ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 11 Μάρτη 2025
Σελ. /24
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΔΥΕΘ
Τίμησε τον Νίκο Νικηφορίδη

Στα 74 χρόνια από την εκτέλεσή του

Με την εκδήλωση μνήμης, τιμής και αγώνα που πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου στις Συκιές, κορυφώθηκαν οι τριήμερες εκδηλώσεις που οργάνωσαν η Επιτροπή για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη Θεσσαλονίκης (ΕΔΥΕΘ) και η Επιτροπή Ειρήνης Βόρειων Συνοικιών, για τον Νίκο Νικηφορίδη, τον νεολαίο, ΕΠΟΝίτη αγωνιστή, πρωτομάρτυρα του αντιιμπεριαλιστικού - αντιπολεμικού κινήματος ειρήνης στη χώρα μας, που εκτελέστηκε στις 5 Μάρτη του 1951, πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ, μόλις 23 χρονών.

Η εκδήλωση ξεκίνησε στο Πάρκο Ειρήνης στις Συκιές, όπου υπάρχει το μνημείο για τον Νικηφορίδη. Εκεί πραγματοποιήθηκαν ένα μουσικό αφιέρωμα από το συγκρότημα των φίλων της Ειρήνης, ομιλίες και κατάθεση στεφάνων, ενώ στη λήξη της εκδήλωσης απελευθερώθηκαν 57 λευκά μπαλόνια στον ουρανό για τα θύματα των Τεμπών.

Ακολούθησε πορεία μέχρι το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, προς τιμήν των 80 χρόνων της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών. Εκεί όπου το προηγούμενο διάστημα, στη διάρκεια των εργασιών ανάπλασης του χώρου, βρέθηκαν συνολικά 13 ανθρώπινοι σκελετοί, που ανήκουν σε πολιτικούς κρατούμενους που εκτελέστηκαν την περίοδο 1946 - 1954.

Στο πλαίσιο των τριήμερων εκδηλώσεων της ΕΔΥΕΘ για τον Νίκο Νικηφορίδη, την Πέμπτη 6 Μάρτη και την Παρασκευή 7 Μάρτη, στην αίθουσα του 1ου - 5ου Δημοτικού Σχολείου Συκεών, πραγματοποιήθηκαν πολύμορφες καλλιτεχνικές δραστηριότητες και έκθεση εκατοντάδων ζωγραφικών έργων, οργανωμένες από μαθητές των σχολείων της περιοχής και τα ΚΔΑΠ του δήμου Νεάπολης - Συκεών.

Στην ομιλία του στο Πάρκο Ειρήνης, ο Αστέρης Μπαυκόπουλος, πρόεδρος του Φοιτητικού Συλλόγου Μηχανικών ΔΙΠΑΕ, αναφέρθηκε στη σύντομη ζωή και την πλούσια δράση του Νίκου Νικηφορίδη και σημείωσε: «Σήμερα το παράδειγμα του Νίκου Νικηφορίδη γίνεται αστείρευτη πηγή δύναμης. Γι' αυτό 74 χρόνια μετά την εκτέλεσή του, ο λαός και η νεολαία συνεχίζουν να τιμούν τη θυσία του, να εμπνέονται από τους αγώνες του μέχρι την πλήρη δικαίωσή τους. Αυτή είναι η μεγαλύτερη τιμή στον Νίκο Νικηφορίδη, σε όλους τους άλλους αγωνιστές του λαού μας.

Σήμερα, ο λαός μας με τις τεράστιες κινητοποιήσεις του έδειξε ότι έχει τη δύναμη στα χέρια του. Εδειξε ότι αν τη χρησιμοποιήσει μπορεί να βάλει τη δική του σφραγίδα στις εξελίξεις. Εδειξε ότι μπορεί να αλλάξει συθέμελα τα πράγματα.

