ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 21 Γενάρη 1996
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Στην αναζήτηση του... Μίστερ Κλάιν

Με μία ακόμη ταινία του Τζόζεφ Λόουζι, η "Ταινιοθήκη της Πέμπτης" του δεύτερου κρατικού καναλιού συνεχίζει το αφιέρωμά της στον μεγάλο Αμερικανό σκηνοθέτη. Θα προβληθεί μία από τις καλύτερες ταινίες του, ο "Μίστερ Κλάιν". Γεννημένος το 1909, σε μια μικρή επαρχιακή πόλη του αμερικανικού νότου, εγκατέλειψε τις ιατρικές σπουδές του για να γίνει ηθοποιός του θεάτρου. Η πρώτη ουσιαστική δημιουργική δουλιά του στο θέατρο είναι η σκηνοθεσία ενός προοδευτικού έργου του Αλμπερτ Μπιν, με θέμα το σωφρονιστικό σύστημα. Το 1935 θα παρακολουθήσει μαθήματα του Αϊζενστάιν στην κινηματογραφική σχολή της Μόσχας. Εχοντας αποκτήσει κάποια φήμη στους κύκλους των προοδευτικών διανοουμένων, ο Λόουζι θ' ανεβάσει αρκετά πρωτοποριακά και πολιτικοποιημένα έργα. Ως το 1947 παρέμενε όμως ένας άνθρωπος του θεάτρου. Κορυφαία του στιγμή το πρώτο ανέβασμα του "Γαλιλαίου" του Μπρεχτ, με τον Τσαρλς Λότον. Ο "Γαλιλαίος" θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία, όμως ο Λόουζι είναι αποφασισμένος ν' ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Η θεατρική του τέχνη τον επηρέασε σε ολόκληρη τη ζωή του και ήταν εμφανής στην κινηματογραφική σκηνοθετική του δουλιά. Οταν ο πόλεμος ξεσπά στην Ευρώπη, ο Λόουζι θα ξεκινήσει και μέσα από το έργο του εκστρατεία κατά του ναζισμού. Το 1942 έφτιαξε πάνω από 90 ραδιοφωνικές εκπομπές αντιφασιστικού χαρακτήρα. Αντίθετα με το κοσμοπολίτικο, ρατσιστικό, πουριτανικό και θρησκευτικό περιβάλλον που μεγάλωσε, ο Λόουζι υπήρξε ένας προοδευτικός καλλιτέχνης, ένας καλλιτέχνης της Αριστεράς και μέλος του ΚΚ Αμερικής. Οταν το 1948 θα γυρίσει την πρώτη του ταινία, ύστερα από μια θεατρική καριέρα στο Χόλιγουντ, έχουν ήδη αρχίσει οι μακαρθικές διώξεις. Ο Λόουζι, όπως ήταν φυσικό, δεν τις απέφυγε. Αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Αμερική και να εγκατασταθεί στην Αγγλία. Ο Λόουζι απέκτησε φήμη και γύρισε ταινίες που πολλές από αυτές έμειναν στην ιστορία του κινηματογράφου. Μεταξύ αυτών η "Εύα" και ο "Υπηρέτης".

Ο "Μίστερ Κλάιν" γυρίστηκε το 1976. Ο Ρόμπερτ Κλάιν, ο ήρωας της ταινίας, που είναι ένας νεαρός έμπορος έργων τέχνης, που κατάγεται από μια παλιά γαλλική αριστοκρατική οικογένεια, αγοράζει έναν ολλανδικό πίνακα από έναν άπορο Εβραίο στην κατεχόμενη Γαλλία του 1942. Μετά από λίγο, όμως, ανακαλύπτει ότι τον συγχέουν με έναν Εβραίο αντιστασιακό που έχει το ίδιο όνομα. Πηγαίνει στην αστυνομία για να καταγγείλει το γεγονός, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι να στρέψει τις υποψίες εναντίον του. Τρομοκρατημένος αρχίζει μια αγωνιώδη προσπάθεια, για ν' ανακαλύψει τον Εβραίο Ρόμπερτ Κλάιν και να βρει τη σωτηρία του. Υστερα από μια περίπλοκη περιπλάνηση ο Κλάιν, ενώ μπορεί να σωθεί, αφήνεται να συλληφθεί και να οδηγηθεί με άλλους Εβραίους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ξεκινώντας από την επισήμανση ενός ιστορικού γεγονότος, σχετικά με τους Εβραίους, που ζούσαν στο γαλλικό έδαφος, ο Λόουζι κάνει μια ταινία πάνω στην αναζήτηση της πραγματικής ουσίας της ανθρώπινης ύπαρξης, στην αναζήτηση της ταυτότητας ενός ανθρώπου. Αναζήτηση, που θα οδηγήσει τον ήρωα στην πλήρη ταύτιση με το άλλο "πρόσωπο". Ενας ακόμη ήρωας του Λόουζι, που συνθλίβεται από τη βία και παρασύρεται στην παράδοξη μοίρα. Εξαιρετικός στο ρόλο του Ρόμπερτ Κλάιν ο Αλέν Ντελόν. Κοντά του παίζουν η Ζαν Μορό, Σουζάν Φλον, Ζιλιέτ Μπερτό, Φρανσίν Μπερζέ και Ζαν Μπουσέ (Πέμπτη ΕΤ-2 23.30).


