2025 The Associated Press. All

Συντρίμμια από τη ρωσική πυραυλική επίθεση στην ουκρανική πόλη Σούμι

Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η ουκρανική πλευρά, την Κυριακή έγινε επίθεση με ρωσικό βαλλιστικό πύραυλο στο κέντρο της πόλης Σούμι - περιφέρεια που συνορεύει με το Κουρσκ - κατά την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 34 άνθρωποι και άλλοι 117 τραυματίστηκαν, ανάμεσά τους και παιδιά. Η ουκρανική αντικατασκοπεία ανακοίνωσε ότι τα πλήγματα έγιναν με βαλλιστικούς πυραύλους Iskander από τις ρωσικές περιοχές Βορονέζ και Κουρσκ.

Από την πλευρά του το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε χθες ότι έπληξε μια συνάντηση Ουκρανών διοικητών στη Σούμι με δύο πυραύλους Iskander, κατηγορώντας παράλληλα το Κίεβο ότι χρησιμοποιεί αμάχους ως «ανθρώπινες ασπίδες».

Το Κρεμλίνο ισχυρίστηκε ότι ο ρωσικός στρατός «πλήττει μόνο στρατιωτικούς στόχους και στόχους που χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς». Παράλληλα η Μόσχα ανακοίνωσε χθες το απόγευμα πως τις τελευταίες 24 ώρες η Ουκρανία επιτέθηκε σε ενεργειακές υποδομές σε πέντε περιοχές της Ρωσίας και της κατεχόμενης Ουκρανίας.

Χθες επίσης ανακοινώθηκε ότι 3 ηλικιωμένοι σκοτώθηκαν από ουκρανικά πλήγματα στη ρωσική περιφέρεια Κουρσκ.

«Πρέπει να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία για να τερματίσει τον πόλεμο και να εγγυηθεί την ασφάλεια των ανθρώπων», ανέφερε ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι «η Ρωσία θα συνεχίσει να σέρνει αυτόν τον πόλεμο» χωρίς ισχυρές πιέσεις. «Είναι τώρα ο δεύτερος μήνας που ο Πούτιν αγνοεί την πρόταση των ΗΠΑ για πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός», δήλωσε.

«Η Ρωσία θέλει πόλεμο και αυτοί που θέλουν να τον σταματήσουν θα πρέπει να της ασκήσουν τη μέγιστη πίεση», επισήμανε από την πλευρά της η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κ. Κάλας, προσερχόμενη χτες στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ στο Λουξεμβούργο.

Η αποστολή περισσότερης στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο ήταν ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης των ΥΠΕΞ της ΕΕ. Η Κάλας υπογράμμισε την ανάγκη η ΕΕ να παράσχει περισσότερα πυρομαχικά στην Ουκρανία «το συντομότερο δυνατόν».

Στο ίδιο πνεύμα, αξιωματούχοι της ΕΕ και της Ευρώπης καλούν τις ΗΠΑ να «πιέσει» περαιτέρω τη Ρωσία.

«Η Ουκρανία συμφώνησε άνευ όρων σε εκεχειρία πριν από έναν μήνα και πλέον. Οι αποτρόπαιες επιθέσεις στο Κρίβι Ριχ και στο Σούμι είναι η περιπαιχτική απάντηση της Ρωσίας. Ελπίζω ο Πρόεδρος Τραμπ και η αμερικανική κυβέρνηση να δουν ότι ο αρχηγός της Ρωσίας περιφρονεί την καλή τους πρόθεση και να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις», δήλωσε ο Πολωνός ΥΠΕΞ Ρ. Σικόρσκι.

«Σήμερα, είναι ξεκάθαρο ότι η Ρωσία μόνη της επιθυμεί να συνεχίσει με τον πόλεμο, δείχνοντας την περιφρόνησή της για την ανθρώπινη ζωή, το διεθνές δίκαιο, αλλά και τις διπλωματικές προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν.

Στο μεταξύ ο επερχόμενος Γερμανός καγκελάριος, Φρ. Μερτς, σε συνέντευξή του την Κυριακή δεν απέκλεισε ότι η κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών / Σοσιαλδημοκρατών θα μπορούσε τελικά να εκπληρώσει το μακροχρόνιο αίτημα του Κιέβου να προμηθεύσει την Ουκρανία με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς Taurus. «Πρέπει να είναι συντονισμένο και τότε η Γερμανία πρέπει να συμμετάσχει», είπε ο Μερτς, αν και Βρετανία, Γαλλία και ΗΠΑ παρέχουν ήδη πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, χαρακτήρισε «φρικτό» το πυραυλικό πλήγμα στη Σούμι, χωρίς όμως να καταγγείλει ρητώς τη Ρωσία.