Συνεχίζουμε στα βήματα του Νίκου Νικηφορίδη αξιώνοντας: Να σταματήσει τώρα ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία. Να σταματήσει η σφαγή του παλαιστινιακού λαού, να αποκτήσει τη δική του ελεύθερη και πραγματικά βιώσιμη πατρίδα! Καμία σκέψη για ξερίζωμα των Παλαιστίνιων από τη Γάζα. Απεμπλοκή τώρα της Ελλάδας από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ. Ούτε ένα ευρώ για τους ΝΑΤΟικούς εξοπλισμούς - λεφτά για Παιδεία και Υγεία, και όχι για του ΝΑΤΟ τα σφαγεία. Να κλείσουν οι αμερικανοΝΑΤΟικές βάσεις του θανάτου και όλες οι άλλες υποδομές. Να κλείσει το ΝΑΤΟικό στρατηγείο NRDC στο πρώην 3ο Σώμα Στρατού. Κανένας Ελληνας φαντάρος και αξιωματικός σε ιμπεριαλιστική αποστολή εκτός συνόρων, σε στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά άλλων λαών».

Στην εκδήλωση χαιρέτισε ο Σπύρος Κουζινόπουλος, δημοσιογράφος - ιστορικός ερευνητής. Οπως είπε, «η θυσία του Νίκου Νικηφορίδη θα συνεχίσει να εμπνέει τη νέα γενιά και τις επόμενες δεκαετίες, καθώς το μήνυμα της ειρήνης, της παύσης των εξοπλισμών, είναι πάντα επίκαιρο. Ειδικά σήμερα που τα γεράκια της ΕΕ αποφάσισαν να διαθέσουν 800 δισ. για πολεμικούς εξοπλισμούς, αντί αυτά τα χρήματα να δοθούν για την Υγεία, την Παιδεία, τη βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης του λαού».

Και στη συνέχεια διάβασε ένα απόσπασμα από τα επίσημα πρακτικά της δίκης στο Εκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης, όπου ο Νικηφορίδης δηλώνει περήφανα «είμαι κομμουνιστής και δεν αποκηρύσσω τις ιδέες μου», τονίζει πως «η δίκη αυτή είναι δίκη σκοπιμότητας και εσείς εδώ δεν δικάζετε μόνο την ιδεολογία μου, αλλά προσπαθείτε να τουφεκίσετε και την ιερή υπόθεση της ειρήνης» και πως «είναι τόσο μεγάλη και ιερή η υπόθεση της ειρήνης, που αξίζει και να πεθάνει κανείς γι' αυτήν».

Η εκδήλωση στο πάρκο Ειρήνης ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων από εκπροσώπους του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, των Επιτροπών Ειρήνης, της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ και του δήμου Νεάπολης - Συκεών.

Ακολούθησε πορεία προς το μνημείο Εθνικής Αντίστασης. Εκεί ο δήμαρχος Νεάπολης - Συκεών Σ. Δανιηλίδης ενημέρωσε για τους συνολικά 13 σκελετούς που βρέθηκαν στη διάρκεια των εργασιών ανάπλασης του χώρου και την απόφαση του δήμου να συνεχίσει τις εργασίες προκειμένου να ερευνηθεί η περιοχή, για το ενδεχόμενο ύπαρξης και άλλων εκτελεσμένων.

Ο Μπ. Βέλλης, γραμματέας της ΕΔΥΕΘ, μπήκε μέσα στον περιφραγμένο χώρο, στο σημείο όπου βρέθηκαν οι σκελετοί, και κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη των αγωνιστών του λαού μας.


Για την Πλουσία Λιακατά, που «έφυγε» πλήρης ημερών

Κηδεύεται σήμερα στο Νεκροταφείο Ζωγράφου

Σήμερα Τρίτη κηδεύεται στο Νεκροταφείο Ζωγράφου η Πλουσία Λιακατά, που «έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 102 ετών. ΕΠΟΝίτισσα, στο Γενικό Αρχηγείο του ΕΛΑΣ στη Ρουμελη με καπετάνιο τον Διαμαντή, πάντα ΚΚΕ και μόνο ΚΚΕ, έχει διηγηθεί η ίδια τη ζωή της και παραθέτουμε το παρακάτω σημείωμα:

«Ημουνα ΕΠΟΝίτισσα στη 13η Μεραρχία του Λόχου Διοίκησης του Γενικού Αρχηγείου στη Ρούμελη, με καπετάνιο τον Διαμαντή. Ο Αρης είχε επιτρέψει να ανέβουν οι γυναίκες στο βουνό, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να φτιάξουμε μια ιδιαίτερη μονάδα.

