Μπορεί η χιλιομετρική απόσταση ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Ινδία να αριθμεί σε χιλιάδες, όμως δεν είναι λίγα αυτά που ενώνουν τους μουσικούς πολιτισμούς των δύο χωρών. Η μουσική γέφυρα μεταξύ Ινδίας και Ελλάδας, αν και ουσιαστικά έμεινε ανεξερεύνητη, δε διακόπηκε ποτέ εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ειδικά στην περίπτωση της βορειοϊνδικής κλασικής και της ηπειρώτικης παράδοσης τα κοινά σημεία είναι πολλά, όπως η σημαντική θέση που κατέχουν οι πεντατονικές σκάλες, η μεγάλη σημασία του αυτοσχεδιασμού, η κοντινή αίσθηση του ήχου μεταξύ των δύο λαών και ο αυστηρός και πολυετής προφορικός τρόπος εκμάθησης μέσα σε κλειστές ομάδες, συνήθως οικογένειες. Πρόκειται για μουσικές που έχουν σκοπό την κάθαρση και την αναγέννηση τόσο των καλλιτεχνών, όσο και του συμμετέχοντος κοινού.

Μια σπάνια συνάντηση στα σταυροδρόμια αυτών των δύο αρχαίων μουσικών παραδόσεων, η οποία, μάλιστα, θα πάρει τη μορφή περιοδείας, θα μας προσφέρει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη. Ο λόγος για τη σειρά συναυλιών με τίτλο "Ελληνες και Ινδοί" και "οδηγούς" τον κορυφαίο του ηπειρώτικου κλαρίνου Πετρολούκα Χαλκιά,τον αδελφό του Αχιλλέα Χαλκιά,επίσης σπουδαίο σολίστα στο βιολί, τον δικό μας πλέον Ρος Ντέιλι (κρητική λύρα) και πέντε Ινδούς μουσικούς, τους: Daya Shankar (shenai - ινδικός ζουρνάς, από τους σημαντικότερους σολίστ του οργάνου αυτού στην Ινδία), Rakesh Chaurasia (bansuri - φλάουτο από μπαμπού), Rabindra Goswami (sitar), Deva Shish Dey (τραγούδι, φωνητικά) και Shubankar Banerjee (tabla), ένας από τους πέντε κορυφαίους μουσικούς κρουστών της Ινδίας.

Η πρώτη συναυλία αυτής της πολλά υποσχόμενης μουσικής συντροφιάς θα πραγματοποιηθεί σήμερα (9.30μ.μ.), στο Κάστρο Κούλε, στο Ηράκλειο Κρήτης, ενώ αύριο (9.30μ.μ.) θα δοθεί στα Χανιά (Θέατρο Ανατολικής Τάφρου). Η περιοδεία του σχήματος, η οποία θα συνοδευτεί και από την ηχογράφηση δίσκου, θα συνεχιστεί με σταθμούς: το Θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη (9/9), τη Θεσσαλονίκη ("Φεστιβάλ Γαία", Στρατόπεδο Κόδρα, 10/9), τα Γιάννενα (Υπαίθριο Θέατρο ΕΗΜ, 12/9), στη Λάρισα (Κηποθέατρο Αλκαζάρ, 13/9) και στο Βόλο(Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο Ν. Ιωνίας, 15/9).

Αφιερωμένο στη μουσική δημιουργία που άνθισε στην Επτάνησο είναι το "1ο Φεστιβάλ Επτανησίων Συνθετών",το οποίο ξεκινά σήμερα (8.30μ.μ.), στο Νέο Φρούριο Κέρκυρας, με σκοπό ο χώρος ν' αποτελέσει εστία έκφρασης και προβολής της πολιτιστικής - μουσικής μας ταυτότητας και κουλτούρας. Σήμερα, μετά την τελετή έναρξης, θα γίνει ομιλία από τον καθηγητή του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, Χάρη Ξανθουδάκη, με θέμα "Η Κέρκυρα, η Μουσική και η Επτάνησος" και θ' ακολουθήσει συναυλία από το σχήμα "Μάντζαρος".