«Νομίζω ότι είναι φρικτό. Ενημερώθηκα πως έκαναν λάθος», δήλωσε σε δημοσιογράφους επί του προεδρικού αεροσκάφους. Ερωτηθείς για το «λάθος» αυτό, απάντησε «έκαναν λάθος (...) θα πρέπει να θέσετε το ερώτημα σε εκείνους», χωρίς να ξεκαθαρίσει σε ποιους αναφερόταν.

Νωρίτερα, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου έκρινε πως ο βομβαρδισμός υπογραμμίζει πόσο απαραίτητο είναι να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις για να «τερματιστεί» ο πόλεμος στην Ουκρανία. «Η πυραυλική επίθεση στη Σούμι συνιστά σαφή και βάναυση υπενθύμιση του λόγου για τον οποίο οι προσπάθειες του προέδρου με σκοπό (...) να τερματιστεί αυτός ο φρικτός πόλεμος καταγράφονται σε στιγμή κρίσιμης σημασίας», σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση.

«Σας παρακαλώ, προτού λάβετε οποιαδήποτε απόφαση (σ.σ. για τη σύγκρουση στην Ουκρανία), πριν από οποιασδήποτε μορφής διαπραγμάτευση, ελάτε να δείτε τον κόσμο, τους άμαχους, τους πολεμιστές...», είπε ο Ζελένσκι απευθυνόμενος στον Τραμπ.

Χωρίς να είναι σαφής η εξέλιξή τους, επί του παρόντος διεξάγονται τρεις διαπραγματεύσεις γύρω από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία.

Την περασμένη Παρασκευή ο ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, είχε συνομιλίες για πάνω από τέσσερις ώρες με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη για θέματα σχετικά με «ζητήματα επίλυσης του ουκρανικού». Είναι η τρίτη φορά που ο Γουίτκοφ συναντά τον Πούτιν.

Νωρίτερα ο απεσταλμένος του Τραμπ είχε «παραγωγικές» συνομιλίες με τον Κ. Ντμίτριεφ, επικεφαλής του ρωσικού Κρατικού Επενδυτικού Ταμείου.

Πάντως ο Τραμπ εξέφρασε την απογοήτευσή του για την πορεία του παζαριού. Την Παρασκευή έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα ότι «η Ρωσία πρέπει να προχωρήσει», προσθέτοντας υποκριτικά: «Πάρα πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν, χιλιάδες κάθε εβδομάδα, σε έναν τρομερό και παράλογο πόλεμο».

Σχολιάζοντας τις αμερικανο-ρωσικές συνομιλίες, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ υποστήριξε ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ «εξελίσσονται πολύ καλά», επισημαίνοντας ότι «η αναζωογόνηση των σχέσεων από το μηδέν είναι μία πολύ δύσκολη αποστολή, που απαιτεί εντατικές διπλωματικές κι άλλες προσπάθειες».

Ερωτηθείς αν συζητήθηκε πιθανή συνάντηση Πούτιν - Τραμπ, ο Πεσκόφ απάντησε: «Θα δούμε. Εξαρτάται από το τι έφερε μαζί του ο Γουίτκοφ».

Την ίδια μέρα Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι συναντιούνταν στην Ουάσιγκτον για διαπραγματεύσεις για το προσχέδιο συμφωνίας που δίνει στα αμερικανικά μονοπώλια προνομιακή πρόσβαση στον ορυκτό πλούτο και τις στρατηγικές επενδύσεις της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με πηγές του Reuters, οι συνομιλίες διεξήχθησαν σε ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, που δεν υποδήλωνε αξιοσημείωτη πρόοδο. Η νέα εκδοχή του κειμένου που παρουσίασε η αμερικανική πλευρά περιλαμβάνει ακόμη πιο δυσμενείς όρους για το Κίεβο.

Μεταξύ άλλων οι ΗΠΑ διεκδικούν πλήρη έλεγχο των ξένων επενδύσεων και απαιτούν από το Κίεβο να διοχετεύσει σε κοινό επενδυτικό ταμείο τα έσοδα από την εκμετάλλευση φυσικών πόρων, τόσο από κρατικές όσο και από ιδιωτικές εταιρείες, ως αποζημίωση για την αμερικανική στρατιωτική και οικονομική στήριξη από την έναρξη του πολέμου τον Φλεβάρη του 2022.

Παράλληλα δεν προβλέπει αμερικανικές «εγγυήσεις ασφαλείας» τις οποίες ζητούσε επίμονα το Κίεβο.

Στη νέα εκδοχή του κειμένου έχει προστεθεί η αξίωση των ΗΠΑ να αναλάβει η αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα (DFC) τον έλεγχο αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom μέσω της Ουκρανίας προς την Ευρώπη, όπως αναφέρει η πηγή την οποία επικαλείται το Reuters.