Οταν μας συνέλαβαν, με δύο ακόμη αντάρτισσες μας πήγαν στην έδρα της Γκεστάπο, σε ένα αρχοντικό στο κέντρο του Μεσολογγίου, για να μας ανακρίνουν και ποιος ξέρει τι άλλο. Εγώ από εκεί κατάφερα να αποδράσω με έναν τρόπο κάπως μυθιστορηματικό. Ηταν ένα κτίριο με στριφτή σκάλα, το οποίο δεν είχε και ιδιαίτερο φωτισμό.

Ενα βράδυ ακολούθησα έναν Γερμανό, ο οποίος κατέβαινε με έναν φακό τη στριφτή σκάλα, και κόλλησα ακριβώς από πίσω του χωρίς να καταλάβει τίποτα. Βγήκαμε στον δρόμο και εγώ έπρεπε να κάνω αριστερά για να μπορέσω να φτάσω στο σπίτι μου.

Φεύγοντας, πρέπει να σας πω, είχα ένα χαρτί από την Γκεστάπο το οποίο τη δεδομένη στιγμή μού φάνηκε κάτι παραπάνω από χρήσιμο. Μόλις άκουσα το "Αλτ" σήκωσα το χαρτί, το οποίο δεν φαινόταν και τόσο καθαρά, αλλά ήταν αυτό που με κράτησε στη ζωή. Είδαν ένα μικρό κοριτσάκι με ένα άσπρο χαρτί στα χέρια και μέσα στη νύχτα ποιος ξέρει τι φαντάστηκαν.

Οταν κατά τις 5 το πρωί επετράπη η κυκλοφορία, με πήρε η μητέρα μου και με πήγε στο κτήμα της θείας μου, το οποίο ήταν στο Λεσίνι, για να μπορέσω να βγω αργότερα στο βουνό. (...)

Το 1948, όταν με συνέλαβαν, με πήγαν αρχικά στην Ικαρία, όπου έμενα με τρεις Αγρινιώτισσες, δύο Κρητικές, την Προυκάκη και την Ζεβελάκη, και την Μυτιληνιά Αννα Σκούφου, που ήταν εκεί με την κόρη της. Στην Ικαρία ζούσαμε διαφορετικά, μπορούσαμε να κάνουμε κατά κάποιο τρόπο τα πάντα σε συνθήκες πιο ανθρώπινες.

Σε αντίθεση με τη Μακρόνησο, όπου τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά, εννοείται προς το χειρότερο. Για να μπορέσεις να επιβιώσεις έπρεπε να νικήσεις τον φόβο, έπρεπε να έχεις πίστη και δύναμη στις ιδέες σου.

Καθεμιά από εμάς είχε τον πατέρα, τον αρραβωνιαστικό, τον αδελφό στη Μακρόνησο. Ημασταν όλοι σαν πεθαμένοι ζωντανοί, λες και ζούσαμε σε έναν ζωντανό τάφο.

Φτάνοντας, μπαίνοντας στη σειρά για όλα εκείνα που κάποιοι θεωρούσαν "απαραίτητα", μπροστά μου ήταν μια κρατούμενη της οποίας βγήκε το παπούτσι και βραδυπόρησε λίγο, σταματώντας την ουρά. Αμέσως ο Αλφαμίτης που ήταν εκεί δίπλα μού δίνει μια στον σβέρκο με μια σιδερένια βέργα και "προσγειώθηκα" σε χρόνο ρεκόρ στη σκηνή.

Οταν σηκώθηκα, ένιωθα πως δεν βλέπω τίποτα. Είχα χάσει πρόσκαιρα την όρασή μου, αλλά δεν το είπα σε κανέναν, για να μη δημιουργηθεί πανικός και σύγχυση. Μόλις η όρασή μου επανήλθε, έκανα μια μικρή αναφορά και δεν ήξεραν πραγματικά τι να μου απαντήσουν. Λίγο αργότερα, αφού τακτοποιηθήκαμε, δεν περνάει καμία ώρα και μας μάζεψαν όλους στο υπαίθριο θέατρο για να μας κάνουν "κατήχηση". Μας είχαν στοιβαγμένους τον έναν δίπλα στον άλλον και ανάμεσά μας υπήρχαν Αλφαμίτες.