Αύριο (8.30μ.μ.) θα πραγματοποιηθεί συναυλία με έργα επτανησίων συνθετών για φωνή και πιάνο. Συμμετέχουν: η μεσόφωνος Μαργαρίτα Συγγενιώτου,η σοπράνο Ρόζα Πουλημένου και η πιανίστα Μαριλένα Ελούλ.Την Παρασκευή (8.30μ.μ.), το Πολιτιστικό Διαδίκτυο Ιονίων Νησιών διοργανώνει βραδιά με παραδοσιακή μουσική και τραγούδια συνθετών του λαού της Επτανήσου. Το Σάββατο (8.30μ.μ.) θα πραγματοποιηθεί συναυλία του συνόλου χάλκινων πνευστών "Μέλος Μπρας", ενώ την Κυριακή (8.30μ.μ.) το Φεστιβάλ θα κλείσει με συναυλία του συνόλου "Ιόνιαν Μπρας Μπαντ" του Μουσικού Τμήματος του Ιονίου Πανεπιστημίου.

• Εργα περισσοτέρων των 30 συνθετών συμφωνικής μουσικής, Ελλήνων και ξένων, θ' ακουστούν στο φετινό 21ο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Σαντορίνης, που αρχίζει στο νησί το Σάββατο και θα διαρκέσει μέχρι τις 19 Σεπτέμβρη. Θα δοθούν συνολικά έξι συναυλίες, στις οποίες θα πάρουν μέρος περισσότεροι από 55 καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους η 20μελής ορχήστρα του Φεστιβάλ Βελιγραδίου, σε μια συναυλία, με τίτλο "Η τέχνη ενάντια στον πόλεμο", η χορωδία της Εμπορικής Τράπεζας, το κουιντέτο χάλκινων πνευστών "Μέλος". Επίσης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει βραδιά όπερας και οπερέτας, με την υψίφωνο Ειρήνη Τσιρακίδου και τον τενόρο Γιάννη Χριστόπουλο (συμμετέχει ο πιανίστας Μαν. Παπασηφάκης). Θ' ακουστούν, επίσης, έργα για βιολί και πιάνο με τον Σουηδό Περ Ενοκσον και την Μάγδα Καζόλη, καθώς κι έργα για βιολοντσέλο και πιάνο από τους Γιάννη Τσιτσελίκη και Αθηνά Καποδίστρια.

Από το παιχνίδι αυτό δε λείπει η τέχνη και η μαζική κουλτούρα.

Ο κίνδυνοι που αντιμετωπίζουμε είναι πολλοί.

Ενας από τους μεγαλύτερους, ο πολιτιστικός πόλεμος. Πώς θα αντιδράσουμε;

"Μακράν από εμέ... τον Ευρωπαϊκόν επαρχιώτη (οι Ελληνες θεωρούνται ως οι επαρχιώτες της Ευρώπης!)"(*). Ο εφησυχασμός, η επανάπαυση και η ευκολοπιστία στις ψευτοϋποσχέσεις υπουργών και πρωθυπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

"Παιδιά και νέοι του λαού ΜΗΝ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ. Κουμπώνεστε όταν τους βλέπετε να κάνουν το σταυρό τους..."(*).

Γιώργος ΜΗΝΑΣ

Συνθέτης - καθηγητής

(*) Γιάννης Σκαρίμπας "Η Τράπουλα", εκδ. "Κάκτος"

Πετρολούκας Χαλκιάς και Ρος Ντέιλι, δύο από τα μέλη της ελληνοϊνδικής μουσικής συντροφιάς

Φωνή που θαυματουργεί ανάμεσα στις οκτάβες, σπουδαία πιανίστα και εμπνευσμένη συνθέτης. Ιέρεια της γκόσπελ, που φλερτάρει με το μπλουζ, τη σόουλ, το φανκ. Πάντα στις όχθες της τζαζ. Είναι η Λιζ Μακ Κομπ,που έρχεται στις 13 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο,μαζί με την ορχήστρα της.