Τέλος συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για μια «εκεχειρία» στη Μαύρη Θάλασσα και σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Αμυνας, Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι θα συναντηθούν σήμερα και αύριο στο γενικό επιτελείο του τουρκικού Ναυτικού στην Αγκυρα για να συζητήσουν την «ασφάλεια της Μαύρης Θάλασσας». Στη συνάντηση θα συμμετέχουν και στρατιωτικοί εκπρόσωποι άλλων χωρών.

Σε μια συμφωνία «Αμυνας και Ασφάλειας» με την ΕΕ κατευθύνεται η Βρετανία, κάτι που θα επέτρεπε στις βρετανικές εταιρείες όπλων να συμμετέχουν στα δάνεια της ΕΕ για κοινές προμήθειες όπλων στην Ευρώπη.

Από τα 800 δισ. ευρώ που προορίζονται για το πρόγραμμα εξοπλισμών «ReArm Europe», τα 150 δισ. θα είναι μέσω δανεισμού και ο όρος που βάζει η Κομισιόν είναι αυτά να δαπανηθούν για αγορές από βιομηχανίες όπλων εντός ΕΕ. Αλλα ευρωπαϊκά κράτη θα μπορούσαν να ενταχθούν, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνάψουν «συμφωνία ασφαλείας» με την ΕΕ. Ετσι, το «αμυντικό» σύμφωνο θα επιτρέψει στις βρετανικές πολεμικές βιομηχανίες - πολλές από τις οποίες έχουν στενούς δεσμούς με ιταλικές, γερμανικές, σουηδικές και άλλες πολεμικές βιομηχανίες της ΕΕ - να συμμετάσχουν.

Ο «συνασπισμός των προθύμων», με επικεφαλής τη Γαλλία και τη Βρετανία, άνοιξε τον δρόμο για την υπογραφή της συμφωνίας, τον επόμενο μήνα, σε μια Σύνοδο Κορυφής με τους ηγέτες της ΕΕ την οποία θα φιλοξενήσει ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ - την πρώτη τέτοια συνάντηση μετά το Brexit, αναφέρουν οι «Financial Times».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η παγκόσμια αναταραχή που προκλήθηκε από την κυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ μεγαλώνει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να υπογράψει ένα σύμφωνο «Αμυνας και Ασφάλειας» με τη Βρετανία.

«Στην Αμυνα, οι Βρετανοί είναι κατά βάση πίσω στη σκηνή», είπε διπλωμάτης της ΕΕ. «Χρειαζόμαστε αυτήν τη συμφωνία για να το επιβεβαιώσουμε».

Οι πρέσβεις της ΕΕ συναντήθηκαν την Παρασκευή, στο πλαίσιο της προετοιμασίας αυτής της Συνόδου Κορυφής, με τέσσερις διπλωμάτες να λένε ότι η πλειοψηφία των πρωτευουσών ζήτησε να υπογραφεί αυτό το σύμφωνο «Αμυνας και Ασφάλειας», εκτός από μια ευρύτερη δήλωση για γεωπολιτικά ζητήματα.

Σε ένδειξη του στενού συντονισμού τους, την περασμένη βδομάδα ο Βρετανός υπουργός Αμυνας Τζον Χίλι συνδιοργάνωσε με τον Γάλλο ομόλογό του μια συνάντηση του «συνασπισμού των προθύμων» στις Βρυξέλλες, ενώ ακολούθησε η συνάντηση της «Ομάδας Επαφής» για την Ουκρανία, υπό την προεδρία του Χίλι και του Γερμανού ομολόγου του.

Επιπλέον, το Σαββατοκύριακο η Βρετανίδα υπουργός οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς συναντήθηκε με τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στη Βαρσοβία, για να υποστηρίξει «την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας με τους Ευρωπαίους συμμάχους μας».

Οι πρωτεύουσες της ΕΕ στοχεύουν επίσης στην οριστικοποίηση άλλων δύο συμφωνιών με τη Βρετανία, που θα καλύπτουν θέματα όπως η Ενέργεια, η μετανάστευση και η αλιεία.

Το τελευταίο είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα για τη Γαλλία, τη Δανία και ορισμένα άλλα παράκτια κράτη - μέλη της ΕΕ, που θέλουν να διατηρήσουν την πρόσβασή τους στα βρετανικά ύδατα μετά τη λήξη της υπάρχουσας συμφωνίας, το 2026.

Η γαλλική θέση, που επαναδιατυπώθηκε κατά τη συζήτηση των πρέσβεων της ΕΕ την Παρασκευή, είναι ότι οποιαδήποτε ώθηση από το Ηνωμένο Βασίλειο να επαναδιαπραγματευτεί το επίπεδο πρόσβασης της ΕΕ στα βρετανικά αλιευτικά ύδατα θα θόλωνε τις ευρύτερες διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της «Αμυνας».