Ο "Ιβανόης" του... μυθιστορήματος

Ο Σκότος ποιητής και μυθιστοριογράφος Γουόλτερ Σκοτ, παρουσιάζεται από την αγγλική σειρά ντοκιμαντέρ "Οι συγγραφείς". Ο Σκοτ (1771 - 1832) είναι από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς της ρομαντικής εποχής, έχει γράψει περισσότερα από τριάντα μυθιστορήματα και είναι ο κυριότερος εκπρόσωπος του ιστορικού μυθιστορήματος στην αγγλική λογοτεχνία. Γιος δικηγόρου, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και δούλεψε ως μαθητευόμενος δικηγόρος στο γραφείο του πατέρα του. Από το 1799 και ως το τέλος της ζωής του, ήταν δικαστικός εκπρόσωπος του βασιλιά στο Σέλκιρκσαϊρ και από το 1806 ως το 1830 του γραμματέα δικαστηρίων. Οταν ήταν μικρός αρρώστησε βαριά και έμεινε ανάπηρος. Αγαπούσε τα ταξίδια και ιδιαίτερα την πατρίδα του, τη Σκοτία. Οι περιπλανήσεις του στις παραμεθόριες περιοχές τις Σκοτίας με την Αγγλία, τον έφεραν πιο κοντά στους θρύλους και τις παραδόσεις της πατρίδας του. Στα "ιστορικά μυθιστορήματά" του, αποδίδεται πιστά η ατμόσφαιρα της εποχής, τα ήθη και τα έθιμα. Οι χαρακτήρες των ηρώων του βρίσκονται σε στενή εξάρτηση με το ιστορικό και πολιτισμικό περιβάλλον της εποχής τους.

Μυθιστορήματα άρχισε να γράφει το 1814, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία με το πρώτο του βιβλίο με τίτλο "Ουέιβερλι". Σε διάστημα δεκαεφτά ετών έγραψε περισσότερα από τριάντα μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων "Η καρδιά του Μιντλόδιαν", "Ο αρχαιοδίφης", ο "Ιβανόης" και "Κουέντιν Ντιρουόρντ". Οι ιστορίες των μυθιστορημάτων του εκτυλίσσονται τον 17ο και 18ο αιώνα στη Σκοτία και στη μεσαιωνική Αγγλία και Γαλλία. Ολα του τα μυθιστορήματα εκδόθηκαν ανώνυμα. Ο ίδιος τ' αναγνώρισε σαν δικά του το 1827 με αποτέλεσμα ν' αποκτήσει μεγάλη φήμη. Το ευρύτερο κοινό αγάπησε ιδιαίτερα τον "Ιβανόη". Ο Σκοτ έγραψε και θεατρικά έργα, που όμως δεν είναι τόσο σημαντικά όσο τα μυθιστορήματά του. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του μεγάλου συγγραφέα επισκιάστηκαν από τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα, που προήλθαν από άτυχες εκδοτικές επενδύσεις. Για να μπορέσει ν' ανταπεξέλθει άρχισε με μεγαλύτερο πάθος να γράφει, χωρίς όμως να μπορέσει να δημιουργήσει αξιόλογα έργα. Αποτέλεσμα ήταν να κλονιστεί η υγεία του και τελικά να πεθάνει στις 21 Σεπτέμβρη του 1832.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