 για πειθαρχικό έλεγχο των παραβατών. Σοβαρό πρόβλημα αναφορικά με τις πειθαρχικές ποινές φαίνεται ότι υπάρχει με την Αστυνομία. Ο Γ. Καμίνης έκανε λόγο για σοβαρά παραπτώματα αστυνομικών σε βάρος πολιτών, που αντιμετωπίζονται από την υπηρεσία με επιβολή, όπως είπε, ευτελών πειθαρχικών ποινών. Επίσης, ενημέρωσε ότι για το ζήτημα της Αστυνομίας ετοιμάζεται και θα δοθεί στη δημοσιότητα σχετική έκθεση του Συνηγόρου, όπου θα εκτίθεται όλο το πρόβλημα και θα προτείνονται μέτρα αντιμετώπισης.