Ο,τι τη χαρακτηρίζει είναι το πάθος της για τις μελωδίες της πατρίδας της και για την καταγωγή της. Το τραγούδι είναι ο τόπος που εκφράζει αυτό το πάθος. Μέχρι σήμερα τα πέντε προσωπικά της άλμπουμ αποδεικνύουν την ανυποχώρητη "στράτευσή" της, ενώ τα τελευταία 15 χρόνια είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα τη θυμόμαστε πρώτη φορά το 1994, πάλι στο Ηρώδειο. Ενώ από τις συναυλίες που έδωσε πέρυσι στη Γαλλία, οι εφημερίδες έγραφαν: "όταν η μαύρη Αμερικανίδα τραγουδίστρια βρίσκεται σ' ένα χώρο, όποιος κι αν είναι αυτός: αίθουσα συναυλιών, εκκλησία... η μαγεία της αγκαλιάζει γρήγορα ακόμη και το πιο δύσκολο κοινό. Τα γκόσπελ είναι ταυτόχρονα μια επαναστατική φωτιά ελπίδας, την οποία η τραγουδίστρια μεταδίδει με θέρμη. Είτε τραγουδώντας μόνο, είτε παίζοντας στο πιάνο - ένα παιχνίδι τόσο σκοτεινό όσο και αποτελεσματικό - μάς παρασύρει το θαυμάσιο φως μιας φωνής κι ενός γκόσπελ που διασταυρώνεται με το ρυθμ εν' μπλουζ".Κι ακόμα σημείωναν: "η Λιζ Μακ Κομπ ανήκει στην εκκλησία της Πεντηκοστής, της οποίας οι χορωδίες γνώρισαν τον Ελβις Πρίσλεϋ και τον Τζέρυ Λη Λιούις".

"Αρχόντισσα", "Βάρκα γιαλό", "Γκιουλ Μπαχάρ", "Κάνε λιγάκι υπομονή", "Κάποια μάνα αναστενάζει", "Κατηγορώ την κοινωνία", "Οι Φάμπρικες", "Συννεφιασμένη Κυριακή", "Σαν απόκληρος γυρίζω"... Είκοσι πέντε αγαπημένα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη,ενορχηστρωμένα από τον Σταύρο Ξαρχάκο, συνθέτουν το πρόγραμμα της μουσικής παράστασης "Νύχτες Μαγικές",που θα παρουσιάζει η Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής αυτό το καλοκαίρι. Πρόκειται για ένα μουσικό αφιέρωμα στον αξέχαστο συνθέτη, 15 χρόνια από το θάνατό του, το οποίο σήμερα θα φιλοξενηθεί στο γλυπτό θέατρο "Αιξωνής" στη Γλυφάδα. Τα τραγούδια ερμηνεύουν οι: Μανώλης Μητσιάς, Ελένη Δήμου, Μαρία Σουλτάτου και Μιχάλης Δημητριάδης.

• Συνεχίζοντας την καλοκαιρινή τους περιοδεία οι Δήμητρα Γαλάνη - Κώστας Μακεδόνας σήμερα εμφανίζονται στο Αρχαίο Ωδείο Πάτρας, με την παράσταση "Να μείνουν μόνο τα τραγούδια". Τους δύο τραγουδιστές πλαισιώνουν νεότεροι συνάδελφοί τους, οι: Βασιλική Ανδρίτσου, Φαίδρα Δρούκα, Εύα Καμινάρη, Κρ. Κατσούλης, Γ. Μαθές, Σπ. Περδίου και δεκαμελής ορχήστρα.
• Στο Δημοτικό Θέατρο Ηλιούπολης εμφανίζεται σήμερα ο Παντελής Θαλασσινός,συνοδευόμενος από τη Δέσποινα Ολυμπίου.
• Οι Μελίνα Κανά και Ελένη Τσαλιγοπούλου, σήμερα τραγουδούν στο Περιστέρι, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης στο Θερινό Δημοτικό Θέατρο Βόλου, ενώ η σημερινή βραδιά θα βρει τον Σωκράτη Μάλαμα στην Εδεσσα.
• Στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή Λαζαριστών θα δώσουν σήμερα συναυλία οι Γιάννης Κότσιρας και Δημήτρης Μπάσης.