Ημασταν παρατεταγμένοι παράλληλα με τη θάλασσα, σαν τους "πεθαμένους που κινούνται". Ημασταν περίπου 1.000 γυναίκες που από τα μεγάφωνα μας προειδοποιούσαν πως αν δεν συμμορφωθούμε δεν θα φύγουμε ζωντανές από εκεί. Μια συγκρατούμενή μας, τη στιγμή που γινόταν το κήρυγμα, άρχισε να κινείται ρυθμικά, θυμίζοντας ρολόι εκκρεμές. Από πίσω ήταν μια άλλη συγκρατούμενη και παραδίπλα ο Αλφαμίτης. Την πιάνει από το πουκάμισο στη μέση για να την κάνει να ηρεμήσει και για να της δώσει να καταλάβει πως δεν είναι μόνη.

Χρόνια στα όνειρα μου βλέπω όνειρα και περισσότερο εφιάλτες από εκείνη την εποχή και το Μακρονήσι. Ακούω την Βαγγελίτσα την Σκευοφύλακα να φωνάζει "Δεν είμαι τίποτα, δεν ξέρω τίποτα", την Παπαγκώγκα από τη Θεσσαλονίκη από τα χτυπήματα που της είχαν προκαλέσει στο κεφάλι να φωνάζει "Η γκλάβα μ' η γκλάβα μ'". Ακούω την ηχώ από τα βογγητά και νομίζω πως γίνονται τώρα.

Θυμάμαι την μεγάλη μας παιδαγωγό, την Ρόζα Ιμβριώτη, που μας μάζευε ένα απόγευμα την εβδομάδα στο σπίτι της στην οδό Σούτσου στου Γκύζη και συζητούσαμε για όλα εκείνα τα περασμένα. Τον άντρα της, Γιάννη Ιμβριώτη, που μας φρόντιζε σαν να είμαστε δικά του παιδιά.

Τα βασανιστήρια που περάσαμε στη Μακρόνησο, πολλά και γραμμένα στις περισσότερες των περιπτώσεων. Ομως για να επιβιώσεις σε τέτοιες καταστάσεις και σε τέτοιες περιπτώσεις έπρεπε να έχεις ψυχραιμία, αυτοκυριαρχία και να μπορείς να δεις τα πράγματα, όπου χρειάζεται, και με άλλο μάτι.

Δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα: Θυμάμαι μια μάνα που ετοιμαζόταν να δώσει το παιδί της σε έναν Αλφαμίτη και εκείνο ξαφνικά γυρίζει το βλέμμα του σαν να της έλεγε "Μη με δίνεις". Φεύγοντας τα παιδιά από κοντά μας ξέραμε πού τα οδηγούσαν, στις παιδουπόλεις της Φρειδερίκης, χωρίς κανείς να ξέρει τη συνέχεια και το πού θα καταλήξουν.

Το δεύτερο περιστατικό, με την γυναίκα του ζωγράφου Χρήστου Δαγκλή, που ήταν κι αυτός Μακρονησιώτης. Πρέπει να σας πως όταν έμπαιναν οι Αλφαμίτες στις σκηνές για τα "απαραίτητα", χτυπούσαν με τα μαστίγια προσπαθώντας να μας σπάσουν το ηθικό. Η γυναίκα του Δαγκλή μια μέρα είχε βγει στην αναφορά, με τα μακριά πλούσια μαλλιά της τα οποία ήταν πιασμένα σε δύο πλεξούδες.

Απειλώντας, βρίζοντας και κρατώντας στο χέρι ο Αλφαμίτης ένα μαστίγιο το οποίο ανεβοκατέβαζε με πολλή δύναμη κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο, οι πλεξούδες τινάζονταν στον αέρα και με τη θάλασσα παραδίπλα σου θύμιζαν σκηνικό από ταινία θρίλερ.

Εγιναν φρικαλεότητες από ανθρώπους οι οποίοι δεν ήταν παρά διεστραμμένες προσωπικότητες και οι οποίοι έβγαζαν όλα τα κτηνώδη ένστικτά τους πάνω σε ανυπεράσπιστους ανθρώπους.

Για το τι έγινε πραγματικά στη Μακρόνησο, τόσο για τους βασανιστές όσο και για τους βασανιζόμενους, μίλησαν οι πράξεις. Αυτή νομίζω πως είναι η ουσία. Τα άλλα όλα είναι λόγια προς κατανάλωση και παραχάραξη μιας οικτρής πραγματικότητας».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